هفت چاکرا بدن مراکز اصلی انرژی بدن هستند. احتمالاً شنیده‌اید که مردم در مورد "باز کردن انسداد" چاکراهای خود صحبت می‌کنند که به این ایده اشاره دارد که وقتی همه چاکراهای ما باز هستند، انرژی می‌تواند آزادانه از طریق آنها عبور کند و هماهنگی بین بدن فیزیکی، ذهن و روح وجود دارد. چاکرا در سانسکریت به «چرخ» ترجمه می‌شود و می‌توانید آنها را مانند چرخ‌هایی از انرژی مثبت در جریان آزاد تصور کنید.
در این مقاله اختصاصی سایت زر، ویژگی‌های تعیین‌کننده هفت چاکرا اصلی را خلاصه می‌کنیم، توضیح می‌دهیم که چگونه می‌توان تشخیص داد که هر یک از آنها مسدود شده‌اند، و نحوه رفع انسداد هر یک - از ریشه تا تاج - با استفاده از مانتراها، حرکات یوگا و موارد دیگر را به اشتراک می‌گذاریم.
چاکرا چیست؟
چاکراها مراکز انرژی بدن هستند. آنها در بدن اختری، در امتداد ستون فقرات، از پایه آن شروع شده و به سمت بالا تا تاج سر قرار دارند. کالبد اختری جسم انرژی است که در داخل بدن فیزیکی ما قرار دارد. هر عضو بدن فیزیکی دارای یک قسمت بدن اختری مربوطه است. بدن اختری را نمی توان دید یا لمس کرد. این نیز دلیلی است که ما نمی توانیم چاکراها را ببینیم.
چاکراها رنگ و انرژی خاصی را ساطع می کنند. هر یک با غده ای در بدن فیزیکی منطبق است. از آنجایی که هر چاکرا به جنبه های روحی، عاطفی، روانی و جسمی خاصی مربوط می شود، اعتقاد بر این است که انسداد یا عملکرد نادرست آنها می تواند منجر به اختلالات جسمی، روانی و عاطفی شود. از سوی دیگر، اعتقاد بر این است که آگاهی آگاهانه و متعادل کردن این مراکز انرژی منجر به رفاه و سلامتی می شود.
موارد فوق با هدف یوگا مرتبط است. از طریق تمرین آسانا، یوگا به دنبال تحریک و تعادل این چاکراها یا مراکز انرژی در بدن است.
آیا چاکرا شکلی دارد؟
افسانه های زیادی در مورد شکل چاکراها وجود دارد. برخی می گویند که آنها مانند دیسک های چرخان هستند، در حالی که برخی دیگر معتقدند که آنها مانند گل هایی هستند که از ستون فقرات آویزان شده اند. حتی بعضی ها فکر می کنند شبیه قیفی هستند! همه این ایده‌های مختلف صرفاً به این دلیل وجود دارند که چاکراها با چشم یا هیچ وسیله‌ای قابل مشاهده نیستند. بنابراین، ما تمایل داریم به هر چیزی که رایج می شود باور کنیم.
متون مقدس باستانی می گوید که چاکرا به شکل یک کره یا یک توپ است و حتی اعتقاد بر این است که سیاره زمین یک چاکرای اصلی منظومه شمسی و یک چاکرای فرعی از کهکشان ما، کهکشان راه شیری است. برای توزیع مقداری انرژی می چرخد، اما دانستن بیشتر در مورد این موضوع فراتر از محدوده تصورات انسان باقی می ماند.
اندازه چاکرا چقدر است؟
برخی از مردم می گویند که چاکراها یک پا در شعاع هستند، در حالی که برخی دیگر می گویند که اندازه آنها با توجه به جریان انرژی تغییر می کند. از سوی دیگر، کتاب مقدس به ما می گوید که چاکراها بسیار کوچک هستند، زیرا در نخاع اختری قرار دارند، که بیشتر در داخل نخاع فیزیکی قرار دارد.
هفت چاکرا بدن کدام است؟
بیشتر، ما در مورد هفت چاکرا بدن می شنویم، اما تعداد بی نهایت چاکرا در بدن انسان وجود دارد. یک لرزش، رنگ و صدای خاص با هر 7 چاکرا مرتبط است. بسته به اینکه آیا این مراکز انرژی سالم هستند یا مسدود شده اند، ممکن است ویژگی های مختلفی از سلامت جسمی، روانی و عاطفی خود را تجربه کنید.
هر انساني نيروي بالقوه‌ای براي كامل بودن در خود دارد. نيروي شگفت‌انگیز و فریبنده‌ای كه اعجاز خلقت محسوب می‌شود. نام ديگر اين نيروي بالقوه «چاكرا» می‌باشد. چاكراها انرژي حياتي را از محيط اطراف و از كيهان می‌گیرند و آنها را به امواج موردنیاز نقاط مختلف بدن تبديل می‌کنند.
علاوه بر اين آنها انرژي را به اطرافشان پخش می‌کنند. توسط اين سیستم انرژي، انسان نهایتاً در حوزة تبادل دايم انرژي با كيهان و دنيا و انسان‌های ديگر است. طبق دست‌نوشته‌های قديمي ۸۸۰۰۰ چاكرا در بدن هر يك از ما وجود دارد و به‌ندرت می‌توان نقطه‌ای در بدن انسان پيدا كرد كه در برابر دريافت و انتقال يا تغيير دادن انرژی‌ها حساس نباشد.
فقط حدود ۴۰ چاكرا فرعي وجود دارد كه مهمترین آنها در طحال، پشت گردن، كف دستها و كف پاها قرار دارند. اما تقسیم‌بندی ديگري هم براي تعداد چاكراها وجود دارد كه می‌گویند چاكرا مهم در بدن انسان ۷ تا می‌باشند كه دائماً در حال چرخش به سر می‌برند.
چرخش چاكراها در مردان به سمت راست (در جهت عقربه‌های ساعت) و در زنان به سمت چپ می‌باشد. وقتي درمانگران می‌خواهند چاكرايي را تقويت كنند می‌توانند در جهت چرخش چاكراها كار درمان را انجام دهند. مثلاً در رایحه‌درمانی می‌توان مواد معطر را به‌صورت دوراني در جهت چرخش چاكراها حركت داد يا اگر با سنگهای قيمتي می‌خواهید روي چاكراها تأثير بگذاريد باز می‌توانید جهت چرخش چاكراها را در نظر داشته باشيد.
