بورس باید با این گونه مدیران که عملکرد آنها چندان روشن نیست یکبار برای همیشه برخورد قاطع نماید و از مقابله سیاسی آنها نگران نباشند زیرا در غیر این‌صورت برخی از این مدیران بورس منافع عمومی را فدای دیدگاهها و منافع شخصی یا گروهی خود خواهند کرد.
امسال شاهد آن بودیم که بسیاری گزارشات اجمالی حسابرسی شش‌ماهه
را به بورس ارایه ندادند و ظاهرا این عمل با یک نوع رضایت ضمنی
بورس همراه بوده است، زیرا گزارشات شش ماهه بسیاری از شرکتها
علاوه بر عدم دستیابی به EPS دچار مشکلات جدی مالی بوده
است.غلامحسین دوانی، حسابرس معتمد بورس اوراق بهادار، به تشریح
حسابرسی سال ۸۴ پرداخت و گفت: اگر چه هنوز حسابرسی سال ۱۳۸۴ شروع
نشده است امابه مصداق سالی که نکوست از بهارش پیداست و به
استناد گزارشات اجمالی شش ماهه برخی شرکتها، به نظر می‌رسد گزارش
حسابرسی سال ۱۳۸۴ دچار چالش جدی باشد. وی افزود: برخی شرکتها انتظار
دارند که مشکلات مستحدثه در سبد سهام و کاهش سرمایه‌گذاری‌های آنان
از طریق حسابرسی حل شود که انتظاری نامعقول می‌باشد.
به گفته وی در سال ۱۳۸۴ با توجه به سقوط شاخص سهام عمده شرکتهای
بورسی (بویژه شرکتهای سرمایه‌گذاری) در مورد ثبت کاهش ارزش سرمایه
گذاری‌ها دچار مشکل شدهاند زیرا تصور می‌کنند ثبت ذخیره کاهش ارزش
سرمایه گذاری‌ها موجب سقوط بیشتر قیمت سهام خواهد شد.
● عدم دخالت حسابرسان در افزایش حبابی و کاهش قیمتها
دوانی با بیان اینکه حسابرسان نه در افزایش حبابی قیمتها دخیل
بوده اند و نه در کاهش شدید قیمتها، افزود: اما بسیاری علاقه‌مندند
که حسابرسان را وارد این مهلکه آسیب پذیر نمایند اماحسابرسان باید
توجه کنند که استانداردهای حسابرسی بخشهای ۲۴ (مسئولیت حسابرسان در
مورد تقلب) بخش ۷۰، ۷۱ و ۷۲ حسابرسی صورتهای مالی و اطلاعات مندرج
درآن و اطلاعات مقایسه‌یی و همچنین بخش ۳۴۰ در مورد رسیدگی به
اطلاعات مالی آتی برای سال ۱۳۸۴ الزامی است و با استناد به این
استانداردها کوشش کنند تا مسئولیت خود را بدرستی انجام دهند.
● برخورد قاطع بورس، یکبار برای همیشه
حسابرس خبره بورس تاکید کرد: نگرانی که امسال به صورت جدی در
اینجا و آنجا مطرح شده این است که برخی مدیران شرکتها رسما و علنا
حسابرسان را تهدید به تعویض نموده‌اند که در این زمینه ناظر بازار
سرمایه (سازمان بورس) باید با این موضوع به صورت جدی برخورد
نمایند.
به عقیده وی، بورس باید با این گونه مدیران که عملکرد آنها چندان
روشن نیست یکبار برای همیشه برخورد قاطع نماید و از مقابله سیاسی
آنها نگران نباشند زیرا در غیر این‌صورت برخی از این مدیران بورس
منافع عمومی را فدای دیدگاهها و منافع شخصی یا گروهی خود خواهند
کرد.
● نادیده گرفتن شرکتها از ارایه صورتهای مالی تلفیقی
دوانی عنوان کرد: شرکتهای بورسی با توجه به الزامات بورس و طبق
استانداردهای حسابداری در صورتی که حایز شرایط تلفیق شوند باید
صورتهای مالی تلفیقی ارایه دهند امابه نظر می‌رسد با توجه به
مسائل پیش گفته، امسال شرکتها تمایل دارند به هر طریق این مهم و
الزام قانونی را نادیده بگیرند.
وی افزود: به هر حال حسابرسان وظیفه دارند طبق استانداردهای
حسابداری و با توجه به مفاد بخش ۲۴ استانداردهای حسابرسی در مورد
تقلب که برای حسابرس صورتهای مالی که دوره نهایی آنها از ۱/۱/۸۴
یا بعد از آن شروع می‌شود لازم است و به منظور حفظ منافع عمومی
دقت نظر بیشتری در این رابطه به عمل آورند و دستگاه نظارت بورس
هم باید دقت بسیاری داشته باشد تا دچار خودزنی نشوند.
● فواره چون بلند شود سرنگون شود
دوانی در ادامه یادآور شد: واقعیت آن است که اقتصاد کشور ما به
دلیل ساختاری، دچار شکنندگی است و حوادث سیاسی سال جاری نظیر
بحران انرژی هسته‌یی نیز از عوامل تشدید کننده این شکنندگی بوده
است. به گفته وی علت اصلی سقوط شاخص بورس بحران هسته‌یی نبوده
بلکه حباب بورس، حساب سازی و دستکاری در قیمتها بوده که از سال
۱۳۸۲ به بالاترین حد خود رسید و طبیعی است که فواره چو بالا رود
سرنگون شود. وی در خصوص بیشترین زیان شرکتهای بورس گفت: متاسفانه
هنوز گزارش تحقیقی مفصلی در مورد اینکه کدام صنایع بیشترین زیان
را متحمل شده اند منتشر نشده است اما؛ بطور گریز ناپذیر سهامی که
بیشترین افزایش قیمت حبابی و جدای از قیمت ذاتی داشته اند متحمل
بیشترین زیان شدهاند.
● مقایسه زیان‌های بازار اولیه و ثانویه در سال ۸۴
حسابرس بورس ضمن ارزیابی زیان‌های بازار اولیه و ثانویه تصریح
کرد: بررسی خاصی در مورد زیان‌های بازار اولیه و ثانویه به عمل
نیامده اما به نظر می‌رسد بسیاری از آسیب‌های بورس در همان بازار
اولیه بوده که شرکتهای بورسی سهام نسل دوم و سوم خود را که در
بورس پذیرفته نشده بودند را بین خود مبادله و سود کاذب شناسایی و
اثرات این سود در بازار ثانوی در سهام شرکت مادر به صورت حبابی
نمایان شد.
وی خاطر نشان ساخت: روزنامه سرمایه خبری در مورد بازار سهام هند و
رسوایی آن درج کرده بود که با کمی دقت در بازار سرمایه ایران
می‌توان نمونه‌های متعددی از این رسوایی‌ها را افشا کرد.
وی افزود: همین ترفند و حقه بازی در بازار سهام دوبی در مورد فروش
سهام شرکت دانا گاز و معاملات آتی (option) رخ داد که اینک شاهد
سقوط آن نیز می‌باشیم. دوانی در پایان اظهار امیدواری کرد:
خوشبختانه اخیرا بورس ورود شرکتهای نسل سوم را به بورس ممنوع
اعلام کرده است که انتظار می‌رود با اتخاذ تدابیر اصولی و کاهش شدت
بحران هسته‌یی و سیاسی کشور بتوان با ترفندهای حبابی و کاذب قیمت
سهام برخورد کرد.
۱۸ آبان ۱۳۸۸ ساعت ۱:۴:۴۲ بعد از ظهر