یکی از بدترین آغازهای بازارهای جهانی سهام در تاریخ، استارت خوب طلا در سال جدید میلادی را رقم زد. هر اونس طلا که در آخرین روز کاری سال 2015 روی قیمت 1061 دلار ایستاده بود، در نخستین هفته کاری سال 2016 به قیمت 1104 دلار رسید تا ظرف 5 روز حدود 4 درصد رشد کرده باشد. با آنکه با مداخله آخر هفته بانک مرکزی چین در بازارها، شاخصهای سهام روز جمعه رشد کردند، نگرانیها ادامه دارد تا امید به ادامه رشد فلز زرد مشهود باشد. مهمترین نشانه امید، پایین نیامدن اونس از کانال 1100 دلار با وجود انتشار دادههای خوب از اقتصاد آمریکا است. فلز زرد در هفته گذشته حتی از سقوط بهای نفت خام به کف حدودا 12 ساله نیز تاثیر چندانی نپذیرفت. با این همه در سال 2016 همراه با عوامل افزایشی، عوامل کاهشی مهمی نیز به ضرر طلا عمل خواهند کرد. مهمترین عامل فشار، ادامه احیای اقتصاد ایالاتمتحده است که به انقباضی شدن سیاست پولی فدرال رزرو منجر شده است.
اونس طلا در اولین روز کاری سال 2016 با جهش 13 دلاری مواجه شد. دوشنبه همزمان با سقوط بازارهای سهام چین و در پی آن بازارهای سهام جهان، تشدید تنشها میان عربستان سعودی و ایران بهای نفت خام را بالا برد. افت شاخصهای سهام جهان به همراه رشد نفت و تنشهای ژئوپلیتیک، بهای فلز زرد را نیز جهش داد. 4 ژانویه که اولین روز فعالیت بازارها بود، همزمان با افت شاخصهای سهام آسیایی، بازارهای سهام اروپا و آمریکا نیز تحت فشار قرار گرفتند. افت بازارهای سهام چین بهگونهای بود که تعطیل کردن بازارها تنها راه پایان دادن به فشار فروش بود. این سقوط، واکنش به دادههای جدیدی بود که بار دیگر کند شدن روند رشد اقتصاد چین را گوشزد میکردند. دوشنبه اعلام شد که شاخص مدیران خرید کارخانهای «کائیکسین» در ماه دسامبر به 2/ 48 واحد رسیده است. این شاخص برای ماه نوامبر 6/ 48 اعلام شده بود. این دهمین ماه پیاپی بود که این شاخص عددی کمتر از 50 را نشان میداد. خبر بد دیگری که در این روز کمتر جلب توجه کرد گزارشهایی مبنیبر ناتوانی پورتوریکو در بازپرداخت بدهیهایش بود. پورتوریکو از قلمروهای ایالاتمتحده است. این خبر در برابر سقوط بازارهای سهام، هیچ بود. دیگر خبر روز، اعلام شاخص مدیران خرید منطقه یورو بود که برای ماه دسامبر 2/ 53 واحد اعلام شد. دوشنبه شاخص مدیران خرید کارخانهای ایالاتمتحده نیز اعلام شد. رقم منتشر شده برای ماه دسامبر 2/ 48 واحد بود.
سهشنبه، روز آرامش نسبی بازارهای جهانی بود، اما این آرامش دیری نپایید. اونس که روز دوشنبه جهش کرده بود، روز سهشنبه با آرام گرفتن نسبی بازارهای سهام، تنها 3 دلار رشد کرد. رشد محدود روز سهشنبه عمدتا ناشی از ادامه اثرگذاری روند روز دوشنبه بود. دولت چین سهشنبه 20 میلیارد دلار به بازار دارایی این کشور تزریق کرد، اما شاخصهای سهام چین واکنش زیادی به این اقدام نشان ندادند، گرچه دیگر بازارها به این امر امید بستند. اثر دادههای اقتصادی چین و تنشهای خاورمیانه آنهادر روز سهشنبه کاهش یافت، اما این پایان داستانهای چینی نبود. بازار روز سهشنبه هم عصبی بود، اما قطعا نه به اندازه دوشنبه. بانک مرکزی چین روز سهشنبه 130 میلیارد یوآن به نظام بانکی این کشور تزریق و در بازار ارز نیزمداخله کرد. این اقدام بازارهای جهانی را تا حدی آرام کرد، اما چهارشنبه و بعد پنجشنبه داستان دوشنبه تکرار شد. دیگر خبر روز سهشنبه، اعلام تورم منطقه یورو بود که همچنان نگرانکننده است. تورم این منطقه در ماه دسامبر در مقیاس سال به سال تنها 2/ 0 درصد رشد داشته است. پیشبینیها عدد 3/ 0 درصد را در نظر گرفته بودند. نرخ تورم هدف بانک مرکزی اروپا 2 درصد است.
