شاخص کل بورس تهران روز گذشته با افت 12/ 0 درصدی به کار خود پایان داد و در ارتفاع 81 هزار و 662 واحد قرار گرفت. در عین حال ارزش معاملات خرد سهام نیز به 81 میلیارد تومان رسید. بررسی روند هفته‌های اخیر بورس تهران نشان میدهد که یکی از مهمترین دلایل رشد شاخص کل، مربوط به صعود قیمت کالاها در بازارهای جهانی و به تبع آن در صنایع کالامحور بورسی بوده است. حال با توجه به اثرپذیری بورس تهران از این بازار، بازگشایی بازارهای جهانی طی روز دوشنبه و رصد روند قیمت در بازارهای جهانی برای بورس از اهمیت خاصی برخوردار است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» حاکی از آن است که در شرایط افت یا رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی چندگمانه را می‌توان برای بورس تهران در نظر گرفت. به این ترتیب در صورت شروع صعودی بازارهای جهانی این احتمال وجود دارد که تقاضا در نمادهای وابسته که عمدتا جزو نمادهای بزرگ بازار هستند، افزایش یابد و فشار فروش در نمادهای کوچک شکل بگیرد. در صورت شروع به کار منفی این بازارها نیز، این احتمال وجود دارد که شاهد اصلاح قیمتی نمادهای بزرگ در کنار نمادهای کوچک باشیم. این موضوع منجر به اصلاح دسته‌جمعی بازار می‌شود. از سوی دیگر این سناریو نیز مطرح است که با توجه به سطوح تکنیکالی حمایتی در نمادهای کوچک شاهد کوچ نقدینگی از نمادهای بزرگ به سوی کوچک‌ترهای بورس باشیم.
بورس همگام با صعود کامودیتیها
بررسی رونق هفته‌های اخیر بورس تهران حاکی از آن است که یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر رشد بورس و رکوردزنی‌های اخیر، مربوط به تحولات قیمت کامودیتیها در بازارهای جهانی است. تحولاتی که از تابستان سال گذشته استارت آن خورده شد و منجر به رشد قیمتی صنایع کالامحور بازار سهام ایران نیز شد. سه فلز مهم اثرگذار طی این مدت مس، روی و آلومینیوم بودند. براساس آمارها، طی یک سال اخیر قیمت این سه فلز به ترتیب حدود 34، 27 و 20 درصد در بازارهای جهانی رشد داشته است. این امر نشان میدهد که قیمت این فلزات در سال گذشته در سطوح پایینی قرار داشته‌اند. عمده این رشد مرهون رشد قیمت‌ها در یک ماه اخیر بوده است. در جریان معاملات یک ماه اخیر مس، آلومینیوم و روی رشدهای چشمگیری را تجربه کردند. این امر موجب شد قیمت سهام شرکت‌های وابسته رشدهای چشمگیری را تجربه کنند. با توجه به اینکه این نمادها عمدتا جزو نمادهای بزرگ بازار هستند، این امر موجب واگرایی رشد شاخص کل و شاخص هموزن شد. بر همین اساس بسیاری از کارشناسان بر این باورند که علت واگرایی که میان شاخص کل و شاخص هموزن رخ داده است به دلیل نوسان در قیمت‌های جهانی و اثر آن بر کالاهای مرتبط بورسی بوده است.
جهت عکس دو شاخص کل و هموزن
همان‌طور که در گزارش‌های اخیر «دنیای اقتصاد» نیز بیان شد، حرکت خلاف جهت در دو شاخص کل و هموزن این روزها به خوبی مشهود است. موضوعی که بیانگر افت قیمت در نمادهای کوچک و رشد قیمت نمادهای بزرگ است. به معنای دیگر این موضوع این نظریه را محتمل کرد که صنایع کوچک برخلاف رشدهای ابتدایی سال، این روزها در مسیر اصلاح قرار گرفته‌اند و عمده نقدینگی بازار به سمت نمادهای بزرگ و کالایی حرکت کرده است. بررسی‌ها نشان میدهد از روز دوشنبه هفته گذشته و همزمان با بازگشایی بازارهای جهانی، با وجود اینکه شاخص کل رشدی در محدوده 4/ 0 درصد داشته است، شاخص هموزن نیز با افت 9/ 0درصدی مواجه بوده است. موضوعی که به خوبی نشان میدهد تحولات در حوزه بین‌المللی این روزها اثر مستقیمی بر بورس تهران دارد.بعد از رشد قابل توجه کامودیتیها در هفته اخیر به خصوص در جریان روز چهارشنبه، بازار فلزات پایه در روزهای پنج‌شنبه و جمعه فضای آرام‌تری را تجربه کرد.معاملات فلزات پایه در شروع هفته گذشته تحت فشار ناشی از آغاز روند شناسایی سود، کمی متزلزل آغاز شد. اما در ادامه با توجه به افت ارزش دلار آمریکا بار دیگر رونق به بازار این محصولات بازگشت. با این وجود چند عامل از جمله انتشار گزارش نه چندان مطلوب تجارت خارجی چین و وقوع بحران میان کره‌شمالی و آمریکا باعث توقف رشد قیمتی در این کالاها شد. با این وجود مس کماکان در سطحی بالاتر از 6هزارو 400 دلار قرار گرفت و نسبت به هفته گذشته رشدی معادل 6/ 0 درصدی را تجربه کرده است. روی که شاهد رشد بیش از 9 درصدی طی یک هفته اخیر بود، با رسیدن به رقم 2 هزار و 900 دلار به کار خود پایان داد. همچنین آلومینیوم موفق به رشد 7 درصدی شد و به قیمت 2 هزار و 42 دلار رسید.
توجه بورس تهران به بازارهای جهانی
تحولات در بازارهای جهانی در کنار رشد شاخص کل نسبت به شاخص هموزن (به دلیل رشد نمادهای بزرگ) باعث شد حساسیت‌ها نسبت به عملکرد امروز بازار جهانی (اولین روز معاملاتی هفته) میان سهامداران بیشتر شود. با این وجود می‌توان با بررسی چند تحول، گمانه‌زنی‌هایی درخصوص روند قیمت‌های جهانی در ابتدای هفته جاری داشت. از نگاه کارشناسان بین‌الملل، نگرانی مقامات چینی و موضع‌گیری‌های اخیر اتحادیه آهن و فولاد چین مبنی بر سفته‌بازانه بودن رشد برخی محصولات فولادی، از عواملی است که می‌تواند بر روند قیمتی فلزات طی این هفته اثرگذار باشد. با وجود اینکه کماکان هیچ تصمیم مدونی در این خصوص گرفته نشده اما زمزمه‌های شنیده شده درخصوص این موضوع، اثرات محسوسی بر روند قیمت فلزات طی روزهای پنج‌شنبه و جمعه داشت. از سوی دیگر براساس خبرهای منتشر شده موجودی مس در انبارهای بازار فلزات شانگهای به بالاترین سطح از ابتدای ژوئن رسیده است. موضوعی که می‌تواند در روند قیمت مس طی هفته جاری اثرگذار باشد. همچنین موضوع مهمی که می‌تواند فلزات پایه را تحت تاثیر قرار دهد موضع‌گیری کره شمالی و آمریکا در قبال یکدیگر است.
بورس تهران در تیررس رشد و صعود کامودیتیها
با این وجود، دو احتمال رشد و افت قیمتی کامودیتیها می‌تواند بر بورس تهران اثراتی داشته باشد. با فرض اینکه بازارهای جهانی روز دوشنبه را در ادامه هفته قبل با روندی مثبت آغاز کنند و همچنان به رشد خود ادامه دهند می‌توان دو تحول را درخصوص بورس تهران محتمل دانست. در این صورت کماکان تقاضای خرید در نمادهای کالایی افزایش می‌یابد و بازار شاهد استقبال سهامداران از این نمادها خواهد بود، در این شرایط متقابلا فشار فروش در نمادهای کوچک‌تر بیشتر می‌شود و این موضوع منتهی به افت بیشتر شاخص هموزن و رشد شاخص کل در این هفته می‌شود. اما اگر بازار جهانی در شروع بازگشایی شاهد افت قیمتی کامودیتیها باشد، دو سناریوی مهم مطرح می‌شود. درواقع افت قیمتی در بازارهای جهانی می‌تواند شروع یک اصلاح قیمتی در نمادهای فلزی – معدنی باشد. در این صورت و در ادامه اصلاح قیمتی نمادهای کوچک ( ازهفته‌های قبل) می‌توانیم شاهد اصلاح دسته‌جمعی در بازار سهام باشیم. موضوعی که می‌تواند بازار را به سمت کاهش حجم و ارزش معاملات پیش ببرد و در نهایت بار دیگر سایه رکود را در بازار تشدید کند. از سوی دیگر به زعم برخی کارشناسان بازار سهام، سطوح قیمتی کنونی که نمادهای کوچک در آن قرار گرفته‌اند سطوح حمایتی تکنیکالی است. با این فرضیه، این امکان وجود دارد که نقدینگی از میان نمادهای بزرگ رخت بسته و به سمت نمادهای کوچک حرکت کند. در این حالت سهامداران به منظور نوسان‌گیری به سمت این نمادها حرکت می‌کنند و شاهد رشد قیمتی نمادهای کوچک‌تر بازار هستیم.
روند معاملات در روز شنبه
بورس تهران روز گذشته با افت 102 واحدی به کار خود پایان داد و به سطح 81 هزار و 662 واحد رسید. در جریان معاملات روز گذشته نماد «فولاد» بیشترین اثر را بر رشد شاخص کل به‌جا گذاشت. فولاد مبارکه اصفهان در پنج روز معاملاتی اخیر نیز روند مثبتی داشته است. در ادامه نیز نمادهای «حکشتی» و «دعبید» در میان اثرگذارترین (روند مثبت) نمادهای سبزپوش قرار داشتند. با این وجود، در مقابل نمادهای «شبندر»،«شپنا»،«وانصار» و «جم» بیشترین اثر منفی را بر محاسبه شاخص کل به ثبت رساندند. بررسی تغییر مالکیت‌های روز گذشته بورس تهران نیز حاکی از جابه‌جایی 3 میلیارد تومان از سوی بازیگران حقیقی به حقوقی است. همچنین روز شنبه ارزش معاملات بار دیگر به کمتر از 100 میلیارد تومان رسید و به81 میلیارد تومان رسید. برهمین اساس این مولفه نسبت به روز شنبه افت حدود 21 درصدی را به ثبت رسانده است. از سوی دیگر حجم معاملات نیز با افت 14 درصدی به رقم 351 میلیون سهم رسیده است.