بورس اوراق بهادار تهران دیروز سقوط سنگینی را با ثبت افت 834واحدی شاخص کل (معادل 85/1) درصد را تجربه کرد تا شاخص به مرز 44هزار و 129واحد برسد.
در بازار دیروز معاملهگران در شرایطی فعالیت خود را شروع کردند که تصمیم روز دوشنبه مجلس شورای اسلامی در مورد اخذ عوارض 26درصدی از صادرات پالایشگاهها، شركتهاي خصوصی این گروه را با صف فروش سنگيني مواجه كرده است. این امر در کنار تمایل معاملهگران به تجهیز نقدینگی برای عرضه اولیه سهام هلدینگ نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) موجب افت یکپارچه بازار شد تا در نهایت با تشکیل صف فروش برای نماد هلدینگ خلیج فارس بازار مترصد افت سنگین شاخص شود. در این میان شکست در عرضه تاپیکو در ساعت پایانی بازار موجب شد تا معاملهگران بار دیگر به خرید سهام به ویژه صفهای فروش شرکتهای ارزنده بازار بپردازند که البته این امر تاثیر منفی بر شاخص را افزایش داد. در بازار دیروز معاملهگران در مورد آینده گروه پالایشی برخی از گمانهزنیها را مورد توجه قرار دادند؛ از نظر برخی از کارشناسان گروه پالایشگاهی در آینده نزدیک به دو گروه شرکتهای ارزان و گران تقسیم شده و نمادهای سه گانه پالایشگاهی اصفهان ،شیراز و تبریز که دیروز حجم معاملات قابل ملاحظهای را شاهد بودند به مدد پی به ای کمتر خود به تعادل خواهند رسید و نمادهای گرانتر این گروه شامل بندرعباس و تهران که دارای پیبهای بیش از 10 هستند نیازمند اصلاح خواهند بود.
در این شرایط اما گروه پالایشگاهی که از اسفند ماه گذشته تاکنون لیدر بازار بودهاند، استراحت را تجربه کرده و لیدری بازار را به گروههای دیگری منتقل خواهند کرد. در این میانه گمانهزنیها در مورد گروههای جایگزین از اهمیت برخوردار است. در بازار دیروز در حالي عرضه تاپیکو شکست خورد که روند منفي بازار و عدم حمایت از نمادهای زیر مجموعه این هلدینگ شامل سه نماد نفت پاسارگاد، ایرانول و پتروشیمی خراسان جو منفی را بر این عرضه اولیه حاکم کرده بود. عرضه سهام این هلدینگ در 3هزار و 300ریال با عدم اقبال مواجه شد؛ اين در حالي است كه عرضهکننده در آخرین دقایق 100ریال دیگر از قیمت سهام کاست، اما این تصمیم نیز راه به جایي نبرد. وضعیت عرضه این شرکت و پیش از آن هلدینگ خلیج فارس نشان از ضرورت مذاکرات پیش از عرضه و تعیین قیمت را نشان ميدهد؛ چراکه بازار به هیچ وجه نمی تواند در چند دقیقه در مورد خرید 45/1 میلیون سهم به ارزش نزدیک به 500میلیارد تومان تصمیمگیری کند. در همین حال در شرایطی که سه نماد این هلدینگ در شرایط نامناسب معاملاتی قرار داشتند عدم استقبال از این نماد منطقي بود.
در همين حال مديرعامل شركت بورس در گفتوگو با خبرنگار دنياي اقتصاد تاكيد كرد: قيمت پيشنهادي فروشنده سهام تاپيكو با قيمت مدنظر بازار فاصله زيادي داشت كه باعث شد اين عرضه صورت نگيرد. قاليباف افزود: باوجود اينكه نظر خريداران به فروشنده اعلام شد، فروشنده قيمت خود را تعديل نكرد و ما نيز به اين نتيجه رسيديم كه عرضه و تقاضا با هم مطابقت نخواهد يافت به همين دليل نيز زمان انجام اين عرضه تمديد نشد. وي درخصوص زمان بعدي اين عرضه گفت: تاپيكو شرايط پذيرش و مهلت عرضه را دارد و هر زمان كه به اين جمعبندي برسيم اين عرضه ميتواند از سوي فروشنده با قيمتهاي مناسب انجام شود و يك عرضه موفق باشد اين عرضه انجام خواهد شد. قاليباف درخصوص تغيير شيوه عرضههاي اوليه گفت: پيشنهادهايي از طرف شركت بورس به سازمان بورس ارائه داده شده است. اگر چه در روش فعلي فروشنده با شروع رقابت از قيمتهاي مدنظر بازار مطلع ميشود و ميتواند درخصوص قيمت موردنظر خود تجديدنظر كند.
به اعتقاد كارشناسان NAV تاپيكو در حدود 3500 ريال برآورد شده است كه اين عرضه ميتوانست در قيمتهايي معادل 70 تا 80 درصد NAV مورد استقبال خريداران قرار بگيرد. اين در حالي است كه به اعتقاد برخي منابع آگاه سرمايهگذاري تامين اجتماعي طبق يك برنامه زمانبندي شده در نظر دارد تعداد زيادي از شركتهاي خود را در بورس و فرابورس عرضه كند. براي اين منظور بايد در روند واگذاري سهام خود سرعت عمل داشته باشد و با توجه به اينكه عرضه تاپيكو براي اسفندماه نيز مدنظر شستا بود، به نظر ميرسد عرضه دوباره تاپيكو در دستور كار شستا باشد. در رابطه با شرایط بازار دیروز معاون بازار شرکت بورس با اشاره به علل کاهش ۸۳۴ واحدی شاخص بورس گفت: این پدیده ناشی از تصمیماتی بوده که در مورد پالایشگاهها اعلام شده است. همچنين برخی شایعات در مورد پتروشیمیها مطرح شده كه موجب افت بازار سرمایه در دو روز اخیر شده است. به گزارش خبرگزاری فارس، علی صحرایی پس از عدم موفقیت عرضه سهام شرکت سرمایهگذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) در جمع خبرنگاران، اظهار كرد: عرضهکننده سهام طبق قانون این اختیار را دارد که با توجه به شرایط بازار، سهام خود را عرضه نکند. وی در پاسخ به این سوال که چرا عرضهکننده مطابق با تقاضای بازار قیمت را کاهش نداد، گفت: به هر حال آنها معیار قیمتگذاری دارند و باید نسبت به آن پاسخگو باشند؛ با توجه به اینکه وضعیت بازار منفی بوده شاید تشخیص دادهاند که در زمان دیگری این عرضه انجام شود. وی در مورد قیمتهای مورد نظر طرف عرضه و تقاضای این معامله، گفت: قیمت عرضهکننده حدود 320 تومان بود که در این قیمت تنها برای 30 میلیون سهم تقاضا وجود داشت، در حالی که حداقل باید حدود 870 میلیون سهم در آن قیمت معامله میشد تا از لحاظ قانون این معامله قابل پذیرش شود. وی تصریح کرد: پیشبینی میشود که در روزهای آینده بازار به شرایط عادی باز خواهد گشت و پس از تعدیل قیمت سهام شرکتها، دوباره تقاضای بالقوه به بالفعل تبدیل خواهد شد. صحرایی به سهامداران توصیه کرد که تحت تاثیر شرایط روانی و شایعات قرار نگیرند و سهام خوب خودشان را به بازار عرضه نکنند زیرا به زودی بورس به حالت عادی خود برمیگردد. معاون بازار شرکت بورس در مورد تاثیر مصوبه مجلس مبنی بر پرداخت سهم 26 درصدی صندوق توسعه ملی توسط پالایشگاهها، گفت: به نظر میرسد بازار واکنش بیش از اندازهای به این اخبار نشان داده است و چرا كه اثر ریالی این اقدام باید بررسی شود، این مصوبه تنها بر یک گروه از صنایع در بورس تاثیرگذار است، اما با اين حال همه بازار را تحت تاثیر خود قرار داده است. در همین رابطه مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) دلایل معامله نشدن سهام این شرکت در بورس تهران را تشریح کرد. مرتضی زرین گل در گفتوگو با «سنا» گفت: مصوبه اخیر مجلس مبنی بر الزام پالایشگاهها به پرداخت سهم 26 درصدی درآمد خود به صندوق توسعه ملی، تاثیر بسزایی در عرضه ما داشت. وی نبود شناخت کافی سرمایهگذاران و فعالان بازار سرمایه از مزیتهای تاپیکو را یکی دیگر از دلایل معامله نشدن سهام این شرکت در بورس تهران اعلام کرد و اظهار كرد: معتقدم باید اطلاع رسانی لازم در مورد ویژگیهای تاپیکو صورت گیرد تا سرمایه گذاران بیشتر با پتانسیلهای این شرکت آشنا شوند.
