در ابتداي قرن بيستم تويوتا يك كارخانه ريسندگي بود. ساكيشي تويودا كه سال‌ها در راه شغل پدر خود، يعني فروش فرش فعاليت مي‌كرد اين كارخانه را راه انداخته بود و در سال ۱۸۹۴ با هوش سرشار خود يك ماشين بافندگي صنعتي ابداع كرده بود. او در سال ۱۹۲۴ نوع تمام اتوماتيك آن را ساخت و دو سال بعد كارخانه اتوماتيك ريسندگي تويوتا، پابه عرصه وجود نهاد.
بسياري از ايده‌هاي خوب مديريتي مانند بهبود مستمر كه بعدها در تويوتا به كار گرفته شد، از اوست. ساكيشي مي‌گفت: پنجره را بازكن، دنياي بزرگي در بيرون وجود دارد. وي تمام عمر خود را وقف طراحي و ساخت ماشين‌آلات نساجي اتوماتيک نمود و 100 اختراع از خود باقي گذاشت که بعضي از آنها متعلق به خارج از ژاپن بود.
پسر كنجكاو و مستعد او، كيشيرو كه در رشته مهندسي مكانيك از دانشگاه توكيو فارغ‌التحصيل شده بود دركارخانه پدر مشغول به كار شد، اما همه توجه و همت او صرف توليد موتور خودرو شد. در سي‌ام مارس 1930، کيشيرو دفتري در گوشه کاخانه نساجي داير کرد و به همراه چند مهندس تحقيقات روي موتورهاي کوچک را آغاز نمود. افراد زيادي او را به اين کار تشويق کردند و بعضي‌ها هم سرمايه‌گذاري در اين طرح را ساده لوحانه مي‌دانستند.
ولي کيشيرو هم مصمم بود و هم معتقد به اين اصل که نبايد صرفا از آمريکايي‌ها تقليد کرد. او مي‌گفت که مي‌بايست خودروهايي را به توليد انبوه رساند که با شرايط ژاپن تطابق داشته باشد و قابل رقابت با مدل‌هاي خارجي باشد، چه به لحاظ عملکرد و چه به لحاظ قيمت. پس تحقيق روي موتورهاي گازوئيلي را آغاز كرد و سه سال بعد بخش خودرو را در قسمت كوچكي از كارخانه ريسندگي پدر راه انداخت.
در سال ۱۹۳۵ اولين كارخانه خودرو تويوتا آغاز به كار كرد و سال بعد لوگوي تويودا به تويوتا تغيير يافت. يك سال بعد، يعني سال ۱۹۳۷ شركت تويوتاموتور به طور رسمي‌افتتاح شد. بدين‌ترتيب يكي از موفق‌ترين كارخانه‌هاي ريسندگي ژاپن در بين دو جنگ جهاني با تغيير گرايش، به كارخانه خودروسازي تبديل شد. تلاش و همت كيشيرو تويودا باعث شد كه از دل كارخانه پدر، كارخانه جديد تاسيس شود.
در ابتدا خود كيشيرو به عنوان قائم مقام شركت جديد عمل مي‌كرد و در سال ۱۹۴۱ به عنوان مديرعامل مشغول به كار شد. بلافاصله پس از راه افتادن شركت جديد، اصول مديريتي نويني در اداره كارخانه به كار گرفته شد. در سال ۱۹۳۸ سيستم Jit به كار گرفته شد. Just in time سيستمي‌است که در آن تويوتا از هيچ انباري استفاده نکرده و مواد اوليه را مستقيما به خودرو تبديل کرده و خودرو را بلافاصله به مشتري تحويل مي‌دهد. اولين محصول تجاري شركت تويوتا، كاميون ۵/۱ تني G۱ بود. طي جنگ جهاني دوم تمام كارخانه در اختيار جنگ بود و براي ارتش كاميون توليد مي‌كرد.
تا چند سال بعد از اتمام جنگ نيز، اشغالگران اجازه توليد خودرو به تويوتا ندادند. در سال ۱۹۵۲ با مرگ كيشيرو، مسووليت شركت برعهده ايجي تويودا پسر عموي او قرار گرفت. ايجي به همراه پسر كيشيرو، شوئي شيرو تويودا، طي سال‌هاي بعد تويوتا را به يكي از شركت‌هاي بزرگ خودروسازي جهان تبديل كردند. در سال ۱۹۷۷ مركز فني تويوتا در آمريكا افتتاح شد و همكاري تويوتا با جنرال موتورز در آمريكا برای اولین بار در سال ۱۹۸۴ صورت گرفت.
اکنون تويوتا بزرگ‌ترين توليدکننده خودرو در ژاپن و دومين توليدکننده بزرگ خودرو در جهان است که از وسايل نقليه کوچک گرفته تا کاميون‌هاي بزرگ را در انواع مدل‌ها توليد مي‌کند. شرکت تويوتا همچنين فعاليت‌هاي مختلفي در زمينه خدمات مخابراتي - خانه‌هاي پيش ساخته و قايق‌هاي تفريحي انجام داده است. فروش جهاني تويوتا در سال گذشته ميلادي (۲۰۰9) بيش از 208 ميليارد دلار بوده و سود خالصي معادل 5/4 ميليارد دلار را از آن خود کرده است. گروه تويوتا تصميم دارد در سال‌جاري فروش جهاني‌اش را بالا برده و به بزرگ‌ترين توليد کننده خودرو در جهان تبديل شود. تويوتا در چشم‌انداز جهاني خود که براي سال ۲۰۱۰ ارائه داده است، تصوير جديدي براي تويوتا در آينده ترسيم کرده، خلق خودروها و جامعه خودرو محور كه در آن افراد مي‌توانند با سهولت و ايمني رانندگي كنند. براي دستيابي به اين مقصد، بايد موازنه‌اي بين كمينه كردن و بيشينه كردن وجود داشته باشد. كمينه كردن، چشم‌انداز و فلسفه تلاش‌هاي تويوتا در به حداقل رساندن جنبه‌هاي منفي خودرو مانند تاثيرات مخرب زيست‌محيطي، ترافيكي و تصادفات است. بيشينه كردن، فلسفه و چشم‌انداز تويوتا در بيشتر كردن جنبه‌هاي مثبت خودرو مانند راحتي، سرگرمي، مشعوف ساختن و مهيج كردن است. تشديد موثر اين دو رويكرد، پیشرفت پايدار را در پي دارد.
شركت خودروسازي تويوتا در حال طراحي و ساخت خودروهايي است كه از نظر شكل با نمونه‌هاي خودروهاي موجود در بازار متفاوت است و قصد دارد مدل‌هاي جديد خودروهاي غيرعادي خود را در چندين نمايشگاه خودرو به نمايش بگذارد. به نظر مي‌رسد شركت تويوتا براي مقاصد تبليغاتي، اين خودروها را ساخته باشد، زيرا اين مدل از خودروها در محبوبيت نشان تويوتا بسيار موثر خواهند بود.
تويوتا توانست نام لکسس را از يک تازه وارد در ابتداي دهه نود به يکي از با کيفيت‌ترين خودروها در اوايل قرن جديد تبدیل کند و فاصله‌اش با بهترين اتومبيل‌هاي لوکس را به کمترين حد برساند. هم‌اكنون كاتسواكي واتانا‌به مديرعامل تويوتا است. او هماهنگي با مردم، جامعه و محيط را سرلوحه شعار خود قرار داده و مي‌گويد: هدف ما اين است كه يك شهروند جهاني خوب باشيم.
- مقالات مرتبط: