سنگ مرجان چیست؟ مرجان، سنگی شگفت‌انگیز از اعماق اقیانوس‌ها، نگینی بر روی جواهرات شما می باشد. سنگ مرجان یکی از سنگهای قیمتی است که در جواهرسازی از آن استفاده می‌شود. بسیاری از افراد به سنگهای مرجان در جواهرات خود علاقه‌مند هستند اما ممکن است در مورد اینکه سنگ مرجان چیست و چگونه به وجود می‌آید اطلاعاتی زیادی نداشته باشند. ما در این مطلب در مورد سنگ مرجان، نحوه شکل یافتن این سنگ، خواص و بسیاری ویژگی‌های شگفت‌انگیز این سنگ صحبت خواهیم کرد. پس با وب‌سایت طلا و جواهر زر همراه باشید.
در پاسخ به این سؤال که سنگ مرجان چیست، باید بگوییم که همان‌طور که می‌دانید مرجان‌ها نوعی از موجودات دریایی نرم‌تن با پوست سخت هستند که در اعماق بیشتر از ۵۰۰ فوت یافت می‌شوند و عوامل تشکیل‌دهنده سنگهای مرجانی می‌باشند. درواقع این مرجان‌ها یا به طور دقیق‌تر "پولیپ‌های مرجانی" دور هم جمع می‌شوند و به‌صورت کلنی رشد می‌کنند. بااینکه سرعت رشد کمی دارند اما همین کلن‌ها با گذشت زمان، پدیده‌های اسکلتی شکل و سختی از جنس کربنات کلسیم می‌سازند که ما آنها را به نام سنگهای مرجان می‌شناسیم.
ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که مرجان‌ها جز کدام گروه هستند؟ گفته می‌شود مرجان‌ها نوعی از کیسه‌تنان و از خانواده شقایق‌های دریایی هستند زیرا همانند شقایق دریایی به‌صورت کلونی زندگی می‌کنند و کلونی هر دو از یک نوع پولیپ تشکیل می‌شود. پس می‌توان مرجان‌ها را از خانواده شقایق‌های دریایی دانست.
بررسی دلایل روشن شدن رنگ سنگ مرجان
پس تا اینجا دانستیم که سنگ مرجان چیست و چگونه به وجود می‌آید. سنگهای مرجان در بیشتر موارد در اقیانوس‌ها و یا غارها به وجود می‌آیند و رنگ‌های متنوعی ازجمله قرمز، سیاه، قهوه‌ای و آبی دارند. محبوب‌ترین نوع آن، سنگ مرجان قرمز است که در جواهرسازی نیز غالباً این نوع استفاده می‌شود. البته ممکن است مرجان‌هایی به رنگ صورتی یا نارنجی کم‌رنگ نیز وجود داشته باشند که نسبت به سایر سنگهای مرجان، رنگی روشن‌تر دارند. علت روشن شدن سنگ مرجان، به محیط رشد آن بستگی دارد و گاهی نیز ممکن است سنگهای مرجان در اثر فرسایش، رنگی روشن‌تر داشته باشند.
در بین اصطلاحاتی که برای سنگ مرجان بکار می‌رود، حتماً نام مرجان دریایی به گوشتان خورده است؛ شاید بپرسد مرجان دریایی چیست و یا چه فرقی با مرجان دارد؟ درواقع هر دو به یک موجود اطلاق می‌شوند و فرقی با یکدیگر ندارند و در برخی مقالات به نام "مرجان دریایی" و در بعضی دیگر از مطالب به نام "مرجان" به کار برده می‌شود. سنگ مرجان برای اولین بار در منطقه‌ای در ناپل ایتالیا استخراج شده است و تاکنون یکی از بزرگ‌ترین منابع استخراج سنگ مرجان است و تأثیر بسیار زیادی در اقتصاد این منطقه و کشور ایتالیا گذاشته است.
شرح خواص جادویی و زیبایی بی‌مانند سنگ مرجان
حال که به طور کامل به سؤال "سنگ مرجان چیست" پاسخ دادیم، به خواص جادویی سنگ مرجان خواهیم پرداخت تا بیشتر با این سنگ آشنا شوید و دلیل استفاده از سنگ مرجان را در جواهرسازی و ساخت زیورآلات بدانید. درواقع سنگ مرجان دارای خواص معنوی و شفابخشی بسیار بالایی است و به دلیل اینکه از اعماق آب‌ها استخراج می‌شود، انرژی مثبت اقیانوس‌ها را به همراه دارد و در شفای روحی و معنوی انسان بسیار مؤثر است.
بسیاری از افراد معتقدند سنگ مرجان قرمز می‌تواند انرژی‌های شیطانی و اثرات جادو و طلسم را خنثی کند و سنگی محافظت‌کننده از انرژی‌های منفی برای همه افراد مخصوصاً برای خانم‌هاست. درواقع خواص سنگ مرجان قرمز به دلیل ارتعاشات مثبت این سنگ و نحوه تشکیل آن است که موجب اتفاقات مثبتی در زندگی افراد می‌شود. برخی از افراد سنگ مرجان را نماد خوش‌شانسی و خوشبختی می‌دانند و برخی دیگر آن را نماد عشق می‌دانند و معتقدند استفاده مداوم از سنگ مرجان باعث تداوم و استحکام عشق و علاقه بین زن و مرد می‌شود.
می‌توان گفت ارتعاشات مثبت سنگ مرجان تأثیر آن بر روی جسم و روح افراد باعث می‌شود همه منطقی‌تر و واقع‌بین‌تر فکر کنند و تصمیم بگیرند و به‌این‌ترتیب اتفاقات مثبتی را برای خود رقم بزنند. همچنین سنگ مرجان افسردگی و تنبلی را از انسان دور می‌کند و حتی اعتمادبه‌نفس و مثبت‌اندیشی را برای انسان به ارمغان میاورد.
ازنظر جسمانی خواص سنگ مرجان قرمز بسیار زیاد است و در درمان مشکلات پوستی، مشکلات عصبی، ناراحتی‌های گوارشی، مشکلات سیستم گردش خون و حتی بهبود زخم‌ها و بریدگی‌ها استفاده مداوم از این سنگ در کنار دستورات دارویی و درمانی پزشک معالج می‌تواند اثربخش و مفید باشد.
خواص درمانی سنگ مرجان
حال که متوجه شدیم سنگ مرجان چیست در این قسمت مقاله به این موضوع می‌پردازیم که خواص درمانی سنگ مرجان می‌باشد:
- سنگ مرجان، از عوارض دوران بارداری جلوگیری می‌کند و از سقط جنین محافظت می‌کند.
- سنگ مرجان به مقابله با عفونت و تب کمک می‌کند.
- سنگ مرجان به راشیتیسم، درد مفاصل، روماتیسم، آرتریت کمک می‌کند.
- سنگ مرجان فرد را از افسردگی، بیماری قلبی نجات میدهد.
- با گرم‌کردن سنگ مرجان می‌توان جریان خون را تحریک کرد.
- جواهرات مرجانی تأثیر مثبتی بر پوست دارد و از میگرن، استرس، شکست‌های عصبی و خستگی جلوگیری می‌کند.
- مرجان به دلیل ترکیباتش نمادی از طول عمر و سلامتی محسوب می‌شود.
- مرجان‌ها از چشم بد و جادوگری محافظت می‌کنند، به جلوگیری از مشکلات کمک می‌کنند.
- مواد معدنی موجود در مرجان از کودکان در برابر منفی‌گرایی و حسادت محافظت می‌کند.
- مرجان‌ها باعث بهبود خلق‌وخو، سلامتی و شادی می‌شوند.