مدیر عامل تاپیکو در باره زمان عرضه دوباره سهام این شرکت گفت : تلاش خواهیم کرد تا با هماهنگیهای لازم با مسوولان ذیربط، هر چه سریعتر این عرضه دوباره صورت گیرد. در بازار دیروز همچنان مذاکرات مجلس شورای اسلامی در مورد لایحه بودجه با دقت از سوی معاملهگران دنبال شد. دیروز در بررسی مفاد لایحه بودجه برخی از نمایندگان به نقد عرضه هلدینگ خلیجفارس پرداختند و از این نماد به عنوان سهمی با ارزش بالا یاد کردند. در همين حال معاون بودجه و برنامهریزی راهبری ریاست جمهوری با اشاره به ابهامات فروش هلدینگ خلیج فارس از نظر نمایندگان در لایحه بودجه ۹۲، از احتمال حضور ريیس سازمان خصوصی سازی یا وزیر اقتصاد در مجلس برای ارائه توضیحات در این خصوص خبر داد. رحیم مبینی در گفتوگو با خبرگزاري تسنیم اظهار كرد: در لایحه پیشنهادی دولت منابعی از فروش هلدینک خلیج فارس پیش بینی و منظور گردیده است اما این امر در نزد نمایندگان با ابهاماتی همراه است.
ممبینی در ادامه از ارائه توضیحات در خصوص نحوه فروش سهام هلدینگ خلیج فارس و ارائه آن در لایحه بودجه خودداری کرد و گفت: در لایحه بودجه پیشنهادی دولت موضوع بند 13 این امر مورد توجه نمایندگان قرار گرفته است اما گویا نمایندگان از توضیحات بنده قانع نشده و خواستار بررسی این موضوع در جلسه علنی فردا شده اند. نمایندگان مجلس دیروز همچنین با واگذاری ۴۹ درصد از سهام باشگاههای ورزشی دولتی همچون پرسپولیس واستقلال به هواداران و ۵۱ درصد از این سهام به بخش خصوصی موافقت کردند. دیروز در گروه پتروشیمی معاون کل سازمان توسعه تجارت به تفاهم نامه معاونت بازرگانی داخلی و پتروشیمی اشاره کرد و گفت: مقرر شد میزان مصرف داخلی پتروشیمی و فولاد کشور تا پایان سال شناسایی و مابقی تولید برای صادرات آزاد شود. کیومرث کرمانشاهی در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه یکی از اهداف مهم معاونت توسعه تجارت در سال جاری مدیریت و بهبود صادرات است، اظهار كرد: برای تحقق این هدف درصددیم تا در حوزه محصولات پتروشیمی و اقلام فولادی با برگزاری جلساتی تسهیل صادرات آنها را انجام دهیم. در مجموع بازار دیروز بازاری ضعیف بود که در آن 108میلیارد تومان سهام مورد معامله قرار گرفت که 32درصد آن را معامله 6/35 میلیون سهم خلیج فارس تشکیل داد.