بازار سرمایه هفتهای دیگر را پشت سر گذاشت و پس از دو هفته متوالی صعود، این بار با تشدید فضای انتظاری ناشی از انتخابات و مذاکرات برجامی تن به افت ۴/ ۰ درصدی داد. این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند با تعیین تکلیف انتخابات ریاستجمهوری کشور، تکلیف بورس نیز روشن خواهد شد گواه این ادعا جایگاه ویژه بورس در نگاه کاندیداها است؛ جایی که شاهد به تکاپو افتادن نامزدها برای حل بحران بازار سرمایه بودیم. حالا کمتر از یک روز تا برگزاری انتخابات ریاستجمهوری باقی مانده و به نظر میرسد در اولین روز کاری در هفته آینده با عبور از ابهامات مربوط به این متغیر سیاسی، شاهد رفتارهای متفاوتی از سوی معاملهگران باشیم. به اعتقاد برخی تحلیلگران، حقوقیهای بازار ساز حداقل در هفتههای ابتدایی بعد از تعیین تکلیف انتخابات ترجیح میدهند حضور کمرنگی در معاملات داشته باشند و به نظر میرسد ازانجام معاملات جدید خودداری کنند. اما از سوی دیگر برخی از فعالان بورسی با محتمل دانستن افزایش نرخ دلار از صعود قیمت سهام برخی شرکتها خبر میدهند.
تداوم روند فعلی در کوتاهمدت
احمد مهجوری، تحلیلگر بازار سهام: بازار سرمایه در شرایطی به سر میبرد که عوامل مختلفی میتواند جهت معاملات را تعیین کند. در این میان انتخابات ریاستجمهوری نیز مانند عوامل اقتصادی و غیراقتصادی دیگر میتواند وضعیت جدیدی را برای بورس بازان به وجود آورد. هر کدام از کاندیداهای ریاستجمهوری که در نهایت پیروز میدان شوند، بازار واکنش متفاوتی را نسبت به آن نشان میدهد. اما نباید از این نکته غافل شویم که در هفته اول بعد از انتخابات تغییر و تحولات با سرعتی کم انجام خواهد شد. تجربه نشان میدهد حقوقیهای بازارساز حداقل در هفتههای ابتدایی بعد از تعیین تکلیف انتخابات ترجیح میدهند حضور کمرنگی در معاملات داشته باشند و به نظر میرسد از انجام معاملات جدید خودداری کنند. با توجه به این وضعیت نمیتوانیم منتظر واکنش هیجانی سهامداران به نفع بازار باشیم. ترکیب تیم اقتصادی دولت جدید راه همه بازار را مشخص میکند و تا مشخص نشدن این جزئیات روند فعلی همه بازارها ادامه مییابد.
ریسک گریزی سهامداران از انجام معاملات بورسی یکی از مصائب بزرگ این روزهای بازار سرمایه است که تداوم این وضعیت، شرایط نامطلوبی را برای بازار به وجود میآورد. همانطور که میدانیم پول در بازار وجود دارد اما نمیتواند حرکت کند. زمانی اعتماد از دست رفته فعالان بازار بازمیگردد که دولتمردان دست از سر بازار سرمایه بردارند. این بازار فراز و فرودهای بسیاری را پس از دخالتهای مسوولان به خود دیده اما هیچکدام از برنامهها و وعدههای بورسی نتوانسته مشکلات بازار را مرتفع کند. بزرگترین خدمتی که رئیسجمهور آینده میتواند در حق سهامداران بکند این است که از مداخله در روند بازار خودداری کند. بازار سهام با سایر بازارها تفاوتهای بسیاری دارد و دخالتهای مسوولان میتواند تبعات منفی برای سرمایهگذاران به بار آورد.
احتمال جهش قیمتی برخی سهام
حمید میرمعینی، کارشناس بورس: موضعگیریهای بینالمللی دولت جدید مهمترین متغیر تاثیرگذار بر بازار سرمایه محسوب میشود. مباحث مربوط به برجام و نحوه تعامل کشور با دنیا تعیین کننده مسیر بازار سرمایه است. آنچه موضوع انتخابات را برای بازار مهم جلوه میدهد، موضوعات سیاسی است و انتخاب فردی خاص به عنوان رئیس دولت نمیتواند تاثیر چندانی بر عملکرد آتی بازار بگذارد. رویکرد دولت جدید نسبت به برجام، بازار ارز و نوسانات قیمت دلار را با تغییرات جدی مواجه میکند. افزایش قیمت دلار یکی از محتملترین اتفاقات اقتصادی بعد از انتخابات است.
بر همین اساس با افزایش نرخ ارز، بازارهای دیگر از جمله بورس نیز دستخوش تغییرات جدیدی خواهند شد. در یک سال اخیر نیز بازار سهام تحت تاثیر قیمت دلار با نوسانات بیشماری همراه بوده است. افزایش نرخ دلار همراه با به وجود آمدن تورم انتظاری زمینه ساز رشد قیمت سهام بهخصوص سهام شرکتهایی که با بیشترین افت قیمت دست به گریبان هستند میشود.
صنایعی که از اواخر سال ۹۸ با رشد قیمت دلار رونق یافتند باز هم با روند صعودی قیمت ارز، فاز جدیدی از رونق و افزایش قیمت را تجربه میکنند. در حالی که دولت روحانی وعده دلار ۱۵ هزارتومانی را داد، شواهد گویای چیز دیگری است. به نظر نمیرسد با استقرار دولت جدید نیزقیمت دلار به محدودههای حمایتی وعده داده شده برسد. با این اوصاف بعد از انتخابات و با محقق شدن این شرایط، بازار برخی سهمها میتواند تا ۵۰ درصد رشد داشته باشد.
کاهش ریسکپذیری بازار
محمد شکری، کارشناس بازار سرمایه: در حال حاضر قیمت سهام برخی شرکتها به قدری ارزنده است که جایی برای سقوط بیشتر باقی نمانده. موج اصلاحی قیمت سهام که ازمرداد سال گذشته آغاز شد روند نزولی قیمت سهام را رقم زد به طوریکه شاخص بورس از دومیلیون و صد هزار واحد در نهایت روز گذشته به رقم یک میلیون و ۱۴۷ هزار واحد رسید. نقطهای که میتواند سرآغاز خیزی دوباره از رشد باشد. اما آیا تحولات سیاسی داخلی و خارجی میتواند سرنوشت بورس پرحاشیه ماههای اخیر را تغییر دهد؟ در پاسخ به این پرسش پرتکرار که ذهن سرمایه گذاران بازارهای مختلف را درگیر کرده باید متذکر شد که معمولا بازارها در موارد مشابه همچون انتخابات،واکنشهای هیجانی از خود نشان نمیدهند. احتیاط بهترین واژه برای توصیف واکنشهای احتمالی بازار سرمایه و حتی دیگر بازارهای سرمایهگذاری است.با توجه به اینکه کاندیداهای ریاستجمهوری در مناظرات نسبت به جزئیات وعدههای حمایتی خود از مطالبات بورسی، برنامه دقیقی ارائه ندادهاند نمیتوان روند مشخصی را بلافاصله بعد از انتخابات متصور شد. این وضعیت در مورد همه بازارها صدق میکند به گونهای که بازارهای سرمایهگذاری همچنان در بلاتکلیفی به سر میبرند و سرمایهگذاران آنها نمیتوانند برای پول خود برنامهریزی دقیقی داشته باشند. اما مقایسه نوسانات قیمت سهام با قیمت دلار، مسکن،سکه و خودرو نشان میدهد بازار سرمایه به پایان فاز اصلاحی نزدیک شده است. اتمام این دوران میتواند همزمان با روی کارآمدن دولت سیزدهم و ترکیب تیم اقتصادی جدید باشد. در چنین شرایطی به جرات میتوان گفت بازار سهام نسبت به بازارهای دیگر در وضعیت کمریسکتری قرار میگیرد. گرچه این پروسه میتواند دو یا سه ماه به طول بینجامد اما در نهایت اتفاق میافتد.