مریم بیگ محمدی، مدير بخش كالايي بازار آتي شرکت کارگزاری بانک صادرات در رابطه با بازار آتی بر این باور است که سال گذشته بازار نوسانات شدیدی را شاهد و معاملات از ریسک بالایی برخوردار بود؛ با نوسانات دلار تعداد زیادی از مشتریان با ریسک جدیدی روبه‌رو می‌شدند، اما وی ابراز امیدواری کرد با سیاست‌های متمرکز، نگرانی و دغدغه سال گذشته مبنی بر خروج مشتریان از بازار، تا حدودی کاهش پیدا کند.
به گفته وی هر چند در دو ماه پایانی سال گذشته حجم معاملات کاهش پیدا کرد و برخی از معامله‌گران متضرر شدند، اما باید نسبت به اتفاقات سال جاری امیدوار باشیم.
به عقیده این کارگزار با توسعه در بخش نرم‌افزاری و آنلاین شدن معاملات و کاهش ریسک مشتریان، می‌توان گام‌های اساسی در توسعه بازار برداشت؛ به طور مثال تعیین میزان وجه تضمین باید به گونه ای در نظر گرفته شود که هم برای مشتریان و هم برای کارگزاری‌ها ریسک معاملات پایین باشد.
بیگ محمدی امیدوار است با راه‌اندازی قراردادهای آپشن، سیاست‌های در نظر گرفته در جهت توسعه به کارگیری از ابزارهای جدید معاملاتی، نوسانات قیمت دلار و حرکت اونس طلا در بازارهای جهانی که به طور قطع به تاثیر از فاکتورهای فراوانی طی سال جاری با افت و خیز روبه‌رو خواهد شد، می‌توان شاهد اتفاقات جدیدی در بازار بود.
حامد توسلی، مدير كالايي بازار آتي شرکت کارگزاری ایران سهم نیز بر این باور است که بازار تا دو ماه پایانی سال گذشته شرایط مناسب و مطلوبی داشت، اما پس از متضرر شدن تعدادی از شرکت‌های کارگزاری در بهمن ماه و با شرایط جدید دادوستد، از رونق معاملات کم‌کم کاسته شد.
به گفته وی زمانی که اعلام شد تا اطلاع ثانوی امکان افزایش موقعیت تعهدی خرید برای فعالان بازار مقدور نیست، اعتماد بسیاری از سرمایه‌گذاران نسبت به روند دادوستدها در بازار آتی از بین رفت، این در حالی بود که با افزایش غیرمنطقی وجه تضمین، تعدادی از بازیگران فعال از بازار خارج شدند.
به نظر وی با این اقدام بخش عمده‌ای از اعتماد فعالان از بین رفت که به راحتی نمی‌توان این کاستی را جبران کرد، اما با تغییرهایی مناسب در روند معاملات و متناسب شدن میزان وجه تضمین با اعتبار مشتری شاید دوباره بتوان به رونق معاملات امیدوار بود.
این کارشناس بازار در رابطه با روند معاملات در سال جاري معتقد است که بازار باز هم مثبت خواهد بود؛ چراکه دلار روند رو به افزایشی را سپری خواهد کرد؛ همچنین نرخ تورم و میزان نقدینگی نیز در مثبت شدن بازار تاثیرگذار خواهند بود ضمن اینکه نوسانات طلا در بازارهای جهانی از دیگر فاکتورهاي تاثیرگذار خواهد بود. معصومه خلیلی کارشناس شرکت کارگزاری نهایت نگر نیز معتقد است بازار آتی طی سال گذشته با نوسانات زیادی رو به رو بود، اما اگر در سال جاری و در پایان فروردین ماه سکه‌های پیش‌فروش منجر به تحویل شود، هیجان‌ها و التهاب‌های غیرمنطقی بازار کاسته خواهد شد.
همچنین سیاوش سلیمانی، مدير كالايي شرکت کارگزاری بورسیران نیز بر این باور است، در سال گذشته هر روزی که سپری شد برای فعالان تجربه بود، اما روند معاملات در سال جاری ممکن است متلاطم تر از از سال گذشته باشد و به بیانی دیگر سرمایه‌گذاری در این بازار ممکن است هم سود و هم ضرر زیادی داشته باشد، اما از نظر وی در هر صورت روند معاملات نشان میدهد ریسک در خود بازار وجود دارد، البته تجربه سال گذشته به معامله گران نشان داد چه رفتاری از خود در هر برهه از زمان داشته باشند.
به نظر این کارگزار در سال جاری نیز فعالان باید شیوه‌های مدیریت سرمایه را رعایت کرده، طمع نکنند و در هر زمان که مصلحت بود جسارت به خرج دهند.
به گفته این کارشناس، آشنایی بیشتر سرمایه گذاران با سازوکار ابزارهای مشتقه در سال گذشته که به نام سال جهاد اقتصادی نام‌گذاری شد نقطه عطفی در بازار قراردادهای آتی بود. به گفته وی در سال جاری نیز وضعیت تفاوت زیادی نخواهد کرد، اما احتمال دارد تلاطم‌ها بیشتر شود؛ زیرا مسیر حرکتی دلار در بازارهای داخلی و اونس طلا در بازارهای جهانی تعیین‌کننده روند دادوستدها خواهد بود.
حقیقی‌ها از بالا بودن وجه تضمین می‌گویند
نظرات كارگزاران بورس در شرایطی مطرح می‌شود که مشتریان حقیقی به عنوان سرمایه‌گذاران اصلی بازار، دغدغه‌های متفاوتی نسبت به روند مبادلات و موضوع میزان وجه تضمین دارند:
مرتضی احمد خانی، یکی از مشتریان فعال بازار آتی در این‌باره می‌گوید: از لحاظ میزان استقبال و ارزش معاملات، سال گذشته سال رویایی برای بازار بود؛ به نظر می‌آید سال گذشته هیچگاه تکرار نخواهد شد، اما چشم‌انداز آینده متفاوت است.
به گفته وی تعاملات سیاسی و مذاکرات گروه 1+5 با کشورمان در رابطه با مسائل صلح آمیز هسته‌ای، میزان نرخ تورم و نوسانات بازار ارز در کنار بازارهای رقیب همچون سهام و مسکن و دیگر بازارها می‌تواند مهمترین فاکتورهای تاثیرگذار در روند معاملات باشد، اما دادوستدها نشان میدهد بازار در سال جدید هم سیر نزولی و هم سیر صعودی را تجربه خواهد کرد.
وی مهم ترین دغدغه فعالان را نیز بالا بودن میزان وجه تضمین، افزایش ریسک مشتریان در روزهای پایانی سال گذشته و بیشتر شفاف شدن بازار مي‌داند.
حسن حسینی، دیگر مشتری فعال بازار آتی نیز بر این باور است که سال گذشته بازار آتی بیشتر متاثر از فاکتورهای غیراقتصادی بود و مهمترین عاملی که می‌تواند در سال جاری نیز روند معاملات را تغییر دهد عوامل غیراقتصادی خواهد بود.
البته در روزهای پایانی سال گذشته میزان وجه تضمین خیلی بالا رفت و معاملات بازار بسیار اندک شد، این در حالی بود که ریسک مشتریان نیز افزایش یافته بود.
اما توصیه این کارشناس به همه مسوولان و تصمیم‌گیرندگان اقتصادی در سال جاری این است که از نوسانات قیمت دلار بکاهند و از چندنرخی شدن نیز جلوگیری کنند؛ چون در سالی که گذشت افت و خیزها به حدی بود که بسیاری از فعالان (چه واردکنندگان و چه صادرکنندگان) با نگرانی فراوانی معاملاتشان را انجام می‌دادند.
ناصر عبدی، یکی از دیگر مشتریان فعال بازار نیز می‌گوید: افزایش وجه تضمین مهمترین نگرانی فعالان در روزهای پایانی سال گذشته بوده است؛ چراکه با بالا رفتن میزان وجه تضمین، حجم بازار به شدت پایین آمد و این در شرایطی بود که حجم و ارزش معاملات می‌توانست در دو ماه پایانی سال گذشته بسیار بیشتر از میزان فعلی باشد.
به نظر وی تعداد بسیاری از معامله گران حقیقی نسبت به حضور در بازار تردید دارند؛ زیرا از جذابیت بازار کاسته شده است.
به گفته وی در روزهای پایانی سال گذشته نوسانات کاهش و تعداد مشتریان حقیقی نیز کم شد؛ این در حالی است که بازار طی سال گذشته در بیشتر اوقات پرنوسان و چشم‌اندازها بیشتر صعودی بود. هر چند که شاهد افت و خیزهایی نیز بود، اما در مجموع سالی که گذشت بسیار پر رونق بود.
به نظر این فعال بازار در سال جاری نیز همچنان که چشم‌اندازها نشان میدهد بازار باز هم صعودی خواهد بود، اما با توجه به اتفاقات افتاده در رابطه با تغییر سازوکار روند مبادلات بعيد است جذابیت امسال به مانند سال گذشته باشد.
جمع شدن حجم زیادی از نقدینگی‌ها، کاهش جذابیت بازار سکه با توجه به طرح پیش فروش سکه از سوی بانک مرکزی، جذب شدن نقدینگی‌های سرگردان در دیگر بازارها همچون بازار مسکن، سهام و از سویی تغییرات طلا در بازارهای جهانی از پارامترهای اساسی هستند که از نظر این فعال می‌توانند در سمت و سوی بازار نقش داشته باشند.