کارنامه شش ماهه تولید خودرو توسط سه غول خودروسازی کشور از رشد ۱۰ درصدی تیراژ محصولات سواری حکایت دارد. در نیمه اول امسال بیش از ۴۰۵ هزار دستگاه انواع خودروی سواری در ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو تولید شد. دنا به لحاظ بیشترین رشد تولید، شاگرد اول این دوره است و رانا در رتبه دوم قرار دارد. پراید واقعا از خط تولید خارج شده است.
با اعلام صورت‌های مالی سه خودروساز بزرگ کشور به بورس، مشخص شد تیراژ آنها در نیمه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است. بنابر آمار منتشره در سایت کدال، سه غول خودروساز داخلی (ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو) طی ۶ ماه نخست امسال در مجموع ۴۰۵ هزار و ۸۹۳ دستگاه انواع محصولات را به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته بیش از ۱۰ درصد افزایش تیراژ را تجربه کنند. در این بین، ایران‌خودرویی‌ها صاحب بیشترین تیراژ هستند، چه آنکه توانسته‌اند ۲۰۸ هزار و ۳۰ دستگاه محصول را تا پایان شهریور امسال به تولید برسانند. این آمار حاکی از رشد بالغ بر ۴۰ درصدی تیراژ در مقایسه با نیمه نخست سال گذشته است. از سایپا اما خبر می‌رسد این شرکت ۶ ماه ابتدایی امسال را با روندی نزولی نسبت به مدت مشابه در سال ۹۸ پشت سر گذاشته است. طبق صورت‌های مالی ارائه شده به بورس، دومین خودروساز بزرگ کشور ۱۵۰ هزار و ۴۱۷ دستگاه انواع محصول را در ۶ماه ابتدایی سال جاری تولید کرده و بنابراین در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، بیش از ۱۲ درصد کاهش تولید را به خود می‌بیند. در نهایت اما پارس‌خودرویی‌ها نتوانسته‌اند تیراژ ۶ماه ابتدایی امسال خود را در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته افزایش دهند. سومین خودروساز بزرگ ایران تا پایان شهریور امسال ۴۷ هزار و ۴۴۶ دستگاه محصول را به تولید رسانده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۳/ ۱ درصد کاهش نشان میدهد.
غول‌های جاده مخصوص اما در شهریور ماه و نسبت به مرداد با افزایش تولید مواجه شده‌اند. طبق آمار اعلامی، در ششمین ماه امسال ۷۰ هزار و ۵۸۲ دستگاه محصول توسط سه خودروساز بزرگ کشور به تولید رسیده که در مقایسه با مرداد افزایش بیش از ۱۷ درصدی را نشان میدهد. در این بین اما سایپایی‌ها طی شهریور امسال ۲۳ هزار و ۶۳۲ دستگاه محصول را به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با مرداد حدودا ۲۰ درصد افزایش تیراژ را تجربه کنند. از آن سو ایران‌خودرو نیز با توجه به تیراژ ۴۱ هزار و ۱۷۵ دستگاهی‌اش طی شهریور ماه، نزدیک به ۱۵ درصد نسبت به مرداد افزایش تیراژ را به خود می‌بیند. از پارس‌خودرو نیز خبر می‌رسد این شرکت در ششمین ماه امسال ۱۰ هزار و ۱۸۲ دستگاه محصول را به تولید رسانده است. مقایسه این آمار با تیراژ مرداد امسال نشان میدهد سومین خودروساز بزرگ ایران ۱۲۳ درصد رشد تولید را تجربه کرده است.
با توجه به تیراژ حدودا ۴۰۶ دستگاهی خودروهای سواری در ۶ماه نخست امسال و با فرض آنکه این رقم با احتساب تولیدات خودروسازان خصوصی و محصولات عمومی و تجاری به ۵۰۰ هزار دستگاه برسد، خودروسازان احتمالا می‌توانند در پایان سال به تیراژ یک میلیون دستگاهی برسند. وزارت صنعت، معدن و تجارت ابتدا تیراژ یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاهی خودرو را برای سال جاری در نظر گرفته بود، اما با توجه به مشکلات و چالش‌های موجود، آن را به یک میلیون دستگاه تقلیل داد.
بهبود تولید در ایران‌خودرو
نگاهی اما به جزئیات آمار تولید خودروهای سواری در ۶ماه نخست امسال بیندازیم تا مشخص شود غول‌های جاده مخصوص چه افت و خیزی در این بازه زمانی داشته‌اند. طبق آمار استخراج‌شده از صورت‌های مالی ایران‌خودرو، گروه پژو این شرکت (به جز پژو ۲۰۰۸) تیراژی ۱۵۳ هزار و ۶۹ دستگاهی را طی ۶ ماه ابتدایی امسال از خود به جا گذاشته است. این آمار نشان میدهد تولید محصولات پژو در ایران‌خودرو تا پایان شهریور و نسبت به ۶ماه ابتدایی سال گذشته، نزدیک به ۴۹ درصد رشد یافته است. ایران‌خودرویی‌ها اما آمار پژو ۲۰۰۸ را خارج از خانواده پژو منتشر می‌کنند و صورت‌های مالی آنها نشان میدهد خودروی موردنظر تنها ۱۶۶ دستگاه تولید طی ۶ ماه ابتدایی امسال داشته است. با توجه به این آمار، تولید پژو ۲۰۰۸ افتی حدودا ۹۸ درصدی را نسبت به نیمه نخست سال گذشته به خود می‌بیند. ایران‌خودرویی‌ها در مرداد نیز فقط هفت دستگاه پژو ۲۰۰۸ مونتاژ کرده‌اند و این موضوع نشان از وداع قریب‌الوقوع این شرکت با نخستین خودرو پسابرجامی کشور دارد. گفته می‌شود آبی‌های جاده مخصوص برنامه‌هایی برای داخلی‌سازی پژو ۲۰۰۸ دارند، اما جزئیات خاصی در این مورد منتشر نشده است. از پژو که بگذریم، ایران‌خودرو در تولید سمند نیز با افزایش مواجه شده است.
بنابر آمار منتشره، این شرکت طی ۶ماه نخست امسال، ۲۰ هزار و ۸۴۹ دستگاه سمند را به تولید رسانده و این آمار سبب افزایش حدودا ۱۶ درصدی تولید محصول موردنظر نسبت به مدت مشابه در سال ۹۸ شده است. ایران‌خودرویی‌ها در ۶ماه ابتدایی امسال اما ۲۶ هزار و ۴۲۰ دستگاه دنا را به تولید رسانده‌اند تا نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدودا ۹۲ درصد رشد تولید را به خود ببینند. دنا در مدل‌های مختلف شامل معمولی و پلاس و توربو به تولید می‌رسد. افزایش تولید اما شامل دیگر محصول ایران‌خودرو یعنی رانا نیز شده است. طبق گزارش ارائه شده به بورس، در ۶ماه ابتدایی امسال چهار هزار و ۹۴۴ دستگاه رانا در ایران‌خودرو به تولید رسیده که رشد حدودا ۷۵ درصدی را نشان میدهد. ایران‌خودرویی‌ها به تازگی تولید رانا پلاس را نیز آغاز کرده‌اند، خودرویی که اخیرا اعلام شد قیمت کارخانه‌ای آن نزدیک به ۱۴۵ میلیون تومان است.
اما دیگر محصول ایران‌خودرو به نام هایما که چینی است و در سایت خراسان این شرکت مونتاژ می‌شود، افزایش تولید را در ۶ماه ابتدایی امسال تجربه کرده است. طبق آمار، در مجموع ۲هزار و ۴۸۸ دستگاه هایما تا پایان شهریور امسال تولید شده که نسبت به ۶ماه نخست سال گذشته افزایش کاهش نزدیک به ۱۷ درصدی را نشان میدهد. ایران‌خودرویی‌ها اما در مرداد امسال فقط یک دستگاه هایما را مونتاژ کرده‌اند که این موضوع می‌تواند به معنای توقف تولید این مونتاژی چینی باشد. طبق آمار ۶ماهه ایران‌خودرو اما دانگ فنگ همچنان در این شرکت مونتاژ نمی‌شود. این محصول چینی تا قبل از تحریم‌ها تولید نسبتا مناسبی در ایران‌خودرو داشت، اما در حال حاضر از سبد تولیدات این شرکت حذف شده است. آمار ایران‌خودرو نشان میدهد طی ۶ ماه امسال تنها ۹۴ دستگاه دانگ‌فنگ در این شرکت مونتاژ شده و این در شرایطی است که خودروی موردنظر در شهریور امسال تیراژی نداشته است.
پراید واقعا رفت
به سایپا برویم و ببینیم این شرکت چه آماری در تولید محصولات خود طی ۶ ماه ابتدایی امسال به جا گذاشته است. بنابر آمار ارائه شده به بورس، سایپایی‌ها در تولید تیبا تیراژی ۹۹ هزار و ۹۸۱ دستگاهی را در ۶ ماه نخست امسال از خود به جا گذاشته‌اند. این آمار نشان میدهد تولید خودروی موردنظر در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدودا ۲۶ درصد افزایش پیدا کرده است.
تیبا تنها محصول تولید سایپا در شهریور بوده و این شرکت ظاهرا هیچ محصول دیگری در این ماه تولید نکرده است. آمارها در مورد پراید اما خبر از حذف تولید این محصول می‌دهند. طبق آمار، پراید در ۶ ماه نخست امسال تیراژی ۷۴ هزار و ۱۱۶ دستگاهی از خود به جا گذاشته و در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته حدود ۴۳ درصد افت تولید را به خود می‌بیند. آمارهای ارائه شده به بورس نشان میدهد نه سایپا و نه پارس خودرو هیچ‌کدام در شهریور امسال پراید تولید نکرده‌اند تا مشخص شود این خودرو واقعا و برای همیشه حذف شده است. از تیبا و پراید بگذریم و نگاهی هم به محصولات مونتاژی چینی سایپا و زیرمجموعه‌اش پارس‌خودرو بیندازیم. بنابر گزارشی که سایپا به بورس داده، این شرکت در ۶ ماه ابتدایی امسال تنها ۱۳ دستگاه آریو را به تولید رسانده است. آمارها همچنین از تداوم توقف تولید این محصول در شهریور ماه خبر می‌دهند و مشخص نیست این توقف دائمی است، یا آریو باز هم به خطوط تولید سایپا بازخواهد گشت. سایپایی‌ها اما همچنان چانگان مونتاژ نمی‌کنند.
بنابر آمار ارائه شده به بورس، این مونتاژی چینی طی ۶ماه نخست امسال جایی در سبد تولیدات سایپا نداشته و به‌نظر می‌رسد برای همیشه از «جاده مخصوص» رفته است. طبق آمار اما پارس‌خودرو در ۶ماه ابتدایی امسال دو هزار و ۴۹۲ دستگاه برلیانس را مونتاژ کرده است.
تولید این تعداد برلیانس در حالی است که طی ۶ماه نخست سال گذشته تیراژ محصول مورد نظر فقط ۸۴ دستگاه بود. با توجه به آمار موردنظر، تولید برلیانس در بازه زمانی تحت بررسی تقریبا ۳۰ برابر شده است. طبق آمار ارائه شده به بورس، پارس خودرویی‌ها تولید کوئیک و ساینا را نیز در شهریور ماه ادامه داده‌اند. در این بین، تیراژ کوئیک به هزار و ۶۷۲ دستگاه رسیده است. صورت‌های مالی سایپا همچنین نشان میدهد ساینا تیراژی ۲هزار و ۲۳۴ دستگاهی در ۶ماه ابتدایی سال جاری داشته است. اگر تنها آمار شهریور را ملاک قرار بدهیم، کوئیک و ساینا به ترتیب هزار و ۳۸۵ دستگاه و هزار و ۵۰۴ دستگاه تیراژ داشته‌اند.
اما نگاهی هم به اوضاع تولید خانواده رنو در ۶ماه نخست امسال بیندازیم و ببینیم این محصول فرانسوی چه شرایطی در تولید داشته است. طبق اطلاعات ارائه شده به بورس، ایران‌خودرو با رنو خداحافظی کرده است، اما پارس‌خودرویی‌ها تولید محصولات این شرکت فرانسوی را ادامه داده‌اند.
طبق آمار، پارس‌خودرو توانسته در ۶ماه ابتدایی امسال ۲هزار و ۹۵۳ دستگاه رنو را به تولید برساند که در مقایسه با ۶ماه ابتدایی سال گذشته، ۳۳ دستگاه بیشتر بوده است. پارس خودرو در شهریور ماه نیز ۲۰۲ ستگاه از محصولات رنو را تولید کرده و این موضوع نشان میدهد سومین خودروساز بزرگ ایران نیز تا چندی دیگر با توقف تولید این محصول مواجه خواهد شد. در حال حاضر تعداد زیادی از محصولات رنو در پارکینگ خودروسازان دپو شده‌اند که به دلیل نداشتن استاندارد آلایندگی یورو۵، نیروی انتظامی آنها را شماره‌گذاری نمی‌کند.