با وجود اینکه هفته گذشته روزهای پر هیجانی را به دلیل نزدیک شدن به آغاز دور سوم مذاکرات ژنو داشت، اما باز هم این تغییرات قیمتی طلا در بازارهای بینالمللی بود که به بازار طلا و سکه داخلی جهت داد.
مقایسه دو نمودار روند تغییرات اونس فلز زرد و سکه نقدی در بازار تهران، گویای این است که این دو شاخص چگونه نسبتا به طور همزمان نوسان كردهاند. این در شرایطی بود که میانگین قیمت دلار در بازار داخلی طی هفته گذشته 3003 تومان بود.
در ابتدای هفته گذشته، بهای دلار در بازار آزاد 3017 تومان بود که به نسبت آخرین روز فعالیت بازار ارز در دو هفته گذشته، افزایش 7 تومانی را نشان میداد؛ اما به تدریج با نزدیک شدن به آغاز مذاکرات ایران و 1+5 – که قرار بود از روز چهارشنبه 29 آبان از سر گرفته شود - از قیمت این ارز مهم کاسته شد تا جایی که روز دوشنبه به زیر 3000 تومان نزول کرد و روز سه شنبه نیز در همین حدود نوسان کرد.
همزمان با تغییرات بهای دلار، سکه نقدی که معاملات آغازین روز هفته را با قیمت 929 تومان به پایان رسانده بود، در طول هفته به تدریج از بهای خود کاست و در نهایت روز پنج شنبه، به زیر 900 هزار تومان سقوط کرد که نشان از کاهش 30 هزار تومانی داشت. قیمت سکه در بازار نقدی از ماههای ابتدایی سال جاری، حدود 400 هزار تومان کاهش داشته و به پایینترین قیمت خود طی 14 ماه گذشته رسیده است؛ همچنين از بهای دلار نیز در طول این مدت، حدود 600 تومان کاسته شده است.
سکههای بازار قراردادهای آتی بورس کالا به تبع ریزشهای اونس طلا و سکه نقدی، هفته گذشته را در مسیر کاهش قیمت سپری کردند. این بازار روز شنبه برای آخرین بار در سال جاری، شاهد معاملات سکه سررسید آبان بود. روز شنبه، در حالی که کمتر از چهار روز تا نشست تکمیلی مذاکرات ژنو در خصوص برنامه هستهای ایران فرصت باقی بود، صحبت از احتمال ارائه لایحه تحمیل تحریمهای جدید علیه ایران به سنای آمریکا شنیده شد؛ این در حالی بود که بررسی این تحریمها با فشار دولتمردان آمریکایی بر کنگره این کشور، به حالت تعلیق درآمده بود.
با وجود این اخبار، بر بهای دلار بازار آزاد به میزان کمی افزوده شد و این ارز مهم در دامنه 3015 تا 3017 تومان نوسان میکرد. تغییرات قیمتی سکههای نقدی و آتی نیز روز شنبه محدود بود که نشان میداد باز هم بازارهای ارزی و طلایی بنا دارند تا آمدن اخبار روشن و کامل از مذاکرات 29 آبان، با ثبات فعلی به کار خود ادامه دهند. روز شنبه همچنین قیمت نزدیکترین سررسید آتی سکه، پایینتر از بهای سکه نقدی بوده و اختلاف قیمت سایر سررسیدها با هم کم بود.
یکشنبه گذشته خبر مهمی از سوی بورس کالای ایران برای معاملهگران بازار آتی سکه منتشر شد مبنی بر اینکه از امروز (شنبه 2 آذر) بر ساعت معاملات آتی سکه افزوده خواهد شد. تعیین قیمت در بازار نقدی پیش از شروع معاملات آتی سکه، موجب میشد تا فشار عرضه و تقاضا برای تعیین قیمت در این بازار در دوره پیش گشایش بسیار کاهش پیدا کرده و انگیزه را از معاملهگران سکههای آتی برای حضور فعال در این بازار سلب کند. اما با تصمیم جدیدی که اتخاذ شده، علاوه بر افزایش فشار عرضه و تقاضا برای تعیین قیمت و همچنین افزایش ساعت معاملاتی به میزان 30 درصد، انتظار میرود حجم قراردادهای معامله شده نیز – که مدتها است ارقام بسیار کوچکی را به ثبت میرساند – با افزایش روبهرو شود.
تغییر ساعت معاملاتی سکه آتی، از سوی کارگزاران و معاملهگران آتی سکه امری پسندیده و قابل قبول است که امید میرود بتواند طی روزهای آینده روند رکودی این بازار را از میان برده و رونق را تا حدودی به آتی سکه بازگرداند. هرچند که این مساله به تنهایی قادر به تکان دادن بازاری که برای مدت طولانی با ثبات رو به رو بوده نیست، چراکه روند حرکتی اونس طلا و تغییرات دلار در بازارهای داخلی نیز بر تعیین مسیر سکههای نقدی و آتی بسیار اثرگذار است، اما این مساله حداقل میتواند انگیزه حضور فعال در این بازار را به معاملهگران بازگرداند.
در سوی دیگر انتظارات تحلیلگران جهانی از روند قیمتی اونس طلا برای هفته جاری میلادی، بسیار متفاوت بود. با این وجود، اغلب پیشبینیها از افزایش قیمت در این هفته حکایت داشتند که در نهایت با آغاز معاملات طلا در بازارهای بینالمللی در روز دوشنبه و افزایش قیمت این فلز، پیشبینیها غلط از آب درآمد. در این روز قیمت طلا، با کاهش 15 دلاری نسبت به آخرین قیمت ثبت شده در روز جمعه 24 آبان (1290 دلار) مواجه شد. روز دوشنبه طلا در کمترین قیمت به 1282 دلار و در بیشترین بها با همان قیمت روز جمعه معامله شد. این مساله نشان داد که تصمیم جانت یلن - رییس احتمالی آینده بانک مرکزی آمریکا - برای ادامه سیاست خرید اوراق قرضه به میزان 85 میلیارد دلار، نتوانست به میزان قابل توجهی به صعود ارزش طلا کمک کند. به باور برخی کارشناسان اقتصادی، از لحاظ فاندامنتالی دلیلی برای ریزش روز دوشنبه اونس طلا، وجود نداشت و سرمایه گذاران برای هفته میلادی گذشته نیز انتظار اخبار خاصی را نداشتند. تنها روز چهارشنبه گذشته قرار بود اخبار خرده فروشی آمریکا اعلام شود و رییس فعلی فدرال رزرو آمریکا نیز در این روز سخنرانی کند.
سه شنبه گذشته در ساعات ابتدایی معاملات، از بهای سکه طرح جدید، 10 هزار تومان کاسته شد که به نسبت روزهای پیش از آن ریزش زیادی به حساب میآمد. تغییرات قیمت دلار اما بسیار محدود بود و به نسبت آخرین قیمت روز دوشنبه، کاهش کمی را تجربه کرد. تابلوی معاملات آتی سکه نیز روز سهشنبه قرمز و با ریزشهای کمتر از یک درصد پذیرای معاملهگران بود و دو سررسید نزدیک این بازار (آذر و دی) بیش از یک درصد (حدود 10 هزار تومان) کاهش قیمت داشتند. به تدریج ریزشهای آتی شدت بیشتری گرفت و به بیش از 10 هزار تومان رسید. همین اتفاق در بازار نقدی سکه نیز رخ داد که همگی در پی ریزشهای اونس طلا روی داد.
روز چهارشنبه در آستانه نشست تکمیلی مذاکرات ایران با 6 قدرت جهانی، بازار تهران شاهد ریزش بيشتر قیمت سکه بود، به طوری که از لحظه آغاز معاملات سکه نقدی، از بهای آن به میزان 13 هزار تومان کاسته شد. همزمان با این سقوط قیمتی، بهای جهانی طلا در بازار نیویورک، به 1276 دلار رسیده بود. در طول معاملات این روز قیمت طلا در بازار جهانی، به 1269 دلار هم رسید و در بیشترین سطح، با قیمت 1278 دلار معامله شد. در همین حال بازار آتی سکه معاملات روز سهشنبه خود را به تبع بازار نقدی با ریزشهای 15 هزار تومانی آغاز کرد و هر چهار سررسید این بازار، ریزشهای بالای یک درصد را تجربه کردند. در این روز دورترین سررسید آتی که مدتی بود بالای یک میلیون تومان معامله میشد، به سایر سررسیدها پیوست و بین 991 و 995 هزار تومان نوسان کرد.
خبرهایی که روز سهشنبه حول نشست 1+5 با کشورمان به گوش میرسید، اغلب بار مثبت داشت. در این روز بهرغم برنامهریزیهای پیشین، مشاوران کنگره آمریکا اعلام کردند که طرح تصویب تحریمهای جدید علیه ایران، تا ماه آینده میلادی در سنا به رأی گذاشته نخواهد شد. از طرفی در آستانه مذاکرات ژنو، احتمال ازسرگیری روابط بین ایران و انگلستان نیز قوت گرفت و به منظور برداشته شدن گامهای ابتدايی فعال شدن روابط بین دو کشور، گفتوگوی تلفنی بین کارداران ترددی انگلیس و جمهوری اسلامی ایران بهعمل آمد.
روز چهارشنبه از لحاظ اهمیت سیاسی برای ایران و آمریکا، روز کم نظیری بود. چشم همه به دور سوم مذاکرات ژنو در دولت تدبیر و امید دوخته شده و بازار گمانه زنیها پیرامون نتایج این نشست داغ بود. هرچند هیچ انتظاری وجود نداشت که بازارهای ارز و سکه به این مساله واکنش محسوسی نشان دهند چراکه مدت نسبتا طولانی است که ثابت کردهاند اعتنایی به پیشبینیها ندارند و منتظر نتیجه نهایی خواهند ماند.
خبرهای این روز از هشدار صریح رییسجمهور آمریکا به کنگره این کشور در خصوص وضع تحریمهای جدید علیه ایران و نامه گروهی از سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه آمریکا به «جان کری» مبنی بر حمایت از مذاکرات هستهای با ایران، گرفته تا گفتوگوی تلفنی رییسجمهور کشورمان با نخست وزیر انگلیس و تاکید بر لزوم پیشرفت در مذاکرات پیش رو، همگی به جو خوشبینانه موجود دامن میزد.
اما آنچه که توجه معاملهگران بازار سکه را به خود معطوف كرده بود، تغییرات لحظه به لحظه اونس طلا بود. در این روز قیمت فلز زرد در بازارهای جهانی به 1244 دلار رسید که کاهش 31 دلاری را به نسبت روز قبل از آن نشان میداد. به این ترتیب بهای سکه نقدی در روز چهارشنبه به 909 هزار تومان هم رسید. ریزشهای تدریجی سکه نقدی، آتی را هم با خود همراه کرد، اما این سکهها در برابر کاهش قیمتی تا حدودی مقاومت میکردند.
طی هفته گذشته هیچ عاملی نتوانست منجر به حضور بیشتر و فعال تر خریداران و فروشندگان سکههای آتی در این بازار شود، اما این انتظار وجود دارد که افزایش ساعت معاملاتی این پتانسیل را داشته باشد که بر رونق بازار بیفزاید؛ خصوصا اینکه همزمانی تقریبی با شروع به کار بازار نقدی سکه، انگیزه حضور فعال برای تعیین قیمت سررسیدهای آتی را افزایش میدهد. از سوی دیگر بنابر آخرین اطلاعیه بورس کالای ایران، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﺴﻮﻳﻪ روزاﻧﻪ ﻗﺮاردادﻫﺎی ﻓﻌﺎل طی روزﻫﺎی اﺧﻴﺮ، از میزان وجه تضمین لازم برای قراردادهای آتی سکه کاسته شده و از روز ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ مورخ 03/09/1392 ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم روز ﻣﻌﺎﻣﻼتی، وﺟﻪ ﺗﻀﻤﻴﻦ اوﻟﻴﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺒﻠﻎ سه میلیون تومان تعیین خواهد شد که این مساله نیز پتانسیل افزایش حضور معاملهگران را در این بازار دارد.
آخرین روز معاملاتی هفته گذشته برای بازارهای داخلی، باز هم شاهد ریزش اونس طلا بود به طوری که بهای این فلز در روز پنج شنبه به 1235 دلار هم رسید و در پایان معاملات قیمت 1242 دلار را ثبت کرد. سکه نقدی نیز به کمترین بهای خود طی سال جاری رسید (899 هزار تومان) و به همین ترتیب از قیمت سررسیدهای آتی نیز کاسته شد.
نوسانات قیمتی اونس طلا روز گذشته نیز ادامه داشت و حتی در میانه معاملات در دامنه مثبت نیز داد و ستد شد. اما آنچه از رویدادهای در حال وقوع در ژنو به گوش میرسید همچنان تا حدودی ضد و نقیض بود؛ به هر ترتیب پارامترهایی که همچنان برای دلار و سکه در بازارهای داخلی در هفته جدید دارای اهمیت هستند، علاوه بر آخرین قیمت اونس طلا در پایان معاملات روز جمعه، روشن شدن نتیجه نهایی دور سوم مذاکرات ژنو است.
سکههای آتی امروز سحرخیزتر از همیشه به استقبال معاملهگران خواهند رفت و میتوان برای امروز انتظار افزایش حجم معاملات بازار آتی را داشت. در تعطیلی بازارهای بینالمللی و ثبات بهای طلا طی روزهای شنبه و یکشنبه، نتیجه مذاکرات میتواند تا حدودی بر روند امروز و فردای بازار تاثیرگذار باشد، اما از سوی دیگر باید دید تصمیم طلای جهانی برای هفته جدید میلادی چه خواهد بود، چراکه از روز دوشنبه باز هم این شاخص مهم، بازارهای داخلی را از خود متاثر خواهد کرد.