گام آهسته بیمه در تجارت الکترونیک

تحولات جهانی بیانگر آن است که تجارت الکترونیک Commerc-Eمهمترین زمینهفعالیت کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت در سالهای اخیر است، کشورهایتوسعه نیافته و در حال توسعه نیز به سرعت به سمت دستیابی و استفاده ازتجارت الکترونیک گام برمی دارند اما همه کشورها به تناسب زیرساخت های خودو توانایی هایشان جهت دستیابی به این بحث، سرمایه گذاری های فراوانی انجامداده اند، یکی از زیرمجموعه های تجارت الکترونیکی را می توان بیمهالکترونیکی دانست. Insurance-Eبه معنای عام به کاربرد اینترنت و فناوریاطلاعات و ارتباطات (ICT) در تولید و توزیع انواع خدمات بیمه ای گفته میشود و به طور اخص می توان آن را به عنوان تأمین یک پوشش بیمه ای از طریقبیمه نامه ای قلمداد کرد که به صورت برخط (online) مورد توافق طرفین واقعشده است. با توجه به محدودیت های مقرراتی و فنی در برخی ازکشورها امکانانجام کاملاً الکترونیکی عملیات ثبت و درخواست بیمه نامه وجود ندارد امادر سطح جهانی برای پشتیبانی از تحقق پرداخت این چنین بیمه نامه هایی وتوزیع آنها مقرراتی در حال وضع و اصلاح می باشد تا فرآیند انجام این کاررا تسریع بخشد.
فروش ۳ تریلیونی
جهان در سال۲۰۰۶ شاهد فروش سه تریلیون و ۷۲۳میلیون دلار حق بیمه بوده استکه نسبت به سال گذشته اش رشدی معادل پنج درصد را شاهد بوده. در این میانفروش بیمه های عمر با ۷‎/۷درصد و بیمه های غیرعمر با ۱‎/۵درصد افزایشبیشترین نقش را در این میان داشته اند.
● کاربرد تجارت الکترونیک در صنعت بیمه
امروزه ما شاهد هستیم که انواع مختلف کسب و کارها از جمله خرده فروشی ها،بانکها، مؤسسات حمل و نقل، هتل ها و.‎/‎/ با استقبال از فناوری های جدیدبه خوبی تجارت الکترونیک را پیاده سازی کرده اند. در این بین صنعت بیمه بهکندی گام برمی دارد که مهم ترین دلیل آن را می توان ریسک گریز بودن مؤسساتبیمه ای دانست و این نکته که برخی از کاربردهای تجارت الکترونیک در سایرکسب و کارها به سادگی در صنعت بیمه قابل پیاده سازی نیست و خاص همان صنعتو یا رشته است.
در تجارت الکترونیک ما شاهد تعاملی هستیم که می توان آن را به پنج بخش تقسیم کرد، این بخش ها شامل موارد زیر است:
۱) جست وجو
۲) ارزیابی
۳) توزیع و تحویل
۴) پرداخت
۵) خدمات پس از فروش
این پنج گام، گام هایی مشترک در تمامی فرآیندهای خرید الکترونیکی است کهشامل بیمه الکترونیکی نیز می شود. در گام اول جست وجویی جهت به دست آوردنقیمت، مزایا- معایب، سایر خدمات برای بیمه نامه انواع شرکت ها انجام میشود و سپس در مرحله ارزیابی بیمه نامه ها با یکدیگر مقایسه می شوند و پساز توافق خریدار و فروشنده مبنی بر خرید نوع خاصی از بیمه فرم های مربوطهاز سوی خریدار پر شده و نحوه پرداخت حق بیمه مشخص می شود و پس از خریدبیمه نامه، مشتری تقاضای دریافت خدمات پس از فروش را از شرکت کارگزار بیمهدارد.
● اثرات بیمه الکترونیکی
۱) بیمه الکترونیکی هزینه های مدیریتی و دفتری را از طریق فرایند اتوماسیون کسب و کار کاهش می دهد.
۲) کاهش کارمزد پرداختی به واسطه ها و در مواردی نیز حذف این کارمزد کهسبب خواهد شد قیمت نهایی بیمه نامه کاهش یابد و این فرآیند امکان خریدبیشتر را برای مشتری فراهم می آورد.
● چهار شرط
▪ در قراردادهای بیمه نامه همانند سایر قراردادها به چهار شرط جهت انجام توافق نیاز است:
۱) پیشنهادoffer
۲) قانونی بودن Legality
۳) قبول Acceptance
۴) ظرفیت قابلیت capacity
شرط انجام و انعقاد یک قرارداد بیمه الکترونیکی برقراری هر چهار شرط فوق است.
● آمار جهانی
براساس تخمینی که از سوی مؤسسه تحقیقاتی sigma انجام شده است، بیمه هایالکترونیکی در حدود ۵ تا ۱۰درصد از سهم بازار را در بیمه های استانداردشده به خود اختصاص داده است، این رقم در کشورهای اروپایی بین ۳ تا ۵درصدپیش بینی شده است. بر طبق آمار اعلام شده از ۱۶۶میلیون کاربر که در کشورامریکا وجود دارد تنها در حدود ۲۵درصد از آنها برای کسب اطلاعات بیمه ایاز وب سایت ها استفاده می کنند و مابقی ترجیح می دهند که به صورت حضوری؛مکاتبه ای و یا تلفنی اطلاعات لازم را به دست آورند.
‌● افزایش کارآیی در صنعت بیمه
براساس تعریفی که آنکتاد (UNCTAD)- کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل کهدر سال۱۹۶۴ با هدف یکپارچگی کشورهای در حال توسعه تأسیس شد- بیمهالکترونیکی را می توان به طور گسترده تری تعریف نمود و با استفاده ازاینترنت و تکنولوژی مرتبط با آن برای تولید و توزیع محصولات بیمه ای مشهورهمانند بیمه وسیله نقلیه، بیمه درمان، بیمه خانوار و بیمه عمر اقدام کرد.براساس اعلام آنکتاد هر چه شرایط بیمه نامه ها پیچیده تر باشد، نیاز بهمذاکره حضوری مشتریان با فروشنده بیشتر شده و لذا فروش الکترونیکی آن سختتر است خصوصاً در مورد بیمه نامه هایی که دارای مبالغ بالایی نیز می باشد.
● شبکه های اطلاعات بیمه ای
یکی از مهمترین مؤلفه ها جهت راه اندازی و پیاده سازی بیمه نامهالکترونیکی داشتن شبکه های اطلاعات بیمه ای قوی می باشد. این شبکه هایاطلاعات بیمه ای و اداری اطلاعات کاملی از بیمه گذار و بیمه شونده است کهبه صورت همزمان در اختیار همه شرکت های بیمه ای کشور مذکور قرار می گیرد.به عنوان نمونه به دو شبکه اطلاعات قوی که در حال حاضر به فعالیت اشتغالدارند می پردازیم:
۱) شبکه اطلاعات بیمه در امریکا
در سال ۱۹۸۳ شبکه In surance Value Added servies network به عنوان شبکهبیمه ای که بیشتر قراردادهای بیمه ای غیرزندگی و بخش قابل ملاحظه ای ازقراردادهای بیمه زندگی را در اختیار دارد پایه گذاری شد، این شبکه باهمکاری ۲۱ شرکت بیمه ای برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات در صنعت بیمه تأسیسشد و هم اکنون به ۴۷۵ شرکت یا سازمان بیمه ای و بیمه درمانی و بیش از ۳۰هزار نماینده و ۱۴ هزار مرکز درمانی خدمات اطلاعات بیمه ای ارائه می دهد.
۲) شبکه اطلاعات بیمه در اروپا
در سال ۱۹۹۹ سه شبکه بیمه ای که در کشورهای اروپایی در حال فعالیت بودند،شامل WIN, Limnet, Rinet برای شکل دادن به کاربرد تجارت الکترونیک در بخشبیمه، پایه گذاری شد.
● چالش های پیاده سازی بیمه الکترونیک
۱) معمولاً عنوان می شود که بیمه فروختنی است نه خریدنی، لذا فروش الکترونیکی بیمه نامه فشار لازم را برای جذب مشتری ندارد.
۲) به کارگیری روش های فروش الکترونیکی نیازمند فرهنگسازی و توسعه فرهنگ بیمه و همگانی شدن آن است.
۳) به کارگیری بیمه الکترونیکی در رشته های پیچیده بیمه ای و دارای ارزش بالای معاملاتی مناسب نیست.
۴) نقص انتقال اطلاعات اعتبار و کارآمدی قرارداد بیمه ای را تحت تأثیر قرار می دهد.
۵) به دلیل آنکه بیمه الکترونیکی فرآیند انجام مبادله را شتاب می دهد. لذا فرصت های بیشتری جهت کلاهبرداری ایجاد می شود.
۶) به دلیل قانونی نبودن امضای الکترونیکی فروش online بیمه نامه با مانع مواجه می شود.
۷) نبود زیربنای مناسب مخابراتی برای پرداخت حق بیمه مانعی جدی در فروش آن است.
۸) نگرانی از فاش شدن اطلاعات شخصی افراد مانعی جهت خرید online بیمه نامه هاست.
۹) مدیران و دست اندرکاران صنعت بیمه دانش و زمینه فرهنگی کافی را در جهت ICT و مزایای آن ندارند.
۱۰) نبود برنامه های IT توسط سازمان های متولی.
۱۱) فقدان دانش کاربرد فناوری اطلاعات در صنعت بیمه.
● مزایای فروش بیمه نامه های الکترونیکی
۱) کاهش هزینه در فضای رقابتی موجب کاهش قیمت و نهایتاً موجب افزایش نفوذ بیمه همگانی می شود.
۲) هزینه های فروش، امور اجرایی و تسویه خسارت در بلندمدت بین ۹ تا ۱۲ درصد کاهش می یابد.
۳) افزایش رقابت از طریق کاهش موانع ورود به بازار.
۴) امکان انتشار سریع اطلاعات در حجم زیاد از طریق اینترنت.
● چالش های راه اندازی بیمه الکترونیکی مدیران
چالش اصلی استفاده از بیمه الکترونیکی مدیران به راضی ساختن نمایندگان وکارگزاران به استفاده از اینترنت برای فروش بیمه نامه هاست. تجارب کشورهایامریکا و اروپا بیانگر آن است که روند استفاده از اینترنت برای خریدمحصولات بیمه ای رو به افزایش است و این امر می تواند نویدبخشی جهت صنعتبیمه کشور ما باشد. از سویی دیگر تغییر یا توسعه و اصلاح سیستم هایی که درطی زمان در میان کارمندان رایج شده و دل کندن و جدا شدن از آنها برایکارکنان دلهره آور و اضطراب آفرین است و موجب هراس نسبت به امنیت شغلی شانمی شود را می توان با آموزش های لازم به حداقل ممکن رسانیده و با اطلاعرسانی لازم آن را کاهش داد. به علاوه بافت های قدیمی ، روابط کاری سنتی،مدیران ناآشنا به کاربرد تکنولوژی و فقدان روش های نوین کاری نیز از جملهموانع رواج این صنعت به صورت الکترونیکی در ایران است.‎
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
وحید نقشینه ارجمند

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام