مجتمع فولاد میبد از مجموعه شرکت های بزرگ متالوژی ایران است که به رغم این که از احداث این مجتمع چیزی حدود به دو دهه می‌گذرد اما اینفولاد بعد از حدود هفت سال تعطیلی دوباره در روز های اخر برای دومین بار افتتاح شد که البته می توان در تشریح این وقفه چند ساله ای که برای این کار خانه ایجاد شده بود به این نکته اشاره کرد که این طرح بزرگ ملی از جمله طرح هایی بود که قربانی واگذاری های غیر اصولی سازمان خصوصی سازی شد.
کارخانه بزرگی که به گفته محمدرضا امیدبخش - مدیر مجتمع فولاد میبد - از سال ۱۳۸۲ تولید اولیه خود را با ظرفیت تولید ۳۰۰ هزار تن شمش چدن آغاز کرد و توفیق هایی در عرضه محصول خود به مجتمع های عظیم فولادی مانند، فولاد خراسان، فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان داشت که این روزگار خوش تا سال ۱۳۸۸ بیشتر طول نکشید و این شرکت فولادی در جریان خصوصی سازی های این سال تحت مزایده به بخش خصوصی واگذار شد، بخش خصوصی‌ای که برآورد درستی از توانایی های آن نشده بود و نتوانست بار مالی این مجتمع را به دوش بکشد و با اداره کج دار و مریز آن نتوانست چراغ تولید فولاد میبد را روشن نگهدارد که در نهایت موجب تعطیلی این کارخانه شد.
باز سازی این مجتمع فولادی در حالی در سال ۱۳۹۴صورت گرفت که دو سال قبل یعنی در سال ۱۳۹۲ سازمان خصوصی سازی بار دیگر در مزایده ای آن را به فروش گذاشت و اینبار هولدینگ ماهان سپاهان (گروه توسعه صنعتی ماهان سپاهان) که مالکیت مجتمع های بزرگی مانند فولاد سپاهان را نیز در اختیار دارد این کار خانه را خریداری کرد که بعد از باز سازی این واحد توان تولید خود را باز یافته و روز چهار شنبه گذسته با حضور جمعی از مقامات افتتاح شد.
نگاه صدراتی به تولید فرومنگنز
با توجه به این که بر اساس اطلاعات داده شده در باره این پروژه هدف تولید نهایی مجتمع فلاد یزد فرومنگنز است، باید گفت که این فلز به عنوان یکی از موارد به کار رفته در تولید آلیاژ فولاد نقشی اساسی دارد و منگنز به عنوان یکی از پنج عنصر اصلی آلیاژ های آهنی به شمار می‌رود و که مدیر مجتمع فولاد میبد درباره وضعیت تولید این کارخانه فولاد که از کوره های بلند بهره می‌برد، گفت: در حال حاضر مجتمع فولاد میبد به عنوان تولید اولیه برای چندماه تولید چدن در دستور قرار دارد تا بعد از آماده سازی کوره وارد فاز تولید محصول استراتژیک فرو منگنز که در تولید فولاد کاربرد اساسی دارد تا ظرفیت ۲۵۰ هزار تن شویم تا بخشی از زنجیره تولید فولاد را بهبود ببخشیم.
وی در ادامه با اشاره بر این که ظرفیتی که این کارخانه برای تولید فرو منگنز ایجاد می‌کند از نیاز مصرف داخلی بیشتر است، عنوان کرد: برای ۲۰ میلیون فولادی در سال تولید می‌شود چیزی حدود ۲۰۰ هزار تن فرو منگنز کفایت می کند و در حالی که فارغ از ظرفیت های اسمی، عملا رقم تولید فرومنگنز در ایران از ۷۰ تا ۸۰ هزار تن عبور نمی‌کند با اضافه شدن ظرفیت تولیدی فرومنگنز مجتمع فولاد میبد که به ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تن می‌رسد، قطعا با تولید مازاد بر تقاضای داخلی روبرو خواهیم بود که برای آن قطعا اهداف صادراتی را مد نظر داریم.
مذاکره با 3 شرکت واردکنند مواد معدنی خاص
مجتمع فولاد میبد که بخاطر کمبود منابع داخلی و کمیابی سنگ منگنز مجبور است بخشی از نیاز ماده خام اولیه خود را از طریق واردات تامین کند که همین موضوع آن را در زمره واحدهایی قرار میدهد که مواد اولیه وارداتی را فراوری کرده و ایجاد ارزش افزود می‌کند، اما همین موضوع نیز ابهاماتی را برای تولید با کیفیت فرو منگنز در این مجتمع ایجاد کرده است.
مدیرمجتمع فولاد میبد درباره وضعیت مواد اولیه لازم برای تولید فرو منگنز در سطح استاندارد های جهانی گفت: سنگ منگنزی که در داخل کشور تولید می‌شود عیاری معادل ۲۴ درصد و در بهترین حالت ۲۶ درصد دارد که ماهانه نهایتا ۱۰۰۰ تن از آن در داخل استحصال می‌شود و این در حالی است که برای تولید فرومنگنز نیاز است تا عیار سنگ منگنز از ۳۸ درصد به بالا باشد، ضمن این که تولید ۲۵۰ هزار تن از این محصول مقدار قابل توجهی سنگ منگنز را می‌طلبد که در داخلی ایران تولید قابل تهیه نیست و ما برای تهیه آن فعلا با سه شرکت واردکننده سنگ منگنز وارد مذاکره شدیم.
چالش میان معادن سنگ آهن و فولاد همچنان وجود دارد
در حای که بخشی از مواد اولیه تولید مجتمع میبد به تامین داخلی وابسته است، محمدرضا امیدبخش از جمله چالش‌های پیش روی تولید را مطالبات قبلی و ناسازگاری تولید کنندگان سنگ آهن دانست و اظهار کرد: از جمله سختی هایی که با ان روبرو بودیم تعامل با معادن بود، چرا که آنها راضی نمی‌شدند تا زمانیکه تمام مطالبات قبلی خود را نگرفته‌اند مواد اولیه جدیدی به ما بدهند که تن دادن به این در خواست برای واحدی که هنوز شروع به تولید نکرده است ممکن نبود و حتی با مهلت شش ماهه ای که از تولید تا پرداخت از آنها خواستیم مخالفت می کردند و هرچه رفتیم به در بسته خوردیم.
وی ادامه داد: در نهایت نیز با هر سختی ای توانستیم مهلت شش ماهه دریافت مواد اولیه تا پرداخت مطالبات را از آنها بگیریم که البته پیش از آن بخشی از مطالبات قبلی توسط سرمایه گذار پرداخت شد و مقدار زیادی هم تعهد، ضمانت نامه، چک و سفته برای مابقی حسابمان تحویل دادیم.
در همین رابطه عبدعلی ارندی - قائم مقام گروه توسعه صنعتی ماهان سپاهان - نیز گفت: در حالیکه این واحد یک واحد ایجاد کننده ارزش افزوده آن‌هم با نگاه صنعتی است، انتظار داریم تا حد اقل کمک های لازم صورت گیرد و دولت بخشی از گره گشایی های لازم به موارد همچون بدهی های قبلی متعلق به دوران پیش از خصوصی سازی و خرید مجموعه را بر عهده بگیرد یا تسهیلات لازم را برای تولید فراهم کند.
تامین آب شرب فولاد میبد از زاینده‌رود
امید بخش همچنین با اشاره به وضعیت تامی آب این واحد فولادی عنوان کرد، به هر حال منطقه یزد و میبد جایی نیست که در آن بتوان روی آب حساب کرد اما آب مورد نیاز این طرح از طیق یک حلقه چاه با خروجی ۳۰ تا ۴۵ لیتر تامین می‌شود و در یک مدار چرخشی در مدار تولید قرار می‌گیرد و همچنین آب شرب مجتمع با انشعابی که از زاینده رود گرفته شده تامین می‌شود.
وی اضافه کرد: صنایعی که در فولاد میبد در حال کارند از جمله صنایعی هستند که نیاز به آب چندانی ندارند اما به هر حال برای طراحی سیستیم های بهینه با سه شرکت SWS ایتالیا، CDS ترکیه و LG کره جنوبی وارد مذا کره شدیم که همکاری مشترکی در این حوزه رقم بخورد.
این مجتمع در حالی به بهره برداری مجدد می رسد که علیرغم پیگیری های انجام شده از مسئولان فولاد میبد و گروه سرمایه گذار یعنی گروه توسعه صنایع ماهان سپاهان و بانک سرمایه هیچ اطلاعات مالی مربوط اعم از بدهی های قبلی و جاری به تولیدکنندگان سنگ آهن و سیستم بانکی، میزان جذب سرمایه، ارزش طرح و تسهیلات بانکی استفاده شده پروژه ملی فولاد میبد در اختیار قرار نگرفت.