بعضی ها اصلا نمی توانند سری به فروشگاه های زیورآلات بدلی بزنند. این افراد به بدلیجات حساسیت دارند. این حساسیت «درماتیت تماسی» نامیده می شود که در واقع یک واکنش التهابی پوست است.
بعضی ها اصلا نمی توانند سری به فروشگاه های زیورآلات بدلی بزنند. این افراد به بدلیجات حساسیت دارند. این حساسیت «درماتیت تماسی» نامیده می شود که در واقع یک واکنش التهابی پوست است. این واکنش التهابی در اثر مواجهه با مواد حساسیت زا و تحریک کننده ایجاد می شود. بسیاری از مردم نسبت به مواد آلرژن (حساسیت زا) واکنش نشان نمی دهند ولی در تعداد کمی از افراد که مستعد ابتلا به این التهاب پوستی هستند، مواجهه با این مواد موجب بروز التهاب پوستی می شود...
موادی از قبیل اسیدها، قلیاها، حلال های شیمیایی و صابون های قوی و مواد شوینده اغلب درماتیت تماسی تحریکی ایجاد می کنند. این مواد قادرند روی پوست هر فردی به درماتیت منجر شوند ولی مواد آلرژن (حساسیت زا) فقط در افراد مستعد ایجاد واکنش می کنند. یکی از شایع ترین این واکنش های آلرژیک تماسی، درماتیت تماسی آلرژیک به فلزات از جمله بدلیجات است.
● بدلیجات؛ زیبا اما دردسرساز
موارد بسیار زیادی دیده شده است که فرد به ساعت خود، دکمه لباس خود، گوشواره، زیپ شلوار و گیره های فلزی لباس که در تماس با پوست بدن است، واکنش نشان می دهد. در واقع این افراد در مواجهه با فلز مقصر که به آن حساسیت دارند و از نظر ژنتیکی مستعد هستند، واکنش پوستی نشان می دهند.
این واکنش در پوست محل تماس با ماده حساسیت زا مانند فلز بدلیجات و یا در برخی موارد فراتر از آن به صورت خارش، قرمزی، تورم، پوسته ریزی و در موارد شدیدتر ایجاد تاول بروز می کند.
شایع ترین فلزی که واکنش تماسی حساسیتی ایجاد می کند، نیکل است. حساسیت به نیکل یک مشکل ناتوان کننده و شایع در میان بیمارانی است که به متخصص پوست مراجعه می کنند. میزان شیوع آن از ۴ تا ۱/۱۳ درصد است. حساسیت به نیکل ممکن است در هر سنی بروز کند. برخی افراد حتی با تماس مختصر با نیکل دچار واکنش می شوند ولی در بقیه پس از سالیان طولانی تماس با نیکل درماتیت ایجاد می شود. گاهی درماتیت محدود به دست ها یا محل های تماس با نیکل است ولی گاهی به صورت بثورات گسترده پوستی در نواحی باسن، کشاله ران و چین های بدن و پلک ها رخ می دهد.
● نیکل وارد می شود
نیکل در بسیاری از زیورآلات، گیره های فلزی، دکمه های فلزی، ساعات، لوازم فلزی مورد استفاده در منزل، سکه ها و حتی وسایل ارتودنسی (مرتب کردن دندان ها) وجود دارد. همچنین نیکل در بسیاری از مواد غذایی از جمله گوشت، مرغ و ماهی، سیب زمینی، شیر و محصولات لبنی، پیاز و آجیل وجود دارد. شکلات و کاکائو و سویا حاوی مقادیر بالایی از نیکل هستند. انسان ها به طور دایم در محیط کار و منزل با نیکل سر و کار دارند. حساسیت به نیکل در خانم ها شایع تر از آقایان است. یون های نیکل در تماس با پوست انسان آزاد شده و به التهاب منجر می شوند، به خصوص اگر این حالت با تعریق شدید همراه باشد، تشدید می شود مانند حساسیت به نیکل ساعت.
در برخی از موارد دیده شده که فرد حساس به نیکل، به نیکل موجود در ساعت اش حساسیت نشان می دهد و برای جلوگیری از ایجاد حساسیت از لاک ناخن روی ساعت خود به عنوان پوشش استفاده می کند. باید متذکرشد که اگر چه این کار سبب ایجاد سدی روی فلز می شود ولی لاک ناخن هم دارای ماده ای است که خود این ماده یکی از آلرژن های شناخته شده است و می تواند درماتیت تماسی در فرد مستعد ایجاد کند.
● راه حل
بهتر است کسی که به بدلیجات حساسیت دارد حتما به وسیله متخصص پوست معاینه شود و سپس برای فرد «تست حساسیت» انجام شود که در این آزمایش، مواد آلرژن متعدد فلزات با پوست تماس داده می شود و واکنش فرد به آنها مشاهده و بررسی می شود. با این روش پزشکان متوجه می شوند که فرد به کدام یک از مواد حساسیت دارد.
اگر کسی به نیکل بدلیجات حساسیت دارد می تواند از بدلیجات فاقد نیکل یا از طلا یا نقره استفاده کند. البته بعضی ها هم به خود طلا و نقره حساسیت دارند. بنابراین باید اول ببینند به چه ماده ای حساسیت دارند. سپس زیورآلاتی را انتخاب کنند که فاقد آن ماده باشند.
● حساسیت به طلا
شاید تعجب کنید ولی برخی از خانم ها به طلا حساسیت دارند. نشانه آن هم این است که وقتی یک گردن بند، انگشتر و یا دست بند طلا استفاده می کنند، پوست شان قرمز می شود و به خارش می افتد. اگر شما به طلا حساسیت دارید، باید زیورآلات طلا را کنار بگذارید و به سراغ زیورآلاتی از جنس پلاتین بروید. دقت کنید که زیورآلات پلاتینی که انتخاب می کنید بیش از ۹۰ درصد خالص باشند. پلاتین با درصد خلوص بالا کمتر موجب حساسیت پوستی می شود.
● کیفیت طلا؛ ضامن سلامت
فراموش نکنید که پلاتین یا همان طلای سفید محکم تر از طلای زرد است و دوام آن از طلای زرد هم بیشتر است. اگر شما قصد دارید برای نامزدی تان یک حلقه زرد انتخاب کنید، ما به شما طلای ۱۴ تا ۱۸ عیار را توصیه می کنیم. هرچه عیار طلا بیشتر باشد، رنگ زرد آن پررنگ تر ولی دوام و پایداری آن کمتر است و راحت تر خم می شود. عیار طلا نشان می دهد که چه مقدار از آلیاژ آن از طلا ساخته شده است و یا به زبان دیگر این طلا چه قدر خالص است. اغلب به طلای خالص، نقره، مس، نیکل و روی می افزایند. اگر طلا ۲۴ عیار باشد صددرصد خالص است.
● مراقبت از زیورآلات طلا
نگهداری از زیورآلات طلا هم بسیار مهم است. زیورآلات طلای خود را از مواد شیمیایی مانند محلول های شستشوی خانگی و وایتکس و کلر دور نگه دارید. بهتر است هنگام انجام کارهای منزل، انگشتر و دست بند و حلقه تان را کنار بگذارید. با این کار شما ساییدگی و خراشیدگی روزانه طلاهایتان را کاهش می دهید و هم طلاهایتان براق تر باقی خواهند ماند. بهتر است هر یک از زیورآلات طلای خود را در یک جعبه جداگانه نگهداری کنید تا سالم تر باقی بمانند.
● چرا طلا به جای بدل؟
این روزها بدلیجات زیبایی در بازار وجود دارد که قیمت آنها هم کمتر از طلا نیست ولی به هر حال هیچ بدلی جای طلا را نمی گیرد. اگر شما قصد دارید هزینه ای بابت خرید زیورآلات بپردازید، حتما طلا را انتخاب کنید چون هم زنگ نمی زند و کدر و تیره نمی شود و هم بسیار محکم است و در ضمن کمتر باعث حساسیت می شوند.
نازنین دربندی
۱۶ آبان ۱۳۸۹ ساعت ۱۱:۳۶:۹ قبل از ظهر