در سال 1799 «هيساشي تاناكا» مخترع بزرگ ژاپني که علاقه و مهارت خاصي در مكانيك داشت، متولد شد. تاناکا به خاطر اختراعاتش که شامل عروسک‌هاي مکانيکي و يک ساعت که به وسيله رزونانس (تشديد) عمل مي‌کرد، بسيار معروف شد. تلاش‌هاي او در گسترش سيستم تلگراف در ژاپن، همزمان با دوران امپراتور ميجي، در توسعه اقتصادي و بهبود زيرساخت‌هاي شبكه ارتباطي كشور بسيار موثر بود.
«ايشي سوكه فوجيوكا» نيز در 1857 متولد شد. او در رشته برق که علاقه وافري به آن داشت تحصيل كرد و در سال 1884 در سفرش به آمريكا، ملاقاتي با اديسون داشت. او نيروي برق را به ژاپني‌ها شناساند و ژاپن رابه عصر برق وارد كرد و به اين دليل او را «پدر صنعت برق ژاپن» مي خوانند. او در ساخت نيروگاه‌هاي برق در توكيو مشاركت موثر داشت.
هيساشي در سال 1875، كارخانه تجهيزات تلگراف را در توكيو با نام محلي «تاناکا سيزو شو» (به معني کارخانه مهندسي تاناکا) راه‌اندازي كرد که در سال 1904، اين كارخانه به «كارخانه مهندسي شيبارا» تغيير نام يافت. فوجيوكا نيز در سال 1890، اولين كارخانه توليد لامپ فلورسنت را با نام «شركت برق توكيو» تاسيس كرد و اولين قطار برقي ژاپن را راه‌اندازي نمود. او در سال 1911، موفق به توليد انبوه لامپ تنگستني به نام «لامپ مزدا» شد و در همان سال اولين آسانسور برقي را در ساختمان‌هاي مرتفع توكيو به كار گرفت.
در سال 1939 با ادغام اين دو شركت مكانيكي و برقي، شركت «Tokyo Shibaura Denki» تاسيس شد كه به نام TOSHIBA معروف بود و در سال 1978 رسما به توشيبا تغيير نام يافت. تاناكا در 1881 درگذشت و شاگردش «داي‌كيچي‌تاناكا» كه به تاناكاي دوم مشهور بود، راه او را ادامه داد. فوجيوكا نيز در سال 1918 درگذشت.
ولي کارخانه‌اي که آنها سنگ بناي آن را گذاشته بودند، بسيار پيشرفته بود و در سال 1930 اولين يخچال و ماشين لباسشويي برقي را توليد کرد. اولين جاروبرقي يک سال بعد به بازار عرضه شد و در سال 1942 اولين رادار ژاپني، توسط توشيبا ساخته شد. در سال 1955 پلوپزبرقي و چهار سال بعد اولين تلويزيون ترانزيستوري و اجاق مايكروويو توليد گشت.
در سال 1963 اولين توربين نيروگاه هسته‌اي به قدرت 12500 كيلووات توسط توشيبا تكميل و به كار گرفته شد. در فاصله اين دو دهه، شركت آزمايشگاه‌هاي تحقيقاتي بسياري را راه‌اندازي نمود. تا سال 1978 كه اولين واژه‌پرداز ژاپني توسط توشيبا به بازار آمد، كارخانه‌هاي نورد، توربين‌سازي، سيليكون، لوازم خانگي و تجهيزات الكتريكي و توليد لامپ، توسط شركت فعال شده و به كار مشغول بودند. اولين سيستم پزشكي MRI در سال 1982 توسط توشيبا عرضه شد و بزرگ‌ترين نيروگاه سلول‌هاي خورشيدي 50 كيلوواتي در ژاپن، دو سال بعد آماده راه‌اندازي بود. اولين رايانه همراه ژاپني در سال 1986 توسط توشيبا به جهان ارائه شد.توشيبا با پانهادن در عرصه توليد محصولات مختلف ديجيتالي و الكترونيكي و رايانه اي، در كنار توليد لوازم خانگي و تجهيزات پزشكي و تراشه‌ها و نيمه‌هادي‌ها در صف مقدم شركت‌هاي برتر ژاپني و جهاني جاي گرفت و در سال 1995 ديسك‌هاي DVD با چگالي بالا توسط شركت توسعه يافت و سال بعد DVD به بازار عرضه شد. توشيبا اولين تلويزيون تخت را نيز در سال 1998 به بازار ارائه كرد. با ورود به هزاره جديد توليد تلويزيون ديجيتالي در دستور كار شركت قرار گرفت. در سال‌هاي آغازين هزاره نو، توشيبا براي يكپارچه‌سازي توليد LCD با ماتسوشيتا قرارداد مشاركت بست. از ديگر فعاليت‌هاي شركت توليد حافظه‌هاي كوچك FLASH با ظرفيت‌هاي مختلف بود که به تازگي اولين نوع 64 گيگابايتي آن را روانه بازار کرده است. در سال 2004 كوچك‌ترين سلول سوختي متانول با خروجي انرژي 100 مگاوات تكميل و توسعه يافت.
توشيبا در سال 2006، نيروگاه هسته‌اي وستينگهاوس را خريد.چارچوب فلسفه مديريت توشيبا در تدوين چشم‌انداز و ماموريت و نيز استانداردهاي اخلاقي ديده شده بود كه هر كس در توشيبا بايد بدان عمل كند. شعار توشيبا، عمل متعهدانه براي مردم و براي آينده بود. در چشم‌انداز مديريت توشيبا آمده بود: «شركت‌ها از انسان‌هايي تشكيل شده‌اند كه با هم كار مي‌كنند. توشيبا، از راه نوآوري فن‌آوري و محصولاتي عرضه مي‌كند كه زندگي ايمن‌تر، راحت‌تر و بهره‌ورتري را فراهم آورد. ما بر بنيان اعتماد و احترام، روابط نزديكي با مشتريان و شركاي كسب‌وكار خود در سراسر دنيا ايجاد كرده‌ايم.»اساس تحقيق و توسعه در توشيبا، «فن‌آوري انسان محور» است. آنها به آينده‌نگري، راحتي، سادگي، ايمني و به وجد آوردن مشتري تاكيد مي‌ورزند.«آتسوتوشي نيشيدا» مديرعامل كنوني شركت توشيبا، ضمن تاكيد مستمر بر تداوم راه و پايبندي به ارزش‌هايي كه بنيانگذاران شركت بنا نهاده‌اند، شرکت را بر محور توجه به رشد پايدار همراه با سود، به حداكثر رساندن تاثير نوآوري و مديريت مشتري محور، به پيش مي‌برد.
اين شرکت براي اولين بار طي هفت سال گذشته اعلام کرد که در فصل اول سال 2009 ميلادي مقدار زيادي ضرر کرده و در سه ماهه منتهي به مارس 5/3 ميليارد دلار از دست داده است. اين ميزان بيشترين رقمي است که شرکت تاکنون ضرر داده است. توشيبا پس از محاسبه ميزان سود و زيان خود به تعديل هزاران نفر از نيروهاي خود اقدام کرد.در اوايل سال‌جاري نيز توشيبا از توليد سه مدل از باريک ترين دوربين‌هاي ديجيتالي جهان با قابليت تصويربرداري با وضوح تصوير 1920×1080 خبر داد که تنها 17 ميليمتر ضخامت دارند.شرکت توشيبا تاکنون گوشي‌هاي هوشمندي راهي بازار کرده و قصد دارد گوشي tg03 را با سيستم عامل «ويندوزفون 7» راهي بازار کند. ظاهرا توشيبا در صدد است از اين سيستم عامل، علاوه بر ساخت گوشي‌هاي هوشمند، در توليد دستگاه‌هاي رايانه و نت‌بوک‌هايش نيز بهره ببرد.توشيبا که در سال مالي گذشته درآمدي بالغ بر 70 ميليارد دلار را از آن خود کرده، با داشتن چنين سابقه كهن و درخشان از لحاظ تاريخي و حركت مستمر در عرصه فن‌آوري‌هاي نوين و اختراعات و ابداعات، راه سختي را در پيش رو مي‌بيند. توشيبا اگر بخواهد در صدر صنايع الكترونيكي دنيا بنشيند، بايد با غول‌هايي همچون زيمنس، سامسونگ، هيتاچي، ماتسوشيتا، سوني و LG رقابت کند.
کوشان غلامي
- مقالات مرتبط: