تحلیلی از علل ركود بورس‌های عربی لعاب ساختگی بورس‌های عربی چگونه فروریخت؟

شورای بورس امارات متحده عربی وظیفه قانونگذاری و كنترل بازار كالا و اوراق بهادار را با هدف تسهیل سرمایه‌گذاری پس‌اندازها و تعیین قیمت منصفانه و حمایت از سرمایه‌گذاران عهده‌دار است و بازار مالی دبی، به عنوان یك سازمان عمومی دارای مسوولیت قانونی مستقل از ۲۶ مارس سال ۲۰۰۰ آغاز به كار كرد.
بنابر این گزارش، این بازار در گام نخست، به عنوان بازار ثانویه شركت‌های سهامی، اوراق قرضه دولتی، اوراق بهادار شركت‌های سرمایه‌گذاری و ابزارهای مالی محلی یا خارجی مورد تایید، عمل می‌كند.
نگاهی به عملكرد بازار اوراق بهادار امارات متحده عربی نشان‌دهنده این امر است كه این بازار، روند رو به تزایدی را در سال‌های گذشته طی كرده است. شاخص قیمت این بازار از ۰۴/۱۵۵۵ واحد در ماه مارس ۲۰۰۴ با ۳۲۴ درصد رشد به ۶۴/۶۵۹۳ واحد در سپتامبر ۲۰۰۵ بالغ شد.
روند نزولی بازار اوراق بهادار امارات، پس از فوت امیر امارات و از سپتامبر ۲۰۰۵ آغاز شد و این شاخص با ۵/۲۸درصد كاهش طی ۵ ماه به۷۵/ ۴۷۱۷ واحد در ۱۴ مارس ۲۰۰۶ تنزل یافت.
هر چند نزول شاخص در بازار مالی دبی جدی‌تر بوده و بنا به گزارش موسسه بلومبرگ، سقوط شاخص این بازار در سه ماهه نخست سال ۲۰۰۶ به ۴۰درصد بالغ می‌شود كه در میان ۷۷ بورس مورد بررسی این موسسه، از بیشترین نزول برخوردار بوده است.
بر اساس این گزارش، ارزش بازار اوراق بهادار امارات متحده عربی نیز روند مشابهی را پشت سر گذاشته است و با ۸/۳۸۷درصد رشد از ۵/۳۵میلیارد دلار در ماه مارس ۲۰۰۴ به ۳/۱۷۳میلیارد دلار در ماه سپتامبر ۲۰۰۶ بالغ شده و پس از آن با نزول ۲۸درصدی به ۸/۱۲۴میلیارد دلار در ۱۴ مارس ۲۰۰۶ تنزل یافته است.
همچنین، نسبت قیمت به درآمد هر سهم، در اثر افزایش در خور ملاحظه قیمت‌ها، افزایش قابل ملاحظه‌ای یافته به گونه‌ای كه بنا به تحلیل موسسه بلومبرگ، یكی از عوامل سقوط شاخص‌ها به شمار می‌آید. متوسط P/E شركت در امارات به ۶/۲۵ بالغ می‌شود كه بیشترین و كمترین مقدار به ترتیب ۱۹/۱۲۰ و ۲۸/۳ است.
در همین‌حال، سایت باشگاه خبرنگاران در گزارشی اعلام كرد: كارشناسان ایجاد تقاضای كوركورانه را از عوامل اصلی افت شاخص بورس دبی می‌دانند و معتقدند نسبت قیمت هر سهم به سود حاصل از آن سهم برای مشتری در این بورس حدود ‌سه‌برابر نرخ جهانی بوده است.
این در حالی است كه هر سهم كمتر از قیمت ارزش‌گذاری شده برای آن ارزش داشت.
●حضور آمریكا
در خصوص دلایل بحران در بورس دبی فتح‌ا... ستاری، عضو هیات علمی ‌دانشگاه علامه طباطبایی در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: حضور آمریكا در خاورمیانه و نبود امنیت در منطقه را می‌توان از علل اصلی كاهش ارزش بورس دبی دانست.وی افزود: در چند سال اخیر و با رشد قیمت نفت و سرازیر شدن میلیاردها دلار پول به كشورهای عربی، بــورس ایـــن كشورها به صورت حباب گونه رشد كرد. كریم كریمی‌، كارشناس روابط بین‌الملل سازمان بورس در این رابطه گفت: رشد قیمت نفت طی سال‌های گذشته و توقف بخش‌های اقتصادی در منطقه خاورمیانه، باعث شد كه سرمایه‌ها به بورس‌های منطقه خاورمیانه سرازیر شود.
●افزایش نوسان
وی علل اصلی سقوط سهام منطقه خاورمیانه را افزایش نوسان‌پذیری سهام این مناطق عنوان كرد و اظهار داشت: بورس كشورهای آمریكایی و اروپایی طی دو سال گذشته رشد خیلی بالایی نداشتند، به همین علت سرمایه‌ها به سمت بورس‌های منطقه خاورمیانه سرازیر شدند و در نتیجه این موضوع موجب افزایش نوسان‌پذیری بورس‌های منطقه خاورمیانه شد.
