اطلاعات عمومی بیمه

● بیمه چیست ؟
بیمه ، اشخاصی را كه متحمل لطمه ، زیان یا حادثه ناخواسته ای شده اند قادر می سازد كه پیامدهای این وقایع ناگوار را جبران كنند. خسارت هایی كه به این قبیل افراد پرداخت میگردد از پول هایی تأمین می شود كه برای خرید بیمه نامه می پردازند و با پرداخت آن در جبران خسارت همدیگر مشاركت می كنند. به بیان دیگر همه آن هایی كه خود را بیمه میكنند با مشاركت در سرمایه ای كه متعلق به همه خریداران بیمه است ، در جبران خسارت و زیان های هریك از افراد بیمه شده ،شریك و سهیم می شوند.
بیمه گران خطرهای احتمالی را به خوبی می شناسند و احتمال وقوع آن ها رامی دانند بنابر این می توانند میزان حق بیمه ای را كه هر شخص باید بپردازد به نحوی محاسبه كنند كه مبلغ جمع آوری شده برای جبران خسارت هایی كه پیش خواهد آمد، كافی باشد. بدیهی است كه تنها تعدادی از آنان كه خود را بیمه كرده اندنیاز به جبران خسارت از محل مبلغ جمع آوری شده خواهند داشت .
بر این اساس ، مقدار حق بیمه مربوط به هر نفر متقاضی بیمه با توجه به دو عامل مهم محاسبه می شود: نخست این كه ، به طور كلی احتمال بروز خسارت در آینده چه قدر است و دوم ،آن كه احتمال وقوع حادثه برای بیمه گذار متقاضی بیمه بیشتریا كمتر از میانگین احتمال خطر مزبور باشد. برای روشن شدن موضوع ۳ مثال می آوریم .
۱) در بیمه های مربوط به اتوموبیل :
جوانی كه اتوموبیل پرقدرتی دارد یاراننده ای كه قبلا چند مورد تصادف داشته و خودش مقصر بوده است ، از راننده میان سال و با تجربه ای كه اتوموبیل كم قدرتی دارد و قبلا تصادف نكرده است ، حق بیمه بیشتری می پردازد
۲) در بیمه آتش سوزی :
صاحب مغازه ساندویچ فروشی ، ازصاحب یك دفتر خدماتی حق بیمه بیشتری می پردازد یعنی ، هر چه احتمال خطربیشتر باشد، حق بیمه نیز بیشتر خواهد بود
۳) برای فردی جوان و تندرست كه شغل بی خطری دارد خریدن بیمه زندگی آسان تر و حق بیمه آن هم كمتر خواهد بودتا فرد سال مندی كه شغل پرخطری دارد.
● بیمه چگونه به وجود آمد؟
بیمه های غیرزندگی ، پیشینه بلند مدتی دارند. نوعی از بیمه های دریایی حدود ۳۰۰۰ سال قبل مورد استفاده قرار گرفت . بیمه های زندگی نیز سابقه زیادی دارند.این نوع بیمه ها نخستین بار هنگامی پدید آمد كه سربازان رومی قسمتی از دستمزدخود را در صندوقی جمع آوری كردند تا چنانچه در جنگ كشته شدند، آن پول به خانواده هایشان پرداخت شود.
● بیمه در دنیای امروز
امروز دیگر تصوراین كه گونه ای از فعالیت انسان بدون وجود بیمه شكل پذیردمشكل است . به ویژه آن كه در قرن بیستم تحولات تكنولوژی ، حمل و نقل وارتباطات با سرعت و وسعت شگفت آوری انجام پذیرفته است . برجسته ترین نمونه این موضوع پیشرفت موتور اتوموبیل است كه متعاقب آن بیمه اتوموبیل به یكی ازمهم ترین بخش های صنعت بیمه تبدیل شده است .
توسعه مهم دیگر، افزایش تعداد ریسك های یگانه خیلی بزرگ است .نفتكش های غول پیكر و هواپیماهای بسیار بزرگ نمونه هایی هستند كه نشان می دهند سرمایه تحت پوشش بیمه ممكن است صدها میلیون تومان ارزش داشته باشد. مشكلات مربوط به پوشش چنین سرمایه های عظیمی باعث شده است كه بیمه گران به پشتیبانی یكدیگر، یك خطر بزرگ را در سطح داخلی و بین المللی به صورت بیمه اتكایی مجدد بین خود توزیع كنند و از عهده جبران خسارت های هنگفت برآیند.
همراه با ارتقا و پیچیدگی بیشتر زندگی انسان امروز، بیمه ها نیز از زوایای مختلف و با شتاب توسعه یافته اند. زیان هایی كه ممكن است به طور ناخواسته در جریان فعالیت و زندگی عادی هر فردی به دیگران وارد آید و در قبال آن ها مسؤول واقع شود بابیمه مسؤولیت تحت پوشش قرار میگیرند.در این خصوص ، می توان به بیمه مسؤولیت پزشكان و بیمه مسؤولیت تولید كنندگان اشاره كرد. نمونه های جدیدتر، بیمه افترا برای روزنامه نگاران و ایستگاه های رادیو و تلویزیون و بیمه آلودگی ناشی از نشت نفت از تانكرهاست . بیمه های سیل ، زلزله وخرابی كامپیوترنیز بر همین منوال ظهور كرده اند.
بیمه های زندگی نیز پیشرفت های شگرفی یافته و مجموعه متنوعی از انواع این نوع بیمه را ارائه كرده است در این زمینه انواع بیمه های مستمری و عمر و پس انداز به طور چشم گیری افزایش یافته است در ادامه ، بیمه گران رشته زندگی مجبور شده اندكه با مشكلات جدیدی نظیر بیماری ایدز مواجه شوند و درباره پیشرفت علم ژنتیك بیندیشند
● بیمه های غیرزندگی
بیمه دریایی كه امروز وجود دارد احتمالا در حدود سده های یازدهم و دوازدهم میلادی در منطقه ای در شمال ایتالیا به وجود آمده است شخصی به نام لومباردز درسده های چهاردهم و پانزدهم انگلیسی ها را با این نوع فعالیت آشنا ساخت مفاهیم بیمه گر و بیمه گری ، نخستین بار در بیمه دریایی مطرح شد. آن روزها هر بازرگانی كه حاضر به تقبل بخشی از یك خطر بود نام خود را همراه با سهمی كه از آن خطر قبول می كرد در پایین صفحه ای كه جزئیات خطر مزبور در آن درج شده بود می نوشت .آن وقت مالكان كشتی ها و بازرگانان دریافتند كه می توانند كشتی ها را برای حمل اجناس سودآور اعزام كنند زیرا می دانستند چنانچه كشتی دچار حادثه شود ازاین طریق جبران خواهد شد. در سال ۱۶۶۶ آتش سوزی بسیار بزرگی در لندن روی داد كه باعث به وجودآمدن بیمه آتش سوزی شد. معلوم نیست كه نخستین بیمه آتش سوزی به صورت امروزی در چه زمانی صادر شد اما گفته می شود كه نخستین شركت بیمه آتش سوزی به نام اداره آتش در سال ۱۶۸۰ بنیان نهاده شد كه بعدها فونیكس لقب گرفت
● نفع بیمه پذیر
نفع بیمه پذیر یك اصل اساسی بیمه است . مفهوم این اصل آن است كه فردی كه در صدد گرفتن بیمه است باید به طور قانونی اختیار بیمه كردن اموال ، حادثه یازندگی را داشته باشد. به بیان دیگر، وقوع حادثه ای كه تحت پوشش بیمه است ، یامرگ بیمه شده باید باعث زیان مالی برای خریدار بیمه شود. برای مثال ، آقای بهزادی نمی تواند خانه آقای بهروزی را بیمه كند زیرا تخریب خانه آقای بهروزی موجب زیان مالی برای آقای بهزادی نمی شود. بر همین قیاس ، شما نمی توانیدزندگی دیگران را بیمه كنید مگر آن كه منفعتی در زندگی فرد بیمه شده داشته باشید.
● دیگر اصول بیمه
اصول بیمه را كه شامل همه بیمه ها می شود به صورت زیر بیان می كنند:
الف) بیمه تنها به اندازه ارزش واقعی اموال تحت پوشش بیمه خسارت را جبران می كند. برای مثال بیمه نمیتواند زیان های عاطفی را تحت پوشش قرار دهد.
ب) همواره باید تعداد فراوانی خطرهای همگون وجود داشته باشد تا بااستفاده از تشابه خطرها بتوان خسارت را بین همه بیمه گذاران توزیع كرد.
پ) باید امكان محاسبه احتمال وقوع خسارت وجود داشته باشد تا بیمه گران بتوانند حق بیمه متناسب با خطر مربوط را تعیین كنند.
ت) خسارت ها نباید عمدی و قابل اجتناب باشند یا قبل از بیمه كردن ، به وجودآمده باشند. به طور بدیهی نمی توان برای خانه ای كه آتش گرفته و فردی كه فوت كرده است بیمه نامه گرفت .
ث) زیان مالی برخی از خطرها چنان گسترده است كه فقط دولت توانایی مقابله با آن ها را دارد. این نوع خطرها ) اغلب ناشی از جنگ یا تابش های هسته ای و رادیواكتیو( به طور معمول بیمه پذیر نیستند.
● خطر
بیمه نگرانی ناشی از خطر را از زندگی مردم و فعالیت های اقتصادی دور می كندو به بیمه گذاران آرامش خاطر می دهد. بیمه گذار می داند كه در ازای پرداخت حق بیمه چنانچه حادثه نامنتظره ای رخ دهد، زیان مالی آن از محل حق بیمه های جمع آوری شده جبران خواهد شد. به بیان بهتر، بیمه گذار با پرداخت حق بیمه و دریافت بیمه نامه ، آرامش خاطر به دست می آورد پس اگر حادثه ای رخ نداد وخسارتی نیز دریافت نشد، خریدن بیمه نامه بیهوده نبوده است.