ذوب طلا

-پروسه ذوب کردن

برای یک زرگر کارگاه طبیعی است و جزو کارهای روزمره به شمار می آید که مثلا یک تکه طلا را جهت استفاده مجدد ذوب کند, یعنی اینکه یک بلوک فلزی را می توان از حالت جامد به حالت مایع درآورد, به شرطی که انرژی گرمایی کافی به آن داده شود . در اثر افزایش دما به میزان تقریبا 15K تحرک دو برابر می شود و بدین ترتیب اتصال اتمی انعطاف پذیرتر می گردد : ساختار میکروسکوپی نرمتر می شود,زیرا با افزایش فاصله اتمی نیروهای بین اتمی کاهش می یابند .

به عنوان نتیجه عملی آن می توان مشاهده نمود که اگر یک قطعه موقع گداختن روی یک سطح تخت قرار نداشته باشد خم می شود . به علاوه افزایش فاصله اتمی باعث انبساط گرمایی فلز می شود . بالاخره وقتی درجه حرارت به دمای ذوب رسید,انرژی حرکتی از نیروهای جاذبه متقابل بزرگتر می شود, به طوری که اتمها می توانند از شبکه اتصال آزاد گردند . ساختار میکروسکوپی به طور ناگهانی از هم نمی پاشد,بلکه بایستی ذوب شدن بلوک فلزی را به صورت یک پروسه ای تصور نمود که رفته رفته گسترش می یابد : با توجه به اینکه دمای ذوب ابتدا در سطح خارجی بلوک حاصل می شود,از هم پاشیدن ساختار میکروسکوپی از همین جا آغاز می گردد,در حالی که در هسته آن هنوز هم درجه حرارت به دمای تبدیل نرسیده است

. در محدوده میکروسکوپی بایستی فروپاشی کریستالها را به همین نحوه تصور نمود,زیرا ابتدا اتمهای خارجی در ناحیه مرز دانه ها که اتصال نسبتا ضعیفتری دارند آزاد می گردند و سپس رفته رفته فروپاشی ساختاری میکروسکوپی کریستال از خارج به داخل در راستای هسته کریستال گسترش می یابد .

- لوازم و متعلقات ذوب

تجهیزات ذوب بوته با فلزی که باید گردد ما بین زغال چوب گداخته قرار کی گرفت,که اغلب توسط دم آهنگری هم به آن دمیده می شد,تا فلز ذوب گردد . همین روش تا چندین سال پیش نیز با کوره کک به کار می رفت . اما حتی با این روش ذوب طولانی,پر زحمت و حتی خطرناک ماند,زیرا یک بوته به راحتی می شکست و در این حال می بایست فلز نجیب را به زحمت از خاکستر جدا کرده و شستشو داد! یک تغییر اساسی در روش ذوب ابتدا از گسترش عمومی گاز شهری در نیمه قرن 19 حاصل شد .

-بوته ها و ظروف مخصوص ذوب

- بوته گرافیتی :

 این بوته ها از مخلوط گرافیت – خاک رس تشکیل شده اند . بوته ها را بایستی در جای خشک و نا مرطوب نگهداری نمود . با توجه به اینکه این بوته ها به صورت نپخته عرضه می شوند,بایستی آنها را به آرامی گرم نمود,با بوراکس ذوب کرد و بعد آن را به حالت گداخته در آورد .

پس از آن می توان آن را استفاده کرد . به حالت گداخته در آورد . پس از آن می توان آن را استفاده کرد . هر چند این بوته ها گران هستند اما در صورتی که درست استفاده شوند عمر بسیار طولانی خواهند داشت. برای مذابهای اکسید کننده با شوره ( نمک اسید نیتریک ) نا مناسب می باشند,زیرا کربن حل می شود .

- بوته های رسی هسی :

 این بوته ها از خاک رس چرب و فاقد آهن و گچ تشکیل شده اند,که به آن ماسه کوارتز و خاک سفال اضافه می کنند تا ترک بر ندارد و منقبض نشود . این بوته ها به صورت پخته شده عرضه می شوند و از بوته های گرافیتی ارزانترند. بوته های رسی اگر ( مثل بوته های گرافیتی ) پیشگرم شده و با بوراکس لعاب داده شوند حساسیت کمتری دارند . ذرات باقیمانده فلزی چسبیده شده را نمی شکنند,بلکه با کمی بوراکس ذوب می کنند.

- طرز کار با بوته ها :

هر بوته بایستی فقط برای یک عیار معین به کار رود . از این رو دیواره خارجی آن را علامتگذاری می کنند . قبل از آنکه فلز را داخل فرار دهند,بوته را پیشگرم می کنند . وقتی که گداخته شد,رفته رفته فلز را داخل می کنند,تا تقریبا نصف آن پر شده باشد . با پیشگرم امکان اکسید اسیون فلز داخل و مدت آن خیلی محدود می گردد . در کوره های بزرگتر بهتر است به عنوان درپوش از یک قطعه زغال چوب استفاده شود,زیرا حکم یک سر پوش احیاء کننده را خواهد داشت . با یک انبر گرد,که با دهانه آن بوته از زیر محکم گرفته می شود,بوته را از کوره خارج می کنند.در صورت گرفتن بوته با یک انبر تخت,ممکن است به راحتی قطعه ای از دیواره بشکند . بوته های مستعمل را در خاکه کف قرار می دهند و همراه با آن دور می ریزند .

ذوب طلا

- طلای خالص:

 اگر فلز به صورت گرانول باشد,می توان آن رابدون اقدامات و افزودنیهای ویژه ای ذوب نمود . اما مسئله برای طلای خاکه قهوه ای و پودری شکل,که از تفکیک و بازیافت به دست آمده طوری دیگری است . برای زدودن ناخالصیهای احتمالی,طلای خاکه را با کمی نمک نیترات و بوراکس مخلوط,خیس و با فشار وارد بوته می کنند . با گرم کردن آهسته,مجددا از آن آب خارج می شود و بالاخره فلز را ذوب می نمایند . اگر پودر طلا را به صورت خشک ذوب کنند,ممکن است فضاهای خالی به وجود آیند,که پر از گاز می شوند و ممکن است باعث شکننده شدن طلای خالص و یا آلیاژ به دست آمده از آن گردد . به علاوه خاکه توسط شعله گاز به اطراف پاشیده میشود.