دستورالعملهای کاهش التهاب خودرو یک به یک از سوی مراجع اجرایی و نظارتی در دستور کار قرار گرفته است بهطوریکه از یکسو دو سازمان حمایت و تعزیرات در پی کشف انبارهای احتکار خودرو هستند و از سوی دیگر شورای رقابت نیز در تدارک اعلام قیمتها است.در این بین خودروسازان نیز که پیش از این بارها متهم به مدیریت بازار شده بودند اقداماتی را برای ساماندهی صنعت و بازار خودرو در دستور کار دارند.
در این زمینه یکشنبه شب گذشته گفتوگوی ویژه خبری به موضوع نابسامانی بازار خودرو با حضور فرشاد مقیمی - مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو- و مجید باقری خوزانی قائممقام مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا برگزار شد. در کنار حضور این دو میهمان سید یاسر رایگانی سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی، ابوالفضل خلخالی عضو هیات علمی گروه مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت و کارشناس این حوزه، سعید باستانی سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس، مهدی صادقی نیارکی معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در بخشهای مختلف برنامه به اظهارنظر و توضیحات در مورد موضوع برنامه پرداختند.
مدیرعامل شرکت ایرانخودرو در این برنامه به نهادهای نظارتی، اجرایی و مشتریان اطمینان داد که هیچ خودرویی بدون پلاک از درب کارخانه خارج نخواهد شد.وی وضعیت تولید خودرو را مناسب خواند و تاکید کرد که از ابتدای سالجاری تاکنون ۵۸ هزارو ۲۷۳ دستگاه انواع خودرو تولید کردیم؛ در حالی که در مدت مشابه سال گذشته میزان خودروی تولید شده ۵۵ هزار دستگاه بوده است. تنها در ماه، ۴۳هزار و ۹۶۲ دستگاه خودرو در ایران خودرو تولید شده که ۹هزار دستگاه بیشتر از مدت مشابه سال پیش بوده است. این در شرایطی است که تولید به دلیل کرونا و شرایط حاصل از آن، یک هفته دیرتر از روال آغاز شد.فرشاد مقیمی اظهاراتی نیز در مورد قیمتگذاری محصولات خودرویی در شورای رقابت داشت.وی در این زمینه عنوان کرد جلساتی را با شورای رقابت برگزار کرده و نکاتی را به آنها یادآور شدهایم و به دنبال آرام کردن بازار و رسیدن آن به آرامش هستیم.وی ادامه داد از جمله نکاتی که در جلسه با اعضای شورای رقابت اشاره شد، این بود که مکانیزم شورای رقابت به این صورت بود که سال ۹۰ را مبنا قرار میداد و در نهایت تورم سالهای مختلف را لحاظ میکرد تا به قیمت برسد؛ این در حالی است که برخی خودروها در سال ۹۰ تولید نمیشدند،ضمن اینکه برخی خودروهایی که اکنون نیز تولید میشوند با خودروهای آن زمان به لحاظ فنی متفاوت است و تکنولوژی خودروهای جدید نسبت به خودروهای تولیدی سال ۹۰ بسیار تغییر کرده است.این مدیر خودروساز به ثبتنامهای خودرویی نیز اشاره و عنوان کرد که هیچ فروشی جز ثبتنام اینترنتی وجود ندارد. وی با تاکید براینکه خودرویی بدون نصب پلاک نباید از درب کارخانه خارج شود، در رابطه با کنترل بازار خودرو گفت: هیچ پیش فروشی را به جز نامنویسی اینترنتی نداریم و در این زمینه نیز هیچ فضایی برای نامنویسی اینترنتی نمایندگیهای ما باز نشده است. تمام خودروها در نمایندگیها پلاک شدهاند و مالک آنها مشخص است. اگر خودرویی روی آن پلاک نصب نیست به آن معنی نیست که خودرو بدون پلاک است. این پلاک فقط روی خودرو پرچ نشده و صاحب آن خودرو در زمان تحویل گفته پلاک را پرچ نکنید و به جرات میگوییم هیچ خودرویی بدون پلاک از کارخانه خارج نمیشود.این مقام مسوول در خودروسازی ایرانخودرو تصریح کرد: ۳۲ نمایندگی ایرانخودرو که تخلف آنها محرز شد، لغو امتیاز شدهاند. مردم هرجا که تخلفی دیدند به ما اعلام کنند؛ چنانچه برای ما محرز شود، قاطعانه با آن نمایندگی برخورد خواهیم کرد.مقیمی اشارهای نیز به خودروهای جدید ایران خودرو کرد و ادامه داد: گیربکس شش سرعته روی ۱۰ هزار خودروی دنا، سمند و رانا نصب خواهد شد و روانه بازار میشود. علاو براین نمونه موتور کم مصرف را نیز تحویل میدهیم که ساخت آن به بخش خصوصی واگذار میشود. خودروی ۱۳۲ K نیز از بهمن ماه به بازار میآید و یک نوع خودروی کراساوور هم در خرداد رونمایی و در اوایل سال ۱۴۰۰ وارد بازار میشود.
عدم هماهنگی عرضه و تقاضا
در ادامه این برنامه ابوالفضل خلخالی، عضو هیات علمی گروه مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت با بیان اینکه قیمتگذاری دستوری نمیتواند نتیجه مطلوبی برای بازار خودرو در پی داشته باشد، اظهار کرد: در حقیقت عرضه و تقاضا است که قیمتها را تعیین میکند. وی در این برنامه تلویزیونی تاکید کرد که براساس سند ۱۴۰۴ باید یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو برای تقاضای بازار داخلی و یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو نیز برای بازارهای منطقهای تولید کنیم؛ اما زمانی که عرضه هماهنگ با تقاضا انجام نمیشود، قیمتها تحتتاثیر قرار میگیرند. بیبرنامگی در صنعت خودرو موجب شده است عرضه، تقاضای مورد نیاز را پاسخ ندهد.وی افزود: در خودروسازی کشور بیبرنامگی، سرمایهگذاری بیهدف و مدیریت ناپایدار موجب شده است تا بهرهوری در این صنعت وجود نداشته باشد و این نبود بهرهوری در قیمت خودرو لحاظ میشود.این کارشناس صنعت خودروی کشور تاکید کرد: خرید ارزانی که خودروسازان در پی آن هستند، به زنجیره پایین دستی فشار وارد میکند؛ چرا که دوهزار شرکت کار میکنند تا یک خودرو تولید شود.همچنین سعید باستانی سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس، در این برنامه اظهار کرد: با گذشت سالها از ایجاد صنعت خودرو در کشور، اما هنوز ورقهای فولادی مورد نیاز این صنعت، پلیمرها و قطعات الکترونیکی خودروها از خارج وارد میشود.وی تاکید کرد: تا خصوصیسازی در صنعت خودرو اتفاق نیفتد این روند ادامه دارد.در این برنامه زمانی که نوبت به مجید باقری خوزانی قائم مقام مدیرعامل شرکت سایپا رسید وی تاکید کرد که خودروسازان نقشی در گرانی بازار خودرو ندارند. وی در ادامه همچنین تاکید کرد که صورتهای مالی را در اختیار میگذاریم تا نهادهای قیمتگذاری مولفهها را مدنظر قرار دهند. از شورای رقابت میخواهیم قیمتها به گونهای تعیین شود که خودروسازان متضرر نشوند.وی با بیان اینکه پراید ۱۳۲ و ۱۱۱ نیز از مدار تولید خارج شده و تولید پراید ۱۳۱ نیز از اواخر تیر ماه سالجاری متوقف خواهد شد، از آمادگی خطوط دیگری برای تولید خودروهای جدید خبر داد و گفت: تا تیرماه بنا داریم همه تعهداتمان را به مشتریان تحویل دهیم و از اواخر تیرماه مدل ۱۳۱ هم از مدار خارج خواهد شد. ضمن اینکه پیش فروش خودروی شاهین از عید فطر به بعد آغاز میشود. همچنین ظرفیت خط تولید تیبا و ساینا نیز افزایش یافته است.
وی اعلام کرد: براساس پژوهشهای به عمل آمده، در سال گذشته نیاز واقعی بازار خودرویی کشور ۹۰۰ هزار دستگاه بوده است که دو خودروساز در شرایطی که با شرایط سختی همچون تحریمها دست و پنجه نرم میکردند، توانستند حدود ۸۳۳ هزار خودرو تولید کنند. در کنار نیاز واقعی، نیاز کاذب به خودرو در کشور وجود دارد که ۲۵ تا ۳۰ درصد نیاز واقعی بازار است. باقری ادامه داد که تجربه نشان میدهد خودرو از کالایی مصرفی به کالایی سرمایهای تبدیل شده است که در این زمینه، نقش واسطهها پررنگ میشود؛ لذا از شورای رقابت تقاضا داریم قیمت خودروها به گونهای تعیین شود که خودروسازان متضرر نشوند.قائممقام مدیرعامل سایپا با بیان اینکه خودروساز در گرانی خودرو نقشی ندارد افزود: حاضریم صورتهای مالی را در اختیار بگذاریم تا مسوولان قیمتگذاری، مولفهها را مدنظر قرار دهند. اصلیترین قربانی این قیمتگذاری، مردم هستند. امروز ۶۰۰ خودروی پراید را به قیمت ۳۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فاکتور کردیم. ۱۵۰ هزار خودرو تولید کردهایم که در پارکینگهای خصوصی مردم قرار دارند.باقری با اشاره به گزارش سازمان تعزیرات مبنی بر کشف صدها خودروی بدون پلاک در پارکینگها، گفت: هیچ خودرویی بدون پلاک از کارخانه خارج نمیشود و خودروهایی که در پارکینگها کشف شده است پلاک آنها برداشته شده است. اسامی مالکان این خودروها را به تعزیرات اعلام کردهایم و مالک این خودروها مشخص هستند.