دولت الکترونیک محقق نمیشود، مگر درصورتیکه شهروند الکترونیک داشته باشیم.
«دولت الکترونیک محقق نمیشود، مگر درصورتیکه شهروند الکترونیک داشته باشیم.»
این شعار سرآغاز طرحی است که با هدف قرار دادن کوچکترین رده سنیدانشآموزان به منظور تربیت شهروندان الکترونیک منجر به تأسیس اولیندبستان الکترونیکی کشور شده است.
دبستان پیشتازان کامپیوتر ایران (پکا) در قالب طرحی با همین نام، روزچهارشنبه در منطقه ۴آموزش و پرورش رسما افتتاح شد. پیش از این، با تولیدمحتوای الکترونیکی تعدادی از کتابهای درسی در مقاطع مختلف تحصیلی وهمکاری با حدود ۵۰ مدرسه در کشور، طرح پکا آغاز شدهبود.
استفاده از ICT در آموزش دروس در این مدارس به همراه آموزش مهارتهایکامپیوتری به دانشآموزان از برنامههایی است که در این طرح مورد نظر قرارمیگیرد.
● فناوری اطلاعات در هزاره سوم
هزاره سوم را هزاره مهارتها نامیدهاند.گفته میشود تا چند سال دیگرکسانی را بیسواد میگویند که با کامپیوتر و زبانهای بینالمللی آشنایینداشته باشند.
چنین تغییراتی باعث شده تا سامانه آموزشی هم در بسیاری از کشورها متحولشود. استفاده از فناوریها و ابزار نوین در آموزش، به کارگیری کامپیوتر واستفاده از شبکه اینترنت و دیگر فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی از جملهاین تحولات است.
این امر تا آنجا پیش رفته که در کشورهایی چون آمریکا استفاده دانشآموزاناز لپتاپ در کلاسهای درس پدیدهای عادی است و استفاده از ابزارهای سنتینوشتن کمکم به فراموشی سپرده میشود.
چندی پیش یک مدرسه آمریکایی تمامیکاغذ و کتابها را کنار گذاشت و با ایناستدلال که هر دانش آموز ۵۰۰ دلار جهت خرید کتابهای خود هزینه میکند امابا ۸۰۰ دلار صاحب یک لپتاپ میشود که جایگزین کتابهایشان میشود ولابراتورهای رایانهای مدرسه نیز از کار حذف میشوند، لپتاپهایدانشآموزان را جایگزین کتاب و دفترهای کاغذی کرد.
چنین تغییراتی نه تنها در کشورهای آمریکایی و اروپایی، بلکه در کشورهایآسیایی چون فیلیپین، مالزی، امارات و همچنین کشورهای آفریقایی در شرفوقوع است.
تأسیس مدارس هوشمند در امارات و مالزی و دستور وزیر آموزش فیلیپین مبنی بربررسی اینکه کدام یک از تجهیزات ICT در مدارس بازدهی بهتری دارند، در قالببرنامه آموزش فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی در تمامی مدارس این کشور از۲سال پیش شاهدی بر این مدعاست.
توسعه مدارس الکترونیک آفریقا (NEPAD) نیز در راستای همین رویکرد انجاممیشود. در این طرح که اولین مرحله آن در ۲۰ کشور از جمله آفریقایجنوبی،موزامبیک، اتیوپی، موریتانی، اوگاندا، مالی و کامرون به اجرا در میآید،مجهز کردن تمامی مدارس ابتدایی و راهنمایی آفریقا به رایانه، رادیو وتلویزیون، تلفن و فکس، دوربینهای دیجیتال و ارتباط دهی آنها به اینترنت،در دستور کار قرار دارد.
اما در کشور ما با وجود تمام محدودیتهای زیرساختی، محروم بودن بسیاری ازمدارس از سایتهای کامپیوتری و همچنین عدم دسترسی بسیاری از دانشآموزانبه اینترنت چه در مدرسه و چه در منازل، تجهیز مدارس به تعداد قابل قبولیرایانه و همچنین اتصال آنها به شبکه اینترنت چندسالی است که در دستورکار مسئولان آموزش و پرورش قرار گرفته است.
فتتاح چندین دبیرستان هوشمند در استانهای تهران، کرمان، مازندران، لرستانو یزد را شاید بتوان جدیترین حرکتی دانست که در راستای استفاده از فناوریاطلاعات در آموزش دانشآموزان در چند سال اخیر شکل گرفته است.
● پیشتازان کامپیوتر در ایران
آموزش کامپیوتر به همراه آموزش به وسیله کامپیوتر هدفی است که در پیش دبستان و دبستان پیشتازان کامپیوتر ایران (پکا) دنبال میشود.
لی معصومی مدیر اجرایی این دبستان در این زمینه به همشهری میگوید: دربسیاری از مدارس آموزش کامپیوتر سلیقهای است، اما مجتمع فنی تهران از سال۸۲ در قالب طرح پکا آموزش کامپیوتر و همچنین آموزش دروس با استفاده ازکامپیوتر در مدارس را آغاز کرد.
به گفته مهندس معصومی در این طرح که در بیش از ۵۰ مدرسه در مقاطع مختلفتحصیلی اجرا شده است، محتوای بسیاری از دروس به صورت الکترونیکی درآمده وبه صورت CD در اختیار دانشآموزان قرار گرفته است.
تجهیز سایتهای کامپیوتری مدارس، ایجاد شبکه و استفاده از تجهیزات صوتی وتصویری و نرمافزارهای آموزشی در تدریس برخی دروس از دیگر مواردی است کهدر این طرح اجرا شده است.
تفکر مدیران برخی مدارس که IT را امری لوکس تلقی میکنند از یک سو وعدموجود پتانسیل و زیرساختهای لازم در برخی مدارس دیگر موجب آن شد تاطرح پکا در مدارس بسیاری با استقبال مواجه نشود .
به این ترتیب ۱۳۰ دانشآموز این مدرسه علاوه بر آموزش سرفصلهای مصوبآموزش و پرورش، ۲ جلسه در هفته را در سایتهای کامپیوتر مدرسه میگذرانندتا از آموزشهای لازم بهرهمند شوند.
تدریس دروس به شیوه فعال، استفاده از نرمافزارهای آموزشی، ویدئوپروژکتور و همچنین فیلمبرداری از تمام ساعات کلاس به منظور استفادهدانشآموزان از تدریس معلم در هر زمان دیگر از دیگر مزایای این مدرسه است.
مهندس قریشی، مدیر این مدرسه در این زمینه میگوید: ما محتوای الکترونیکیدروس و همچنین فیلم آموزش معلمان در کلاسها را به شیوههایی چون قراردادن این موارد روی پرتال مدرسه روی شبکه اینترنت در اختیاردانشآموزانمان قرار میدهیم تا آموزش بچهها محدود به ساعات مدرسه نشود.
به گفته وی برگزاری آزمونهای آنلاین، امکان پیگیری پیشرفت دانشآموزاناز سوی والدین به وسیله همین پرتال، استفاده از نرمافزار مدرسه مجازی بهمنظور آموزش بچهها از دیگر امکانات این مدرسه است.
مسلما استفاده از چنین شیوههایی در آموزش علاوه بر عمق بخشیدن به مسائل، جذابیت درس خواندن را برای کودکان دو چندان میکند.
اما باید دید در عمل دانشآموزان کلاس چهارم و پنجم دبستان که سالهای پیشبا شیوه معمول درس خواندهاند و سالهای بعد را نیز باید در مدارس عادیبگذرانند از این شیوه آموزش چه بهرهای میبرند.
برای عقب نماندن از قافله جهانی و نهادینه کردن مفاهیمی چون تجارتالکترونیک، دولت الکترونیک، شهروند الکترونیک و در نهایت جامعه الکترونیک،تأسیس دبستان پیشتازان کامپیوتر ایران یک قدم مثبت است؛ اما این اولین قدماست و برای رسیدن به منزل مقصود گامهای زیادی فاصله داریم.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
منبع خبر: مرکز توسعه و تبادل دانش فناوری اطلاعات
۱۹ آبان ۱۳۸۸ ساعت ۱۲:۲۲:۲۵ بعد از ظهر