در روز هفتم مه سال ۱۹۴۶ ماسارو ايبوكا و آكيو موريتا دو مهندس نابغه ژاپنی، شركت مشترك خويش را با نام «توكيو تسوشين كوگيو» تاسيس كردند. موريتا تا آن زمان جوان ۲۳ ساله اي بود که رشته فيزيك را در دانشگاه اوزاكا به پايان رسانده و يك دوره آموزش افسري را هم تمام كرده بود.
او در مهمترين پروژه تحقيقاتي ارتش به كار اشتغال داشت. اين واحد تسليحات و بمبهاي هدايت شونده و تجهيزات ديد در شب ابداع ميكرد. براي موريتا بسيار جذاب و وسوسهبرانگيز بود كه در تيم اجراي پروژه حضور داشته باشد. ايبوكا نيز به عنوان مهندس فني نيروي دريايي، عضو كليدي همين گروه بود. مهمترين موفقيت او تا آن زمان اختراع اولين دستگاه ويژه جستوجوي زيردريايي به حساب ميآمد که در نيروي هوايي امپراتوري به خدمت گرفته شد و كارآيي بالايي از خود نشان داد. ايبوكا و موريتا براي اولين بار در پاييز ۱۹۴۴ به عنوان اعضاي گروه فوق سري «كميته تحقيقات جنگ» با يكديگر ملاقات كرده بودند. همين گفتوگوها مبناي تداوم همكاري بنيانگذاران شركت سوني شد. لذا آنها هيچ فرصتي را از دست ندادند و بلافاصله دست به كار شدند و از طريق حاميان با نفوذ خود، سرمايه لازم براي تاسيس شركت را به دست آوردند و سوني اوايل سال ۱۹۴۶ تاسيس شد. اين دو كارشناس به دنبال محصولات جديد و كارآ بودند و ميخواستند كالاهاي مصرفي كاملا نويني روانه بازار كنند. براي اين کار تكنولوژي مورد نيازشان را خود ابداع كردند. اين ايده بعدها يكي از اصولي بود كه آنها و همين طور مديران سالهاي اخير سوني از آن پيروي ميكردند، شركتي كه همواره خواسته همه ابداعات و كارها را خودش به تنهايي انجام دهد و در همه زمينهها پيشگام باشد. چنين برداشتي ميتواند توجيهگر بلندپروازياي باشد كه سالها بعد سوني با آن بازار جهان را فتح كرد.
اولين محصول آنها يك پلوپز برقي بود که هيچ گاه به بازار عرضه نشد. ابداع يك بالش الكتريكي گرم كننده نيز موفقيت اندكي به همراه آورد، ولي در سال ۱۹۵۰، توليد اولين نوار ضبط صوت و دستگاه پخش آن در بازار ژاپن يك نقطه عطف پديد آورد. ايبوكا و موريتا در آن زمان بيش از صد كارمند داشتند، اما هنوز هم شركت آنها كوچك و كم اهميت بود. اين وضعيت در يكي از روزهاي سال ۱۹۵۳ تغيير كرد. در آن روز آكيو موريتا به نيويورك سفر كرده بود تا گواهي اعطاي مجوز ساخت ترانزيستور را در شركت «وسترن الكتريك» امضا كند. به اين ترتيب يك افسر ژاپني توانست تنها هشت سال پس از جنگ با پرداخت ۲۵ هزار دلار يكي از مهمترين اختراعات جهان را از آن خود کند. مجله نيوزويك در مورد موريتا نوشت: او مردي بود كه به تنهايي تصور جهانيان از تجار ژاپني را تغيير داد.
چهار سال بعد که آنها شروع به فروش اولين راديوهاي ترانزيستوري جيبي در دنيا كردند، به دنبال نامي جديد و مناسب براي شركتشان ميگشتند. لذا يكي از كلمات رايج در آن زمان يعني Sonny به معناي پسر بچه را با عبارت لاتين Sonus که از ريشه Sound بود، تركيب كردند و از آن كلمه Sony را پديد آوردند که در هر زباني به راحتي قابل تلفظ کردن و خوانده شدن است. اين ترکيب گوياي گروهي از جوانان است که انرژي و علاقه بسياري براي ارائه توليدات و ايدههاي جديد دارند.
با نامگذاري جديد، شركت به تجارت با آمريكا متمايل شد. ايبوكا و موريتا دريافتند كه در درازمدت مهمترين بازار آنها به ويژه در بخش ابداعات جديد، ايالاتمتحده خواهد بود. آنها به اين نتيجه رسيدند كه هر كس بتواند در آنجا نفوذ كند ميتواند در تمام دنيا فعاليتهاي خود را گسترش دهد.
اواخر دهه پنجاه بسياري از شركتهاي ديگر ژاپني مثل تويوتا نيز به همين نتيجه رسيدند، ولي ميتوان سوني را تنها شركت ژاپني دانست كه حاضر شد تمام سياستهاي خويش را مبتني بر مقتضيات تجارت در ايالاتمتحده شكل دهد.
در سالهاي بعد، اولين تلويزيون تمام ترانزيستوري دنيا، اولين دستگاه ضبط ويدئويي ترانزيستوري و بسياري ابداعات بزرگ شكل گرفتند که مشهورترين آنها واكمن و دستگاههاي استريوي قابل حمل بودند، البته شكستهايي هم وجود داشت. از آنجايي كه ايبوكا و موريتا مغرورتر از آن بودند كه سيستم ابداعي ويدئويي خويش موسوم به بتاماكس را در اختيار ديگران قرار دهند، سيستم VHS كه توسط رقيب اصلي يعني شركت ماتسوشيتا اختراع شده بود در جهان به قدرت اول بدل شد، ولي در مورد تكنولوژي ديسك فشرده كه توسط سوني و فيليپس ابداع شده بود، اشتباه مذكور تكرار نشد و امروزه اين نوع CD در سراسر جهان به يكي از لوازم عادي در منزل تبديل شده است.
در سالهاي آخر قرن بيستم، سوني پس از خريد شرکت موسيقي CBS Records، با يك سرمايهگذاري فوقالعاده كلان يكي از شركتهاي اصليهاليوود به نام كلمبيا پيكچرز را خريد و اين زماني بود كه ژاپن موفقيت اقتصادي بلامنازع خويش را به رخ جهانيان كشيد. سوني تجسم اين موفقيت بود، موفقيتي كه البته مدت زيادي به طول نينجاميد، زيرا ژاپن دچار بحران عظيمي شد و موريتا که دوران پيري را سپري ميکرد، اذعان کرد: اگر سيستم اقتصادي ژاپن كمبودهاي زيادي داشته باشد، قطعا يكي از آنها هماهنگي كم با غرب است. در سال ۲۰۰۱ شرکت سوني اريکسون توسط دو شرکت سوني ژاپن و شرکت ارتباطاتي سوئدي اريکسون براي توليد موبايل تاسيس شد. دليل اين ترکيب تخصص سوني در دستگاههاي الکترونيکي مصرفي و رهبري تکنولوژيکي اريکسون در بخش ارتباطات بود. آنها هماکنون محصولات کاملي براي همه گروها با نام «سوني اريکسون» دارند. سوني اريکسون در حدود ۸۰۰۰ کارمند در سرتاسر جهان دارد. در اوايل تاسيس شرکت، دستيابي به موفقيت اصولا قابل تصور نبود. خبر بمباران هيروشيما براي آنها غيرقابلدرك و تصور بود و شكاف و فاصله تكنولوژيكي ژاپن با ساير کشورها فوقالعاده زياد به نظر ميرسيد، ولي با تحقيقات و فناوري که همواره بستر فعاليتهاي شركت سوني بودهاند و همچنين احساس رقابت در کنار اعتقاد به لزوم يادگيري از غرب آنها مصمم شدند که در آينده بايد حتما به لحاظ فناوري پيشتاز باشند. اکنون مدتها است كه مارك سوني براساس نظرسنجيها مطمئنترين مارك در ميان مردم محسوب ميشود. فروش بالای 80 ميليارد دلار شرکت در سال گذشته نيز گوياي همين مطلب است.
- مقالات مرتبط: