کمپاني کارگيل (Cargill) يک موسسه چندمليتي خصوصي است که در مينياپليس مينه سوتا واقع شده و اکنون بزرگ‌ترين و پردرآمدترين شرکت خصوصي جهان مي‌باشد. فعاليت‌هاي اقتصادي کارگيل شامل خريد، فرآوري و توزيع دانه‌ها و محصولات کشاورزي و تهيه غذاهاي دامي‌و مواد اوليه غذايي و دارويي است.
75 درصد غذاي انسان‌هاي روي زمين را محصولات دانه‌اي مانند گندم، ذرت، سويا و ... تشکيل مي‌دهد که ٩۰ درصد تجارت آنها در انحصار شرکت کارگيل به همراه «آرچر دنيلز ميدلند» (Archer Daniels Midland) و «بانجي» (Bunge) است. قوي‌ترين شركت كشاورزي فعال در اين حوزه، شركت آمريكايي «كارگيل» است كه احتمالا چيزي در مورد آن نشنيده‌ايد.
اين شرکت 22 درصد بازار گوشت آمريکا را در دست داشته و بزرگ‌ترين صادرکننده گوشت از آرژانتين مي‌باشد. تمامي تخم‌مرغ‌هايي که در شعبه‌هاي مک دونالد آمريکا استفاده مي‌شوند، از اين شرکت تهيه شده‌اند و بزرگ‌ترين صنايع طيور تايلند نيز در اختيار کارگيل است.
اين شركت تجاري خانوادگي در سال 1865 زماني که «ويليام کارگيل» يک کشتزار بزرگ در آيووا خريداري کرد، فعاليت خود را آغاز نمود. يک سال بعد سام «کارگيل» برادر ويليام، به او پيوست و شروع به توسعه تجارت خانواده خود کردند. در سال 1875 اين شرکت به ويسکانسن منتقل شد و برادر ديگرشان جيمز نيز به آنها پيوست.
اين شرکت از همان ابتدا همواره بر آن بود که توجه رسانه‌ها را به خود جلب نكند. اساسي‌ترين دليل اين مساله درآمد عظيم اين شركت خانوادگي هشتاد عضوي، بوده است. اين شركت كه به عنوان يك واسطه در عرصه محصولاتي همچون گندم، ذرت، سويا، شكر و پنبه فعاليت مي‌کرد، با خريد ارزان و فروش گران محصولات كشاورزي، به سرمايه بسيار زيادي دست يافت. جهاني‌سازي رويايي براي اين شركت در راه سودآوري است كه در حال تحقق يافتن است.
شرکت کارگيل به عنوان يکي از غول‌هاى صنايع کشاورزى به همراه شرکت داو (Dow) برترين شرکت شيميايى جهان، چند سال پيش به توسعه تبديل شكرهاى گياهى به پلاستيك همت گماشتند که به تبديل شکر حاصل از ذرت و ديگر گياهان به پلاستيکى به نام پلى لاکتيد (PLA) منجر شد. در اين فرآيند، زنجيره‌اى مشابه زنجيره پلى‌اتيلن ترفنالات (PET) که پلاستيکى پتروشيميايى است و در بطرى نوشابه‌هاى خانواده و در الياف لباس‌ها استفاده مي‌شود، به دست آيد.
در واقع جست‌وجوي محصولات جديد از شکر ذرت، جزئي از فعاليت‌هاي طبيعي شرکت کارگيل بود که با استفاده از کارخانه‌هاي آسياي مرطوب، دانه‌هاي ذرت را به محصولات مختلفي از قبيل شربت با فروکتوز بالاي ذرت، اسيد سيتريک، روغن نباتي، بيواتانول و غذاهاي حيوانات تبديل مي‌کرد.
در سال ۱۹۹۹ کارخانه‌هاى اين شرکت ۳۹ ميليون تن ذرت را فرآوري کردند که اين مقدار تقريبا ۱۵ درصد کل برداشت ذرت آمريکا در آن سال بود. در ابتداى سال ۲۰۰۰ مجموعه «کارگيل- دو» طرحى با سرمايه ۳۰۰ ميليون دلار به منظور توليد انبوه پلاستيک جديدشان راه‌اندازى کرد. اين طرح با نام تجارى Nature Works و براى توليد انبوه PLA ارائه شد.
اين شرکت صاحب دوسوم کمپاني «موزاييک» يکي از عرضه‌کنندگان بزرگ فسفات و پتاس بوده و همچنين گروه مالي بزرگي داشت که در سال 2003 به عنوان يک زيرمجموعه از اين شرکت جدا شد و با نام «شرکت مديريت دارايي بلک ريور» به انجام خدمات سرمايه گذاري مالي پرداخت.
از زماني که پيمان نفتا بين کشورهاي آمريکاي شمالي منعقد شد، صادرات ذرت آمريکايي به مکزيک سه برابر شده و بهاي محصولات داخلي 70 درصد کاهش يافت. در همين حال صنايع کشاورزي آمريکا شاهد سود زودرس و سريع بوده‌اند. در سال 2008 شرکت کارگيل اعلام کرد که سود سه ماهه سوم اين شرکت 86 درصد افزايش داشته و به بيش از يک ميليارد دلار رسيده است، ولي در همين مدت، تقريبا 100 ميليون نفر به دليل افزايش بهاي مواد غذايي فقير شدند.
در سال گذشته پس از اخطار دولت ونزوئلا به شرکت کارگيل، کارخانه فرآوري برنج اين شرکت به دستور رييس جمهوري ونزوئلا به دليل ناتواني در توليد کافي و فروش محصولات خود براساس قيمت‌هاي تعيين شده، سلب مالکيت شد.
اين شرکت که بيش از 160 هزار کارمند دارد، در سال جاري ميلادي درآمدي بالغ بر 107 ميليارد دلار داشته و سود خالصي معادل 6/2 ميليارد دلار به دست آورده است.
کوشان غلامي
- مقالات مرتبط: