طلا با سقوط 23درصدی خود از ابتدای سال جاری قدری از جاذبههای خود به عنوان پناهگاهی امن برای سرمایهگذاران را از دست داده است؛ تا جایی که هماکنون شاهد سقوط قیمت آن به پایینترین سطح سه سال گذشته آن هستیم.
آدریان آش، ريیس تحقیقات سایت بولیون وولت در این باره گفت: «سقوط طلا برای سرمایهگذاران که به دنبال حفاظت از سرمایه خود هستند، سقوط قابل توجه و دردناکی بوده است؛ طی 45 سال گذشته ما تا به حال تنها سه بار شاهد این بودهایم که قیمت طلا به این سختی سقوط کرده باشد، یکی در تابستان 1974، بهار سال 1980 و در آخر هم اوایل سال 1981.» او توضیح میدهد که دو بار آخر این سه دوره، مراحل اولیه بازار نزولی درازمدت طلا محسوب میشدند، که برای دو دهه ادامه یافت؛ طی این دو دوره از تورم دهه 1970 کاسته شد و بازارهای اوراق قرضه نیز همراه با سهام رونق گرفت، اما این بار جرقه افت اخیر قیمت طلا زمانی زده شد که فدرالرزرو ایالات متحده از احتمال کاهش و حتی برچیده شدن محرکه اقتصادی خود خبر داد؛ تا وقتی که امسال همچنان شاهد نشانههایی از بهبود اقتصادی باشیم، احتمال برچیدن این سیاست وجود دارد. سقوط طلا از ابتدای سال جاری باعث شده اکنون شاهد پایان روند صعودی یک دهه گذشته طلا باشیم. سرمایهگذاران طی اواسط دهه گذشته به طلا علاقهمند شدند؛ طی این دوره که بحران مالی سال 2008 باعث افزایش نگرانیها در مورد سیستم مالی جهانی شد، صندوقهای سرمایهگذاری کالا در میان سرمایهگذاران رواج یافتند.
زمان خرید یا فروش؟
داریوش مک درموت در خدمات مالی چلسی میگوید: دو نوع سرمایهگذار داریم که طلا خریداری میکنند: آنهایی که به دنبال تنوعبخشی واقعی در سبد سرمایهگذاری خود هستند؛ و دلالان که به دنبال دستیابی به بازدهی سریعتری هستند، اما این بار عمدتا دومین باری است که با خروج سرمایهگذاران از صندوقهای بزرگ سرمایهگذاری طلا، آنها در حال فروش طلای خود هستند. از لحاظ تاریخی، سیاستهای تسهیل مقداری به افزایش تورم منجر میشود؛ با افزایش تورم سرمایهگذاران بسیاری اقدام به نگهداری طلا به عنوان سپری در برابر تورم میکنند؛ بنابراین، آیا اکنون زمان فروش رسیده، یا سرمایهگذاران باید در فکر خرید طلا باشند؟ آقای مک درموت اشاره میکند از اواخر دهه 1990 که انگلستان بیشتر طلای خود را به قیمت کمتر از 300 دلار فروخت، طلا روی ریل صعودی افتاده است؛ بنابراین حتی پس از سقوط اخیر قیمتها، نمیتوان گفت طلا در طولانیمدت ارزان شده است.
با این حال، آقای مک درموت معتقد است در میانمدت قیمت طلا دوباره افزایش خواهد یافت؛ او در این مورد به تقاضای فیزیکی مصرفکنندگان چین و هند اشاره میکند. او همچنین میگوید: بسیاری از دولتها هنوز هم بیشتر ذخایر خود را به شکل اوراق قرضههای دولت ایالات متحده نگه داشتهاند؛ حتی در صورت اختصاص بخش کوچکی از ذخایر دولتها به طلا، تقاضای طلا افزایش خواهد یافت. مک درموت میگوید: «اگر شما طلا را به عنوان ابزاری برای تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری خود نگه دارید، من آن را تصدیق میکنم، اما اگر شما دارید در یک افق سرمایهگذاری کوتاهمدت طلا را برای رشد سرمایه خود (با هدف بازدهی) میخرید، اکیدا توصیه میکنم اکنون زمان فروش است نه خرید.» دیگران معتقدند طلا عمر خود را کرده است.
جیسون هولندز از بستین وست به ارتباط کاملا معکوس بین دلار آمریکا و قیمت طلا به عنوان دلیلی روشن برای هدایت سرمایهگذاران رجوع میکند و میگوید: انتظارات در مورد ادامه افزایش اخیر دلار ادامه خواهد یافت. برایان دنهی از فاند ایکسپرت میگوید: «آیا فروش سرمایهگذاران به این بستگی دارد که آنها در وهله اول خریداری کردهاند. اگر شما دلیل قانعکنندهای برای خرید طلا ندارید، توصیه میکنم طلای خود را بفروشید.» پیتر لومن، ريیس ارشد سرمایهگذاری در سرمایهگذاری گوارم، معتقد است سرمایهگذاران باید با مقدار کم طلا در پورتفوی خود سازش کنند.
شمش فیزیکی یا صندوق کالا؟
در این میان، سرمایهگذاران با یک تصمیم چالشی مواجه شدهاند: آیا آنها شمش طلای فیزیکی (که به عنوان یک صندوق سرمایهگذاری نگهداری میشود) خریداری کنند یا اینکه صندوقی شامل کالاهای متنوع. آقای لومن میگوید: «صندوقها در کنار رشد بالقوه سرمایه میتوانند به یک سرمایهگذار فرصتی برای دریافت سود سهام بدهند، در حالی که شمش طلا هیچ درآمدی نداشته و در برابر نوسانات نیز عملکرد آن میتواند مختل شود.» آدریان لوکوک از هارگریوز لنسدون توصیه میکند از طریق یک مدیر چنددارایی مانند سباستین لیون، به این کلاس دارایی دسترسی پیدا کنند؛ لیون مدیر صندوق تروی تروجان دارای یک موقعیت بزرگ در طلاست. برای سرمایهگذارانی که مایل به دسترسی به معدنچیان طلا هستند، او، بهلک راک گول و صندوق جنرال را پیشنهاد میکند، اما سرمایهگذاران باید آگاه باشند که صندوقهای طلا -و سهامی که آنها در آن سرمایهگذاری میکنند- در دوران اخیر مختل شده است؛ این صندوقها به تنهایی طی سه ماه گذشته تا نزدیک به 50 درصد سقوط کردهاند. حتی در دورانهای بهتر، رابطه آنها با قیمت طلا متغیر بوده است.
کالاهای سرمایهگذاری
سقوط قیمت طلا با فروش سنگین سهام صندوقهای سرمایهگذاری همراه شده است؛ اکثر گزارشها از خروج سرمایهگذاران از این صندوقها طی سال 2013 خبر میدهند. با توجه به گزارش اخیر بانک دویچه، اوراق بهادار شمش طلا و منابع طلای فیزیکی هر یک در ماه ژوئن در مدت یک هفته بیش از 50 میلیون یورو زیان دیدند؛ با این حال شاهد کمی افزایش در طلای فیزیکی صندوقهای سرمایهگذاری بودهایم، اما تجارت در صندوقهای سرمایهگذاری مانند سهام، سرمایهگذاران را در معرض کالای خاصی قرار میدهد. کارشناسان توصیه میکنند سرمایهگذاران بايد به جای صندوقهای مصنوعی، که با استفاده از قراردادهای مشتق به تقلید از بازدهی طلا میپردازند، یک صندوق سرمایهگذاری طلا با پشتوانه فیزیکی انتخاب کنند که واقعا مالک شمش باشد.