وی بورس‌های منطقه خاورمیانه از جمله دبی و ابوظبی را بازارهای نوپایی عنوان كرد و اظهار داشت: بورس ابوظبی در سه‌سالی كه شروع به فعالیت كرده، هر سال دو برابر سال قبل رشد داشته است.علت اصلی فروپاشی سهام منطقه خاورمیانه همین رشد حباب گونه بوده است.
برخی از كارشناسان اعتقاد دارند بازارهای منطقه خاورمیانه، عمق ندارند و تنوع سرمایه‌گذاری به شدت پایین است و همین امر موجب تضعیف بورس‌های منطقه شده است.
«شاهین شایان آرانی» كارشناس بازار سرمایه نوسان‌پذیری بورس‌های منطقه خاورمیانه را بالا عنوان كرد و افزود: ورود سرمایه‌گذاران خارجی به منطقه خاورمیانه موجب رشد ارزش شاخص‌ها شد، ولی همین امر نوسان‌پذیری بورس‌های منطقه را بیشتر كرده است به همین علت سرمایه‌گذاران خارجی هرگاه اراده می‌كردند، می‌توانستند سرمایه‌های خود را از منطقه خارج كرده و به افزایش نوسانات بورس منطقه دامن زنند.
●نظارت و كنترل غیر حرفه‌ای
وی با بیان اینكه نظارت و كنترل در بازارهای منطقه حرفه‌ای نیست، گفت: هنگامی‌كه نوسان در بازارهای منطقه شدت می‌گیرد، نظارت كنترل و انسجام كاهش یافته و استفاده از اطلاعات محرمانه در بازار شدت گرفته و عاملی در جهت افت شاخص‌های منطقه می‌شود.
●تاسیس بورس دبی اشتباه بود
شهریاری سرپرست سرمایه‌گذاری تالار بورس ایرانیان در این خصوص می‌گوید: در حال حاضر با توجه به جمیع جهات، بورس كشور به‌رغم وجود بحران‌های سیاسی قابلیت بسیار بالاتری را نسبت به كشورهای منطقه دارا است.وی افزود: افت بازارهای منطقه اگر دوام داشته باشد، برای كشور مفید خواهد بود و منجر به بازگشت مقدار قابل توجهی از سرمایه‌ها به كشور خواهد شد.
●تحولات منطقه بی‌تاثیر بر بورس كشور
مستخـــــدمین حسینی، سخنگوی بورس اوراق بهادار تهران در خصوص تاثیر بورس‌های منطقه بر بورس كشور اظهار داشت: با توجه به شرایط سیاسی كه در شش ماه گذشته بر منطقه حاكم بوده است، بورس‌های امارات عربستان، كویت قطر و بحرین در مقایسه با بورس ایرانیان وضعیت متزلزلی داشته‌اند.
وی افزود: طی چند ماه اخیر چند بار شاهد افت شاخص‌های بورس در كشورهای منطقه بوده‌ایم كه این افت شاخص‌های سهام منجر به درخواست كمك مالی بورس‌های این كشورها از وزارتخانه‌های اقتصادی برای كمك افزایش شاخص‌های سهام شده است.
●امنیت سرمایه‌گذاری
همچنین ستاری، عضو هیات علمی ‌دانشگاه علامه طباطبایی در این خصوص افزود: در كشور ما به علت زیرساخت‌های محكم اقتصادی و اینكه بیشتر از ۸۰درصد بورس ایران دولتی است، رخدادهای اخیر منطقه تاثیر زیادی نداشته است و از امنیت كافی برای سرمایه‌گذاری برخوردار است.
●سردرگمی‌سرمایه‌گذاران
این روز‌ها با توجه به اوضاع نگران‌كننده بورس امارات و تاثیر مستقیم آن بر افت شاخص‌های بورس دیگر كشورهای عربی به خصوص قطر، بحرین، كویت و عربستان سرمایه‌گذاران در تشنج و سردرگمی ‌به سر می‌برند و این مساله سبب خروج سرمایه‌ها از بورس‌های عربی و روی آوردن سرمایه‌گذاران به بورس‌های دیگر شده است و احتمال رخ دادن این امر تا زمانی كه بورس‌های عربی از ركود خارج نشوند، وجود دارد.
●بازگشت سرمایه‌ها به كشور
این مساله می‌تواند بهترین فرصت برای كشور در جذب سرمایه‌گذاری خارجی و بازگرداندن سرمایه‌های ایرانیان به بورس تهران باشد. كما اینكه در چند روز گذشته یك گروه از سرمایه‌گذاران لبنانی برای سرمایه‌گذاری در بورس تهران اعلام آمادگی كرده‌اند.در برهه كنونی كه لعاب ساختگی بورس‌های عربی از بین رفته است و خروج سرمایه‌ها از بورس‌های عربی و تالار‌های بورس این كشور‌ها را با ورشكستگی و نابودی مواجه ساخته، باید با تدابیر و سیاست‌های جذب و حمایت از سرمایه‌گذاران در بورس كشور از فرصت پیش آمده نهایت استفاده را برده و زمینه بازگشت سرمایه‌ها را به كشور فراهم كنند.

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام