تاریخچه سنگ های قیمتی

تاریخ استفاده از زیورها و سنگ های قیمتی به اندازه تاریخ پیدایش بشر و قدمتی هفت هزار ساله دارد. سنگ های قیمتی نمایانگر ثروت و تشخص بوده و فرمانروایان قدیم از نگین هایی که از این کانیها جواهر ساخته شده بود استفاده می کردند. استفاده از زیورهایی چون صدف ها و سنگ های زیبا و رنگین از سوی زنان نیز جدا از اعتقادات جادویی و پزشکی که داشتند سبب برانگیختن تحسین و جلب توجه مردان می شد.
در زمان های قدیم و بسیار پیش از آنکه بشر وسائلی آماده کند و یا مهارتی کسب نماید که بتواند سنگ های سخت را تراش داده و حک کند، سنگ های قیمتی علاوه بر ارزش مادی بیشتر جنبه سحر و جادو داشته و بعنوان طلسم برای صاحبانشان محسوب می شده اند و بعلت بعضی اعتقادات و افکار مرموز که نسبت به تاثیرات مخفی سنگ های رنگین داشتند، آنها را مورد ستایش و مصرف قرار داده بودند.
باور بر این بوده که دارندگان طلسم قادر به دور کردن شیاطین ، امراض و دیگر حوادث ناخوشایند از خود بوده و فرشتگان آنها را حمایت کرده و از سلامتی و خوشبختی برخورداری خواهند ساخت. از جمله اعتقادات این بود که عقیق انسان را در برابر گزیدن رتیل و برق زدگی محافظت می کند، یشم سبز می توانست باران بباراند و هر کس سنگ لاجوردی با خود داشت از حمله و نیش مار و افعی مصون می ماند.
تا اوایل قرن نوزدهم همچنان اعتقاد بر این بود که سنگ های قیمتی بعنوان شفا دهنده بیماری ها و ناراحتی های جسمی موثر هستند. گاهی وجود نگین یا تکه ای از سنگ جواهر در اتاق و یا نزدیک بیمار برای القا باور به شفا برای بیمار کافی بود و یا برای برطرف کردن درد بیمار آن را بر روی قسمت ناراحت بدن می گذاشتند و برای اطمینان بیشتر از شفا، نگین یا تکه سنگ جواهر را به پودر تبدیل کرده و به بیمار می خوراندند.
اطلاعات لازم برای تشخیص اینکه چه جواهری کدام بیماری را معالجه می کند در کتاب های آن زمان وجود دارد. مسلم است که موفقیت در معالجه برخی بیماری های آسان و زودگذر بعلت پودر جواهر خورانده شده نبود. بلکه دلیل اصلی تاثیر تلقین این فکر به شخص بیمار بوده است ولی در صورتی که بیمار شفا پیدا نمی کرد دلیل آن را ارزش کم و یا ناخالص بودن پودر جواهر مصرف شده می پنداشتند.
امروزه حتی در کشور پیشرفته ژاپن نوعی از اینگونه خرافات بشکل قرص های کلسیم ساخته شده از مروارید پودر شده جلوه می کند و دارای مصارف پزشکی است.
در نتیجه باور انسان ها به رابطه مافوق طبیعی بین سنگ های جواهر و عالم ناشناخته آنها را مثلا به ستارگان ربط داده و هر جواهر را به یک ستاره از مجموعه ستارگان زودیاک نسبت داده، برای هر ماه ستاره ای و جواهری مشخص را معین کرده بودند.
تولد هر انسان را با جواهر مختص آن ستاره از مجموعه ستارگان مشخص می کردند و باور بر این بود که شخص متولد شده بوسیله نگین جواهری مختص آن ستاره حمایت می شود. انواع نگین های جواهر حتی برای آفتاب، ماه و دیگر کرات در نظر گرفته شده بود. اخیرا در بعضی از کشورها نوعی از سنگ های قیمتی را که در معادن استخراج می شوند بعنوان سمبل کشور خود برگزیده اند. در این راستا شایان ذکر است که از دیر باز اماکن مقدسه، کلسیاها و البسه مخصوص اجرای مراسم مذهبی توسط پاپ و استقف ها نیز با سنگ های گران بها تزیین می شده اند.
سرانجام تحت تاثیر ساختمان پیچیده اجتماعات بشری و عوامل فردی و روانی و اجتماعی و حس رقابت و اعتقاد به جنبه های جادویی و پزشکی زیورها و گوهرها و مهره ها، استفاده از زینت آلاتی چون گوشواره ها و خلخال ها که با نگین ها و سنگ های قیمتی گران بها و نیمه قیمتی تزیین می گردیدند شدت و اهمیت فراوانی یافته و با تبادل کالا و بازرگانی رواج و توسعه جهانی یافت چنان که رفته رفته بکار گرفتن این قبیل اشیا تجملی و زینتی جزو عادات و رسوم عمومی جوامع بشری گردیده است.
بهرحال امروزه جواهرات بیش از آنکه بعنوان سمبل ماهها یا کشورها و یا برای تزیین مطرح باشند بعنوان پشتوانه مالی و سرمایه گذاری دراز مدت مورد نظرند. جواهرات در حقیقت سرمایه هایی هستند که با وجودی که جای کمی را اشغال می کنند ولی توانسته اند بیش از دیگر انواع سرمایه گذاری ها در چند دهه اخیر تورم و کاهش ارزش نقدینگی ها را تحمل نمایند. امروزه بخش هایی از گوهر شناسی جنبه علمی به خود گرفته و گوهر تراشی و ساختن زیورهای گوناگون نیز جزو رشته های هنری بشمار می رود.
در ایران نیز از همان آغاز تاریخ استفاده از زیورها معمول بوده است و گوهر شناسی و گوهر تراشی و گوهر نشانی همواره در این سرزمین رواج داشته و مورد توجه خاص مردم بوده است. هنوز هم مردم ایران از هر طبقه و صنف علاقه خود را به زیورها و گوهرها از دست نداده و هر یک به فراخور وسیله ای زینتی چون انگشتری و امثال آن را مورد استفاده قرار می دهند.

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام