مزدا، تنها سازنده موتورهاي ونکل

در سال 1920 شرکت «تويو کورک کوگيو» در ژاپن تاسيس شد که در سال 1927 نام خود را به «تويو کوگيو» تغيير داد.‌اين شرکت که به عنوان توليدکننده ابزار و ماشين‌آلات پايه گذاري شده بود، با معرفي خودروي Mazda-Go از سال 1931 ميلادي به توليد اتومبيل پرداخت. ‌اين شرکت در طول جنگ جهاني دوم براي ارتش ژاپن اسلحه و جنگ افزار توليد مي‌کرد. اولين اتومبيل داراي چهار چرخ ‌اين شرکت با نام مزدا360 در سال 1960 وارد بازار شد و دو سال بعد مزدا کارول به بازار راه يافت.
مزدا در اوايل دهه 1960 براي متمايز کردن خود از ساير کمپاني‌هاي ژاپني، به توسعه و گسترش تحقيقات خود در رابطه با موتورهاي دوار ونکل پرداخت و اولين اتومبيل اسپرت خود را در سال 1967 وارد بازار کرد. با ‌اين شروع، مزدا به عنوان تنها سازنده موتورهاي ونکل معرفي شد، در حالي که شرکت‌هاي ديگري از جمله سيتروئن در‌اين کار شکست خورده و دست از طراحي کشيده بودند. جنرال موتورز نيز که يک تجربه موفق در توليد اوليه‌اين موتورها در مدل کوروت خود داشت، هيچگاه به توليد انبوه نرسيد.اين تلاش‌ها باعث بالا رفتن کيفيت اتومبيل‌هاي مزدا شد و از آن پس شروع به توليد خودرو در کشورهاي ديگر نمود. موتورهاي دوار در کشورهاي ديگر به دليل قدرت بالا و وزن کم از محبوبيت بالايي نسبت به موتورهاي پيستوني برخوردار شدند، زيرا موتورهاي پيستوني براي توليد قدرت مشابه، مدل‌هاي سنگين 6 و 8 سيلندر بوده و علاوه بر وزن بالا، شتاب پايين‌تري داشتند.
مزدا از سال 1968 فعاليت خود را در کانادا رسما آغاز کرد. در همان سال‌ها اتومبيل‌هاي سواري و وانت‌هاي مزدا وارد ‌ايران نيز شدند. ورود مزدا به آمريكا با موفقيت بالايي براي‌اين شرکت همراه بود و مزدا پيکاپ را منحصرا براي مشتريان آمريكاي شمالي طراحي کردند. مزدا 929 کوپه به يکي از اتومبيل‌هاي کوچک و پرطرفدار آن زمان تبديل شد. همچنين وانت‌هاي مزدا نيز از آن زمان مورد استفاده قرار گرفتند. مزدا از سال 1971 به توليد وانت با ظرفيت 200 کيلوگرم و پس از آن به ساخت انواع وانت‌هاي مزدا شامل مدل‌هاي 1000 و مدل 1600 پرداخت. موفقيت موتورهاي دوار مزدا تا بحران نفتي سال 1973 ادامه داشت و پس از آن، با تغيير سليقه خريداران به سوي خودروهاي کم مصرف، از محبوبيت ‌اين اتومبيل‌ها کاسته شد، ولي مزدا به جاي متوقف کردن‌اين نوع اتومبيل‌ها و بازگشت به موتورهاي پيستوني، شروع به توليد آنها با موتورهاي دوار کوچک‌تر نمود. مشکلات مالي‌اين شرکت باعث سرمايه‌گذاري شرکت فورد از سال 1979 و خريد 7 درصد سهام مزدا توسط فورد شد. فورد شروع به همکاري با مزدا در پروژه‌هاي مختلف کرد و در دهه 1980 بيست درصد ديگر از سهام مزدا را خريد. اين شرکت که همه خودروهاي خود را با نام مزدا توليد مي‌کرد در سال 1984 رسما به «شرکت خودروسازي مزدا» تغيير نام يافت. باور براين است که جوجيرو ماتسودا بنيانگذار شرکت خودروسازي مزدا که علاقه ويژه‌اي به آيين زرتشت داشته است، با الهام از اهورا مزدا و با توجه به تشابه اسمي‌نام خانودگي‌اش با کلمه مزدا،‌ اين نام را براي محصولات خود گذاشته است.‌ اين شرکت در داخل ژاپن به نام ماتسودا شناخته مي‌شود و بيشتر ژاپني‌ها از جنبه ديگر نام مزدا بي‌اطلاعند.
در پي ضرر‌هاي ناشي از بحران مالي سال 1997 آسيا، مزدا به مشکلات مالي ديگري دچار شد که باعث سرمايه‌گذاري بيشتر شرکت فورد و در دست گرفتن 34 درصد سهام مزدا توسط آن شرکت شد.هنري والاس، در سال 1997 مديريت شرکت را به عهده گرفت و با استفاده از سينرژي شرکت فورد و استراتژي مزدا، شروع به سرعت بخشيدن به توليدات و برنامه‌هاي نوآوري ديجيتال نمود. کنترل توزيع‌کنندگان خارجي را در دست گرفت و ‌اين شرکت را به سودآوري بالايي رساند.
از آن زمان مزدا با نام‌هاي مختلف به مونتاژ خودروهاي مزدا در کشورهاي ديگر ادامه داد و در همان سال‌ها سواري مزدا F323 و ۳۲۳ SL را توليد كرد. سپس با عرضه سواري
مزدا FL ۳۲۳ با موتور ۱۶۰۰ سي سي توانست فروش خود را گسترش دهد.دفتر مرکزي شرکت سهامي‌ خاص ماتسودا (ماتسودا کابوشيکي کايشا) که با نام تجاري مزدا شناخته مي‌شود، در شهر هيروشيما در کشور ژاپن قرار دارد. ‌اين شرکت در سال 2006 ميلادي حدود يک ميليون و دويست و پنجاه هزار خودرو توليد كرده است که در کشورهاي مختلف جهان به فروش رسيده‌اند.در سال 2008 و با شروع بحران مالي جديد اروپا، شرکت فورد از فروش سهام خود در مزدا خبر داد. ‌اين شرکت اعلام کرد به‌رغم موفقيت‌هاي ‌اين همکاري قصد دارد 20 درصد از سهام مزدا را واگذار کند. مزدا 7 درصد از‌اين سهام را خريداري کرد.اکنون مزدا يکي از بزرگترين توليدکنندگان خودرو در جهان است که با بيش از 40 هزار کارمند در سراسر جهان، به توليد انواع اتومبيل‌هاي سواري، وانت و خودروهاي سنگين مي‌پردازد.‌ اين شرکت در سال گذشته ميلادي درآمدي بالغ بر 25 ميليارد دلار داشته است.
کوشان غلامي

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام