روز گذشته شاخص کل فرابورس با رشد ۷ واحدی (معادل ۶۶/ ۰ درصد) مواجه شد و در سطح ۱۰۷۵ واحد قرار گرفت. تداوم روند صعودی قیمت سهام در حالی رخ میدهد که معاملات از رونق چندانی برخوردار نیست و ارزش معاملات سهام در پایین‌ترین سطوح خود در ماه‌های اخیر قرار دارد. نبود تقاضا نیرومندترین عامل افت تحرکات بازار در روزهای اخیر است. در واقع، معاملات کم‌رمق کنونی ریشه در نااطمینانی‌ها و مخاطرات غیراقتصادی دارد و تا قطعی‌شدن سرنوشت آن، به نظر، بازار تغییر جدی به خود نخواهد دید.
از آغاز این هفته قیمت سهام در بازار اول و دوم فرابورس روند صعودی گرفت و شاخص کل بازار طی سه روز گذشته حدود ۸/ ۱ درصد افزایش یافت. اما به نظر می‌رسد این روند در مقایسه با اصلاح سنگین قیمت‌ها در هفته گذشته، نیروی کافی برای رشد بیشتر ندارد. در واقع، معاملات کم‌رمق روزهای اخیر نشان میدهد بازار به‌رغم پشتوانه‌های بنیادی در فضایی احتیاطی به کار خود ادامه میدهد. فضایی که زیر سایه سنگین ریسک‌های سیستماتیک است. به بیان دیگر، بازار اکنون در برزخ نیروهای غیراقتصادی است و سهامداران به‌طور طبیعی در نبود چشم‌انداز مشخص میل به معامله ندارند.
اما روی دیگر این روزهای بازار، انتشار قریب‌الوقوع گزارش‌های ۹ماهه است. گزارش‌هایی که می‌تواند سوخت جدیدی برای رونق معاملات و رشد بیشتر قیمت‌ها فراهم کند. در شرایط کنونی انتظارات مثبت نسبت به عملکرد مطلوب شرکت‌ها از دو جا آب می‌خورد: یکی سطح مطلوب قیمت کالاها در بازار جهانی و دیگری نرخ داخلی دلار. بنابراین انتظار می‌رود سودآوری شرکت‌ها در گزارش‌های ۹ماهه تحت تاثیر این دو عامل افزایش نشان دهد. از این رو اطلاعات عملکرد شرکت‌های کالایی بازار از اهمیتی خاصی برخوردار است و می‌تواند یک بار دیگر تقاضای سهام را تقویت کند و سهام کالایی بازار را در کانون جولان نقدینگی قرار دهد.
تغییر مالکیت به نام حقوقی‌ها
نکته دیگر در بازار دیروز تداوم تغییر مالکیت سهام به نام سهامداران حقوقی در بازار اول و دوم بود. از روز یکشنبه این فعالان حقوقی بازار هستند که خریدهای بیشتری صورت داده‌اند. به عبارت دیگر طی دو روز گذشته خالص خرید سهامداران حقوقی بیش از فعالان حقیقی بوده است. این موضوع نشانه عقب‌نشینی سهامداران حقیقی در سمت خرید است. طبیعی است در شرایط فعلی که ریسک سیستماتیک بر فضای بازار سایه افکنده سهامداران حقیقی که معمولا ریسک‌گریزتر از سهامداران حقوقی هستند با احتیاط گام برداشته و اقدام به خرید کمتری کنند. مروری بر جزئیات معاملات دیروز نشان میدهد فعالان حقوقی بیش از یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان به ارزش دارایی خود اضافه کرده‌اند. بیشترین خالص خریدهای اشخاص حقوقی در نمادهای سهامی ذوب‌آهن، سرمایه‌گذاری مس سرچشمه و هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه ثبت شده است. سهامداران حقوقی با معامله در این سه نماد بیش از ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به ارزش دارایی خود افزودند. در مقابل، سهامداران حقیقی بیشترین خریدهای خود را در نمادهای داروسازی سبحان انکولوژی، زرین معدن آسیا و شرکت پتروشیمی زاگرس صورت داده‌اند.
