اعلام خبر یکسانسازی نرخ سود تسهیلات بانکی، این تصور را در
سرمایهگذاران بازار سرمایه به وجود آورده است که بانكهای خصوصی با نرخ
۱۲درصدی سود تسهیلات بانکی قادر به سودآوری نخواهند بود، به گونهای که
در اولین روز فعالیت بازار سرمایه پس از مخابره خبر کاهش نرخ سود تسهیلات
بانکی، ارزندگی سهام بانكهای خصوصی در بازار سرمایه زیر سوال رفت که
میتوان به صف فروش ۴۲میلیونی بانک پارسیان اشاره کرد.
کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی در حالی کاهش مییابد که سال گذشته نیز
بانكهای خصوصی با کاهش ۷درصدی نرخ مواجه شدند که این امر اگرچه در مقطعی
قیمت سهام این بانكها را در بازار سرمایه با کاهش مواجه کرد، اما در
نهایت با اقدامات اعمال شده از سوی بانكهای خصوصی از قبیل کاهش نیروی
انسانی، افزایش بهرهوری، مشارکت در سرمایهگذاریهای سودآور، هزینههای
وارده جبران شد، بهگونهای که ارزش سهام آنها در پایان سال ۸۵ با ۴۳درصد
رشد همراه بود.
این امر منجر به این شد تا در ابتدای سال ۸۶، سهام این بانكها در بازار سرمایه با استقبال برای خرید مواجه شود.
امروز نیز قطعی شدن خبر یکسانسازی نرخ سود تسهیلات بانکی نیازمند طی
فرآیند حداقل یک تا دو ماهه (برای ابلاغ از سوی رییسجمهور به شورای پول
واعتبار و مصوبه و ابلاغ شورای پول واعتبار به بانكها) است که در این
فاصله زمانی بانكهای خصوصی از این تصمیم متاثر نخواهند بود.
تاثیرگذاری کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی بر بازار سرمایه بستگی به دورههای
مالی دارد و انتظار میرود که بازار بعد از طی یک دوره سه ماهه که
صورتهای مالی بانكها منتشر شد، واکنش نشان دهد و تصمیم بگیرد که با سهام
بانكهای خصوصی چه رفتاری داشته باشد و آیا اصولا بانكهای خصوصی قادر
خواهند بود که هزینههای متحمل شده را از جای دیگر تامین کنند.
در میان بانكهای خصوصی پارسیان، کارآفرین و اقتصاد نوین که در بازار
سرمایه فعال هستند، میتوان به بانک کارآفرین اشاره کرد که مدیریت این
بانک در جهت بهکارگیری ابزارهای جدیدی چون استفاده از صندوقهای
سرمایهگذاری مشاع با هدف تاثیرگذاری مثبت بر بازار سرمایه حرکت میکند.
در حال حاضر مراحل نهایی نرمافزاری که باید برای این صندوق به کار گرفته
شود از سوی بانک کارآفرین طی میشود و چاپ فرمهای آن نیز تکمیل شده است.
مدیریت این بانک در نظر دارد تا ظرف یکی دو ماه اخیر از این صندوقها
استفاده کند.
گفتنی است که صندوقهای مشاع در غالب واحد سرمایهگذاری در بانک کارآفرین
به فعالیتهایی چون ارزیابی سهام شركتهای تولیدی و صنعتی، توافقنامههای
خرید و فروش، ارائه مشاورههای مالی، اصلاح ساختار مالی و مدیریتی
شركتها، پیشبینی صورتهای مالی و تامین کسری از طریق روشهای مالی از
جمله ارائه تسهیلات، انتشار اوراق مشارکت، استفاده از صندوق ذخیره ارزی
خواهد پرداخت.
نکته آخر این که تجربه دو سال گذشته که بانكهای خصوصی در دولت نهم با
بیشترین محدودیتها و به اصطلاح دخالتهای دولتی مواجه بودهاند، نشان
میدهد که شركتهای خصوصی با انعطاف کامل قادر به تعدیل اثرات منفی مصوبات
محدودكننده هستند. آمارهای رسمی نشان میدهد که دارایی بانكهای خصوصی
ظرف دو سال گذشته بیش از ۴برابر رشد یافته است. مثل معروفی میگوید: «نیاز
ما در اختراع است» بانكهای خصوصی از نیاز مبرم خود به کسب سود بیشتر و
حفظ روند رو به رشد بهترین استفاده را بردهاند و جالب این که محرک اصلی
تحرک و نوآوری در بانكهای دولتی نیز بودهاند. نگاهی به حجم تبلیغات
گسترده بانكهای دولتی در سالهای اخیر و تمرکز بیشتر آنها بر رضایتمندی
مشتریان نشان میدهد که خطر بانكهای خصوصی به شدت از طرف دولتیها مشاهده
شده است. با این حال بانكهای خصوصی در دو سال اخیر ثابت کردهاند که
بخشخصوصی برای کسب درآمد و افزایش بهرهوری در اقتصاد سنگین دولتی ایران
بهترین گزینه است.
در مورد سهام بانكهای خصوصی نیز بدون شک در كوتاهمدت احساسات و هیجانات
سهامداران بر این شركتها تاثیرات منفی خواهد گذاشت اما مطمئنا در بلندمدت
همه چیز به نفع بانكهای خصوصی تمام خواهد شد.
بنابراین عجله نكنید، این روزها به سرعت میگذرد و بانكهای دولتی نمیتواند صنعت بانكداری خصوصی را تهدید كنند.