در 2 دسامبر 1946 «جياني ورساچه» در رجيو کالابريا ايتاليا به دنيا آمد. در زمان کودکي جياني، مادر او با درآمد کارگاه خياطي کوچک خود، خانواده اش را اداره مي‌کرد.
وي همراه برادر بزرگ‌ترش سانتو و خواهر کوچک‌ترش دوناتلا در کنار پدر و مادر خياط خود فرانسيسکا، بزرگ شد. جياني همه چيز در مورد خياطي و دوختن لباس را خيلي زود از مادر خود آموخت و توانست به وسيله علاقه و ذوق ذاتي خود اولين لباس‌ها را طراحي کند و در مزون مادرش به فروش برساند. بعد از آن ورساچه آموزش‌هاي تکميلي حرفه‌اي در زمينه طرح آماده‌سازي و تهيه پارچه ديد. او اولين موفقيت خود را زماني نشان داد که طرح‌هايي براي کلکسيون فيوري فيورنتينا، که يک کمپاني ايتاليايي در سال 1972 بود، فرستاد.
ورساچه تا قبل از سن ۲۵ سالگي در زمينه معماري تحصيل مي‌کرد و سپس به قصد طراحي لباس به ميلان رفت و بدون ديدن آموزش آکادميک و رسمي، مجموعه‌هايي را براي مارک‌هاي ايتاليايي دي پاريسي، جني، کلاگان، آلما و سپس در سال 1974 براي مارک کامپليس طراحي کرد. وي اولين مجموعه لباس‌هاي چرمش را در سال 1975 به نمايش گذاشت و در سال 1978 نخستين بوتيک خود را به وسيله دلااسپيک در ميلان افتتاح و نخستين مجموعه لباس زنانه را تحت نام خودش ارائه کرد. البته هنوز براي تکميل مجموعه خود، ساير مارک‌ها را نيز عرضه مي‌کرد. به‌تدريج ورساچه توانست مارک اختصاصي خود را به عنوان يک برند مطرح کند. وي همه چيز را در مورد رنگ، جنس، برش و دوخت پارچه‌ها مي‌دانست.
او در سال 1982 موفق به دريافت جايزه چشم طلايي به خاطر بهترين طراحي لباس زنانه در پاييز و زمستان شد.
خيلي زود طرفداران سبک ورساچه زياد شدند و بوتيک‌هاي ديگر به اين نام در سطح دنيا شروع به کار کردند. در سال 1985 ورساچه مارک Instante را در امپراتوري مد دنيا قرار داد. اين مارک مشابه سبک او در خياطي و طراحي زنانه، سطح بالا بود، اما با هدف طراحي براي جوانترها و افرادي که توانايي مالي کمتري دارند، ايجاد شده بود.
«پيراهن‌هايي براي انديشيدن» نام نمايشگاهي بود که به کارهاي گذشته ورساچه نگاه مي‌کرد و در سال 1989 در ميلان برگزار شد. در همان سال ورساچه نخستين مجموعه طراحي زنانه سطح بالاي خود را ارائه کرد. سبک ورساچه به علامت تجاري مخصوص خود او تبديل شد. ورساچه براي رنگ‌ها، پارچه‌ها و برش‌هاي گيرا و جذاب خود مشهور بود. ورساچه هنگام طراحي محصولات جديد، تنها يک طرح مبهم از انديشه و تصورات خود را ارائه مي‌کرد، سپس دستياران او مسوول تبديل اين ايده‌ها به لباس‌هاي قابل پوشيدن بودند. از زماني که ورساچه يک خريدار پارچه بود، هميشه از سفر کردن لذت مي‌برد. او در طرح‌هاي جديد خود، تاثيراتي که از مسافرت‌هاي خود کسب مي‌کرد را با يکديگر مي‌آميخت.
در سال 1986 رييس‌جمهور وقت ايتاليا لقب شواليه هنر را به جياني ورساچه اهدا کرد. در سال 1991 کمپاني ورساچه ادکلن ورساچه را وارد بازار کرد. جياني در سال 1993 جايزه اسکار مد را به خود اختصاص داد و در سال 1995 به نيويورک رفت و اولين شعبه ورساچه در آمريکا را افتتاح کرد. در همين سال عنوان خلاق‌ترين طراح لباس را از منتقدين بلژيک به دست آورد.
در پانزدهم جولاي سال 1997 جياني ورساچه ۵۰ ساله، جلوي کاخ محل سکونت خود در ميامي فلوريدا هدف شليک گلوله اندرو کونانن قرار گرفت که منجر به مرگ وي گرديد. کونانن يکي از قاتلان زنجيره‌اي تحت تعقيب پليس FBI بود كه در مدت سه ماه، پنج نفر را به قتل رسانده بود و جياني ورساچه آخرين آنها به حساب مي‌آمد. هشت روز پس از قتل جياني، اندرو با شليك گلوله دست به خودكشي زد.
بسياري از طراحان اعتقاد دارند که با مرگ ورساچه، نه تنها ايتاليا بلکه تمام دنيا يکي از نوگراترين هنرمندان خود را از دست داد. فرانكو زفيرلي دوست صميمي جياني مي‌گويد: «ورساچه نجات‌دهنده هاليوود از گودال يکنواختي و روزمرگي بود.» شهرداري ميلان در بزرگداشتي که براي او در سال 2007 گرفته بود، اعلام کرد در قدرداني از فعاليت‌هاي اين نابغه مد و طراحي، خياباني را در مرکز پايتخت صنعتي ايتاليا به نام جياني ورساچه نامگذاري خواهد کرد.
در سپتامبر 1997 برادر جياني، سانتو ورساچه مديريت کمپاني ورساچه را به عهده گرفت. خواهرش، دوناتلا ورساچه هم‌اکنون سرپرستي تيم طراحي اين شرکت را بر عهده دارد. او قبلا در موقعيتي مشابه براي مارک ورسوز طراحي مي‌کرد. آلگرا، دختر او وارث منحصر به فرد جياني ورساچه است که بنا بر وصيت جياني مالک 50 درصد از سهام ورساچه شد. دانيل پسر دوناتلا، وارث مجموعه‌هاي نقاشي جياني است. عمارت‌هاي بزرگ ورساچه در شهر کومو ايتاليا، ميامي و نيويورک بخشي از دارايي او است.
جمله معروف «اعتقاد عميقي به اين حقيقت دارم که خلاقيت زاييده تنش و بحران ايده‌ها است» از دوناتلا ورساچه است. دوناتلا که ده سال از برادر خود جياني کوچک‌تر بود، هميشه تحت‌تاثير برادر خود قرار داشت. زماني که 11 ساله بود، لباس‌هايي را مي‌پوشيد که جياني مخصوص او مي‌دوخت. زماني که جياني در اواسط دهه 70 به فلورانس نقل مکان کرد تا شغلي را در طراحي لباس‌هاي کشباف آغاز کند، دوناتلا دريافت که او هم مانند برادر خود به دنياي مد اشتياق دارد. او يک سال پس از مرگ جياني، نخستين مجموعه طراحي زنانه سطح بالاي خود را براي سالن ورساچه در هتل ريزا پاريس به نمايش گذاشت.
گفته مي‌شود که دوناتلا نخستين طراحي است که به جاي استفاده از مدل‌هاي ناشناس و غيرمعروف، از افراد مشهور و برجسته استفاده کرد تا لباس‌هاي او را بر راهروهاي نمايش و ساير رسانه‌هاي عمومي مانند تبليغات، به دنيا نشان بدهند. دوناتلا اکنون يکي از طراحان ثروتمند و برجسته جهاني و در حال حاضر نايب رييس گروه ورساچه و رييس طراحان شعبه مد ورساچه است. او 20 درصد از سهام کل ورساچه را دارا است.
امپراتوري ورساچه به يک تجارت خانوادگي بدل شده است که يکي از نمادهاي آن، بلندترين هتل دنيا، برج العرب در دبي است که به مجموعه وسيعي از مبلمان و تخت‌هاي ورساچه در اتاق‌هاي لوکس و گرانقيمت خود مجهز شده است.
کوشان غلامی
- مقالات مرتبط: