در حالی یکی از الزامات مهم در قراردادهای جدید خودروسازان داخلی با خارجیها صادرات 30 درصدی محصولات تولید مشترک در نظر گرفته شده که خودروهای جدید تا چندین سال تنها پاسخگوی نیاز بازار داخل خواهد بود. بر این اساس یک پرسش ایجاد میشود اینکه با وجود تقاضای داخل آیا صادرات در سالهای اولیه عرضه این نوع خودروها به بازار توجیه دارد؟
نگاهی به عرضه خودروی تندر-90 به بازار ایران نشان میدهد که تقاضای بسیار زیاد این محصول در داخل موجب شد، صادرات آن هیچگاه در برنامه خودروسازان قرار نگیرد. بر این اساس بهنظر میرسد، تامین نیاز داخل بیشتر از صادرات در اولویت خودروسازان باشد. هرچند برخی کارشناسان قیمت بالا به دلیل بهرهوری پایین در شرکتهای خودروساز و عدم تیراژ اقتصادی تولید تندر-90 را یکی از عوامل مهم در عدمموفقیت صادرات این خودرو عنوان میکنند، اما باید دید که در قراردادهای جدید آیا این چالشها در مسیر درست خود قرار خواهند گرفت. حال بار دیگر این سوال مطرح میشود که با توجه به چشمانداز صنعت خودرو تا سال 1404 که در آن تصریح شده از هر سه خودرو تولید داخل، یکی باید صادر شود آیا اولویت خودروسازان باید تامین نیاز بازار داخل باشد یا صادرات؟ در این زمینه برخی از کارشناسان با اشاره به اینکه تجربه گذشته تولید مشترک در کشور نباید تکرار شود، تاکید دارند، عرضه خودروهای جدید در بازار ایران باید همسو با صادرات این محصولات به مقاصد صادراتی کشور صورت بگیرد زیرا اولویت اصلی باید افزایش تیراژ تولید باشد چراکه این موضوع موجب افزایش داخلیسازی و کاهش هزینههای تولید خواهد شد.
حسن کریمیسنجری، کارشناس خودرو با بیان اینکه صادرات یکی از شروط بسیار مهم در قراردادهای جدید خودروسازان است که باید جدی گرفته شود، میگوید: خودروسازان باید همسو با پوشش نیاز داخل، محصولات خود را به بازارهای هدف صادر کنند و در این میان باید به ازای تولید هر سه دستگاه خودرو برای داخل، یک دستگاه را برای صادرات در نظر بگیرند. وی معتقد است، صادرات محصولات ضمن ایجاد سرمایه برای صنعت خودرو، منجر به کاهش هزینههای لجستیک میشود اما نکته مهم آن است که خودروسازان باید در قراردادهای جدید خود بنابر تقاضای موجود در بازار داخل و میزان تقاضا در بازارهای صادراتی تولید خود را برنامهریزی کنند و هر دو بخش را به موازات هم پیش ببرند.