قیمت ارز در دو ماه گذشته نزدیک به 20 درصد رشد کرده و به حدود 4 هزار و 100 تومان رسیده است. در رابطه با اثرگذاری رشد بهای ارز بر بازار فولاد باید ابتدا به چند نکته مهم اشاره کرد؛ نخست آنکه در بازار فولاد قیمتگذاری برخلاف گذشته از رویه منطقی سابق خود دور شده و این مساله را بارها در گزارشهای مختلف مورد بررسی قرار دادهایم. در حالحاضر قیمت محصولات فولادی در بازار بیشتر تابع روابط بین فعالان اقتصادی اعم از تولیدکنندگان بزرگ در این حوزه و تجار ذینفوذ است و این مساله که در سالهای اخیر بهصورت بازارسازیهای متنوع و مداوم دیده شده، باعث شده روند قیمتگذاری در این بازار از مسیر منطقی خود خارج شود بهطوریکه شاید کمتر کسی به فرمول قیمتگذاری در این بازار میاندیشد.
نتیجه چنین موضوعی آن شده که افزایش قیمت دلار که در حال حاضر بر اغلب بازارهای کالایی اثرگذار بوده، در بازار فولاد نتیجه موردانتظار را از خود نشان ندهد و در نتیجه تناسبی بین این بازار و بازار ارز شاهد نیستیم. با این حال روز دوشنبه بهای محصولات فولادی بهطور متوسط در حدود 2 درصد رشد را تجربه کرد که البته این روند خیلی سریع با ثبات روبهرو شد. در این بین آنطور که کارشناسان معتقدند این بازار بیش از آنکه از بهای ارز یا سایر متغیرهای داخلی اثر بپذیرد، تابع متغیرهای بینالمللی است. در این بین گزارشهای گذشته نشان داد در مجموع وضعیت بازار فولاد تحتتاثیر قیمتهای جهانی این محصول از ابتدای سال تاکنون در حدود 300تومان بهطور میانگین رشد کرده با این حال سهم دو ماه اخیر از این میزان به 20 درصد هم نمیرسد که این نشان میدهد 80 درصد رشد 10ماهه قیمت محصولات فولادی تحتتاثیر سایر مولفههای موثر بوده و هست. در این بین یکی از چالشهای فعلی بازار که کمبود تقاضا است هنوز مرتفع نشده است.
محمد آزاد میگوید: عرضه در شرایط فعلی در وضعیت مناسبی است، اما تقاضا شرایط خوبی ندارد و نمیتوان گفت تقاضا در شرایط مناسبی قرار گرفته که بتواند به رونق قیمتی منتهی شود بهطوریکه گفته میشود انبارها هنوز پر و تقاضا در حد تقاضای خرد در بازار بهثبت میرسد که این خود نیز به دلایلی است که پیش از این به کرات موردارزیابی قرار گرفته است. رئیس اتحادیه آهنفروشان در رابطه با وضعیت فعلی بازارآهن میگوید بازار در یک ماه گذشته با سه وضعیت مواجه شده است که نشان میدهد این بازار از ثبات قابل اتکایی برخوردار نیست. به گفته وی در دوره اول بهای محصولات فولادی بعد از یک رشد نسبتا مناسب ناگهان شروع به کاهش کرد که این کاهش نیز بعد از افزایش قیمت دلار بهصورتی آنی و البته بسیار کوتاهمدت به روند افزایشی تبدیل شد.
به گفته وی اما این روند نیز بسیار زودتر از آنچه انتظار میرفت به سکون قیمتی تبدیل شده که نشان میدهد بازار از پشتوانههای بنیادین برای رشد پایدار برخوردار نیست و به عقیده من یکی از مهمترین پشتوانههای رشد پایدار در این بازار که هنوز فراهم نیست بهبود تقاضا است. به عقیده وی همه چیز را در بازار این روزهای فولاد تقاضا تعیین میکند و تا زمانی که عرضه از تقاضا بیشتر باشد، قیمتها نمیتوانند روند صعودی را طی کرده و رشد محسوسی داشته باشند لذا مجبور به عقبنشینی میشوند؛ حال این رشد موقت قیمتی تابعی از افزایش بهای ارز باشد یا عاملی دیگر.
آزاد درخصوص تاثیر افزایش قیمت دلار بر بازار فولاد گفت: افزایش قیمت نرخ ارز بر بازار فولاد تاثیر جدی نداشته، چراکه بخش عمدهای از محصولات تولیدی در بازارهای داخلی عرضه میشود و از آنجاکه مواد اولیه، زغالسنگ، سنگآهن و... از داخل تامین میشود، از اینرو میتوان گفت که شرکتهای فولادی وابستگی زیادی به نرخ ارز ندارند. آزاد اضافه کرد: افزایش نرخ ارز در اقتصاد ایران روی واردات و صادرات فولاد تاثیرگذار است. افزایش قیمت نرخ ارز به نفع صادرات فولاد است. وی ادامه داد: هر چه قیمت دلار افزایش پیدا کند، صادراتهایی که توسط تولیدکنندگان انجام میشود بهصرفهتر است و سود بیشتری از صادرات بهدست میآورند.
رئیس اتحادیه آهنفروشان تصریح کرد: واقعیت امر این است که اگر طرحهای عمرانی و ساخت و ساز رونق پیدا کند، کارخانههای داخلی با امیدواری بیشتری میتوانند تولید کنند که در نتیجه این عمل، سطح قیمتها نیز با تغییرات مثبتی همراه خواهد بود و این موضوع ارتباطی به رشد قیمت دلار یا قیمتهای جهانی ندارد بنابراین به نظر میرسد محرک اصلی بازار که قادر است رونق بلندمدت و مبتنی بر بازار را به همراه داشته باشد، خروج از شرایط رکودی فعلی است.
آزاد با اشاره به مشاهده رشد اقتصادی 4/ 7درصدی در اقتصاد کشور در 6 ماهه امسال و شواهد آن در بازار فولاد افزود: بازار فولاد طی چند ماه گذشته رشد خوبی را در قیاس با سالهای اخیر شاهد بوده است اما میزان این رشد را نمیتوان دقیق محاسبه کرد. به گفته وی رشد قیمتهای جهانی را میتوان مهمترین دلیل رشد قیمتهای داخلی برشمرد؛ چراکه در پی این امر تولید نیز افزایش پیدا کرده است ولی اینکه رشد مصرف هم اتفاق افتاده باشد، باید گفت خیر چنین بهبود چشمگیری در بازار مشاهده نشده است. وی ادامه داد: بهعنوان نمونه اسفند سال گذشته قیمتهای جهانی شمش فولاد 230 تا 240دلار در هر تن بود ولی اکنون روی مرز 450دلار قرار دارد؛ یعنی حدود صددرصد افزایش قیمت داشتهایم، بنابراین طبیعی است این موضوع روی قیمت اثر گذاشته باشد اما آیا این به معنای رونق بخش فولاد است؟
آزاد همچنین درخصوص بازارسازی در بازار فولاد گفت: برخی بازارسازیها در این بازار میتواند به افزایش قیمت فولاد کمک کند و سیگنالهای جدیدی برای تقویت قیمتها در این بازار ایجاد کند. البته باید به این نکته اشاره کرد که این رشد حبابگونه میتواند خطرناک و غیرواقعی باشد؛ چراکه عدهای در زمان رشد از بازار خرید میکنند و موقعی که این بازار به وضعیت قبل خود برمیگردد بسیاری سرمایه خود را از دست میدهند و اعتمادشان نسبت به بازار خدشهدار میشود؛ به بیان دیگر بازارسازی ضرر و زیان تولیدکننده و فعالان صنعتی و همچنین مصرفکننده را در پی خواهد داشت.