مصوبه محتاطانه دولت برای مسکن اجتماعی

کمیسیون زیربنایی دولت هفته گذشتهطرح مسکن اجتماعیرا در فاز اول اینگونه تصویب کرد که بر اساس آن از ودیعه و اجاره مسکن، تکمیل و ساخت 570هزار واحد تا سال 1400 حمایت می‌کند.

بر اساس این مصوبه، کمیسیون زیربنایی دولت در جلسه عصر یکشنبه خود طرح مسکن اجتماعی را تصویب کرد که در فاز اول آن سالانه 100 هزار واحد مسکونی تا سال 1400 مورد حمایت دولت قرار می‌گیرد.

مطابق یکی از بندهای این طرح برای امسال نیز 70 هزار واحد مسکونی پیش‌بینی شده است. در مجموع با احتساب سال 95 و سال‌های 96، 97، 98، 99 و 1400 بالغ بر 570 هزار واحد در طرح مسکن اجتماعی مورد حمایت دولتی قرار می‌گیرد.

حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در این خصوص گفت:کمیسیون زیربنایی دولت آخرین مرجعی بود که طرح مذکور را تصویب کرد و پس از آن این طرح برای تصویب نهایی که احتمالا هفته آینده خواهد بود به هیئت دولت ارائه می‌شود.

مظاهریان با اشاره به اینکه جامعه هدف طرح مسکن اجتماعی دهک‌های یک تا چهار جامعه بوده و مجری آن بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است افزود: این کمیسیون از وزرای راه و شهرسازی، صنعت، نیرو، کشاورزی، معاون میراث فرهنگی و... تشکیل شده و می‌توان گفت که مرحله سخت طرح مسکن اجتماعی سپری شده است.

این برنامه ساخت سالانه 100 هزار مسکن در حالی از سوی کمیسیون زیربنایی دولت تصویب شده است که نشان می دهد که این عدد ، 50 درصد کمتر از نیازی است که در طرح جامع مسکن برای دهک‌های کم‌درآمد جامعه پیش‌بینی شده است.

بر اساس جزئیات تصویب شده دولت علاوه بر پرداخت یارانه، زمین ساخت واحدهای مسکن اجتماعی را نیز از طریق وزارت راه و شهرسازی تأمین می‌کند و مجری آن بنیاد مسکن است.

طرح جامع مسکن که کارشناسان 8 سال روی تهیه این طرح متمرکز بودند و در اردیبهشت ماه سال 94 رسما رونمایی شد به نیاز تامین مسکن در بازه زمانی 13 ساله و تا افق 1405-طراحی و تدوین شد.

بر اساس طرح جامع مسکن قرار بر این است که سالانه حدود یک میلیون واحد مسکونی برای پاسخگویی به نیازهای انباشته شده و جدید مسکن احداث شود که از این میزان حدود 200 هزار تا 250 هزار واحد مسکونی به‌عنوان سهم چهار دهک اول درآمدی و یا اقشار آسیب پذیر جامعه درنظر گرفته شده است.

بخش اول طرح جامع به هدف گذاری و چهره نمایی وضعیت موجود بخش مسکن پرداخته و در افق 12ساله، کاهش شاخص دسترسی به مسکن به‌عنوان یک هدف اساسی مورد توجه قرار گرفته است. این شاخص، مدت زمان انتظار یک خانوار متوسط در کشور را برای صاحبخانه شدن نشان می‌دهد.

در حال حاضر این شاخص در کشور ما 12 سال است. هدف گذاری طرح مذکور، رساندن شاخص دسترسی به 8 سال است. متوسط این شاخص در کشورهای پیشرفته 5 سال و در برخی موارد نیز به 3 سال می‌رسد. لیکن برای یک هدف‌گذاری واقع بینانه و پرهیز از شعارزدگی، در بازنگری طرح جامع، شاخص دسترسی به مسکن در افق 12ساله، 8 سال تعیین شد.

یکی از حوزه‌هایی که در طرح جامع مسکن به‌عنوان مسکن اجتماعی در کشور معروف شده، مسکنی است که بالقوه انسان نمی‌تواند برای آن پس‌اندازی کند و در برآوردها، این گروه اجتماعی حدود 16 درصد برآورد شده‌اند.پس دولت باید به این 16 درصد از طریق واگذاری زمین و منابع کمک کند تا بتوانند مسکن خود را تأمین کنند.

اما نکته حائز اهمیت این است که در مصوبه جدید دولت برای ساخت مسکن اجتماعی حداقل 50 درصد کمتر از پیش بینی اعلام شده در طرح جامع مسکن است، چرا که در طرح جامع مسکن پیش بینی شده است که 250 هزار مسکن سالانه برای اقشار کم درآمد احداث شود.

فردین یزدانی کارشناس مسکن و مدیر مطالعات علمی طرح جامع مسکن در پاسخ به سئوال خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس که مصوبه ساخت 100 هزار مسکن برای اقشار کم درآمد در قالب مسکن اجتماعی 50 درصد کمتر از پیش بینی طرح جامع است، تاکید کرد: به هر حال همین مصوبه دولت را باید به فال نیک گرفت چرا که مسکن اجتماعی به فراموشی سپرده شده بود.

وی افزود:در طرح جامع مسکن پیش بینی شده است که برای اقشار کم درآمد سالانه 200 تا 250 هزار مسکن احداث شود اما به هر حال وحی منزل که نیست و می تواند این عدد تغییر کند.

وی تاکید کرد: تصور می‌شود که دولت در این مصوبه دولت با پیش‌بینی ساخت سالانه 100 هزار مسکن اجتماعی محتاطانه عمل کرده است چرا که اگر دولت دیرتر اقدام می کرد مسکن اجتماعی به فراموشی سپرده شده بود.

مدیر مطالعات علمی طرح جامه مسکن تصریح کرد:تعداد ساخت مسکن مهم نیست بلکه مکانیزم مهم است و ساخت سالانه 100 هزار مسکن اجتماعی هم جای خوشحالی دارد.

پیش‌مصوبه طرح تامین مسکن فقرا و خانوارهای کم‌درآمد با عنوان «مسکن اجتماعی»، برای تایید نهایی در اختیار هیات دولت قرار گرفت. گزارش ها از جزئیات آنچه در کمیسیون زیربنایی دولت به تایید رسیده، حاکی است: ظرفیت اولیه‌ای که در طرح جامع مسکن -تهیه شده در اوایل سال 93- برای «مسکن اجتماعی» به شکل تامین نیاز سکونتی حداقل 200 هزار خانوار کم‌درآمد در نظر گرفته شده بود، در حال حاضر برای دست کم 5 سال آینده، تغییر اساسی پیدا کرده و به نصف، کاهش یافته است.

در صورت تصویب دولت، متولی بخش مسکن به همراه چهار دستگاه مسوول مسکن و معیشت خانوارهای فقیر و کم‌درآمد، ماموریت پیدا می‌کنند از سال آینده و در خلال اجرای برنامه ششم توسعه، «سالانه نیاز سکونتی 100 هزار خانوار از گروه درآمدی 3 تا 4 دهک اول» را تامین کنند. این تکلیف، امسال را نیز شامل می‌شود با این تفاوت که برای سال جاری، مقیاس طرح، معادل 70 هزار خانوار تعریف شده است.

قرار است طرح «مسکن اجتماعی» از سوی بنیاد مسکن به‌عنوان مجری اصلی طرح، به دو شکل «خرید و ساخت مسکن ملکی» و «ساخت مسکن استیجار و پرداخت یارانه اجاره‌بها» به اجرا دربیاید.