کسب و کار الکترونیک؛ یک الزام در تجارت جهانی

کسب و کار الکترونیک؛ یک الزام در تجارتجهانی

کسب و کار الکترونیک به عنوان یکی از زیرمجموعه های فناوریاطلاعات و ارتباطات در دهه گذشته رشد بالایی را تجربه کرده است. به طوری که رویکردسیاست اکثر موسسات تجاری در پذیرش و به کارگیری کسب و کار الکترونیک در جهت ورود به بازارهای جهانی و جذب مشتریان جدیدموثر و کارا در اینراستاست. اما به کارگیری کسب و کار الکترونیک در فعالیتهای تجاری نیازمند توجه به یکسری عوامل درونزا و برونزای تاثیرگذار بر آن است.

 به طوری که توجهبنگاههای تجاری به این عوامل وبرنامهریزی در جهت استفاده مطلوب از فناوری کسب و کار الکترونیک ضمن آنکه موفقیت بهره برداریاز آن را تضمین خواهد کرد، زمینه رشد بنگاههای استفاده کننده را نیز فراهم می کند . بنابراین، در این مقاله ابتداتعاریف، انواع،شیوهها، مزایا و معایب استفاده از کسب و کار الکترونیک بیان می شود. در قسمت دوم چارچوبتحلیلی که در آن استفاده از کسب و کار الکترونیک منتهی به افزایش انگیزه صادراتی می شود، تشــریح می گردد. در قسمت سومبه مطالعه موردی تجربههند در این زمینه اشاره شده و در نهایت پیشنهاداتی در این راستا ارایه می شود .

کسب و کار الکترونیک

کسب و کار الکترونیک تعاریف متعددی دارد کهدر زیر به برخی از آنها اشاره می شود:

 (1کسب و کارالکترونیک وسیله ای که مسیر رسیدن بنگاهها به بازار را هموار می سازد. مسیری کهمشتریان در آنجا اقدام به خرید کالا و خدمات می کنند؛

(2کسب و کار الکترونیک وسیله ای است کهبه استفاده کنندگان آن امکان رسیدن به مشتریان موثر و کارآمد را فراهم می سازد؛ - کسب و کار الکترونیکتوانایی هدایت تجارت از طریق شبکه های الکترونیک نظیر اینترنت و شبکه جهانی است .

تجارت الکترونیک

براساس تعریف دفتر توسعه جامعه اروپا (OECD) به طور کلی تجارت الکترونیک، معاملات را در ارتباط بافعالیتهای تجاری افراد و سازمانها شکل می دهد . این فعالیتها براساس پردازش و انتقال اطلاعات دیجیتالی (متن، صداو تصاویر) مبتنی هستند .

تجارت الکترونیک، به مجموعه فعالیتهاییاطلاق می گردد که مستقیماً به وسیله ارتباطات الکترونیکی (شبکه ای) پشتیبانی میشود .

تفاوت کسب و کار الکترونیک و تجارتالکترونیک

کسب و کار الکترونیک به مفهوم کلی شامل به کارگیری فناوریهای جدیدبرای برقراریارتباطات زنجیره ای بین سازندگان، فروشندگان، عرضه کنندگان و به طور کلی ارایهدهندگان کالا و خدمات از یک سو و خریدار و مصرف کننده و یا به طور کلی مشتری از سوی دیگر است و نتیجه آن اتخاذ تصمیمهایبهتر، بهینه سازی کالا وخدمات، کاهش هزینه ها و گشودن کانالهای جدید است. ولی تجارت الکترونیک به هر شکلی از نقل و انتقالات در تجارت اطلاق میشود که در آن طرفین،بیشتر از طریق الکترونیکی با یکدیگر در تماس هستند تا از طریق نقل و انتقالات فیزیکی.به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک زیربخشی از کسب و کار الکترونیک در سازمانها است، زیرا در کسب و کار الکترونیک، شکلالکترونیکی کلیهفرایندهای کسب و کار سازمان از قبیل تولید، تحقیق و توسعه امور اداری، مالی، مدیریتنیروی انسانی، پشتیبانی و تجارت مطرح است. در حالی که در تجارت الکترونیک تنها فرایند تجارت سازمان به صورتالکترونیک یک جزءبنیادیاز کسب و کار الکترونیک به حساب می آید.

