بازار سهام طی هفته گذشته با رشد یک درصدی شاخص کل مواجه شد و به این ترتیب توانست بازدهی خود از ابتدای سال را به حدود ۱۷ درصد برساند. در این شرایط معامله‌گران حقوقی در مجموع هفته با خریدهای پرحجم خود توانستند تغییر مالکیت هفتگی را به نفع خود داشته باشند. با این حال طی این هفته دو نیمه متفاوت برای بازیگران بورس قابل شناسایی بود. هر چند جابه‌جا‌یی‌ها در دو روز ابتدایی هفته در مسیر پرتفوی سهامداران حقیقی به حقوقی قرار داشت اما از روز دوشنبه تغییرمالکیت به زمین بازی سهامداران خرد منتقل شد. با این حال طی دو روز ابتدایی هفته حجم خرید حقوقی‌ها بسیار بالا بود.
این امر در نهایت جابه‌جا‌یی بیش از ۳۱ میلیارد تومان نقدینگی از سبد سهامداران حقیقی به پرتفوی معامله‌گران حقوقی را به دنبال داشت. بررسی روند بازار سهام در هفته گذشته نشان از آن دارد که در اوایل هفته موج اصلاحی پس از رشد شتابان قیمت‌ها تشکیل شد. در این میان ابهامات موجود در سیاست‌گذاری اقتصادی و نگرانی‌ها از آینده برجام و بازگشت تحریم‌ها بر روند منفی مزبور بی‌تاثیر نبود. اما در میانه هفته انتشار خبرهایی درخصوص احتمال ارائه بسته مشوق اروپایی‌ها به ایران درخصوص برجام، بازار را دستخوش تغییراتی کرد. این موضوع در کنار جدی‌تر شدن اجرای برنامه راه‌اندازی بازار ثانویه ارز، رشد شاخص کل بورس را به دنبال داشت.در این شرایط همگام با افت و خیز شاخص کل بورس، زمین بازی بین سهامداران عمده و خرد نیز تغییر کرد. به‌طوری‌که مجموع خالص خرید حقوقی طی روزهای شنبه و یکشنبه به بیش از ۱۲۹ میلیارد تومان رسید. از روز دوشنبه و با شروع صعود بازار، سهامداران حقیقی فعال‌تر شدند و توانستند خالص خرید ۹۸ میلیارد تومانی را در کارنامه ۳ روز پایانی هفته داشته باشند.
همان‌طور که عنوان شد در حالی خبرهای مثبت باعث دلگرمی خریداران سهام در هفته گذشته شد که به نظر می‌رسد در هفته جاری وضعیت کمی متفاوت‌تر باشد؛ به‌طوری‌که نه تنها در بعد داخلی شاهد ایجاد ریسک‌هایی هستیم، بلکه این ابهامات در بخش سیاست خارجی نیز، نگرانی‌هایی را به دنبال دارد. سرنوشت نامعلوم نرخ دلار با راه‌اندازی بازار دوم ارز، اخبار ناخوشایند از مذاکرات هیات دیپلماتیک ایران با طرف‌های اروپایی برجام و تهدیدهای نفتی آمریکا از جمله مهمترین موارد تاثیرگذار بر روند فعالیت بازیگران بازار در هفته جاری خواهد بود.
نگاهی به جزئیات تغییر مالکیت‌ها
همان‌‌گونه که عنوان شد، برآیند تغییرمالکیت‌ها طی هفته گذشته، انتقال ۳۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان نقدینگی را در مسیر پرتفوی سهامداران خرد به سبد معامله‌گران عمده به دنبال داشت. در این میان دو صنعت فلزات اساسی و صنایع شیمیایی به ترتیب در راس خریدهای معامله‌گران حقوقی و حقیقی قرار گرفتند. خالص خرید حقوقی‌ها در گروه فلزی به بیش از ۳۳ میلیارد تومان رسید.این روند در نمادهای گروه محصولات شیمیایی با خالص خرید بیش از ۳۲ میلیارد تومانی به نفع سهامداران خرد بازار دنبال شد.
در صدر خریدهای سهامداران عمده نیز تمایل برای جمع‌آوری سهام فولاد مبارکه قرار داشت. «فولاد» در مجموع هفته گذشته بازدهی ۵/ ۲ درصدی را کسب کرد و با خریدهای سنگینی از سوی حقوقی‌ها روبه‌رو شد. این نماد در هفته گذشته شاهد انتقال ۲۵ میلیارد‌تومان نقدینگی از سبد سهامداران خرد به پرتفوی معامله‌گران عمده بود. هر چند استقبال از سهام مزبور در تمامی روزهای هفته با حجم بسیار بالایی چه از سوی سهامداران حقوقی و چه سهامداران خرد دنبال شد، اما تقاضای سهام مزبور در آخرین روز کاری هفته ضعیف شد. به‌نظر می‌رسد شایعات منتشر شده درخصوص کم‌آبی و تعطیلی کارخانه‌ها در این کاهش خرید بی‌تاثیر نبود. البته مدیران صنایع فعال بورسی چه فولادی، چه معدنی و چه پالایشی این ادعا را رد کردند و کاهش تولید را از این ناحیه مترصد کارخانه‌ها ندانستند. در این راستا سایت «دنیای بورس» در گزارشی با عنوان «تولید فولاد مبارکه با قدرت پیشین ادامه دارد» در گفت‌وگو با مدیران «فولاد» به بررسی این شایعات پرداخته است.
فولاد مبارکه با چرخش زمین بازی به سمت حقیقی‌ها در روز دوشنبه، خریدهای قابل‌توجهی را از سوی سهامداران خرد بازار تجربه کرد. در این میان عرضه‌هایی از سوی سهامدار عمده شرکت یعنی شرکت توسعه سرمایه رفاه صورت گرفت که با فروش ۴ میلیون سهم «فولاد» همراه بود. به این ترتیب حقوقی مزبور با واگذاری این میزان سهم، درصد مالکیت خود در «فولاد» را به ۱۸/ ۷ درصد کاهش داد.
فولاد خوزستان نیز از دیگر نمادهای مورد توجه سهامداران حقوقی در هفته گذشته بود که خالص خرید ۱۲ میلیارد تومانی را از سوی این گروه تجربه کرد.در این میان دو صندوق اقدام به خرید سهام این نماد کردند. بر این اساس خرید ۳۰۰ هزار سهمی از سوی صندوق سرمایه‌گذاری ره آورد آباد مسکن و خرید ۲۲۰ هزار سهم توسط صندوق سرمایه‌گذاری یکم کارگزاری بانک کشاورزی از جمله تقاضاهای صورت گرفته در نماد «فخوز» بود. در ادامه ملی مس ایران با خالص خریدی حدود ۶ میلیارد تومان در فهرست نمادهای مورد توجه حقوقی‌ها د ر هفته گذشته قرار گرفت. در این میان تحرکات قابل‌توجهی از سوی شرکت سرمایه‌گذاری آتیه اندیشان مس به‌عنوان حقوقی فعال در «فملی» شکل گرفت؛ در حالی این حقوقی در اوایل هفته اقدام به واگذاری۲ میلیون سهم «فملی» کرد که این فروش با خرید سنگین این شرکت در جریان معاملات روز چهارشنبه جبران شد. بر این اساس حقوقی مزبور، ۲۵۳ میلیون سهم «فملی» را در معاملات روز چهارشنبه به پرتفوی خود افزود.
تغییر سهامدار عمده در «بورس»
نماد معاملاتی بورس اوراق بهادار تهران نیز با خالص خریدی در حدود ۱۰ میلیارد تومان از دیگر نمادهای مورد توجه حقوقی‌ها در این هفته بود. نماد «بورس» در جریان معاملات روز شنبه مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی شد و این امر سبب ثبت نوسان ۱۰درصدی آن در همان روز شد. به این ترتیب بازدهی ۲۰ درصدی در کارنامه هفتگی آن ثبت شد. در این میان خریدهای قابل‌توجهی را از سوی پتروشیمی شازند به‌عنوان حقوقی «بورس» شاهد بودیم. این خریدها در تمامی روزهای هفته و با حجم مناسبی توسط «شاراک» دنبال شد؛ به‌طوری‌که ۲۱ میلیون سهم معادل ۲۳/ ۵ درصد از «بورس» توسط این حقوقی خریداری شد و درنهایت با اختصاص ۷۱/ ۶ درصد، جایگاه سهامداری عمده در این نماد را به خود اختصاص داد. تا پیش از این شرکت مدیریت منابع پیمان فرداکیش با مالکیت ۷۳/ ۳ درصد از سهام «بورس» به‌عنوان سهامدار عمده در این نماد مطرح بود.
افزون بر این بورس اوراق بهادار تهران روز پنج‌شنبه اقدام به انتشار گزارش صورت مالی حسابرسی شده خود کرد و مبلغ ۱۶۶ ریال سود به ازای هر سهم محقق کرد. این سود که با سرمایه ۱۵۰ میلیارد تومانی شرکت درنظر گرفته شده، ۲۰ درصد کاهش نسبت به سود سال گذشته دارد. به این ترتیب «بورس» با انتشار گذار مزبور یک گام به برگزاری مجمع عمومی سالانه خود نزدیک‌تر شد. قرار است مجمع مزبور در روز یکشنبه ۲۴ تیرماه برگزار شود.
توجه به پالایشی‌ها
افزون بر این در هفته گذشته سهامداران حقوقی به خرید سهام گروه پالایشی نیز توجه نشان داده که این روند با خالص خرید ۸ میلیارد تومانی همراه شد. در راس این خریدها نیز تقاضا برای سهام پالایش نفت اصفهان قرار داشت به‌طوری‌که ۹ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقیقی به حقوقی «شپنا» جابه‌جا شد. در این میان یک میلیون سهم این پالایشی توسط شرکت بیمه کوثر در جریان معاملات روز سه‌شنبه عرضه شد. از سوی دیگر در حالی «شپنا» شروع هفته را با کاهش قیمت آغاز کرد که این روند در میانه هفته با روندی مثبت ادامه یافت. اما این شرایط دوام چندانی نداشت. در جریان معاملات روز چهارشنبه و به دنبال شایعات مطرح شده درخصوص کم‌آبی، مجدد به فاز نزولی وارد شد. برآیند این امر بازدهی حدود ۳ درصدی «شپنا» در مقیاس هفتگی را به دنبال داشت. در ادامه این روند خرید سهام پالایش نفت تهران قرار داشت که با خالص خرید حدود ۲ میلیارد تومانی از سوی سهامداران عمده همراه شد.
حقیقی‌ها چه خریدند؟
بررسی روند فعالیت صورت‌گرفته از سوی سهامداران خرد بازار نشان از ثبت خالص خرید ۳۲ میلیارد تومانی در گروه محصولات شیمیایی دارد. در این میان سهام «شیران»، «تاپیکو»، «شاراک» و «فارس» در راس تقاضا قرار داشتند. در حالی خالص خرید به ثبت رسیده در نماد سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران توسط سهامداران خرد به حدود ۱۰ میلیارد تومان رسید که سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین با جابه‌جا‌یی ۵/ ۷ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی حقوقی به حقیقی روبه‌رو شد. همچنین خالص خرید حقیقی‌ها در «شاراک» و «فارس» نیز هر‌کدام در محدوده ۶ میلیارد تومان قرار داشت. دو نماد «شیراز» و «پارسان» نیز هر‌کدام به ترتیب با خالص خرید ۸/ ۱ و ۷/ ۱ میلیارد تومانی از دیگر نمادهای مورد‌توجه حقیقی‌ها در این هفته بودند. در بحث نمادها اما فولاد کاوه جنوب کیش، بیشترین خرید را در طول هفته از سوی سهامداران خرد بازار تجربه کرد که در نهایت با تغییر مالکیت ۱۶ میلیارد تومانی به نفع سهامداران حقیقی همراه شد. در این میان ۳ حقوقی شرکت یعنی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، مادرتخصصی مالی و سرمایه‌گذاری سینا و مدیریت سرمایه‌گذاری کوثربهمن استراتژی کاهش تدریجی مالکیت خود در سهام «کاوه» را در پیش گرفتند؛ به‌طوری‌که نه‌تنها این سه سهامدار عمده در جریان معاملات روز سه‌شنبه عرضه‌های گسترده‌ای را در نماد «کاوه» به ثبت رساندند، بلکه این روند را در معاملات چهارشنبه نیز ادامه دادند. عرضه ۶۵ میلیون سهم توسط این حقوقی‌ها در ۲ روز پایانی هفته شکل گرفت.