نکته مهم:
پوشیدن جواهرات مرجانی برای مدت طولانی توصیه نمی‌شود، زیرا این سنگ دارای قدرتی است که می‌تواند بدن انسان را از انرژی اشباع کند و در نتیجه آسیب برساند.
سنگ مرجان برای چه اشخاصی مفید می‌باشد؟
سنگ مرجان یک سنگ بسیار رمانتیک است و تخیل را توسعه میدهد. این سنگ، صاحب آن را ظریف‌تر و پیچیده‌تر می‌کند. همچنین عقیده‌ای وجود دارد که مرجان‌های سفید سنگ‌هایی با انرژی زنانه و قرمزها با انرژی مردانه هستند و باید کاملاً مطابق با جنسیت آنها پوشیده شوند.
تشخیص سنگ مرجان اصل را به گوهرشناسان بسپارید
اما بهتر است بدانید که همه این خواص درمانی و معنوی و حتی زیبایی بی‌نظیر سنگهای مرجان را با سنگهای مرجان اصل می‌توانید تجربه کنید و در سنگهای تقلبی اثری از این آثار مادی و معنوی نمی‌یابید. پس در هنگام خرید سنگ مرجان و یا جواهرات ساخته‌شده از این سنگ به اصل بودن آن توجه کنید و تشخیص سنگ مرجان را به متخصصین این کار بسپارید و یا از فروشگاه‌ها و وب‌سایت‌های معتبر خریداری نمایید.
روش تشخیص سنگ مرجان اصل کار ساده‌ای نیست و به ابزار و مواد دقیقی احتیاج دارید که بتوانید سنگ مرجان اصل و تقلبی را از هم تشخیص دهید. به همین دلیل است که توصیه می‌کنیم این کار را به متخصصین سنگ و جواهرات بسپارید و از مراکز معتبر خرید نمایید. بسیاری از سنگهای مرجان موجود در بازار سنگ مرجان قرمز حقیقی نیستند و به‌صورت مصنوعی رنگ‌شده‌اند و اگر تست رنگ را بدانید، ممکن است از این مرحله سربلند بیرون بیایید.
تست رنگ سنگ مرجان قرمز به این صورت است که قسمتی از سنگ را باید به استون آغشته کرده و درون پارچه سفیدی قرار دهید. اگر پارچه رنگ قرمز به خود گرفت، از تقلبی بودن رنگ سنگ مرجان مطمئن شوید.
اما تقلب در این زمینه فقط به رنگ سنگ مرجان قرمز محدود نمی‌شود و ممکن است سنگی را بخرید که از پلاستیک ساخته‌شده باشد. برای تست این مورد فقط یک راه غیر آزمایشگاهی وجود دارد که آن‌هم قرار دادن سنگ داخل جوهر نمک یا هیدروکلریک اسید است که در این صورت اگر سنگ شما اصل باشد داخل جوهر نمک از بین خواهد رفت.
تقسیم‌بندی انواع مرجان
مرجان كه در راسته جانوران شناسائي شده جانوري است گل مانند، با بازواني گسترده همچون گلبرگ‌ها و حفره‌ای در ميان آنها به‌عنوان دهانه، معمولاً دسته‌جمعی زندگي نموده و غالباً نيز يك پايه آهكي از خود ترشح می‌نمایند.
مرجان‌ها به دودسته كلي تقسيم می‌شوند:
مرجان‌هایی كه از خود آهك ترشح نموده و به‌اصطلاح سفت بوده (hard coral) و ايجاد آبسنگ (reef) می‌نماید و دسته ديگر مرجان‌هایی كه آهكي نبوده و اصطلاحاً نرم (soft coral) ناميده می‌شوند.
عمده مرجان‌های موجود در خليج فارس از نوع آبسنگي بوده و بدين جهت بيشتر از اين ديد مورد بررسي قرار می‌گیرند. وجود همين آبسنگ‌های مرجاني است كه جلوه طبيعت زيباي ديگري به جزاير ايراني خليج فارس بخشيده است.
گسترش و انواع مرجان‌های خليج فارس
مرجان‌ها معمولا در تمام نواحي درياي اطراف جزاير يافت می‌شوند ولي پراكنش انواع سخت يا آبسنگ ساز صرفا محدود به مناطق کم‌عمق جزاير و به وسعت صدها کیلومترمربع می‌باشد.
گسترش آبسنگ‌های مرجاني از طريق عمق در اطراف جزاير بوده و عمق زندگي آنها از ۵۰ تا ۷۰ متر بيشتر نبوده و عمدتا در اعماق ۲۵ متري و يا كمتر بسر می‌برند. علت اين امر نياز مرجان‌های آبسنگ ساز به نور می‌باشد چون وجود نور كافي جهت عمل فتوسنتز براي باکتری‌های هم‌زیست (زوگزانته ها) كه در درون بافت‌های مرجاني زندگي می‌کنند، ضروري است. بدون نور كافي، ميزان فتوسنتز كمتر و در نتيجه قدرت مرجان‌ها براي ترشح كربنات كلسيم و نهایتاً ايجاد آبسنگ كاهش می‌یابد.
آبسنگ‌ها در واقع توده‌های كربنات كلسيم (آهك) هستند كه عمدتا توسط مرجان‌های آبسنگ ساز يا هرماتايپيك و تا حدي نيز توسط ديگر موجودات از قبيل جلبک‌های آهكي ايجاد می‌شوند.
ديگر مرجان‌ها همان‌طور كه قبلاً نيز گفته شد آهك ترشح ننموده و به‌عنوان مرجان‌های غير آهك ساز يا آهرماتايپيك ناميده می‌شوند. تفاوت بين اين دو گروه در اين است كه درون بافت‌های بدن مرجان آبسنگ ساز نوعي سلول گياهي كوچك هم‌زیست به نام زئوگزانت وجود دارد.
سنگ مرجان از نظر درجه حرارت
از نظر درجه حرارت، تقريبا تمامي آبسنگ‌های مرجاني در آب‌های دريايي با حرارت كمتر از ۲۰ درجه يافت می‌شوند ولی هیچ‌گونه آبسنگي در آبي كه حرارت متوسط سالانه آن كمتر از ۱۸ درجه باشد تشكيل نمی‌شود. مناسب‌ترین درجه حرارت براي تشكيل آبسنگ‌های مناطقي با حرارت ميانگين سالانه ۲۳ تا ۲۵ درجه است. بعضي از آبسنگ‌های مرجاني قادر به تحمل حرارت‌های ۳۶ تا ۴۰ درجه سانتيگراد هم می‌باشند که از آن جمله آبسنگ‌های واقع در جنوب خليج فارس در سواحل عربستان، بحرين و قطر می‌باشد.
مرجان‌ها و رابطه آنها با شوري آب دريا
شوري از ديگر عوامل محدودکننده توسعه آبسنگ‌های مرجاني محسوب می‌گردد. مرجان‌های آبسنگ ساز قادر به تحمل شوري پایین‌تر از محدوده عادي آب درياها (۳۲ تا ۳۵ در هزار) نبوده و بدين جهت در مناطقي كه داراي ورودي آب شيرين رودخانه است يافت نمی‌شوند درحالی‌که در مناطقي از خليج فارس كه شوري آن تا ۴۲ گرم در ليتر نيز می‌رسد به‌خوبی رشد می‌نمایند.
ساختار مرجان‌ها چگونه است؟
مرجان‌ها جزو جانوران محسوب می‌شوند. از نظر رده‌بندی مرجان‌ها متعلق به شاخه گزنه سازان(caldaria) می‌باشند كه خود به سه رده زير تقسيم می‌شوند:
الف) رده گل زيان (Antozoa) شامل مرجان‌ها، شقايق دريايي (sea anemone) و قلم‌های دريايي است. تمام گونه‌های اين رده كف چسب بوده و شبيه به گل می‌باشند. داراي بازوان (تنتاكول) توخالی بوده و از جانوران كوچك مانند زئوپلانكتون ها پس از بي حس كردن آنها توسط سلول‌های گزنده تغذيه می‌نمایند.
شكل مرجان‌های بادبزني (gorgonian) كه راسته‌ای از اين رده محسوب می‌شوند شبيه به برگ بوده و مجموعه‌ای است از هزارها پليپ كه به‌صورت دسته‌جمعی زندگي می‌کنند. مرجان‌های نرم مجموعه‌ای از پلیپ‌های بدون اسكلت هستند كه در درون آب به‌صورت يك انگشت طويل با جریان‌ها و امواج به حركت درمی‌آیند.
ب) رده آبسانان (Hydrozoa) مانند مدوزها (Medusae) كه تماماً دريايي هستند و به‌صورت دست جمعي زندگي می‌کنند. بعضي داراي سلول‌های گزنده بوده و در صورت تماس با بدن ايجاد خراش يا سوزش می‌نمایند.
ج) رده فنجان زيان (scyphozod) كه عروس‌های دريايي متعلق به اين گروه می‌باشند. اين موجودات به‌صورت انفرادي زندگي كرده و گزنده می‌باشند. بدين خاطر غواصان معمولاً به هنگامي كه در زير آب غواصي می‌نمایند، مواظب‌اند تا بدنشان با عروس‌های دريايي برخورد ننماید و به همين خاطر در مناطق و يا فواصل زادوولد كه تعداد آنان بسيار زياد است از لباس غواصي استفاده می‌نمایند.
زیست‌شناسی مرجان
مرجان يا پليپ در درون يك حفره كوچك گلداني شكل كه مرجانگاه (Corellite) ناميده می‌شود زندگي می‌نماید. هر فنجان يا مرجانگاه داراي يك رديف پره‌های سخت شعاعي است كه از قاعده ايجاد می‌شوند. شكل و الگوي اين پره‌ها متفاوت بوده لذا در رده‌بندی گونه‌ای از آنان استفاده می‌شود.
هر پليپ داراي سه لايه است كه شامل لايه پوشش خارجي (اپيدرمين) و لايه مياني از جنس فيبر در وسط پليپ دهان قرار داشته كه بازوان ياتنتاكولها با سلول‌های گزنده (نماتوسيت) خود در اطراف آن قرار دارند و جانور به كمك آنها غذاي خود را كه عمدتا پلانکتون‌های جانوري است، به دام می‌اندازد.
تک‌سلولی‌های هم‌زیست زوكزانتله، كه در حقيقت جزو گروه دو تاژكان (دينوفلاژلد) هستند. در بين سلول‌های لايه دروني به سر می‌برند.
تكثير و ازدياد كلني هاي مرجاني به‌صورت غيرجنسي و جوانه زدن پولیپ‌ها است. ولي ايجاد اجتماعات جديد به‌صورت جنسي و ايجاد نوزاداني بنام پلانولا (planula) است كه پس از گذراندن مرحله شناوري، در جايي ثابت می‌شوند و ايجاد يك زندگي دست جمعي می‌نمایند.
جمع بندی:
برای تشخیص سنگ مرجانحقیقی، متخصصین و گوهرشناسان از روش‌های علمی زیادی مثل استفاده از میکروسکوپ، ضریب انعکاس نوری، روش مادون‌قرمز و بسیاری روش‌های دیگر استفاده می‌کنند و به طور دقیق سنگ اصل و تقلبی را تشخیص می‌دهند. پس همواره بهتر است در خرید سنگ مرجان و یا جواهرات ساخته‌شده از سنگ مرجان، از گوهرشناسان مشورت بگیرید و سعی کنید از فروشگاه‌ها و سایت‌های طلا و جواهر معتبر خرید خود را انجام دهید.