کسب و کار الکترونیک باعث می شود تا فرایندهای تجارت، روابط و دادوستد جهانی گردد.محیط تجاری شرکت، ممکناست، شامل یک شبکه جهت دسترسی به سازمانهای عمومی یا شبکه هایی که با محافظت خاصبرای دسترسی افرادی خاص طراحی شده و یا حتی شبکه داخلی باشد که برای دسترسی افراد و کارمندان داخل شرکت طراحی شدهاست. کسب و کارالکترونیکتنها قراردادن یک صفحه شبکه ای نیست. بلکه محیط مدلهای تجاری اعم از تجارت با کارمندان، مشتریان، تامین کنندگان و شرکااست.

انواع کسب و کار الکترونیک

کسب و کار الکترونیک بسته به اینکه طرفهایمعامله سازمانها یا افراد باشند به انواع زیر تقسیم می شوند. در اینجا روابط بر مبنای اهداف تجاری شکل می گیرد .

1) واحد تجاری با واحد تجاری (BUSINESS TO BUSINESS = B2B) ؛

2) واحد تجاری با مصرف کننده (BUSINESS TO CONSUMER = B2C)

3) مصرف کننده با مصرف کننده (CONSUMER TO CONSUMER = C2C)

4) واحد تجاری با دولت (BUSINESS TO GOVERNMENT = B2G)

5) دولت با واحد تجاری (GOVERNMENT TO BUSINESS = G2B)

شیوه های کسب و کار الکترونیک

به طور کلی سه شیوه معاملات کسب و کار الکترونیکی وجود دارد : OFF LINE = در این شیوه بنگاههابرای انجام فعالیتهای تجاری از سیستم پست الکترونیکی استفاده می کنند.

ON LINE = در این شیوه، & بنگاهها از طریق «<تعیین کنندهمتحدالشکل منبع » (UNIFORM RESOURCELOCATOR = URL) اقدام به معاملات تجاری می کنند . URL ها آدرسهایی هستند که ساختار آنها برای همه کامپیوترها یکسان است و به وسیله آن می توان به منبعمورد نظر دست یافت(اسنل، 1379، ص 77). دروازه شبکه(PORTAL) یک صفحه شبکه است که در آن لینک هایی برای رفتن به سایت های محتوی اخبار مربوط بهموضوعهای مختلف وجوددارد. این صفحات دارای تعداد زیادی آدرس با موضوعهای مختلف هستند. (اسنل، 1379، ص 97). خدمات دروازه شبکه اغلب شاملموتورهای جستجوگر،پست

الکترونیکـــــی، چت، نقشه ها، فروش و گزینههای دیگری برایمشتریان است . درواقع دروازه های شبکه هدفی برای تبلیغات و بازاریابی هستند.

مزایای استفاده از کسب و کار الکترونیک :

1) نزدیک شدن ارتباطات؛

2) دستیابی به بازارهای جدید؛

3)افزایش میزان فروش و سود؛

4) حذف هزینه هایی مانند تهیه کاغذ، چاپ،بروشور و کاتالوگ؛

5) کاهش هزینه های معاملاتی و تدارکاتی؛

6) بهبود مدیــریت بر روابط مصرف کننده،عرضه کننده و کارکنان؛

7) کاهش آلودگی محیط زیست، ترافیک و ازدحام .

معایب کسب و کار الکترونیک

1) مسئله امنیت، امکان ورود به سیستم هایشما از طریق آدرس پست الکترونیکی، سایت شبکه و دستیابی به اطلاعات مالی و غیره؛

2)اختلال در برنامه کاری در صورت خرابی سیستم؛

3) از دست دادن کنترل؛

4)مشکلات و هزینه های به روز بودن بافناوریهایی که به سرعت پیشرفت می کنند.