قبل از استفاده از کریستال‌ها برای درمان، باید در آب سرد و نمک پاک‌سازی شده و سپس با قراردادن آنها در معرض نور خورشید و یا نور ماه، شارژ انرژی شوند. بعد از استفاده از کریستال نیز باید کاملاً ً پاک‌سازی شوند چرا که انرژی منفی را جذب کرده‌اند و درصورتی‌که پاک‌سازی نشوند امکان دارد این انرژی را به چاکرا منتقل کنند. چنانچه در زمان اضطراب و استرس از کریستال‌ها و سنگ استفاده کرده‌اید، بهترین راه این است که مدتی از آنها استفاده نکنید تا پاک‌سازی و تخلیه انرژی گردند.
معرفی هفت چاکرا بدن:
- چاكرا تاج
- چاكرا چشم سوم (آجنا چاكرا)
- چاکرای گلو
- چاکرای قلب
- چاکرای شبکه خورشیدی
- چاکرای جنسی
- چاکرای ریشه
خواص هفت چاکرا بدن
در ابتدا قبل از این که به بررسی تک‌تک چاکراها بپردازیم به خواص هفت چاکرا پرداخته و سپس آنها را تشریح می‌کنیم.
خواص چاکرای تاج
چاکرای تاج یا ساهاسرارا در بالای سر شما قرار دارد. Sahasrara شما نشان‌دهنده ارتباط معنوی شما با خود، دیگران و جهان است. همچنین در هدف زندگی شما نقش دارد.
خواص چاکرای چشم سوم
چاکرای چشم سوم یا آجنا بین چشمان شما قرار دارد. می‌توانید از این چاکرا به‌خاطر غریزه قوی روده تشکر کنید. به این دلیل که چشم سوم مسئول شهود است. همچنین با تخیل مرتبط است.
خواص چاکرای گلو
چاکرای گلو در گلوی شما قرار دارد. این چاکرا با توانایی ما در برقراری ارتباط کلامی ارتباط دارد.
خواص چاکرای قلب
چاکرای قلب در نزدیکی قلب و در مرکز قفسه سینه قرار دارد. جای تعجب نیست که چاکرای قلب تماماً به توانایی ما در عشق ورزیدن و نشان‌دادن شفقت است.
خواص چاکرای شبکه خورشیدی
چاکرای شبکه خورشیدی در ناحیه معده شما قرار دارد. مسئول اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس است و همچنین به شما کمک می‌کند تا کنترل زندگی خود را کنترل کنید.
خواص چاکرای جنسی
چاکرای جنسی درست زیر ناف شما قرار دارد. این چاکرا مسئول انرژی جنسی و خلاقیت شماست. همچنین به نحوه ارتباط شما با احساسات خود و همچنین احساسات دیگران مرتبط است.
خواص چاکرای ریشه
چاکرای ریشه در پایه ستون فقرات شما قرار دارد. برای شما پایه یا پایه‌ای برای زندگی فراهم می‌کند و به شما کمک می‌کند تا احساس کنید که زمین هستید و می‌توانید در برابر چالش‌ها مقاومت کنید. چاکرای ریشه شما مسئول احساس امنیت و ثبات شماست.
- چاكرا تاج :
- محل: وسط سر در بالاترين نقطه روبه‌بالا باز می‌شود.
- غده مربوطه: صنوبري (اپي فيز(
- هورمون مربوطه: سروتنين
- بخش‌های مربوطه: مخ، جمجمه. چشم راست
- حس: هستي خاص
- رنگ: بنفش، طلايي، سفيد
- زمينه: كمال، شناخت متعالي از طريق مشاهده درون، وحدت با هستي مطلق، آگاهي جهاني
- سیاره‌های وابسته: نپتون، كيوان
- امكان پاک‌سازی و فعال ساختن چاكراي تاج: گذراندن زماني در قله كوه و يا نظاره آن
- توضیحات و معرفی چاكرا تاج:
ساهاسرارا در بالاي سر در ملاج قرار دارد. سمبل آن نيلوفري درخشان با هزار گلبرگ به نشانه‌ی بی‌نهایت بودن است. با تمام‌رنگ‌های رنگین‌کمان می‌درخشد، اما رنگ غالب آن بنفش است. مسير چاكراي هفتم باز شده با رنگ بنفش نشان داده می‌شود و رنگ بنفش ساطع شونده از آن رنگ وقار، عزت‌نفس و شفاست. همچنان كه يك سلطان توانا بر قلمرو خود به طور كامل حاكم است، بنفش هم مركز تاج را اشغال می‌کند و ذهن والاتر را تاج می‌گذارد و حاكم بر اعضاء و میلیون‌ها سلولي كه اعصاب و بافت‌ها را شكل می‌بخشند می‌باشد.
غنچه بيروني اين چاكرا 960 گلبرگ دارد، در درون آن غنچه ديگري با 12 گلبرگ ديده می‌شود، كه با نور سفيدي كه تشعشعات طلايي دارد می‌درخشد. نور سفيد تابش الهي كيهان است. اين چاكرا جايگاه بالاترين سطح آگاهي و تكامل انساني است و انسان را به‌سوی سراي ابدي، نهايي و برتر هدايت می‌کند و با نام‌هایی چون روشن‌بینی، آگاهي وحدت و آگاهي (من هستم) شناخته شده است.
به اين دليل فردي كه در سطح جسمي، ذهني و معنوي به هشياري رسيده، غالباً با هاله يا شعاع‌های نوري بر گرد سرش نشان داده می‌شود (پیامبران و امامان). اين چاكرا محل اشراق و بصيرت معنوي است، كه بر قدرت پيشگويي می‌افزاید.
ساهاسرارا عمدتاً با شعور برتر خود حقيقي در پيوند و ارتباط است. هرگونه راهنمايي كه ما از طريق فكر، صداي دروني يا يك احساس واقعي دروني دریافت می‌کنیم در حقيقت از چاكراي فرق سر ناشي می‌شود. همه ما داراي يك ذات عالي هستيم كه قسمت اعظم ما را تشكيل داده است و داراي اطلاعاتي راجع به كار حياتي ما می‌باشد. منشأ تمام راهنمایی‌ها اين قسمت می‌باشد. ما از طريق چاكراي فرق سر با ذات عالي خود در ارتباط هستيم.
هنگامي كه كونداليني بيدار شود و برخيزد، شيوا و شاکتی در ساهاسرارا با هم متحد می‌شوند، تغيير ماهيت شعور و آگاهي انساني به ارمغان می‌آید و ماده و انرژي در درون آگاهي خالص در يك حالت سرور سرمدي فرومی‌روند. با رسيدن به اين حالت انسان به قدرت درك و واقع‌بینی دست می‌یابد. شاكتي و شيوا نيز در اصل يكي و يكسان هستند.
هوشياري نيروي ثابت و طبيعت نيروي متحرك است. در آغاز طبيعت در سه گونا‌ی مجزاي تاماس (رخوت، تاريكي، سكون و سنگيني)، راجاس (انرژي فعال، حالات هيجاني، احساسات تند و قوي، نيرو، فعاليت، خشونت و آسيب زنندگي)، ساتوا (تعادل، توازن، هماهنگي، شعور و كيفيات هوشياري و معنوي است). نفوذ اين سه گونا به جهان هستي را شكل می‌دهد و از آنها 8 عنصر طبيعت پيدا می‌شود (پنج عنصر و سه گونا).
غده درون‌ریز مرتبط با ساهاسرارا غده صنوبري (اپي فيز) است. كه مركز درك مستقيم ادراك معنوي است. اين غده يك ساختمان خاکستری‌رنگ متمايل به قرمز كوچكي به‌اندازه يك نخود است كه بين سطح زيرين مخ و مغز مياني، درست در جلوي مخچه جاي دارد. ترشح اصلي آن كه ملاتونين نام دارد، ساعت بيولوژيك بدن را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و به طور كل اين غده حساس به نور می‌باشد. در هنگام شب ميزان ملاتونين خون در بالاترين سطح خود قرار دارد كه در طي روز به‌تدریج از مقدار آن كاسته می‌شود. اين غده تنظیم‌کننده آغاز بلوغ بوده، انسان را به خواب وامی‌دارد و بر حالات خلقي فرد تأثیر می‌گذارد.
ليبرمن (Job Liebermann) در كتابش به نام (نور، طبيعت آينده) معتقد است كه نور وارد شونده به چشم‌ها نه‌تنها به ديد ما كمك می‌کند بلكه ساعت بیولوژیک بدن را از طریق غده صنوبري و هيپوفيز به فعاليت وامی‌دارد. اين غده در طي مراقبه تحريك شده، از خود هورمون‌هایی ترشح می‌کند كه قادرند انسان را به حالات برتر خودآگاهی برسانند، همان تجربه‌ای كه مصرف ال.اس.دي در شخص برمی‌انگیزد. البته به طریقه‌ای بسيار سالم‌تر. گاه اين غده را غده توهم‌زا نيز می‌خوانند. در فلسفه يوگا غده صنوبري را پلي بين كالبد زمخت جسماني و كالبد بسيار ظريف روحي (اختری) می‌دانند.
دامنه باز بودن چاكراي هفتم می‌تواند كم يا زياد باشد. وقتي چاكراي هفتم شروع به باز شدن می‌کند، زماني است كه مرز بين هستي دروني و زندگي بيروني در وضع موجود كاهش پيدا می‌کند و انسان لحظه‌ها را بيشتر و بيشتر تجربه می‌کند. وقتي كه رشد چاكراي هفتم افزايش می‌یابد اين لحظه‌ها بيشتر می‌شود تا زماني كه به‌صورت يك واقعيت دائمي در می‌آید. وقتي كه خويشتن فرد آماده اين گام آخر روشن‌بینی باشد ممكن است کاملاً ناگهاني اتفاق بيفتد.
احساس او این‌چنین است كه انگار تازه از خواب طولاني بيدار شده است و در نهايت شروع می‌کند به اينكه در واقعيت زندگي كند. ديگر عقب‌گردی در سر راهش وجود ندارد. خود را به ظرف خالي تبديل می‌کند و هستي الهي اين جام را لبريز خواهد كرد. پي می‌برد كه خويشتن حقیقی‌اش را كه تنها حقيقت پايدار است پيدا كرده است. نفس فردی‌اش به نفس جهاني تبديل می‌شود. هدف خالق در رفتار او جامه عمل می‌پوشد و نوري كه از او ساطع می‌شود قلب كساني را كه گيرنده حضور الهي هستند باز می‌کند.
در اين زمينه جالب است كه توجه داشته باشید ملاج كودك در سن 9 تا 24 ماهگي اول زندگی‌اش باز باقي می‌ماند. در طول اين دوره اوليه زندگي روي زمين طفل در آگاهي وحدت كامل به سر می‌برد.
- انسداد انرژي در چاكرا تاج (ساهاسرارا)
با مسدود بودن اين چاكرا رابطه فرد با تجربيات معنوي قطع می‌گردد و احساس جدايي از كثرت و يكپارچگي دارد و کاملاً از ترس رها نيست. اين ترس هميشه باعث ماندگاري بخشي از آثار گره‌های درون چاكراها می‌شود. فرد فاقد حواس ماورایی خواهد بود و هنگامي كه ديگران از تجربيات معنوي سخن می‌گویند قادر نيست معناي آن را درك كند درصورتی‌که باز بودن اين چاكرا معمولاً انسان معنويت را به طور ملموس و درعین‌حال با كيفيتي منحصربه‌فرد تجربه می‌کند. با انسداد انرژي اين چاكرا فرد ممكن است به‌نوعی بيهودگي در زندگی‌اش پي ببرد و يا ترس از مرگ اغلب به سراغش بيايد.
شايد براي كنترل اين احساسات منفي سعي كند كه براي فرار از آنها به فعاليت زياد پناه ببرد يا زير بار مسئولیت‌های جديد برود براي اينكه خود را برحق و مهم جلوه دهد. اغلب اوقات اشخاصي تحت اين شرايط مريض می‌شوند و ناچار به استراحت می‌شوند. اگر اين پیام‌ها ناديده گرفته شود فرد درگير زندگي بی‌محتوایی می‌شود و رشد توانایی‌های بالقوه خود واقعی‌اش را محدود می‌کند. لازم به ذكر است كه در موارد عقب‌ماندگی ذهني بايد به اين چاكرا ريكي داده شود. همچنين در مواردي كه ذهن با ذات انطباق ندارد. به اين ناحيه بايد ريكي داده شود. زماني كه حساسيت به نور (روشنايي زننده) وجود دارد. به‌طوری‌که سبب سردرد می‌شود. بايد به اين ناحيه همراه با شبكه خورشيدي ريكي داده شود.
- بیماری‌های مربوط به چاكرا تاج:
بی‌خوابی، سردرد عصبي (ناراحتی‌های عصبي و ذهني)، فراموشي در اثر ضربه يا تكان شديد، جنون، گرفتگي عضله، سياتيك، مننژيت ستون فقرات، كچلي، سوزنك.
- تغذيه رنگی:
بالاي چغندر، انگور ارغواني، كلم ارغواني، توت‌فرنگی و هر نوع ميوه يا سبزي به رنگ صورتي کم‌رنگ، بیماری روحي ايجاد می‌نماید.
کریستال‌هایی که برای درمان این چاکرا استفاده می‌شوند عبارت‌اند از: یاقوت ارغوانی، الکساندریت، عین الشمس، و لابرادوریت.
این چاکرا برقرارکننده ارتباط بین ضمیر برتر و کنترل احساس‌های شادی و خوشحالی است. ما به این دلیل چاکراها را بالانس و تنظیم می‌کنیم، تا انسدادها را قبل از اینکه تبدیل به مشکلات جسمانی شوند، از بین ببریم. کریستال‌ها به دلیل ساختار مولکولی متقارنشان، انرژی را به‌صورت دائمی و به‌آرامی مرتعش می‌کنند و هنگامی که برای بالانس چاکراها استفاده شوند، می‌توانند جریان شفا و خلاقیت را بازآفرینی کنند.
چاكرا چشم سوم (آجنا چاكرا) :
- محل: وسط پيشاني، كمي بالاتر از ابروها
- غده مربوطه: هيپوفيز
- هورمون مربوطه: وازوپرسين
- بخش‌های مربوطه: چشم‌ها، گوش‌ها، بيني، صورت، مخچه، سيستم عصبي، ستون مهره
- حس: تمام حس‌ها، از جمله ادراك فراحسي
- رنگ: نيلي، همچنين زرد و بنفش
- زمينه: عملكرد ادراك، كشف و شهود، رشد حس‌های دروني، قدرت‌های ذهني، عملكرد ادراك شخص، تجلي
- جهت چرخش چاكرا: در زنان در جهت حركت عقربه‌های ساعت و در مردان برخلاف حركت عقربه‌های ساعت
- امكان پاک‌سازی و فعال ساختن چاكراي چشم سوم: با تماشاي آسمان آبي پررنگ و پرستاره شب فعال می‌شود.
- نوع يوگا : گيانا يوگا، يانترا يوگا
- سیاره های وابسته:تير، مشتري، اورانوس، نپتون.
- توضيحات و معرفی چاكرا چشم سوم:
آجنا در لغت به معني فرمان و مركز فرمان است. آجنا چاكرا به شكل دایره‌ای با 2 گلبرگ در دو طرف آن توصيف می‌شود، بر روي اين گلبرگ‌ها حروف سانسكريت (هام) و (كشام) نقش بسته است، اين دو گلبرگ به نيروهاي مثبت و منفي پرانا كه در اين مركز به هم اتصال می‌یابند و همچنين به خورشيد و ماه اشاره دارند. اين دو گلبرگ نشانه نفس و روح هستند. به عبارتي ذهن استدلالي و ذهن الهامي. گاه آجنا چاكرا را دري قلمداد می‌کنند كه به قلمرو آگاهي برين و آگاهي عمقي باز می‌شود.
در اينجاست كه انسان با چشم دل می‌بیند، در بسياري از سنت‌های عرفاني، گشايش اين چاكرا مربوط به بيداري معنوي است. در حين مراقبه نيز از اين چاكرا براي تمركز استفاده می‌شود. در مراقبه عميق، چشم روحاني يا چشم واحد در قسمت مركزي پيشاني قابل‌مشاهده خواهد بود. اين چشم عالم بر همه چيز، در متون مقدس مختلف با نام‌های چشم سوم، چشم درون، چشم شيوا، چشم شهود، ستاره شرق، قوايي كه از بهشت فرو می‌آید و غيره ناميده شده است.
آجنا چاكرا مركز توسعه رشد عقل و هوشياري و مركز خرد و عقل است. از طريق اين چاكراست كه شخص می‌تواند توانایی‌های هوشي و عقلي، حافظه، اراده، تمركز، تدبير و تجسم را در خود افزايش دهد. در بدن دو مركز اراده وجود دارد، يكي از آنها چاكراي ماني پورا (شبكه خورشيدي) و ديگري آجنا چاكراست.
همچنين انرژي كه پشت مقاصد شخص قرار دارد، از اين چاكرا آزاد می‌شود. چنانچه اين چاكرا باز باشد به دنبال افكار و اندیشه‌های انسان اعمال مناسبي شكل می‌گیرند كه سبب تجلي مادي اندیشه‌ها در جهان فيزيكي می‌گردد و فرد باقدرت تجسمش می‌تواند انرژي را براي تحقق بخشيدن خواسته‌ها بيافريند، همچنين در تلفيق با چاكراي باز قلب فرد می‌تواند انرژی‌های سلامتي بفرستد چه براي آنچه در دسترس است و چه براي فاصله دور. چنانچه اين چاكرا بسته باشد، فرد براي به ثمر نشاندن اندیشه‌هایش تلاشي درازمدت در پیشروی دارد.
اگر انسان داراي ذهنيت و انتظارات مثبت در مورد همه چيز باشد در نتيجه دریافت‌هایی مثبت از محيط و افراد ديگر خواهد داشت و اگر او تعبيرات ذهني منفي از هر چيز داشته باشد همان‌ها را به جهان خارج از خود انعكاس داده و بدین‌وسیله به آنها شكل داده و دریافت‌هایی منفي خواهد داشت.
آجنا چاكرا مركز اتصال سه كانال انرژي آيدا، پينگالا، سوشومنا است. با ادغام و آميزش انرژي كيهاني و قمري و خورشيدي در اين چاكرا در انسان بيداري روحي حاصل می‌آید و در هنگام بيداري اين چاكرا در فرد قدرت روشن‌بینی، روشن شنوي و تله‌پاتی و پيشگويي پدیدار می‌گردد.
هنگامي كه اين مركز کاملاً بيدار است انسان در وراي كارماي خود (رسيدن به سطحي از مسير روحي كه در آنجا قانون علت و معلول به انسان مربوط نيست) به سر می‌برد، اما درعین‌حال قادر به ديدن كارماي اطرافيان و اقوام و ملیت‌های جهان است. در حالت متمركز بودن در اين چاكرا اين توانايي در انسان ايجاد می‌گردد كه به ديگران در محور كارمايشان كمك كند. آجنا چاكرا تحت كنترل سياره اورانوس فعاليت كرده و از خودگذشتگي و آرمان‌گرایی از کیفیت‌های تابشي آن بشمار می‌آید.
آجنا چاكرا بر روي غده هيپوفيز تأثیر می‌گذارد. غده هيپوفيز سلطان غدد نيز ناميده می‌شود، زيرا اين غده به تمام غدد ديگر فرمان می‌دهد.
اين غده قدرت اراده، قدرت تشخيص و همچنين بينايي، شنوايي و حافظه را كنترل می‌کند. تمام نوابغ داراي غده هيپوفيز برتري می‌باشند. اين غده رشد بدن را نيز كنترل می‌کند. اختلال در عملكرد اين غده سبب می‌شود كه فرد از نظر فيزيكي رشد بسيار ناكافي داشته باشد و كوتاه قد شود.
يك خانم باردار نبايد تحت‌فشار عصبي قرار گيرد، زيرا اين حالت ممكن است سبب بروز اثرات منفي بر روي غده هيپوفيز جنين در داخل رحم مادر شود و درجات مختلف عقب‌ماندگی ذهني را ايجاد كند
. ترس دائمي بر روي غده هيپوفيز اثر می‌گذارد و می‌تواند فرد را بسيار ضعيف و كم رو كند. فشار و نگراني نيز سبب اختلال در عملكرد اين غده می‌شود و می‌تواند باعث افزايش فشارخون و مشكلات گوارشي نيز بشود. به افرادي كه مستعد ابتلا به انواع ترس و بيم هستند و افرادي كه تمايل به دروغ‌گویی دارند و يا سركش و نافرمان هستند و يا حتي دزدي می‌کنند بايد به آجنا چاكراي آنها ريكي داد. همچنين براي درمان ذهني و احساسي ضربه‌ای كه ناشي از حادثه يا اتفاقي درگذشته رخ‌داده نيز بايد به اين چاكرا ريكي داد.
- انسداد انرژي در چاكراي چشم سوم (آجنا چاكرا) :
اگر اين چاكرا ضعيف و جريان انرژي در آن راكد باشد، به علت كمبود انرژي در آن قدرت خلاقيت فرد متوقف می‌گردد، يا اينكه فرد افكار خلاقه زيادي در سر دارد؛ اما هرگز محقق نمی‌گردد. همراه با اين وضعيت عذر و بهانه‌ای دائمي وجود خواهد داشت كه بر اساس آن جهان خارجي به سبب نقایص خود مورد سرزنش قرار می‌گیرد. تنها چيزي كه اين فرد بدان نياز دارد، اين است كه بياموزد چگونه اميال خود را گام‌به‌گام به تحقق برساند.
پيامد عملكرد ناهماهنگ چاكراي چشم سوم عدم تعادل است، به طور مثال: پافشاري بيش از حد روي حوزه عقل، و تصميمات زندگي فرد منحصراً با عقل و منطق صورت می‌گیرد و فقط آنچه را كه با ذهن منطقی‌اش درك می‌کند قبول دارد، شخص به‌آسانی قرباني تفكر روشنفكرانه خود می‌شود، تنها چيزي را قبول می‌کند كه ذهن او بتواند درك كند، و از روش‌های علمي قابل اثبات باشد. عملكرد ناهماهنگ ديگر اين چاكرا اين است كه فرد باقدرت ذهنش سعي می‌کند بر روي ديگران و رويدادها تأثیر بگذارد، صرفاً فقط می‌خواهد قدرتش را نشان دهد و يا براي ارضاي نيازهايش از آن استفاده می‌کند. در اين وضعيت معمولاً چاكراي شبكه خورشيدي هم معمولاً از تعادل خارج است و چاكراي قلب و تاج نيز در حد جزئی رشدیافته است.
اگر چشم سوم فرد علی‌رغم گيرهايش نسبتاً باز باشد، باز هم ممكن است در اين كار موفق شود، هرچند كه مقاصد فرد خلاف جريان طبيعي حيات است.
ولي دير يا زود احساس تنهايي او را در بر می‌گیرد و موفقيتي را كه برايش تلاش نموده بود پايدار نخواهد بود. اگر جريان انرژی‌ها در آجنا چاكرا به طور قابل‌ملاحظه‌ای بسته باشد تنها حقيقتي را می‌بیند و باور می‌کند كه در جهان بيرون قابل ديدن باشد. زندگی‌اش تحت نفوذ اميال مادي، نيازهاي فيزيكي و احساسات ابراز نشده است. اندیشه‌ها و بحث‌های معنوي به نظرش خسته‌کننده و اتلاف وقت خواهد بود. به‌راحتی در شرايط دشوار فرد کنترلش را از دست می‌دهد، و احتمالاً خيلي هم فراموش‌کار است.
اگر بينايي فرد ضعيف شده باشد اغلب با کم‌کاری چاكراي چشم سوم همراه است. همچنين در موارد حاد، افكار فرد خيلي پريشان و آشفته است و تصميماتش کاملاً بر اساس احساسات سركوب شده است
- بیماری‌های مربوط به چاكراي چشم سوم :
ناراحتي اعصاب از قبيل رعشه، فلج صورت، ناراحتی‌های چشم از جمله آب مرواريد، التهاب چشم، زخم قرنيه مزمن، جوش‌های پلك، سرگیجه، ناراحتی‌های گوش و بيني مثل: كري، گوش درد، ازدست‌دادن حس بويايي، خونريزي بيني، تشنج كودكان، بيهوشي، جن زدگي، صرع، ناراحتی‌های ذهني از جمله: ماليخوليا، وهم بيني، هذیان‌گویی، وسواس، ضعف اعصاب
- تغذيه رنگي:
انگور ياقوتي، كلم بروكلي، بادنجان، آلوچه
کریستال‌هایی مورداستفاده برای درمان این چاکرا عبارت‌اند از: یاقوت کبود، تانزانیت، آیولیت، سنگ لاجورد، و سنگ صابون.
- چاکرای گلو :
در برگیرنده گلو، گردن، دهان، دندان‌ها، و فک (آرواره) است. از خصوصیات این چاکرا عبارت‌اند از: خلاقیت، قدرت اراده، واقعیت، ارتباطات، و صداقت فردی.
کریستال‌هایی که برای درمان این چاکرا استفاده می‌شوند عبارت‌اند از: سنگ یمانی، زمرد کبود فام (زمرد دریایی) فیروزه، یشم سبز و کریسوکولا .
- چاکرای قلب:
در مرکز سیستم انرژی انسان قرار دارد و به زندگی عشق می‌بخشد. این چاکرا بر روی عملکرد سطوح جسمانی، احساسی و انرژی‌زایی اثر می‌گذارد.
کریستال‌هایی که برای درمان این چاکرا استفاده می‌شوند عبارت‌اند از: زمرد، پریدوت، یشم سبز، رز کوارتز و یاقوت.
- چاکرای شبکه خورشیدی :
بر روی شکم و زیر دیافراگم قرار دارد و با عزت‌نفس، اعتمادبه‌نفس و آزادی انتخاب مرتبط است.
کریستال‌هایی که برای درمان این چاکرا استفاده می‌شوند عبارت‌اند از: توپاز، سیترین، الماس زرد، و اوپال یک نوع سنگ سیلیسی که از در کوهی نرم‌تر و سبک‌تر است – در اصطلاح بازرگانی (شیشه شیری رنگ) نام دارد.
- چاکرای جنسی:
محل: بالای استخوان خاجی، تقریباً بالای اندام تناسلی و پایین‌تر از ناف
غدد مربوطه: تخمدان‌ها، غده پروستات
هورمون‌های مربوطه: استروژن و تستوسترون
بخش‌های مربوطه: قسمت لگن، اندام‌های تولیدمثل، کلیه‌ها، مثانه، تمام مایعات بدن مثل خون، مایع لنف، شیره معده، اسپرم
حس:چشایی
رنگ: نارنجی
عنصر وابسته: آب
زمینه: نخستین احساسات جاری شدن با زندگی، لذت پرستی، شهوت، خلاقیت، شگفت‌زده و مشتاق
جهت چرخش چاکرا: در زن در جهت عقربه‌های ساعت و در مرد خلاف عقربه‌های ساعت
امکان پاک‌سازی و فعال ساختن چاکرای جنسی: لذت بردن و مشاهده نور ماه و آب زلال طبیعی و غوطه‌ورشدن در آن و یا نوشیدن از آب چشمه
- نوع یوگا :باکتی یوگا
- سیاره های وابسته: ماه، پلوتون
- توضیحات و معرفی چاکرای جنسی
چاکرای دوم مرکز انرژی جنسی (گیرنده و فرستنده) و نفس و خلاقیت است که به عنصر آب نسبت داده می‌شود که منبع تمام حیات زیست‌شناختی است. عنصر آب پاک‌کننده و تطهیرکننده است و سدهایی را که مانع جریان حیات است شسته و باز می‌کند. در سطح فیزیکی آلودگی‌ها را از کلیه و مثانه باز می‌کند و در سطح معنوی به شکل جریان روان و آزاد احساسات خود را نشان می‌دهد و سبب می‌شود تا انسان زندگی را همیشه تازه و جدید ببیند. از طریق این چاکرا فرد مستقیماً احساسات انسان‌ها را درک می‌کند و آن را به یکی از مراکز ادراک ماوراء حسی تبدیل می‌کند.
چاکرای دوم اغلب جایگاه واقعی "شاکتی" محسوب می‌شود، شاکتی تجلی نیروی مؤنث خداوند به شکل انرژی خلاق است و حوزه نفوذ آن در اندام‌های تولیدمثل است که در مرد به‌صورت میل خلق حیات جدید و در زن به‌صورت گیرنده تکانه‌های خلاق و ایجاد زندگی جدید است.
خلاقیت شامل کاری که فرد در هر زمینه‌ای انجام می‌دهد نیز می‌باشد. در نتیجه خلاقیت انسان توسط دستان او متجلی می‌شود و اگر کاری که انسان انجام می‌دهد مطابق استعدادها و قابلیت‌های شخصی‌اش باشد این انرژی خلاق متجلی شده و باعث رشد و پیشرفت او در آن زمینه شده و باعث آرامش ذهن او می‌شود و اگر برخلاف آن باشد باعث ازبین‌رفتن آرامش ذهن او شده و یکی از عوامل خشم و عصبانیت او می‌شود. احساسات و اعمال فرد خلاق حتی باعث ایجاد انگیزه برای دیگران می‌شود.
چاکرای دوم به کیفیت عشق نسبت به جنس مخالف نیز مربوط می‌شود از این چاکرا فرد قدرت جنسی خود را حس می‌کند و دومین هدف قدرتمند نیروی حیات (اشتیاق به اتحاد دو جنس) آشکار می‌گردد؛ بنابراین قدرت جنسی در هر کس به نیروی حیات در او بستگی دارد. ناحیه لگن در بدن منبع حیات است، هر مرکز آن که مسدود گردد کاهش نیروی جسمی و جنسی را به دنبال خواهد داشت.
انرژی جنسی در جریان آمیزش جنسی شارژ و تخلیه می‌گردد. این امر همچون حمامی از انرژی به جسم حیاتی دوباره می‌بخشد و آن را پاک می‌کند و بدن را از انرژی‌های راکد، فضولات، تنش‌های عمیق رها می‌سازد و این عمل برای سلامتی جسمی فرد امری مهم است. عمل رهاسازی خویش به‌صورت دوجانبه یکی از طرق وانهادن "تجرد" نفس و تجربه"وحدت" در بشر است.
تجربه‌ای که از بدوی‌ترین امیال در سطح جسمی از یک سو و آرزوی عمیق معنوی وحدانیت با الوهیت از سویی دیگر نشات می‌گیرد. این پیوند یکی از خصلت‌های معنوی و مادی در افراد بشر می‌باشد.
- انسداد انرژی در چاکرای جنسی
اگر راه عبور انرژی در این چاکرا مسدود شده باشد یا اختلالی در این چاکرا وجود داشته باشد به نفی یا سرکوب امیال جنسی منتهی می‌شود و اغلب در راه زیاده‌روی در رابطه و خیال‌پردازی نمایان می‌شود یا ممکن است به حالتی مانند اعتیاد به مواد مخدر در آید. درهرصورت نسبت به جنس مخالف شک و دودلی و تنش یا حتی نفرت وجود دارد و ابزار این انرژی‌های طبیعی را فرد محکوم می‌کند یا اینکه به‌صورت شهوت‌پرستی بی‌ادبانه و اصرار در امیال جنسی نمایان می‌شود درهرصورت بدکار کردن چاکرای دوم معمولاً در سن بلوغ به وجود می‌آید. بیدارشدن انرژی‌های جنسی بی‌ثباتی ایجاد می‌کند و معمولاً والدین و مربیان توانایی آموزش صحیح را در این زمان به جوان‌ها ندارند و اینکه چگونه این انرژی را کنترل کنند.
کم‌کاری این چاکرا می‌تواند ریشه در دوران کودکی داشته باشد احتمالاً والدین احساسات و ارتباطشان را کنترل می‌کردند و فرد کمبود لذت‌های حسی مانند نوازش، مهر و عطوفت را تجربه کرده است در نتیجه احساساتش را سرکوب کرده است و در دوران بلوغ مانع رشد انرژی‌های جنسی شده و نتیجه آن واپس‌زدگی، فقدان عزت‌نفس، فلج عاطفی و سردمزاجی است و زندگی در نظرش غم‌انگیز، کسل‌کننده و بی‌ارزش است. اما با ریکی دادن به این چاکرا و ریکی فرستادن برای درمان گذشته تمامی این اختلالات درمان می‌شود و وضعیت انرژی در این چاکرا متعادل می‌شود.
- تغذيه رنگی برای درمان: خوراکی‌ها و مواد غذایی به رنگ طبیعی نارنجی مثل: پرتقال، نارنگی، هویج، انبه، کدوتنبل، زردآلو، نارنج و غیره
کریستال‌هایی که برای درمان این چاکرا مورداستفاده قرار می‌گیرند عبارت‌اند از: عقیق جگری رنگ، چشم ببر، عقیق، کوارتز، کلسیت، کوارتز روتیلیتد.
- چاکرای ریشه :
- محل: در انتهای ستون فقرات بين مقعد و اندام تناسلی، به دنبالچه مرتبط است به‌طرف پايين باز می‌شود.
- غدد مربوطه: غدد فوق‌کلیوی
- هورمون‌های مربوطه : آدرنالين و نور آدرنالين
- بخش‌های مربوطه:
تمام قسمت‌های سخت، ستون فقرات استخوان‌ها، دندان‌ها، ناخن‌ها، پاها، مقعد، روده‌ها، غدد پروستات، خون، تکثير سلولی
- حس: بويايی
- رنگ: قرمز آتشی
- عنصر وابسته: خاک
- زمينه: اولين انرژی حياتی، اولين مراقبت پيوند با زمين و دنيای مادی، استحکام، قدرت موفق شدن
- جهت چرخش چاکرا: در مؤنث به سمت چپ يعنی بر خلاف جهت عقربه‌های ساعت در مذکر به سمت راست يعنی در جهت چرخش عقربه‌های ساعت
- امکان پاک‌سازی و فعال ساختن چاکرای ریشه: لذت بردن از سپیده‌دم، طلوع و غروب خورشيد، خاک تازه
- نوع يوگا: هاتايوگا، کندامين يوگا
- سیاره‌های وابسته: کيوان، مريخ، پلوتون
- توضیحات و معرفی چاکرای ریشه:
اين چاكرا از نظر احساسی با ميل به زندگی و شادابی و از نظر فيزيکی با سيستم ايمنی بدن در ارتباط است. اين چاکرا تنظیم‌کننده اعمالی است که بدن و جسم را زنده نگه می‌دارد. در اين چاکراست که با زمين مرتبط میشویم و انرژی‌های زمينی (نيروی عاطفی، عشق و صبر) را دريافت و تجربه می‌کنیم. چاکرای اول اساس و پايه نيروی حياتی تمام چاکراهای بالاتر را شکل می‌دهد و سرچشمه نيروی حيات است.
اين چاكرا منبع انرژی کندالينی است. بنای زندگی به‌دست‌آوردن امنيت مادی و حفظ تنازع بقا گونه‌ها با تشکيل خانواده، رابطه جنسی به‌عنوان يک عمل فيزيکی و بچه‌دارشدن هم از اعمال مربوط به اين چاکرا هستند.
وقتی نيروی حيات در اين چاکرا به‌درستی عمل نمايد، شخص اشتياقی مبرم به زندگی در جهان فيزيکی دارد و با انتقال انرژی به اطرافيان و حوزه انرژی آنها همچون يک مولد نيرو عمل می‌کند. او اشتياقی راستين برای زيستن دارد. رنگ قرمز که رنگ اين چاکرا می‌باشد جسم فيزيکی را تحريک می‌کند و سرزندگی و انرژی به جسم داده و روح را سرزنده و با هيجان می‌کند و رنگ قرمز جرئت، نيرو و قدرت، استواری و سلامتی می‌بخشد.
قرمز سبب غلبه بر بی‌حالی و افسردگی، ترس يا دلتنگی می‌شود. قرمزرنگ آتش است. قرمز تعصب شديد، غيرت و هيجان است. افرادی که برافروخته و سرخ‌رنگ هستند ناخودآگاه احساس سرزندگی، پرتلاش بودن را به شما منتقل می‌کنند و الگو و نمادی هستند از يک فرد پرتحرک! آنچه برداشت می‌شود اين است که نيروی حيات مادی و جسمی از رنگ سرخ است.
زمانی که در این چاکرا مانعی ايجاد گردد شخص از فعاليت جسمی سر باز می‌زند و انرژی‌اش کاهش می‌یابد و حتی ممکن است عليل و ناتوان گردد. چنين فردی فاقد قدرت و توان جسمی است. به طور مثال اگر چاکرای اول به‌اندازه کافی کار نکند احساس عدم تعادل خواهيد کرد يا انگار فرش از زير پا کشيده شود درحالی‌که محکم ایستاده‌اید. اگر چاکرای اول بيش از حد کار کند ممکن است از کوره در برويد و عصبانی و پرخاشگر شويد و اين ممکن است زمانی باشد که چيزهايی که شما را مشغول و سرگرم ساخته توسط ديگران يا شرايط مورد سؤال قرار گيرد. در نهايت زمانی که احساس عدم امنيت می‌کنید با خشم و غضب و زود از کوره در رفتن حالت دفاعی می‌گیرید. از نظر احساسی کم تحمل می‌شوید همچنين ممکن است افراط در مسائل احساسی و هيجانی مثل غذای خوب و الکل و غيره داشته باشيد. در کارهايتان به‌شدت در حالت دودلی و شک و ترديد به سر می‌برید و زندگی را اغلب همچون بار سنگينی احساس می‌کنید به‌جای آنکه از زندگی لذت ببريد و شاد باشيد.
- بیماری‌های مربوط به چاکرای ریشه:
به طور کل اختلال در انرژی موجود در این چاکرا موجب بیماری‌هایی مثل افسردگی، بی‌حالی، اعتياد (به هر چیزی)، روماتيسم، رعشه و کم‌خونی می‌شود و همین‌طور بيماران بستری بر اثر نحيفی و لاغری و ضعف جسمانی و بيماران حادثه‌ها و مجروحان جسمانی نياز شديد به انرژی در اين چاکرا دارند؛ اما انرژی دادن به اين چاکرا در کودکان هایپر اکتیو، بيماران پرتحرک عصبی، پارکينسون، مجنونان، افراد عصبانی و موجب تأثیر منفی خواهد شد.
-تغذیه رنگی:
رنگ طبیعی خوراکی‌ها و غذاهایی که می‌خوریم فرکانس ارتعاشی همان رنگ را در دسترسمان قرار می‌دهد و بروی چاکرای خاصی تأثیر می‌گذارد:
جگر قرمز، دل، قلوه، کلم قرمز، چغندرقند، تمشک قرمز، گیلاس قرمز، انگور قرمز، آلوی قرمز، فلفل قرمز، سیب سرخ، گوجه‌فرنگی و هر چه قرمز است.
- اثرات رنگ لباس‌ها بر روی بدن:
رنگ لباس‌ها به دلیل حساسیت نوری سلول‌های بدن بر ما اثر می‌گذارند؛ بنابراین بهتر است لباسی بپوشیم که به رنگ آن نیاز داریم؛ اما فراموش نکنید که هر لباسی اعم از کت، پیراهن یا بلوز یا مانتو به تن می‌کنید، لباس زیر شما باید سفید باشد. اگر لباستان از پارچه نخی یا ابریشم و یا پشم با رنگ طبیعی باشد بهتر است از لباس‌های مصنوعی با رنگ مصنوعی است.
کریستال‌هایی که برای درمان این چاکرا استفاده می‌شوند عبارت‌اند از: یاقوت قرمز، لعل، یشم، سنگ‌آهن، هماتیت
آیا چاکراها می‌توانند بر سلامتی تأثیر بگذارند؟
چاکراها با اندام‌ها و غدد ناحیه خاصی که در آن قرار دارند مرتبط هستند. به‌این‌ترتیب، آنها تأثیر زیادی بر سلامت، وضعیت روانی و روابط ما با دیگران دارند. بر اساس عوامل مختلفی مانند سبک زندگی، محیط و محیط اطراف، تجربیات گذشته و غیره، چاکراها می‌توانند تعادل یا عدم تعادل داشته باشند. اگر چاکرا نامتعادل باشد، به حالت کم‌فعال یا بیش فعال می‌رود. عملکرد چاکرای کم‌فعال یا مسدود یا ناکافی است یا کاهش می‌یابد. به همین ترتیب، یک چاکرای بیش فعال به این معنی است که انرژی بیش از حد به آن منطقه خاص جریان دارد و به‌این‌ترتیب، عدم تعادل در جریان کلی انرژی در سراسر بدن وجود دارد.
از آنجایی که چاکراها به هم مرتبط هستند، وقتی یکی از آنها نامتعادل باشد، باعث اختلال در عملکرد چاکراهای دیگر نیز می‌شود. این باعث می‌شود افراد احساس قطع ارتباط، اضطراب، ترس کنند و همچنین به‌صورت مشکلات سلامتی در یک یا چند ناحیه از بدن ظاهر می‌شود.
برای اینکه چاکراهای شما در بهترین حالت خود عمل کنند، باید متعادل باشند و برای این، باید بدانید که چاکراها در واقع چه کاری انجام می‌دهند و چه کارهایی می‌توانید برای مراقبت از آنها انجام دهید.
عملکرد و اهمیت چاکراها
چاکراها به‌عنوان مراکز توزیع عمل می‌کنند. آنها پنج پرانا را در مناطق محلی مرتبط خود توزیع می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، چاکرای ریشه "آپانا پرانا" را در ناحیه لگن توزیع می‌کند و انرژی را برای اندام‌های این ناحیه تأمین می‌کند. هنگامی که یک چاکرا مسدود می‌شود یا به‌درستی کار نمی‌کند، این الگوی توزیع مختل می‌شود و مسائل جسمی یا روانی - عاطفی/انرژی ایجاد می‌شود.
آیا می‌توانم چاکراها را متعادل یا تحریک کنم؟
هر چاکرا با فرکانس و سرعت خاصی می‌چرخد. این فرکانس و سرعت می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی مانند رژیم غذایی، سبک زندگی، الگوهای فکری و غیره تغییر کند. عدم تعادل شروع به ایجاد مشکلاتی در توزیع پرانا می‌کند. تصور کنید اگر یک لامپ 50 واتی برق 500 وات یا 10 وات را دریافت کند چه اتفاقی می‌افتد! هنگامی که ما در مورد تعادل یا بیدار کردن چاکراها صحبت می‌کنیم، به این معنی است که آنها را به‌سرعت عادی خود بازگردانیم.
شما می‌توانید موارد زیر را به‌عنوان ابزاری برای تعادل چاکراها به کار بگیرید:
رژیم غذایی: یکی از دلایل اصلی عدم تعادل در چاکراها عدم تعادل پنج عنصر در بدن است. یک رژیم غذایی متعادل به ایجاد تعادل در عناصر بدن کمک می‌کند.
آساناها: آساناها به تحریک چاکراها و بهبود عملکرد آنها کمک می‌کنند. آنها همچنین راه را برای چاکراها برای بهبودی خود باز می‌کنند.
تنفس: تنفس به افزایش جریان پرانا در بدن کمک می‌کند و پرانای کهنه را از بین می‌برد.
مدیتیشن:مدیتیشن به پاک‌سازی ذهن کمک می‌کند و منفی‌گرایی و دست‌کاری را در فرد از بین می‌برد.