لایکا، نخستين دوربين قابل حمل جهان

در سال 1849 کار کلنر ریاضیدان و سازنده دوربین و عینک، یک موسسه تولید لنز و میکروسکوپ در شهر وزلار آلمان تاسیس کرد.
این موسسه پیشرفت خوبی داشت و موفق شده بود ميكروسكوپ‌هايي با استاندارد جهاني توليد كند، اما آنچه نام آن را در تاریخ ثبت کرد، یک ایده نو بود. شکل‌گیری ایده به وجود آوردن دوربین‌های کوچک 35 میلیمتری، در ذهن اسکار بارناک از كاركنان اين موسسه منجر به ایجاد انقلابی در عکاسی شد. ارائه این دوربین‌ها به بازار که در سال 1925 اتفاق افتاد راه را برای تولد افسانه لایکا هموار کرد. اختراع این دوربین سبک و کوچک چنان آزادی عملی به عکاسان خبری و هنری داد که پیش از آن حتی در تصور آنها هم نمي‌گنجید. اين اختراع بارناك باعث شد عكاسي خبري به واقعيت نزديك‌تر شود و اخبار و رويدادها نسبت به گذشته به صورت پوياتري در عكس‌هاي خبري بيان شوند. اختراع دوربين قابل حمل براي عكاسي هنري نيز تحولي مهم محسوب مي‌شد، چرا كه قابليت حمل دوربين جديد امكان عكاسي در موقعيت‌هاي مختلف را فراهم مي‌كرد، به طوري كه از آن با تعابيري چون «قسمتي از چشم عكاس» يا «دست ديگر عكاس» ياد مي‌كردند. از آن پس عكاسان توانستند تمام تمركز خود را صرف سوژه و تصوير مورد نظر خود كنند.
بارناک با استفاده از اولین نمونه قطع کوچک 35 میلیمتری توانسته بود گزارش‌های تصویری تاثیرگذاری از شهر محل سکونت خود تهیه کند. با آغاز فروش لایکا در سال 1925 عکاسان به زودی توانستند با استفاده از این محصول جدید، قابل حمل و ساده از لحاظ تنظیمات فنی، تصاویری شاهکار و بدیع را ارائه و گزارش‌های تصویری‌گیرایی را خلق کنند.
دوربین لایکا تا به امروز در خلق تصاویر زیادی که بر دانش ما افزوده و بر ادراک ما از جهان اطرافمان تاثیرگذار بوده‌اند، کمک فراوانی کرده است. تولید R-Leica در 1914 نقطه آغاز براي موفقیت پایدار این برند بود. تا سال 1932 حدود 90 هزار دوربین لایکا به فروش رسیده و مورد استفاده كاربران قرار گرفته بود و تا سال 1961 این رقم به یک میلیون عدد رسید. مرحله مهم دیگری از پیشرفت لایکا، معرفی دوربین‌های افسانه‌ای غیرانعکاسی M3 در 1954 و M6 در 1984 بود. در همین زمان، موفقیت لنزهای لایکا نیز شروع شد و دوربین‌های دو چشمي‌ این شرکت نیز با کارآیی بالا و سهولت استفاده دنیا را تحت تاثیر قرار دادند. تولید سری Rلایکا در سال 1976 با تولید مدل R3 که اولین دوربین الکترونیکی این شرکت بود، آغاز شد. در سال 1989 اولین سری دوربین‌های جیبی و خانوادگی به بازار آمد و در 1998 نیز اولین مدل‌های دیجیتالی رونمایی شد.
بدون استثنا تمام پیشرفت‌های لایکا بر اساس نیاز‌های کاربران برنامه‌ریزی شده است. ویژگی اصلی تمامي‌تغییراتی که تاکنون در تولید دوربین‌های لایکا صورت گرفته، توجه به کیفیت بالا‌، قابلیت ارائه کارکردهای ضروری و کارآیی ساده دوربین‌ها برای استفاده عموم بوده است. به طوري كه هرگونه نوآوري در توليد دوربين‌هاي لايكا با توجه دقيق به بازخوردهاي دريافت شده از سوي كاربران اتفاق مي‌افتد. همين تمركز بر ضروريات مورد نياز كاربران باعث شده است كه دوربين‌ها و لنزهاي توليدي لايكا همواره تقاضاي خود را داشته باشند.
با وجود اينكه دوربين‌هاي لايكا از كيفيت ويژه اي برخوردارند و عكاسان بزرگ و مشهوري از جمله كارتيه برسون هرگز حاضر نشده‌اند از دوربيني جز لايكا استفاده كنند، اما قيمت بالاي اين دوربين آن را بيش از آنكه محصولي عمومي ‌براي رقابت در بازار باشد به كالايي لوكس تبديل كرده است. اين درست برخلاف سياست رقباي لايكا از جمله كانن ژاپن بود كه بيش از هرچيز، تمايل به توليد دوربيني با كيفيت براي بازاري وسيع‌تر داشتند و علاوه بر كيفيت به قيمت نيز توجه خاصي نشان مي‌دادند. به همين دليل است كه به‌رغم اينكه امروزه «دوربين» يك كالاي لوكس محسوب نمي‌شود، اما «دوربين لايكا» همچنان كالايي لوكس است.
لايكا امروزه نمايشگاه‌هاي عكاسي متعددي در مراكز هنري در شهرهاي مهم دنيا از جمله نيويورك، فرانكفورت، وين و توكيو دارد كه آثار عكاسان بين‌المللي كه از دوربين‌هاي اين شركت استفاده مي‌كنند يا جوايز سالانه اين شركت را (كه از سال 1979 هر ساله به عكاسان برتر اعطا مي‌شود) در آنها به نمايش گذاشته مي‌شود. شايد همين تمركز بر فعاليت‌هاي فرهنگي و تمايل لايكا به ارائه محصولاتي خاص براي افرادي خاص بوده كه باعث شده اين برند موفقيت تجاري چنداني به دست نياورد. اين شركت كه زماني رقيبي اساسي براي شركت‌هايي چون كانن محسوب مي‌شد، امروزه درآمدي به مراتب پايين‌تر از كانن دارد. درآمد لايكا در سال 2009 معادل 139 ميليون يورو بود و سهام اين شركت در بازار بورس فرانكفورت خريد و فروش مي‌شود.
نگار حبيبي

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام