- موقعيت جغرافيايی
اين کانسار در 22 کيلومتري جنوب شرقي شهرستان اهر و در جنوب ارتفاعات گوشه داغ و در استان آذربايجان شرقي واقع گرديده است. محدوده مورد مطالعه به وسعت 32کيلومتر مربع با مختصات جغرافيايي ’16° 47 تا ’22° 47طول خاوري و ’22° 38 تا ’25° 38 عرض شمالي در شمال باختر ايران قراردارد .
وجود کارهاي معدني قديمي ، سرباره کوره هاي آهن و وجود اسامي آباديهايي همچون زايليک ،مستقيما" از فعاليت هاي معدني قديمي براي استحصال زاج، آهن و مس در منطقه اکتشافي حکايت دارد. اولين مطالعاتعلميو سيستماتيک در منطقه در ارتباط با نقشه زمين شناسي 250000/1 اهر ميباشد
- زمين شناسی:
قديميترين رخنمونهاياينمحدوده را سنگهاي آتشفشاني باتركيب حدواسط ( آندزيت) ائوسن بالاييتشكيلميدهند.گنبدهاي ريوليتي ـ ريوداسيتي پليوسن در بخش خاوري محدودهرخنموندارند. مجموعه سنگهاي آتشفشاني ائوسن بالايي باتركيب حدواسط( آندزيتي)تحت تأثير تزريق توده نفوذي باتركيب حدواسط تا اسيدي) مونزوگرانيتيتا آلكالي گرانيت) واقع شده وكل مجموعه توسط دايكهاي پورفيري با تركيباسيدي (ريوداسيتي) قطع شدهاست.
كانيسازي توسطگسلهايعادي وزونهاي گسلي كنترل شده است.پاراژنز رگهها بيشتر شامل كوارتز،پيريت، روتيل، ماركاسيت، كالكوپيريت، طلا و هيدروكسيدهايثانويهآهنميباشد. دگرساني فراگير دراين محدوده شامل دگرساني سيليسي،آرژيليك،سرسيتيكوپروپيليتيك ودگرساني در حاشيه رگههاوزونهاي كانيسازي شده شاملدگرسانيسيليسي، اكسيدان، آرژيلي وآرژيلي پيشرفته ميباشد.بيشترين مقدارطلاياندازهگيري شده (تااين مرحله) 17 گرم درتن (ppm) ميباشد.
انجاممطالعاتكانيسنگين بر روي نمونه پرعيار فرآوري شده نشان از حضور قطعاتحاصلاز تجمع ذرات طلا باسيمان اكسيد آهن (ليمونيتي )درابعاد 50 تا250ميكروندارد.
فرآيند کانيسازي در ارتباط با گرانيت نقدوز رخ داده و بصورت رگه ها و زون هاي سيليسيدر پهنه اي به وسعت 18 کيلومتر مربع منطبق بر گسترش توده مذکور توسعهيافته است. محدوده هاي اصلي شامل يوسفلو، صفي خانلو،قزل قيه و غرب نقدوز مي باشد که گسترش طولي هر يک از آنها بين700 تا 900 متر مي باشد. طيف تغييرات عيار طلا عموماً بين 100 تا 1000ppb اما در برخي رگه ها (غرب نقدوز) عيار طلا به 14 ppm نيز مي رسد.
در مجموع با توجه بهشواهد موجود رگه ها و زونهاي كانيسازي در اين محدوده ازنوع طلاي مرتبط با توده نفوذي ميباشد كه دربخشهايي شباهت قابلملاحظهايبا ذخاير طلاي اپيترمال دارد.
کانسار طلاي يوسف لو-صفيخانلو- نقدوز در سال 1378 و در چارچوب پروژه اکتشاف طلاي اپي ترمال ومسپورفيري در زون ارسباران شناسايي و معرفي گرديد .
بمنظوربررسيو نامگذاري دقيق واحدهاي سنگي محدوده مورد مطالعه تعداد 37 مقطعميکروسکوپيتهيه و مورد مطالعه قرار گرفته است . گروههاي مختلف سنگهاي نفوذي منطقهشامل مونزوگرانيت ، گرانيت پورفيري، مونزونيت و کوارتز مونزونيت ودايکهاي با ترکيب گرانوديوريتي مي باشد که به درون ولکانيکهايائوسنتزريق شده است . کانيهاي مافيک موجود در سنگ داراي مقادير متفاوتبودهولي بيشتر سري هاي ياد شده حاوي بيوتيت و آمفيبول مي باشد.
سن اين توده به بعداز ائوسن نسبت داده شده است و ترکيب غالب کاني شناسي اين تودهشامل : پلاژيوکلاز+ آلکالي فلدسپار + کوارتز + بيوتيت + آمفيبول+آپاتيت+اسفن+کانيهاياوپاک همراه با کانيهاي ثانويه کلسيت، کلريت، ترموليت واکتينوليت مي باشد .
رگه هاي سيليسيمينراليزه و گاه کاملا" سفيد و خالص متعددي نيزاين مجموعه ولکانيکي را قطع نموده است که نمونهبرداري اوليه از انها عيارهاي قابل ملاحظه اي از طلا و مس را نشاندادهاست .
نقاط کانيسازي شده اصلي شامل پنج محدوده زير است که در بينروستاهاي يوسف لو و نقدوز به فواصل تقريبي يک کيلومتر از يکديگر قراردارند.اين محدوده ها عبارتند از :
1) محدوده يوسف لو
2) محدوده صفيخانلو
(3 محدوده درهقزل قيه
(4 محدوده غرب نقدوز
5) محدوده خاوربال دره
1 )محدوده کانيسازي يوسف لو:
اين محدوده بامختصات GPS 38 23 23 N و 47 18 42 E در 200 متريجنوب خاوري روستاي يوسف لو واقع شده است.
سيماي کاني سازي دراين محدوده بصورت يک زون رگه اي با راستاي کلي N35W ميباشدکه در يک پهنه گسله کششي با پهناي تقريبي 100 متر و طولي در حدود 250مترتزريق شده است وسنگ ميزبان اين زون رگه اي داري ترکيب مونزوگرانيتيبودهو توسط تعدادي دايک مافيک تر و گاهي آپليتي با کانه زايي مس قطع شدهاست.
تعداد 12 رگه سيليسيسولفيدي دانه ريز برنگ خاکستري تا کرم و گاهي نيز قهوه ايقرمز با بافت متراکم و گاهي متخلخل همراه با ريز بلورهاي کوارتز وباحاشيه هاي دگرساني آرژيليک در اين پهنه در سال 79 مورد شناسايي و نمونهبرداريسيستماتيک قرار گرفته است.بيشترين عيار طلاي بدست آمده از آنها 4/0گرمدر تن است و در اغلب نمونه ها اين عيار به کمتر ازppb 100 مي رسد.
2) محدوده کانيسازي صفي خانلو:
ابن محدوده بامختصات GPS 38 23 49 N و 47 19 16 E در 300 متريشرق و شمال شرق روستاي صفي خانلو و در فاصله يککيلومتري شمال شرق محدوده کاني سازي يوسف لو قرار دارد.تعداد 6 رگه اصلي وتعدادي رگه فرعي کوچکتر در اين محدوده مورد شناسايي واقع شده و پس ازحفر ترانشه بر روي آنها مورد نمونه برداري سيستماتيک قرار گرفته اند.
3) محدوده کانيسازي قزل قيه:
اين محدوده در 5/1کيلومتري خاور روستاي صفي خانلو واقع شده است . زون مينراليزهدر اين محدوده بصورت رگه اي و با طولي بيش از 700 متر و با راستايتقريبا" شمالي – جنوبي بصورت بصورت آينه کسل کاملا" مشخص با سطحافزاريبيش از 15 متر در ضلع شمالي جاده اهر – مشکين شهر به خوبي قابلرويتاست.
4) محدوده غربنقدوز :
اين محدودهدر2 کيلومتري غرب روستاي نقدوز واقع شده و جاده آسفالته اهر – مشکين شهربهمثابه يک ترانشه بزرگ اين زون کاني سازي شده را قطع نموده است اين زونمينراليزهکه از گسترش طولي و جانبي قابل توجهي برخوردار است در واقع حاشيه شرقيتوده گرانيتي مورد مطالعه را تشکيل داده وبه شکل سنگهاي ريوداسيتيسيليسي شده ، استوک ورکهاي سيليسي سولفيدي و سنگهاي بشدت دگرسانشدهرخنمون يافته است . پهناي اين زون طلا دار در حدود 200 متر بوده وگسترشطولي آن به 600 متر بالغ مي شود.
5) محدوده کانيسازي خاور بال دره :
اين محدوده در واقعادامه جنوبي زون مينراليزه نقدوز بوده وبه شکل يک زون سيليسي شدهبا راستاي تقريبي N20W وشيب65-80 درجه به سمت شرق از ساحل جنوبيرودخانه اهر آغاز شده و تا ارتفاعات مشرف بر آن قابل تعقيب است.
به منظور بررسيژئوشيمي سنگهاي نفوذي و آتشفشاني منطقه مورد مطالعه به ترتيب 30و7نمونه به روش XRF مورد تجزيه شيميايي قرار گرفته است. بر اساسنمودارهاينامگذاري شيميايي ترکيب عمده توده نفوذي مورد مطالعه در محدودهمونزوگرانيت قرار مي گيرد و سنگهاي آتشفشاني نيز عموما" داراي ترکيبآندزيتمي باشد.
پراکندگي انواعسنگهاي پلوتونيک منطقه با توجه به نمودارسيليس در مقابل مجموع آلکالي(K2O+Na2O) در محدوده ساب آلکالن متمرکز ميباشد و بر اساس نمودار AFM سنگهاي مزبور غني شدگي آهن نداشته وبطرفقطب Aتمايل دارند و در محدوده کالکوآلکالن قرار مي گيرند. بر مبناينمودارANK/ACNKسنگهاي نفوذي منطقه درمحدوده متاآلومينوس قرار مي گيرند.
فعاليتهاي اکتشافيانجام شده:طراحي و تعيين نقاط حفر ترانشه بر روي رگه هاي سيليسيو زون مينراليزه محدوده اکتشافي با فواصل تقريبي 30 متر و اقدام بهحفر ترانشه با استفاده از دو دستگاه کمپرسور و کارگران محلي کهحدود5 ماه بطول انجاميد . در نتيجه اين عمليات مجموعا" تعداد 95 ترانشهاکتشافيبطول کلي 1300 متر و به حجم 900 متر مکعب بر روي رگه هاي سيليسي وزونمينراليزه محدوده9 کانسار حفر گرديد .
نمونه گيري از محلترانشهها بصورت کانالي و يا از ديواره ترانشه ها و بر اساس تفکيک زونهايدگرسانيو کاني سازي صورت گرفته است . بطوريکه از هر واحد دگرساني و مينراليزهميزان 5 کيلوگرم نمونه برداشت و در کيسه هاي جداگانه ريخته و کدگذاريشد .
در مجموع تعداد 431نمونه از محل ترانشه ها و تعداد 63 نمونه نيز از قسمتهاي مختلف رگه بطور سطحي برداشت شده است .