بازگشایی‌ها
در میان رفت و برگشت‌های دیروز، نماد معاملاتی شرکت داروسازی تولید دارو پس از ارائه اطلاعات شفاف‌سازی درخصوص نوسان قیمت سهم، از طریق انجام حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش ۳۰ دقیقه‌ای، به گردونه معاملات بازگشت و قیمت هر سهم آن در پایان معاملات حدود ۶/ ۲ درصد افزایش یافت. این شرکت درخصوص نوسان قیمت سهمش موضوعات زیر را مطرح کرد. در واقع این شرکت عنوان کرده که از تاریخ گزارشگری قبلی (صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای منتهی به ۳۱ شهریور ۹۶) تا مقطع فعلی، تغییر با اهمیتی در وضعیت مالی یا عملکرد شرکت رخ نداده است. اما کمبود شدید نقدینگی در شرکت‌های داروسازی را ناشی از عدم وصول به‌موقع مطالبات از شرکت‌های پخش دانسته که موجب توقف در تولید محصولات و در نتیجه کاهش فروش و در نهایت سودآوری شده است. همچنین، سهامداران فرابورسی روز گذشته شاهد بازگشایی نماد «کتوکا» بودند. نماد معاملاتی شرکت تولیدی و خدمات صنایع نسوز توکا پس از افشای اطلاعات با اهمیت، از طریق انجام حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش ۳۰ دقیقه ای به گردونه معاملات بازگشت و قیمت هر سهم آن با رشد ۱۲ درصدی همراه شد. سود خالص این شرکت برای سال جاری با تعدیل مثبت ۸۱ درصدی ۵۱۰۰ میلیارد تومان عنوان شده است. طبق اطلاعات این شرکت در سامانه کدال، افزایش درآمدهای عملیاتی حاصل از فروش محصولات به دلیل افزایش سفارشات دریافت شده و اجرا و تأمین پروژه‌های جدید بوده است. ضمن اینکه کاهش بهای تمام شده تولید محصولات دیگر عامل افزایش سودآوری این شرکت عنوان شده است.
همگام با صنایع
دیروز در بین صنایع ۲۴گانه فرابورسی شاخص ۱۰ صنعت با رشد مواجه شد. بیشترین رشد شاخص با عدد ۷/ ۴ درصد به گروه کانه‌های غیرفلزی فرابورس تعلق گرفت. همچنین صنایع فلزات اساسی و محصولات دارویی در رتبه‌های دوم و سوم جدول صنایع با بیشترین رشد شاخص قرار گرفتند. شاخص دو گروه فرابورسی، یعنی گروه بانک و موسسات اعتباری و سیمان نیز همچنان بدون تغییر ماندند. در مقابل، ۱۲ گروه فرابورسی در پایان معاملات دیروز افت شاخص را تجربه کردند. بیشترین کاهش شاخص به ترتیب به نام گروه‌های پیمانکاری صنعتی، زراعت و قندو شکر ثبت شد. علاوه براین، معاملات در گروه‌های پتروشیمی و پالایشی نیز با افت شاخص پایان یافت. به لحاظ گردش نقدینگی نیز روز گذشته نمادهای زیرمجموعه گروه فلزات اساسی بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند. در رتبه‌های بعدی، نام صنایع پتروشیمی، محصولات دارویی و محصولات غذایی به چشم می‌خورد.
ترین‌های فرابورس
در مجموع دیروز ۴۶۶ میلیون برگه بهادار به ارزش ۲۱۷ میلیارد تومان میان فعالان فرابورس دست‌به‌دست شد. از این میزان حدود ۲۳ میلیارد تومان سهم در بازار اول و دوم معامله شد. حاصل این دادوستدها رشد ۷ واحدی شاخص کل بود. در این میان، بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص به واسطه معامله در نمادهای زیرمجموعه گروه فلزی یعنی نماد هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه، فولاد هرمزگان و سهامی ذوب‌آهن اصفهان صورت گرفت. در مقابل، معاملات منفی در نمادهای پتروشیمی زاگرس و پالایش نفت پاسارگاد بیشتر تاثیر منفی را بر شاخص گذاشت و مانع از رشد بیشتر نماگر فرابورس شد.