در سال 1971 دو معلم به نام هاي «جري بالدوين» و «زو سيگل» با همکاري نويسندهاي به نام گوردون بوکر، يک کافيشاپ با نام استارباکس در Pike Place شهر سياتل تاسيس کردند.
نام اين شرکت از شخصيت استارباکس، يکي از شخصيتهاي «موبي ديک»، رمان معروف هرمان ملويل، گرفته شده بود و نشان استارباکس يک پري دريايي با دو دم را نشان ميداد. مشوق اين سه نفر در راهاندازي مکان فوق که در آن قهوه خام و تجهيزات مختلف مرتبط با آن به فروش ميرسيد، شخصي به نام «آلفرد پيت» بود.
در سال 1982 هووارد شولتز (Howard Schultz) با پيشنهاد فروش قهوه و اسپرسو نوشيدني، در کنار قهوه خام، به جمع شرکا پيوست. در آن زمان عقيده عمومي بر اين امر استوار بود که قهوه بايد تنها در منازل افراد تهيه شود، بنابراين سه شريک ديگر (که معتقد بودند ورود به عرصه فروش نوشيدني، باعث انحراف مسير و مانع از رسيدن به هدف مورد نظر خواهد شد) پيشنهاد شولتز را نپذيرفتند.
پس از آن در سال 1985، شولتز به تنهايي يک سري کافيشاپ زنجيرهاي تحت نام «ايل جيورناله» را تاسيس نمود. با اين کار او آن قدر ثروتمند شد که توانست در سال 1987 حق امتياز فروشگاههاي استارباکس را به مبلغ 4 ميليون دلار بخرد. شولتز به سرعت از اين حق امتياز در کافيشاپهاي زنجيرهاي خود استفاده کرد و به گسترش کافيشاپ استارباکس در کشورهاي مختلف همت گماشت.
اولين کافيشاپهاي زنجيرهاي استارباکس در همان سال، در شيکاگو و نيز شهر ونکوور کانادا تاسيس شدند و به تدريج استارباکس به يک امپراتوري در نامهاي تجاري تبديل شد. در سال 1988 در 11 فروشگاه آن حدود 100 نفر کار ميکردند و شعبهها به سرعت در حال گسترش بود. در سال 1996 اولين کافيشاپ استارباکس خارج از آمريکاي شمالي در شهر توکيو راهاندازي شد. در سال 1998 فروشگاههاي اين شرکت در کشور انگلستان نيز با استقبال فراوان روبهرو شد. در ماه آوريل سال 2003، قهوههاي استارباکس به عنوان بهترين قهوه در سياتل انتخاب شد و تعداد شعباتش در سراسر جهان به 6400 رسيد.
استارباکس توانست به صورت آن مفهومي در آيد که شولتز «مکان سوم» ميناميد؛ يعني محلي که بين محل کار و منزل واقع است و براي ديدن دوستان و گذراندن زمان تنهايي به آنجا ميرويد. در واقع تفاوت استارباکس با کافيشاپها و رستورانهاي ديگر اين بود که مکان اجتماعي و محل معاشرت مردم بود و اين تجربه حضور در استارباکس بود که براي آنها جذابيت داشت. اين تجربه شامل موسيقيها و نمايشهاي رومانس و زمان فراغتي که براي آنها فراهم شده بود نيز ميشد. عمده شهرت کافيشاپهاي زنجيرهاي استارباکس، منوي اختصاصي آنها بود که در آن تنوع قهوهها بسيار زياد بود. در نتيجه به منظور آسانتر شدن انتخاب نوع و طعم قهوه براي مشتريان و همچنين امکان تست ترکيبات مختلف، منوها به صورت هفتگي تغيير ميکرد.
علاوه بر قهوه و اسپرسو، نوشيدنيهاي گرم ديگر همچون کاپوچينو و لاتهها که مايه اصلي همگي آنها از اسپرسو تشکيل شده است، شکلات گرم، کرمها و شربتهايي با طعمهاي مختلف که فاقد اسپرسو ميباشند و همچنين چاي، انواع نوشيدنيهاي داخل بطري، شيريني، ساندويچهاي آماده و نوعي ميلکشيک قهوه اختصاصي استارباکس با نام «فراپوچينو» نيز سرو ميشود. در فروشگاههاي واقع در سياتل، شيکاگو و چند شهر ديگر صبحانه شامل تخم مرغ، همبرگر، پنير، شيريني کرهاي (مافين) و ساندويچ اسفناج و پنير نيز به مشتريان پيشنهاد ميشود. ثابت بودن قيمتها در فروشگاههاي استارباکس يکي از قوانين اين شرکت است.
در آگوست 2008 تعداد ۶۱ شعبه استارباکس از مجموع ۸۴ فروشگاه در استراليا تعطيل شد و گفته ميشد استارباکس نتوانسته فرهنگ قهوه مردم استراليا را درک کند. نخستين کافيشاپ استارباکس در استراليا از «هايد پارک» شهر سيدني در سال ٢۰۰۰ آغاز به کار کرده بود. در ژانويه 2009 نيز 300 فروشگاه کمفروش ديگر بسته شد و 7000 فرصت شغلي از بين رفت.
رمز موفقيت استارباکس در شعبههاي متعدد، آن بود که ديگر لازم نبود هزينه زيادي براي تبليغات بپردازد. در واقع خود شعبههاي استارباکس به جاي هزاران بيلبورد تبليغاتي در سراسر دنيا عمل ميکردند.
اکنون استارباکس بزرگترين کافيشاپ زنجيرهاي در جهان است و دفتر اصلي اين شرکت در شهر سياتل آمريکا واقع شده است. بيش از ۱۶ هزار شعبه در نقاط مختلف جهان دارد که حدود ۱۱ هزار شعبه آن در آمريکا قرار دارند. نام استارباکس، مفهوم تجمع يا اجتماع را در ذهن ترسيم ميکند که همان چيزي است که استارباکس قصد فروشش را دارد. موفقيت استارباکس تنها به کشور آمريکا محدود نبوده و اين نام محبوبيت و موفقيت جهاني دارد. امروزه در خيابانهاي مختلف بسياري از شهرهاي بزرگ جهان، کافيشاپهاي استارباکس به چشم ميخورد. حدود 130هزار نفر در شعبههاي مختلف اين فروشگاه فعاليت ميکنند و در سال گذشته ميلادي با فروش معادل 10 ميليارد دلار، سود خالصي بالغ بر 400ميليون دلار به دست آورده است.
کوشان غلامی
- مقالات مرتبط: