فروشندگان مسکن به دنبال جانشین پول

فروشندگان مسکن که با کاهش تقاضا برای املاک خود مواجه شده‌اند برای اینکه مشتریان بیشتری را در معرض معامله با خود قرار دهند به معاوضه به صورت ملک با ملک یا ملک با خودرو روی آورده‌اند. این فروشندگان اکثرا سازندگان آپارتمان‌های شهری هستند که برای ساخت‌و‌سازی جدید به معاوضه ملک آماده با زمین اقدام می‌کنند تا زمینه ساخت‌و‌ساز جدیدی را فراهم کنند. کارشناسان معتقدند رکود مسکن و کاهش نقدینگی در بازار مسکن طی سال‌های اخیر بر افزایش میزان این معاملات تاثیرگذار بوده است. به گفته مشاوران املاک در شرایطی که طی سال‌های اخیر معاملات مسکن روندی کاهش را طی کرده است همان میزان معاملات کم موجود در بازار هم به صورت معاوضه صورت گرفته و در نیمه نخست امسال و با افزایش معاملات نیز همین وضع ادامه داشته است.

به نقل از جهان صنعت ، بررسی‌ها نشان می‌دهد شایع ترین نحوه تعویض ملک در زمین‌های اطرف تهران وجود دارد. به طوری که صاحبان ملک یا زمین در اطراف تهران تمایل دارند تا ملک خود را با یک یا چند واحد آپارتمان در تهران تعویض کنند و امیدوارند تا صاحبان این آپارتمان‌ها به دلیل دستیابی به مکان‌های خوش آب و هوا یا ویلای تفریحی دست به معامله بزنند. از طرف دیگر کاهش نقدینگی مردم برای خرید کالاهای پرمصرفی مانند خودرو نیز بازار معاوضه ملک با خودرو را رونق داده است. در مناطق شهری نیز معاملات تهاتری در سطح آپارتمان‌های کوچک و کلنگی که در شرایط عادی شانس کمتری برای فروش دارند در جریان است.

برای این روش از معاملات بازار مسکن انگیزه‌های متفاوتی وجود دارد. برخی از مالکان برای تعویض ملک خود با واحدهای نوساز و با شرایط بهتر اقدام به تهاتر می‌کنند. همچنین برخی از مالکان به دلیل کمبود مشتری ناچار شده‌اند تا با این روش کالاهای مصرفی مورد نیاز خود مانند خودرو را تهیه کنند. بخش عمده‌ای از این معاملات نیز در سطح انبوبه‌سازان و سازندگان مسکن انجام می‌شود.

کارشناسان معتقدند یکی از مهم‌ترین دلایل بروز این شرایط کمبود نقدینگی و سرمایه خریداران در اثر رکود است. در همین حال بازار مسکن تا پیش از کنترل تورم دچار رکود تورمی شده بود و قیمت‌ها به طور جهشی افزایش یافته‌اند و در این شرایط بسیاری از مالکان که پس از چند سال موفق به فروش ملک خود نشده‌اند اقدام به معاوضه می‌کنند.

به طور طبیعی کسانی که قصد تعویض محل سکونت خود را دارند پس از فروش مسکن خود به چند ماه وقت برای جست‌وجوی ملکی جدید احتیاج دارند و این در حالی است که بیم افزایش قیمت‌ها طی این مدت باعث شده تا مالکان با انتشار آگهی معاوضه ملک ریسک چنین اقدامی را از بین ببرند. افزایش هزینه در بخش مصالح و ساخت‌و‌ساز، مشکلات صدور پروانه‌ ساخت و کاهش حاشیه سود ساخت مسکن نیز از دیگر دلایل گرم شدن بازار معاوضه ‌مسکن است.

از طرف دیگر عدم ثبات در بازار سرمایه زمینه‌های افزایش معاملات تهاتری در بازار مسکن را فراهم کرده است. در شرایطی که تضمینی برای سودآوری سرمایه‌گذاری در بازارهای موازی مانند بورس، سکه، ارز و بانک وجود ندارد اولین انتخاب صاحبان ملک تعویض ملک خود و تبدیل به احسن کردن آن است.

با این شرایط فعالان بازار مسکن انتظار دارند که گروه‌هایی جدید با تفکر از بین بردن رکود وارد این بازار شده آپارتمان‌های خود به شکل معاوضه‌ای به فروش برسانند. براساس تحقیقات انجام شده معاوضه مسکن نسبت به سال گذشته افزایش داشته است و شرایط افرادی که حاضر به استفاده از شرایط غیر‌نقدی مسکن و معاوضه هستند موفق تر از سایر فروشندگان ارزیابی می‌شود. با این وجود معاملات مسکن طی شش ماهه گذشته صعودی بوده و انتظار می‌رود تا سال آینده بازار مسکن به طور قطعی وارد رونق شود. دولت نیز با افزایش حجم تسهیلات بانکی امیدوار است طی سال‌های آینده نقدینگی لازم در بخش مسکن را تامین کند و در صورتی که این هدف دولت محقق شود دست کم میزان معاملات تهاتری به وضع عادی خود باز می‌گردد.

طبق بررسی‌ها برخی از معاملات معاوضه در بازار به شرح زیر انجام می‌شود:

یک دستگاه آپارتمان نوساز ،71 متری، دارای 25 میلیون تومان وام به ارزش 78 میلیون تومان‌، دو سال ساخت معاوضه می‌شود. یک دستگاه آپارتمان 44 متری در بنی‌هاشم نیز با یک دستگاه خودرو معاوضه می‌شود. همچنین یک دستگاه آپارتمان 87 متری به ارزش 144 میلیون تومان، سه سال ساخت با باغ معاوضه می‌شود. یک دستگاه آپارتمان به متراژ 50 متر، به ارزش 32 میلیون تومان در محدوده ‌ورامین با یک دستگاه 206 مدل 85 یا 86 معاوضه می‌شود. سه واحد آپارتمان مسکونی در سه راه لویزان‌، به متراژ 272 متر‌مربع‌، با اعمال تخفیف 500 هزار تومانی برای هر متر‌مربع با آپارتمان در مناطق 3 و 1 ترجیحا دروس پاسداران معاوضه می‌شود. یک دستگاه آپارتمان 132 متری‌، نوساز، واقع در ابوذر با یک دستگاه آپارتمان در افسریه معاوضه می‌شود. یک دستگاه آپارتمان 57 متری به ارزش 115 میلیون تومان در جیحون، 12 سال ساخت با قابلیت گرفتن 70 میلیون وام مسکن با یک دستگاه آپارتمان نوساز 75 متری در همین منطقه معاوضه می‌شود. یک دستگاه آپارتمان در محدوده‌ نواب، به متراژ 60 متر مربع‌، دو سال ساخت با یک خودروی صفر کیلومتر معاوضه می‌شود.