كلينيك محصول يك روش تحقيق بازاريابي است كه طي آن نظر مشتريان در مورد محصول شركت مورد سوال قرار گرفته و شركت تصميمات خود را در مقاطع مختلف بر مبناي اين نظرات اتخاذ ميكند.
كلينيك محصول را در چند مقطع و با اهداف مشخصي ميتوان انجام داد:
مقطع اول: پيش از طراحي محصول
پيش از طراحي يك محصول جديد و با هدف يافتن نظرات مشتريان احتمالي در خصوص توليد يك محصول موردپسند ميتوان كلينيك محصول را اجرا كرد. در اين مقطع ميتوان در خصوص ايده توليد و ويژگيهايي كه اين محصول خواهد داشت، از مشتريان احتمالي سوال پرسيد. اين نوع از كلينيك اصطلاحا به كلينيك مفهومي مشهور است: زيرا در اين مقطع هيچ گونه محصول فيزيكي قابلارائه وجود ندارد و صرفا ايده يك محصول يا طرح گرافيكي آن مورد پرسش قرار ميگيرد.
مقطع دوم: پس از طراحي اوليه
پس از طراحي اوليه و رسيدن به نمونه اوليهاي از محصول، كلينيك محصول را ميتوان اجرا كرد. در اين مقطع، نمونه اوليه ساخته شده از محصول، به قضاوت نمونههاي تحقيق گذاشته خواهد شد و نقاط ضعف و قوت آن شناخته ميشود.
مقطع سوم: ساخت محصول نهايي پيش از عرضه به بازار
پس از اتمام طراحي و ساخت محصول جديد و پيش از عرضه محصول به بازار، ميتوان كلينيك محصول را انجام داد. در اين مقطع محصول ساخته شده و نهايي به مشتريان احتمالي عرضه شده و نظرات مشتريان احتمالي در خصوص محصول سنجيده ميشود. در اين مرحله با توجه به اينكه محصول ساخته شده است، عموما روشهاي فروش، روش جذب مشتريان، روشهاي ترويج و تبليغ و ساير مواردي كه به فروش محصول كمك كند، مورد سنجش قرار ميگيرد.
مقطع چهارم: پس از ارائه محصول به بازار
در اين مقطع هدف از اجراي كلينيك، ارزيابي نظرات نمونههاي تحقيق در خصوص ضعفها و قوتهاي محصول در بازار به منظور اصلاح روشهاي توليد، اضافه كردن ويژگيهاي جديد به محصولات، اصلاح كاستيهاي محصولات فعلي، افزايش رضايت مشتريان، بهبود خدماتدهي به محصولات و... است. در اين مقطع كلينيك محصول ميتواند روشهاي كارآمدتري را در ارائه خدمات به شركتها پيشنهاد كند.
تفاوت كلينيك محصول با ساير روشهاي تحقيق بازار
همانگونه كه ذكر شد، كلينيك محصول نوعي روش تحقيق بازار است كه تمركز اصلي خود را بر ارزيابي محصول و ارائه خدمات مناسب، با هدف رسيدن به رضايت مشتريان گذارده است. تمامي روشهاي تحقيق بازاريابي در اين روش نيز بايد رعايت شود. از جمله روشهاي نمونهگيري آماري، روشهاي تحليل آماري، مدلهاي تحقيق بازاريابي و... اين روش از جمله روشهاي آيندهنگر بوده و با هدف شناخت نياز مشتريان و برآورده كردن آن طراحي ميشود.
تفاوت كلينيك و سمپلينگ:
روش سمپلينگ از جمله روشهاي جديدي است كه به تازگي در ايران رواج يافته است. در اين روش محصولات شركت به صورت مستقيم در مقابل فروشگاهها، ميادين و مكانهاي عمومي به منظور آزمايش كردن در اختيار مصرفكنندگان نهايي قرار ميگيرد.
اين روش از جمله روشهاي بازاريابي مستقيم است و در بخش فعاليتهاي ترويجي و تشويقي جاي ميگيرد. هدف سمپلينگ ارتباط نزديك با مصرفكنندگان و تشويق مصرفكنندگان به خريدهاي آتي است، در حالي كه كلينيك يك روش تحقيق، با هدف شناخت نياز مصرفكننده است.
سمپلينگ در صورتي كه به دريافت نظرات مشتريان به صورت مستقيم بپردازد، نوعي از كلينيك محصول محسوب خواهد شد. از جمله تفاوتهاي ديگر سمپلينگ و كلينيك اين است كه سمپلينگ بهصورت معمول در مورد صنعت مواد غذايي مورد استفاده قرار ميگيرد، حال آنكه كلينيك براي هر نوع محصول يا خدمتي قابل اجرا است.
منبع: كتاب كلينيك محصول
۲۸ تیر ۱۳۹۰ ساعت ۹:۴۷:۵۹ قبل از ظهر