پرونده فرابورس ایران در نیمه ابتدایی سال 96 در شرایطی بسته شد که نماگر این بازار در آخرین روز کاری این ماه در سطح 3/ 957 واحدی قرار گرفت و با ثبت رشد حدود 4/ 9 درصدی معاملات نیمسال اول 96 را به پایان رساند. آیفکس بهار 96 را با رشد 2/ 3 درصدی به پایان رساند و طی تابستان نیز رشد حدود 6 درصدی را تجربه کرد. ارزش معاملات نیز در این بازه زمانی روندی صعودی به خود گرفت و با رشد 5/ 1 درصدی نسبت به نیمه ابتدایی سال 95 همراه شد.فرابورس ایران، در این مدت میزبان تحولاتی همچون دو عرضه اولیه در شرکت‌های مبین وان کیش و هتل کوثر پارسیان کوثر، آغاز معاملات ثانویه 5 سررسید اوراق اسناد خزانه اسلامی بانکی ملقب به «سخاب» و گشایش نماد اوراق اجاره دولت بود.
مهمترین رویدادهای نیمسال اول فرابورس
هجدهمین روز از مرداد 96، فرابورس ایران شاهد دومین عرضه اولیه بازار سهام از ابتدای سال تاکنون بود. بر این اساس نخستین عرضه اولیه امسال فرابورس ایران با عرضه 10 درصد از سهام شرکت مبین وان کیش با نماد «اوان» به‌عنوان دومین شرکت حاضر در گروه اطلاعات و ارتباطات پس از آتیه داده‌پرداز به روش ثبت سفارش در بازار دوم فرابورس کلید خورد. در جریان این عرضه هر سهم «اوان» در بازار دوم فرابورس ایران 347 تومان کشف قیمت شد که به هر کد 121 سهم تخصیص یافت. شرکت مبین وان کیش با سرمایه 100 میلیارد ریالی، برای سال مالی منتهی به 29 اسفندماه 96 بر اساس عملکرد سه ماهه، به ازای هر سهم 533 ریال سود پیش‌بینی کرده است که از این میزان در گزارش سه ماه رقم 145 ریال (معادل 27 درصد) را پوشش داده است.
«گکوثر»، سومین عرضه اولیه سال 96 بازار سهام: دوازدهمین روز از شهریور 96، فرابورس ایران شاهد سومین عرضه اولیه بازار سهام از ابتدای سال تاکنون بود. بر این اساس دومین عرضه اولیه امسال فرابورس ایران با عرضه 15 درصد از سهام شرکت هتل کوثر پارسیان کوثر با نماد «گکوثر» به‌عنوان دومین شرکت حاضر در گروه هتل و رستوران پس از گروه سرمايه‌گذاري ميراث فرهنگي به روش ثبت سفارش در بازار دوم فرابورس کلید خورد. در جریان این عرضه هر سهم «گکوثر» در بازار دوم فرابورس ایران 1220 تومان کشف قیمت شد که به هر کد معاملاتی حداکثر 294 سهم تخصیص یافت. شرکت هتل کوثر پارسیان کوثر با سرمایه 110 میلیارد ریالی، برای سال مالی منتهی به اسفند 96 با تعدیل مثبت 14 درصدی، به ازای هر سهم 1023 ریال سود پیش‌بینی کرده است که از این میزان در گزارش سه ماهه رقم 368 ریال (معادل 36 درصد) را پوشش داده است.
خوش‌آمدگویی فرابورس به «سخاب»ها: پس از گذشت 6 ماه از توقف پذیرش اوراق بدهی دولتی در بازار سرمایه، شهریور ماه فرابورس ایران میزبان دور جدیدی از اوراق بدهی تحت عنوان «سخاب» بود. این موضوع از 15 شهریورماه استارت خورد و تا پایان ماه شاهد عرضه 5سررسید این اوراق در فرابورس ایران بودیم. بر این اساس با ورود معاملات «سخاب»ها با ارزش بالغ بر 88میلیارد ریال، ارزش کل بازار بدهی (بورس و فرابورس) بیش از 46 درصد افزایش یافت. بر این اساس اوراقی که پیش‌تر با معامله در بازارهای غیرمتشکل نرخ سودی بالاتر از 30 درصد کسب کرده بودند، به‌واسطه شفافیت بازار سرمایه سود کمتر از 20 درصد را تجربه کردند. این نرخ در عرضه‌های بعدی «سخاب»ها کاهش بیشتری را تجربه کرد، به‌طوری که «سخاب6» به‌عنوان آخرین اسناد خزانه اسلامی عرضه شده در شهریورماه، با کسب نرخ سود موثر 4/ 17 درصدی وارد گردونه معاملات فرابورس ایران شد. در این میان، روند عادی معاملات بورس سهام و کسب بازدهی مثبت این بازار همزمان با رونق نسبی بازار بدهی، مهر پایان بر تصورات ذی‌نفعانی بود که برای جلوگیری از خرید و فروش این اوراق در بازار بدهی تلاش می‌کردند. گروهی که همچنین، عرضه بیشتر اوراق را سبب افزایش نرخ سود، عامل تضعیف اقتصاد و بازار سهام بر خلاف واقعیت امروز نشان می‌دادند.
فرابورس از دریچه آمار
در 121 روز معاملاتی نیمسال اول 96 فرابورس ایران به‌طور میانگین روزانه تعداد 333 میلیون ورقه به ارزش 162 میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت که نسبت به نیمه ابتدایی سال 95 به ترتیب افت 5 و رشد 5/ 1 درصدی را ثبت کرده است. در مجموع نیز طی مدت مذکور، تعداد 40 میلیارد و 253 میلیون ورقه بهادار در 4 میلیون و 59 هزار نوبت معاملاتی در تمامی بازارهای فرابورس مورد معامله قرار گرفت که ارزش این حجم از دادوستدها به 19هزار و 600 میلیارد تومان رسید. بررسی نوسان‌های شاخص فرابورس در این بازه زمانی، حکایت از رشد 82 واحدی این نماگر دارد. آیفکس در مدت مذکور، افت‌و‌خیزهای زیادی را تجربه کرد. بیشترین میزان رشد شاخص در مدت مذکور، صعود 7/ 3 درصدی شاخص در فروردین ماه بود. در مقابل اما خرداد شاخص این بازار افت 5/ 2 درصدی را در کارنامه خود به ثبت رساند.
در حالی روزهای ابتدایی سال (5 فروردین) نماگر این بازار در کف فصلی خود یعنی 4/ 880 واحد قرار داشت که بیشترین مقدار شاخص در 28 شهریورماه رقم خورد و آیفکس تا سطح 6/ 957 واحدی (بیشترین مقدار شاخص در تاریخ فرابورس) پیشروی کرد. در کنار رشد شاخص فرابورس، ارزش بازار نیز با رشد 9/ 8 درصدی (معادل 9 هزار و 300 میلیارد تومان) همراه شد و به 113 هزار و 716 میلیارد تومان رسید. بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس بازه زمانی مذکور، در مجموع میزبان حدود 7/ 32 میلیون ورقه اسناد خزانه اسلامی به ارزش 3 هزار و 111 میلیارد تومان در 40 هزار و 13 نوبت معاملاتی بود تا در نهایت این اوراق در محدوده قیمتی 91 تا 96 هزار تومان مورد دادوستد قرار گیرند. کاهش متوسط نرخ سود موثر اوراق اسناد خزانه اسلامی در این فصل دارد. طی معاملات نیمسال اول سال 96، متوسط نرخ سود موثر این اوراق با کاهش 4/ 7 واحد درصدی همراه شد و به 3/ 20 درصد رسید. اوراق تسهیلات مسکن که از ابتدای سال با رشد 5/ 3 درصدی همراه شده بودند، در تابستان افت 3/ 1 درصدی را تجربه کردند. با وجود افت تعداد معاملات مسکن در تیر نسبت به خرداد، اما بازگشت معاملات به روند صعودی در مرداد قیمت «تسه»ها را تا نزدیک سقف 80 هزار تومانی افزایش داد. اما در ادامه شاهد بازگشت قیمت اوراق تسهیلات به روند نزولی و شکسته شدن حمایت کف 76 هزار تومانی بودیم. با وجود تشدید نوسانات قیمت «تسه»ها در تابستان سال 95 در بازه 85 تا 101 هزار تومانی، اما تنوع در وام‌های ارائه‌شده از جمله صندوق یکم بانک مسکن و پایین بودن قدرت خرید متقاضیان؛ مانع از تشدید نوسان قیمت «تسه»ها شد.