موانع تجارت الکترونیکی در ایران

امروزه در بسیاری جاها از قبیل روزنامه، مجلات، رسانه‌ها، باراتی به گوشمی‌رسد چون تجارت الکترونیک، پول الکترونیکی و ارتباطات الکترونیکی، اماآنچه مورد توجه کافی قرار نمی‌گیرد وابستگی این مطالب و مفاهیم به ساختاراصلی فناوری روز و مدرن است؛ به طوری که اغلب فراموش می‌شود تجارتالکترونیک یکی از تولیدات اصلی فناوری‌های مدرن و از نتیجه‌های توسعهارتباطات است. بسترها و ابزارهای تجارت همیشه در حال جدید شدن و دگرگونیاست تا دسترسی به منابع آن را آسان کند.
● مقدمه
در دنیای امروز با توجه به رشد روزافزون اینترنت و داشتن جهانی رو به تمامالکترونیک شدن و با توجه به شغلهای فراوان کاری که افراد در حال وآینده‌ای نه چندان دور دارند و مطمئناً خواهان راحتی بیشتر و سریعتر دردسترس بودن مایحتاج خویش هستند و ما باید این حقیقت بزرگ را بپذیریم کهاین مورد انکارناپذیر یعنی اینترنت این دهکده جهانی می‌تواند تمام مشکلاتهزینه‌ای و زمانی و مکانی را به سادگی هرچه تمام‌تر حل کند و این پدیدهخارق‌العاده رو به پیشرفت است که یکی از مهمترین و سودمندترین تولیدات آنتجارت الکترونیک است.
ولی کشور ما ایران از این پدیدة سودمند تا حدودی عقب مانده و هنوز بسترهایلازم برای بهره‌مندی از این صنعت را فراهم نکرده است به دلایلی که می‌توانبه برخی از آنها در این مقاله اشاره کرد. ما قبل از همه می‌خواهیم تعریفیاز تجارت الکترونیک داشته باشیم.
● «تجارت الکترونیک چیست؟»
تجارت الکترونیک تعاریف متعددی دارد که می‌توان به آنها اشاره کرد:
تجارتی که مبنی بر (Web) باشد که در تمام ابعاد و فرآیندهای بازار بتوان با استفاده از اینترنت و تکنولوژی روز انجام داد.
به طور کلی واژه تجارت الکترونیک همان گونه که از اسمش پیداست به معاملاتو خرید و فروشهایی گفته می‌شود که الکترونیکی انجام می‌گیرد. که از طریقشبکه‌های ارتباطی صورت می‌گیرد بدین گونه که ابتدا خریدار یا مصرف کنندهاجناس موردنیاز خود را از طریق اینترنت در یک فروشگاه مجازی جستجو کرده وسفارش می‌دهد و نهایتاً پس از پرداخت وجه از طریق اینترنت کالای خود را درطی زمانی مشخص و قابل قبول دریافت می‌کند.
در تعریف دیگر تجارت الکترونیک می‌توان گفت تجارتی است مبتنی بر استفادهاز تکنولوژی ارتباط و اطلاعات در کسب و کار «نقدی بر چالشهایی که بر سرراه تجارت الکترونیک در کشور ما وجود دارد»
در کشور ما تلاشهای بسیار زیادی برای بهبود بخشیدن به وضعیت بسترهایالکترونیکی و کاربردهای تجارت الکترونیک در بیشتر بخشهای کشور شده است واین امر باعث نمایان شدن اثرات و هماهنگی‌هایی بین بخشها و تسهیل اقتصادیدر جامعه شده است.
تجارت الکترونیک این توان را دارد که ایجاد فرصتهایی از قبیل فرصتهایبسیار زیاد شغلی که بیشتر مردم مخصوصاً جوانان خواستار آن هستند و باعثصرفه‌جویی در هزینه‌های راه‌اندازی و زمان راه‌اندازی یک تجارت یا کسب وکار می‌شود، تحولی در اقتصاد کشور ایجاد ‌کند.
بی‌شک برای دسترسی به موفقیتهای بیشتر باید فعالیتهای صورت گرفته راارزیابی کرده و با سرعت بخشیدن به کارها و بهره بردن درست از تجارت جهانیباعث ارتقای سطح فرهنگ استفاده از تجارت الکترونیک و تعامل خیلی مهم کهباید مابین دولت و بخش خصوصی است شویم.
● چالشهای توسعه تجارت الکترونیکی در ایران
از چالشهایی که بر سر راه توسعه تجارت الکترونیک در ایران نحوة پرداخت دراینترنت می‌باشد که باید از طریق کارت اعتباری انجام گیرد، ما می‌خواهیمتعریف و تاریخچه‌ای از کارت اعتباری و دلایل مشکل آن در ایران داشته باشیم.
۱)یکی از سریعترین و مفیدترین و به صرفه‌ترین روشهای پرداخت در کل دنیا،پرداخت از طریق کارت اعتباری می‌باشد. این کارتها که حدود نیم قرن سابقهدارند ابتدا در قالبهای محلی و جهت موارد خاصی برای پرداخت استفاده می‌شدو سپس به جایی رسید که در حال حاضر در در بیشتر معاملات جهانی متداول‌تریننوع پرداخت همین کارتهای اعتباری هستند و می‌توان گفت که در بیشتر نقاطجهان قابل استفاده می‌باشد از طریق پذیرنده‌های (online).
امروزه یکی از مهمترین روشهای پرداخت در اینترنت یا اصلی‌ترین روشهایپرداخت در اینترنت استفاده از همین کارتهای اعتباری می‌باشد که فروشگاههایمختلف اینترنتی امکان برداشت از این کارتها را به صورت (online) خواهندداشت که بنابر سیاستهای خود می‌توانند پذیرای یک یا چند کارت اعتباریباشند.
▪ کارتهای اعتباری در یک نظام پیوسته مالی قرار نگرفته وقتی مؤسسات مالی و بانکها از پذیرش این کارتها خودداری می‌کنند.
▪ استفاده از این کارتها در مراکز فروش هنوز جانیفتاده و این کارتها بهعنوان ابزاری جانبی در بعضی فروشگاهها و مراکز قابل استفاده هستند.
▪ این کارتها را هنوز به طور کامل نمی‌توان تمام الکترونیک خواند و باهیچ‌گونه سیستم دیگری غیر از سیستمهای مخصوص بانکهای عامل سازگاری ندارند،به طور مثال هیچ یک از این کارتها قابلیت کار در اینترنت و شبکه‌های داخلیرا به طور کامل ندارند.
۲) در کشور ما مؤسسه یا مؤسساتی وجود ندارد که با استفاده از یک سیستمحسابداری الکترونیک مالی داخلی بر ایجاد سیستمهای کارآمد برای فروش
(online) بپردازند، چون ایجاد کردن چنین مؤسساتی بدون داشتن یک سیستم مالی و حسابداری یکپارچه غیرممکن است.
۳) شبکه پست و سیستم حمل و نقل کشورمان چندان کیفیت بالایی ندارد کهبتواند نقل و انتقال محصولات و مرسولات را در مدت زمانی منطقی انجام دهد.
۴) مشکلات زیرساختی زیادی در شبکه مخابراتی کشور وجود دارد که باعث می‌شوددسترسی آسان به اینترنت برای تمام مردم یکسان نباشد. در عین حال شبکه جامعملی نیز وجود ندارد.
عوامل فوق سببب شده است که انچه به عنوان تجارت الکترونیک در کشور ما بهمرحلة ظهور رسیده است، به فعالیتهای غیرمتمرکز و غیر سازمان یافته محدودشود و کاتالوگ‌ها و بروشورهای شبکه‌ای موجود فقط جنبه دکوری و فانتزی و یااطلاع‌رسانی صرفاً به خود بگیرد.
«با امید به اینکه مسئولان و افراد مرتبط با این موضوع بتوانند موانع وچالشهای مربوط به این امر مهم جهانی که باعث بهبود بخشیدن وضع اقتصادی وورود ایران به دنیای جهانی تجارت الکترونیک را رفع کنند.»
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------نویسنده: فرشید صادقی دانشجوی رشته فن‌آوری اطلاعات سازمان مدیریت صنعتی
منابع:
برنامه توسعه تجارت الکترونیک ایران
کتاب تجارت الکترونیک نوشته دکتر سهیل سرمد سعیدی و دکتر وحیدرضا میرابی
کمیته فن آوری اطلاعات وزارت راه و ترابری
https://www.sashiraz.co.ir
https://www.iraneb.com
https://www.ebizframework.com
https://www.ec-couf.ir
https://www.daneshnameh.roshd.ir
https://www.parspay.com
https://www.academist.ir

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام