در یک تصمیم عجیب دکل حفاری ایرانامیرکبیر به نزدیک ساحل نکا منتقل و فعالیتهای اکتشافی در حوزه دریای خزر به طور ابهامبرانگیزی کاملاً متوقف شده است؛ شبیه آن چیزی که در میدان « فرزاد بی» اتفاق افتاد. سال ۸۹ بود که دکل ایران امیرکبیر راهی نواحی مرزی دریای خزر شد تا فعالیتهای اکتشافی در این حوزه مهم را آغاز کند که مجموعه حفاریهای صورتگرفته نشان داد ظرفیت خوبی برای استخراج نفت و گاز وجود دارد، این فعالیتها ادامه داشت و رئیسجمهور وقت نیز برای بازدید از این فعالیتها وارد این منطقه شد. اهمیت فعالیت دکل ایرانامیرکبیر در دریای خزر جدای از آنکه میتوانست رؤیای استخراج نفت را در خزر محقق کند، از نظر استراتژیک و منطقهای از اهمیت فوقالعادهای برخوردار بود که همین موضوع موجب شد شرکتهای همسایه با ایران وارد گفتوگو شده و خواستار عقبنشینی ایرانامیرکبیر شوند.
تلاش آذربایجان
از میان کشورهای حوزه دریای خزر، کشور آذربایجان بسیار تلاش کرد با تهدیدات مختلفی از جمله تهدید نظامی ایران را از حق خود محروم کند اما ایران امیرکبیر در محل خود باقی ماند تا مانعی شود برای زیادهخواهی همسایههای شمالی. به همین دلیل است که برخی کارشناسان بر این باورند حضور ایرانامیرکبیر در دریای مازندران تضمینکننده حق طبیعی ایران در این حوزه نفتی بوده و است، بنابراین اگر این دکل هم در محل استقرار خود بیکار بماند بازهم به سود کشور است.
دولت جدید که بر رأس کار آمد تصمیم گرفت موقعیت این دکل را تغییر داده و آن را به عقب بیاورد آن هم در لوای برنامه جدید اکتشاف در خزر. همین تصمیم باعث شد ایران امیرکبیر از نقطهای که سهم ۲۳ درصدی ایران را مشخص کرده بود، به نقطهای پایینتر عقبنشینی و به سمت ترکمنستان حرکت کند.
ترکمنها نیز نسبت به این موضوع انتقاد کرده و خواستار عقبنشینی ایرانامیرکبیر شدند، در همین احوال بود که تصمیم شرکت ملی نفت در خلع ید شرکت حفاری شمال و واگذاری راهبری این دکل به یک شرکت تهیه غذا - در قالب یک مناقصه - خبرساز شد. این شرکت بلافاصله نیروهای فنی روی دکل را مرخص کرد و نیروهای خارجی را به این دکل آورد که بهجای عملیات حفاری، به حمام آفتاب گرفتن مشغول شدند و همه فعالیتها را متوقف کردند. انتشار تصاویر حمام آفتاب خارجیها بر عرشه دکل ایرانامیرکبیر هم حاشیههای زیادی را به وجود آورد.
تا پیش از این، مسئولیت حفاری در دریایی خزر به عهده شرکت حفاری شمال گذاشته شده بود که طی چند سال تجربیات خوبی را کسب کرده بود ولی در دولت یازدهم کار به یک شرکت تهیه غذای خارجی سپرده شد که این موضوع جنجال بسیاری به پا کرد. این شرکت بهقدری با مبانی حفاری بیگانه بود که ایرانامیرکبیر را در بحران فرو برد و یکی از پایههای این دکل دچار مشکل بزرگی شد. با رسانهای شدن این مشکل رسانههای آذربایجان با تمسخر ایران در خزر فضای منفی علیه صنعت نفت ایران را ایجاد کردند تا دست آخر ایران امیرکبیر به سمت ساحل نکا جابهجا شد و هم اکنون در نزدیکی ساحل نکا پارک شده است.
خوشحالی آذربایجانیها
این وضعیت بهترین وضعیت برای کشورهای همسایه ایران در شمال کشور است که نه تنها ایران را از فعالیتهای اکتشافی دور کردهاند بلکه به لحاظ منطقهای ایران را از مرزهای خود و مناقشه مرزی به عقب راندند. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور روز دوشنبه در کنگره نفت و نیرو گفته بود عدهای از کشورهای همسایه با خرج کردن پول در ایران درصدد جلوگیری از برداشت نفت حوزههای مشترک توسط جمهوری اسلامی ایران هستند. او قصد داشت منتقدان قراردادها را هدف بگیرد غافل از اینکه در دولت یازدهم نه تنها هیچ کار اکتشافی در دریای خزر صورت نگرفت بلکه ایران هم از مرزهای خود در دریای خزر جدا و همه چیز تعطیل شد.
ما با عربستان هستیم!
این مهم در ابتدای وزارت زنگنه نیز اتفاق افتاد و وزارت نفت دستور عقبنشینی دکل سحر۲ را از میدان « فرزاد بی» صادر کرد؛ میدانی که عربستان شریک آن سوی مرز ایران است و در حال استخراج حق ایران است ولی دولت یازدهم سه سال پیش حفاری در این میدان را متوقف کرد و دستور داد دکل سحر۲ بیکار شود. با توجه به مرزی بودن میدان « فرزاد بی» حضور یک دکل حفاری در این بخش بسیار مهم بود ولی تصمیم گرفته شد آنجا نیز تعطیل شود. با حفاری دکل حفاری سحر۲ در میدان « فرزاد بی»، عربستان بهشدت تلاش کرد ایران را به عقب براند که با حضور ویژه نیروهای نظامی ایران در خلیج فارس، زیادهخواهیهای آلسعود خنثی شد، با این وجود وزارت نفت کار را در شمال و جنوب متوقف کرد تا آذربایجانیها، ترکمنستانیها و عربستانیها نیازی نبینند برای محروم کردن ایران از حق خود، پولی خرج کنند!