افزایش تدریجی رونق سامانه‌های مجازی معاملات مسکن

خرید و فروش ملک از طریق فضای مجازی با تمرکز بر روی شش شاخص کاهش هزینه‌های خانوارها، تسهیل رفت و آمد، کاهش بار ترافیک، بهبود شرایط سرمایه گذاری در بازار مسکن، تولید ثروت و افزایش اشتغال بر اساس شعار سال راهی جدید را تقریبا از زمان شروع به کار دولت یازدهم در بازار ملک آغاز کرده که به نظر می‌رسد با ورود به فاز پیش‌رونق مسکن در نیمه اول سال جاری، چشم‌انداز روشنی پیش روی این سایت‌ها قرار دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد با توسعه استفاده از فضای مجازی بین مردم، برخی سایت‌های  مجازی املاک، تنها پس از حدود یک سال از زمان راه‌اندازی به رشد ۴۰۰ درصدی در تعداد بازدید رسیده‌اند.

فعالیت سامانه های املاک مجازی شناسنامه‌دار و دارای تاییدیه از اتحادیه مشاوران املاک طی یک سال گذشته حالت جدی‌تری به خود گرفت. حالا دیگر سایت‌های مشاوره مجازی کار را برای مردم راحت کرده‌اند؛ چرا که متقاضیان مسکن می‌توانند از طریق رایانه شخصی یا تلفن همراه، خانه مورد نظر خود را از طریق عکس، نقشه، مطالعه امکانات داخل منزل و حتی امکانات پیرامونی جست‌وجو و اقدام به خرید کنند. بعد از آن‌که ملک مورد نظر در سایت توسط مشتری انتخاب و احتمالا مورد بازدید حضوری قرار گرفت، متقاضی برای عقد قرارداد به مشاوران املاک مربوطه متصل می‌شود.

پیش از پیدایش سایت‌های حرفه‌ای املاک، معاملات به صورت سنتی انجام می‌گرفت تا این‌که یکی از اپلیکیشن‌ها که در زمینه خرید و فروش انواع کالاها فعالیت می‌کرد آگهی ملک را نیز در سایت خود قرار می‌داد اما به دلیل مشکلاتی صدای رییس اتحادیه را درآورد. حسام عقبایی از این‌که فعالیت این اپلیکیش بدون دریافت مجوز از اتحادیه املاک باعث دور زدن صنف مشاوران املاک شده بود ابراز گلایه کرد و حتی گفت که آن را خراب می‌کند. البته در این سایت امکان استفاده از ابزارهای تخصصی، تیم‌های کارشناسی و مشاوران املاک فعال در زمینه ملک نیز چندان فراهم نبود. به همین دلیل نیاز به وجود سایت‌هایی که تخصصی‌تر فعالیت کنند و زیر نظر اتحادیه قرار بگیرند احساس می‌شد که سایت‌های حرفه‌ای در زمینه‌ی ملک به صورت مجوزدار زیر نظر اتحادیه فعالیت خود را آغاز کردند.

با این‌که اتحادیه مشاوران املاک ابتدا نسبت به "سامانه‌های املاک مجازی" گارد نشان داد، به تدریج پس از آشنایی با نحوه‌ی ارایه خدمات این سایت‌ها، راه را برای فعالیت بهتر و مستمر آنها فراهم کرد و هم‌اکنون تعدادی قابل توجهی از این سایت‌ها ظهور و بروز یافته‌اند اما رییس اتحادیه املاک به تعداد محدودی از آنها چراغ سبز نشان داده است.

به نظر می‌رسد در فضای پسابرجام و پایان انتخابات ریاست جمهوری، به دلیل عادی‌سازی شرایط بین‌المللی ایران، افزایش صادرات نفت، رشد ۷.۴ درصدی اقتصادی، کاهش نرخ تورم و بهبود اوضاع اقتصادی کشور که می‌تواند با افزایش حجم سرمایه‌ها در بازار مسکن و ساختمان همراه باشد، املاک مجازی به عنوان ظرفیتی اشتغال‌زا قابلیت ظهور دارند. به همین دلیل برخی از این سایت‌ها طی هفته‌های اخیر به افزایش سرمایه خود روی آورده‌اند تا با گسترش پهنه فعالیت خود در سراسر  کشور از سایر رقبا پیشی بگیرند. اغلب سایت‌های اینترنتی املاک هم‌اکنون در تهران فعالیت می‌کنند اما قطعا با افزایش تعداد معاملات در سطح کشور، فعالیت این سایت‌ها به سایر شهرها نیز کشیده می‌شود.

رییس اتحادیه مشاوران املاک در این خصوص گفت: با توجه به رکود بخش مسکن، یکی از عوامل موثر بر رونق نسبی بازار مسکن، علاوه بر اصلاح سیاست‌های پولی و بانکی، افزایش قدرت خرید مردم، مدیریت زمین‌ها و بسیاری روش‌های موجود برای عبور از رکود، روش‌های تکنیکال، علمی و بهره‌گیری از فضای مجازی در قالب قانون نظام امور صنفی است. البته مشروط بر اینکه این نوع سرمایه‌گذاری‌ها و ورود به این حوزه‌ها برای تبلیغات، دغدغه‌ای برای مشاوران املاک در حوزه معاملات، یعنی حذف واسطه‌گری به وجود نیاورده و شائبه این تهدید را در اذهان آنها ایجاد نکند.

حسام عقبایی اظهار کرد: اگر این فعالیت و سرمایه‌گذاری‌ها با هماهنگی سیاست‌گذاران این حوزه مانند اتحادیه صنف مشاوران املاک و مشاوران املاک در سطح تهران و کشور انجام شود، قطعا کمک می‌کند تا مهندسی فروش در مسیر صحیح خود قرار گیرد. در واقع با این روش‌های نوین، می‌توان بسیاری از مطالبی را که مردم به درستی در جریان آن قرار نمی‌گیرند، شفاف‌سازی کرده و ضمن تسهیل روند معاملات مسکن، مراجعات حضوری و سفرهای غیرضروری را کاهش داد تا آژانس‌های املاک نیز بتوانند با استفاده از این خدمات نوین، معاملات خود را به راحتی پیش ببرند.

هم‌چنین مدیرعامل یکی از وبسایت‌های املاک در این خصوص اظهار کرد: بنابر اعلام وزیر کار، هزینه تولید اشتغال به ازای هر نفر ۳۰۰ میلیون تومان است و بدین ترتیب استارتاپ‌ها توانسته‌اند ضمن ایجاد اشتغال برای تعداد قابل توجهی از نخبگان کشور، علاوه بر جلوگیری از فرار مغزها، از بار مالی دولت کم کنند.

محمدحسین رفعت‌نژاد افزود: به طور مثال  مجموعه‌ی ما با اشتغال ۱۳۰ نفر توانسته ۳۹ میلیارد تومان از بار مالی دولت کم کند که در سال جاری تعداد کارکنان ما به ۲۰۰ نفر افزایش خواهد یافت. ما در حال حاضر در تمامی بخش‌ها اقدام به جذب نیرو می‌کنیم و آموزش و ارتقای نیروی انسانی مجموعه از اصلی‌ترین اهداف ما در حوزه منابع انسانی است.

وی درباره مزایای استفاده از سایت‌های مجازی خرید و فروش ملک گفت: وقتی روند رفتاری فروشنده و خریدار را چک می‌کنیم اختلافی بین آنهاست. مثلا قیمت واقعی یک ملک طبق نرخ اتحادیه املاک در منطقه‌ای ۵.۵ میلیون تومان است اما فروشنده قیمت پایه را ۶.۲ میلیون تومان آغاز می‌کند که این اختلاف باعث ایجاد رکود در بازار می‌شود. رسانه می‌تواند با ایجاد شفافیت این فاصله را از بین ببرد.

رفعت‌نژاد با اشاره به افزایش سرمایه سامانه "آی هوم" از ۱.۵ به دو میلیون یورو استفاده از سایت‌های مجازی در حوزه املاک را در جذب سرمایه‌گذاری خارجی با اهمیت دانست و گفت: امروز دیگر زمان آن‌که به صادرات نفت دلخوش باشیم گذشته است. در حال حاضر باید از طریق صادرات تکنولوژی‌های نوین برای کشور درآمد کسب کنیم. سایت‌های مجازی، کسب و کاری هستند که امکان جذب سرمایه‌های میلیون دلاری را دارند که اگر بتوانیم خوب عمل کنیم به یک مرکز صدور خدمات IT در منطقه تبدیل می‌شویم.