نماگر بورس تهران در پایان معاملات روز گذشته با رشد ۳۳ واحدی (معادل ۰۴ / ۰ درصد) در سطح ۹۵ هزار و ۱۳۶ واحد قرار گرفت. به این ترتیب با ثبت دهمین صعود متوالی شاخص سهام، روزهای سبز بورس دورقمی شد. معاملات این روزهای بازار سهام حکایت از چرخش نقدینگی در گروه‌های بورسی دارد. دیروز نیز مجددا گروه‌های کالایی بازار شاهد ورود نقدینگی بورس‌بازان بودند. گروه‌هایی که پیش از این نیز با وجود عوامل بنیادی قوی، به دلیل هیجانات سیاسی مغفول مانده بودند. در شرایط فعلی اما چشم‌انداز آتی قیمت نفت و همچنین فلزات در بازارهای جهانی در کنار مطلوبیت دلار ۴۲۰۰ تومانی برای برخی گروه‌های بورسی سبب شده است تا بار دیگر توجه فعالان بازار به عوامل بنیادی شرکت‌های کالایی بورس تهران جلب شود. تداوم این امر می‌تواند روند صعودی شاخص سهام را به دنبال داشته باشد.
بازگشت نگاه بنیادی به بازار
بورس تهران در حالی روز گذشته به مسیر صعودی خود ادامه داد که همچنان شاهد چرخش نقدینگی در میان صنایع بورسی هستیم. پیش از این نیز کوچ نقدینگی به گروه‌های مرتبط با بازار مسکن همچون انبوه‌سازی‌ها و سیمانی‌ها سبب برگشت شاخص این گروه‌ها از کف ۵ ساله شده بود. برخلاف روزهای گذشته اما این‌بار نمادهایی از میان کالایی‌ها مورد استقبال معامله‌گران قرار گرفتند. به نظر می‌رسد آرامش نسبی در فضای سیاسی کشور سبب بازگشت توجه فعالان بازار به عوامل بنیادی پیرامون این سهام شده است. توجه به عوامل بنیادی در ابتدای سال جاری نیز مشاهده می‌شد. در ادامه اما شرایط سیاسی کشور و نزدیک شدن به زمان اظهارنظر ترامپ درخصوص برجام، فشار سنگینی بر قیمت سهام مربوطه وارد کرد. به این ترتیب عامل سیاسی مانع از عرض اندام نقدینگی در سهام کامودیتی‌‌محور شد. حال اما به نظر می‌رسد پس از اعلام نهایی تصمیم ترامپ مبنی بر خروج آمریکا از قطعنامه برجام، نشانه‌هایی از وضعیت بنیادی شرکت‌ها مورد توجه معامله‌گران قرار گرفته است. این شرایط طبیعتا می‌تواند به رشد قیمتی سهام منتهی شود. به عبارت دیگر، در گذشته چاشنی هیجانات سیاسی مانع توجه سرمایه‌گذاران به پتانسیل‌های بنیادی سهام کالایی شده بود. در این میان بررسی وضعیت مولفه‌های اثرگذار بر سهام کالایی همچون دلار، نفت و قیمت فلزات رنگین در بازارهای جهانی خالی از لطف نیست.
توجه بورس‌بازان به نرخ دلار
نرخ دلار همواره یکی از عوامل حمایتی از سهام به شمار می‌رود. هر چند در ابتدای سال جاری، سیاست‌گذار برای کنترل نوسان ارزی، در تصمیمی خلق‌الساعه، نرخ دلار را ۴۲۰۰ تومان اعلام کرد.صرف نظر از عدم کارآیی چنین سیاست‌هایی باید توجه داشت، نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی نیز برای جذابیت سهام برخی گروه‌ها کافی به نظر می‌رسد. در این میان باید توجه داشت در حال حاضر این سیاست ارزی مورد تایید بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران اقتصادی نیست و به احتمال زیاد پایدار نخواهد بود. در سال‌های گذشته نیز شاهد به کارگیری ابزارهای پولی این‌چنینی از سوی سیاست‌گذار برای کنترل تلاطم‌های ارزی بودیم اما این روند مدت زیادی پایدار نبوده است. در صورت حرکت نرخ دلار در مسیر صحیح خود که بازنگری سیاست‌گذار را می‌طلبد، این عامل از وضعیت صنایع کالایی حمایت خواهد کرد. در نتیجه این امر، سهامداران طبیعتا شاهد تداوم رشد شاخص سهام خواهند بود.
در انتظار بازگشایی بازارهای جهانی
همان‌طور که در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» به دفعات اشاره شده است، قیمت کالاها در بازارهای جهانی در تعیین وضعیت آتی صنایع کالایی بورس تهران اثرگذار است. در شرایط کنونی قیمت فلزات در بازارهای جهانی در سطوح مطلوبی قرار دارد. همچنین روز گذشته مذاکرات اقتصادی چین و آمریکا بر سر کاهش تراز تجاری ۳۵۰ میلیارد دلاری با صدور یک بیانیه به کار خود پایان داد و دو طرف ضمن رضایت از مذاکره، اعلام کردند که جنگ تجاری منتفی است. به علاوه چین اعلام کرد حجم خرید کامودیتی از آمریکا را افزایش خواهد داد. به این ترتیب به نظر می‌رسد با کاهش تنش، امروز با بازگشایی بازارهای جهانی شاهد فضای مطلوبی در بازارهای جهانی باشیم.
روند قیمت نفت و صنایع بورسی
نفت برنت روز پنج‌شنبه برای اولین بار از سال ۲۰۱۴ برای ساعاتی در قیمت‌های بیش از ۸۰ دلار معامله شد. هر چند در ادامه معاملات قیمت تا حدودی تعدیل شد، اما روز جمعه بار دیگر تا سطوح نزدیک به مرز ۸۰ دلار نوساناتی را ثبت کرد. قیمت نفت‌خام آمریکا نیز در این روز در بازه ۷۱ تا ۷۲ دلار معامله شد. در این خصوص به اعتقاد کارشناسان نفتی، احتمال کاهش عرضه ایران به دنبال خروج ترامپ از برجام و تداوم افت تولید ونزوئلا، در کنار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی که خبر از افت ذخایر انبارهای نفتی به کمتر از متوسط ۵ساله می‌داد، نگرانی از آینده بازار را افزایش داده است و همین امر سبب شدت گرفتن روند صعودی قیمت نفت خام شده است.
مورگان استنلی نیز پیش‌بینی می‌کند قیمت نفت برنت تا سال ۲۰۲۰ به ۹۰ دلار در هر بشکه افزایش یابد. پیش از این نیز سایت تحلیلی«دنیای بورس» در گزارشی با عنوان «بهار رویایی برای پالایشی‌ها» تاکید کرد با در نظر گرفتن نرخ ۴۲۰۰ تومان برای دلار تا پایان بهار و میانگین قیمت نفت ۶۰ دلاری، انتظار رشد حدود ۶۰ درصدی کرک اسپرد ریالی برای شرکت‌های پالایشی تا پایان سال وجود دارد. در عین حال رشد قیمتی طلای سیاه در روند قیمتی متانول نیز اثرگذار است. باید توجه داشت در وهله نخست، قیمت نفت به‌عنوان بازار پایه بخش انرژی، نقشی تعیین‌کننده در قیمت سایر محصولات این بخش و نیز در زنجیره ارزی این محصولات دارد. در عین حال قیمت بالای نفت سبب می‌شود تا قیمت نفتا به‌عنوان ماده اولیه تولیدات الفین و پلی‌الفین‌ها افزایش یابد. رشد قیمتی نفتا نیز با کاهش حاشیه سود این واحدها، احتمال رشد قیمت محصولات پلیمری را افزایش میدهد.
روزهای پرترافیک کدال
از هفته گذشته، سامانه کدال شاهد انتشار عملکرد سال مالی گذشته شرکت‌های سهامی است. این روند طی روزهای اخیر شدت بیشتری گرفته است. همچنین انتظار می‌رود در روزهای آتی گزارش عملکرد اردیبهشت‌ماه شرکت‌ها نیز روانه سامانه کدال شود. این موضوع طبیعتا می‌تواند در روند آینده قیمت سهام اثرگذار باشد. این گزارش‌ها از آنجا برای سرمایه‌گذاران و فعالان بازار از اهمیت برخوردار است که حاوی نکات مهمی از عملکرد شرکت‌ها است. به عبارتی دیگر، در گزارش‌های عملکرد سال مالی گذشته شرکت‌های بورسی، درآمد عملیاتی سال گذشته مشاهده می‌شود. آماری که می‌تواند مبنای تحلیل میزان سوددهی شرکت‌ها در سال جاری باشد.
مروری بر معاملات روز گذشته
روز گذشته بورس تهران با ثبت رشد ۰۴ / ۰ درصدی، در سطح ۹۵ هزار و ۱۳۶ واحدی قرار گرفت. شاخص کل هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) نیز دیروز رشد ۴ / ۰ درصدی را تجربه کرد. ارزش معاملات خرد در این روز در سطح ۱۳۰ میلیارد تومان قرار گرفت. در ساعات ابتدایی روز گذشته، پالایشی‌ها به دنبال رشد تقاضای معامله‌گران در محدوده مثبت قیمتی قرار گرفتند. در میانه بازار اما فشار فروش ایجاد شده در این گروه مانع از تداوم رشد قیمتی پالایشی‌ها شد. رصد معاملات دیروز بازار سهام نیز حاکی از اثرگذاری منفی «شپنا» بر نماگر اصلی بورس دارد. نمادهای زیرمجموعه گروه انبوه‌سازی، روز گذشته نیز با استقبال معامله‌گران همراه شد و حدود ۹۰ درصد از این نمادها در مسیر رشد قیمتی قرار گرفتند و برخی از این نمادها نیز با صف خرید به معاملات روزانه خود پایان دادند.
در گروه فلزات اساسی نیز سهام شرکت فولاد مبارکه در صدر نمادهای اثرگذار بر رشد شاخص قرار گرفت. در این میان با وجود اینکه انتظار می‌رود در معاملات آتی محصولات فولاد مبارکه در بورس کالا به دلیل افت قیمت ورق HRC در منطقه CIS شاهد افت قیمت پایه باشیم، اما همچنان انتظار می‌رود این عرضه احتمالی با تقاضای قابل توجه معامله همراه و رشد قیمتی نسبت به قیمت پایه را شاهد باشد. در مجموع، بررسی روند صنایع بورسی در روز گذشته نشان میدهد از ۳۸ صنعت مورد بررسی، شاخص ۱۸ صنعت با رشد همراه شد و ۱۶ صنعت نیز معاملات روزانه خود را با افت پشت سر گذاشتند (شاخص ۴ صنعت بدون تغییر ماند). بیشترین بازدهی‌های دیروز بورس تهران از آن صنایع کوچک بورسی شد؛ به‌طوری که گروه استخراج زغال‌سنگ، محصولات چوبی و محصولات کاغذی در صدر پربازده‌ترین صنایع روز یکشنبه بورس تهران قرار گرفتند.
همچنین روز گذشته خالص تغییر مالکیت میان بازیگران اصلی بازار، به نام سهامداران حقوقی بازار رقم خورد. به این ترتیب دیروز حدود ۲۵ میلیون سهم به ارزش ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان از سبد سهام معامله‌گران حقیقی به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد. بیشترین میزان خالص خرید معامله‌گران حقوقی به نماد معاملاتی پالایش نفت اصفهان اختصاص داشت. به این ترتیب دیروز حدود ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار سهم «شپنا» به ارزش ۲ میلیارد تومان به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد. پس از آن نیز بیشترین خالص خرید حقوقی‌ها در نماد معاملاتی شرکت پالایش نفت تهران شکل گرفت. به‌طوری‌که خالص خرید حقوقی‌ها در نماد «شتران» به حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار سهم به ارزش یک میلیارد تومان رسید.
در آن سوی بازار نیز بیشترین تحرک حقیقی‌ها در نماد معاملاتی شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان، لبنیات پاک و تولیدی چدن‌سازان دیده شد.در میان صنایع ۳۸ گانه بورس تهران نیز بیشتر معاملات معامله‌گران حقوقی بازار روی نمادهای پالایشی، بانکی و معدنی متمرکز بود. به این ترتیب دیروز خالص تغییر مالکیت پالایشی‌ها ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان و به نفع معامله‌گران حقوقی بازار رقم خورد. در آن‌سوی بازار اما بیشترین نگاه حقیقی‌ها به گروه فلزات اساسی جلب شد و خالص تغییر مالکیت ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومانی را رقم زد.