اونس روز چهارشنبه با 16 دلار رشد به قیمت 1093 دلار رسید تا به قله 7 هفتهای رسیده باشد. این رشد ناشی از تشدید تقاضای طلا بهعنوان سرمایه امن بود. پایگاه اینترنتی کیتکو سومین روز کاری سال 2016 را بسیار شلوغ توصیف کرد. علاوهبر تشدید تقاضا، «پوشش کوتاهمدت» نیز در معاملات آتی مشهود بود. چهارشنبه در حالی که نگرانیهای چینی، بهای طلا را بالا میبرد، انتشار صورتجلسه نشست پیشین کمیته بازار آزاد فدرال رزرو نیز تا حدی به کمک فلز زرد آمد. این صورتجلسه نکته جدیدی نداشت، اما به دلیل اشاره به تدریجی بودن روند افزایش نرخهای بهره آمریکا به رشد قیمتها در بازار فلزهای گرانبها منجر شد. عامل اصلی روز ادامه اخبار آسیایی بود. روز چهارشنبه همزمان با افت بهای نفت خام، ارزش دلار نیز رشد کرد تا هر دو عامل خارجی مهم در بازار فلزهای گرانبها به ضرر طلا عمل کنند، اما بازارهای سهام آسیا در این روز بهدلیل تضعیف یوآن با سیگنال مقامهای چینی و تشدید نگرانیها درباره کاهش رشد اقتصاد چین و همچنین تشدید تنشهای ژئوپلیتیک در شرق آسیا بهدلیل آزمایش بمب هیدروژنی، با افت روبهرو شدند و تمام شاخصهای جهانی را تحت تاثیر قرار دادند تا طلا باز هم نفع ببرد.
اونس روز پنجشنبه توانست از مرز 1100 دلار عبور کند و این امر در روزی که بازارهای سهام چین برای دومین بار در یک هفته تعطیل میشدند، عجیب نبود. بازارهای سهام چین که روز دوشنبه پس از سقوط 7 درصدی تعطیل شده بودند، روز پنجشنبه نیز برای جلوگیری از افت بیشتر چارهای جز پایان دادن به معاملات پیدا نکردند. این دومین بار بود که بازارهای چین حالت «مدارشکن» را تجربه میکردند. این اتفاق نه تنها بازارهای آسیایی که بازارهای اروپایی و آمریکایی را نیز تحت تاثیر قرار داد تا تقاضا برای طلا تداوم داشته باشد. روز پنجشنبه «بانک خلق چین» نرخ «یوآن مبنا» در برابر دلار را باز هم کاهش داد تا نگرانیهای جهانی تشدید شود. بهای نفت خام در این روز نیز سقوط کرد و به کف 12 ساله رسید، اما نگرانیها طلا را محبوب نگه داشت. اونس در پایان این روز به قیمت 1109 دلار رسید.
روز جمعه، روز رشد بازارهای سهام چین و جهان و روز افت طلا بود؛ اما اونس در نهایت در کانال 1100 دلار ماند تا امید به کالایی که در سه سال گذشته افت کرده، احیا شود. اونس در آخرین روز کاری اولین هفته سال 2016 تا قیمت 1107 دلار هم بالا رفت، اما در پایان فعالیت بازار نیویورک روی قیمت 1104 دلار ایستاد. رشد بازارهای سهام در آخرین روز هفته گذشته ناشی از اقدامات تازه مقامهای چین بود. به کار افتادن مکانیزم «مدارشکن» در روز دوشنبه که بازارهای سهام چین را تعطیل کرد، مانع از سقوط روزهای بعد نشد، تا تکرار مدارشکنی بازارهای چین در روز پنجشنبه، مقامهای این کشور را به فکر کنار گذاشتن این مکانیزم بیندازد. به این ترتیب مکانیزم مدارشکن آخر وقت پنجشنبه از درجه اعتبار ساقط شد تا بازارهای چین روز جمعه واکنش مثبتی به این اتفاق نشان دهند؛ اما سیاستگذاران چینی روز جمعه تنها به توقف سازوکار مدارشکنی اکتفا نکردند. نرخ برابری یوآن نیز که باعث نگرانی شده بود، روز جمعه دستخوش رشد شد تا از نگرانی بازارهای چینی و غیرچینی کاسته شود.
حالا امید به روند کوتاهمدت طلا تشدید شده است. گرچه بازارهای سهام در روز جمعه رشد کردند، نگرانیها درباره آینده اقتصاد جهان ادامه دارد تا امید به تداوم خرید طلا بهعنوان سرمایه امن، «افزایشی»های بازار طلا را امیدوار نگه دارد. نکته دیگر این است که شاخصهای مهمی وجود دارند که نشان میدهند اقتصاد جهان در سال 2016، روزهای راحتی نخواهد داشت. روز جمعه وزارت کار آمریکا اعلام کرد که اقتصاد این کشور در دسامبر سال گذشته میلادی 292 هزار شغل ایجاد کرده است. این آمار بسیار بهتر از انتظارات بود؛ اما حتی این داده خوب نیز نتوانست اونس را به کانال 1000 دلار بازگرداند. به این ترتیب میتوان انتظار داشت که اونس در دومین هفته سال 2016 نیز از شانس خوبی برای رشد برخوردار باشد؛ اما روند بلندمدت میتواند متفاوت باشد.