ستاره از یک تا 5است.هر خودرویی که به لحاظ کیفی در جایگاه خیلی خوبی باشد 5 ستاره میگیرد وخودروهایی که نمرات منفی آنها زیاد باشد حداقل ستاره(یک ستاره)را میگیرند.مجموعهای که عهده دار ارزیابی کیفی خودروها است شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران است.این مجموعه که نماینده وزارت صنعت است هر ماه با بررسی خودروها گزارش سطح کیفی خودروها را مشخص میکند.طی این مدت یکسری از خودروها پای ثابت تک ستاره بودند و از نمرات منفی آنها کاسته نشده است.لذا سؤال این است که خودروهای تک ستاره که بیشترین مشتری را در بازار دارند تا چه زمان میخواهند در جایگاه قبلی خود جا خشک کنند و آیا برای ارتقای کیفی آنها خودروسازان برنامهای دارند.چند وقتی است که تعداد ستاره خودروها مبنای خرید مردم شده است و همواره این گلایه وجود دارد که خودروهایی که تنوع در آن بیشتر است تک ستاره هستند. گزارش اخیر شرکت بازرسی کیفیت نشان میدهد خودروهای سایپا ۱۳۱، سایپا ۱۳۲، تیبا، تیبا هاچبک، سایپا ۱۱۱، پژو ۴۰۵، سمند، پژو پارس، امویام ۵۵۰، لیفان X۶۰ و امویام ۱۱۰S تنها یک ستاره از پنج ستاره کیفی را کسب کردهاند.البته طی ماههای گذشته خودروهای دیگری هم بودند که با برنامه کیفی که خودروسازان در پیش گرفتند توانستند به دو ستاره دست پیدا کنند.اما این روند بسیار کند است.
در این زمینه امیرحسین قناتی مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت گفته بود: «در روش جدید ارزیابی کیفی خودروهای داخلی، تمرکز بیشتری بر عیوب عملکردی خودرو نسبت به عیوب ظاهری و همچنین استفاده از شاخصهای کاهنده سطح کیفی خودرو برای خودروهای دارای عیب ایمنی، صورت گرفته است.» وی با بیان اینکه در این روش تعیین سطح کیفی خودروها با استفاده از مدل درجهبندی کیفی یک تا 5 ستاره صورت گرفته است، خاطرنشان میکند: اصلاح و بهبود وضع کیفی خودروها، تحویل خودروی فاقد عیب به مشتریان و شفافسازی وضع کیفی خودروها برای مصرفکنندگان، از جمله اهداف وزارت صنعت، معدن و تجارت از تغییر دستورالعمل ارزیابی کیفی خودروها است.
از سال 96 هیچ خودروی تک ستاره نخواهیم داشت
اشکان گلپایگانی مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران درباره اینکه چرا برخی از خودروها همچنان تک ستاره هستند و خودروسازان برای ارتقای آن کاری انجام نمیدهند گفت: «ارزیابی که شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد انجام میدهد به نیابت از وزارت صنعت، معدن و تجارت است.در حقیقت ما طبق سازوکاری که این وزارتخانه برای نظارت طراحی کرده است وضعیت خودروها را بررسی و اطلاعرسانی میکنیم.ضوابطی که برای ارزیابی کیفی خودروها مدنظر قرار گرفته شده در دورههای زمانی مختلف ارتقا پیدا کرده و اکنون این سازوکار نسبت به گذشته بسیار سختگیرانهتر شده و انطباق زیادی با نیازهای مشتریان و استانداردهای جهانی یافته است.» وی تأکید کرد:وزارت صنعت با جدیت هر چه تمامتر ارتقای کیفیت خودروها را پیگیری میکند و طی چند ماه اخیر به طور مستمر به خودروسازان تکلیف شده برای رشد کیفی خودروهای تولیدی برنامههای مدون کیفی را پیگیری و عملیاتی نمایند. خودروسازان هم در همین راستا پیشرفت برنامههای کیفیسازی محصولات خود را به وزارت صنعت و شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران گزارش میکنند. گلپایگانی خاطرنشان کرد:یکی از عواملی که در کنار مشکلات عمومی صنعت، روند کیفیسازی محصولات صنعت خودرو را زمانبر و دشوار کرده وجود و فراگیر بودن خودروهای با پلتفرم قدیمی در خطوط تولید است. در پلتفرمهای قدیمی ارتقای کیفیت بسیار دشوار و هزینه بر و در بسیاری موارد بدون توجیه اقتصادی است. اما با تمام این چالشها نمیتوان گفت خودروسازان تلاش برای ارتقای کیفیت را متوقف نمودهاند و در این راستا طرحهای بهبود فراوانی در دست اقدام است ولی به هر شکل بخش قابل توجهی از خودروها شامل محصولاتی است که کماکان تک ستاره هستند لذا خودروسازان خود را موظف به رشد کیفی محصولات خود نمودهاند.
وی گفت: دو مجموعه ایران خودرو و سایپاهزینه و انرژی زیادی را صرف ارتقای کیفیت خودروها مینمایند اما باید پذیرفت که دسترسی به سطح کیفی ایدهآل در مدت کوتاه به طور تمام و کمال قابل حصول نیست.خودروهایی مانند پژو 405 و پراید که طراحی آنها قدیمی است برای آنکه به شرایط مورد انتظار مردم برسند نیازمند تغییرات زیاد هستند که شاید تصمیم صحیحتر چنین باشد که خودروسازان پلتفرمهای جدید را جایگزین کنند و طرحریزی برای این موضوع از اهم اقدامات این روزهای خودروسازان است. مدیرعامل شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران اظهار داشت: بر اساس برنامه کیفی وزارت صنعت تا پایان سال 95 داشتن حداقل دو ستاره کیفی برای تمام خودروها ضروری است. وی در مورد برخی از خودروهای چینی که در فهرست تک ستارهها هستند، گفت:خودروهای چینی هم در روندی مشابه، برنامهریزی برای ارتقای کیفیت دارند.
پتانسیل این خودروها برای رشد کیفی مناسب تراست چرا که پلتفرمهای آنها جدیدتر و قابلیت اصلاحپذیری بالاتری دارند.برنامهها برای ارتقای کیفیت خودروها زیاد است ولی نکته مهم، عملیاتی شدن آن است و اقدامات اصلاحی زمانی قابل پذیرش است که مردم تغییرات را لمس کنند و ستاره کیفی به نوعی بیانگر سطح کیفی درک شده توسط مشتریان است و به همین جهت مورد توجه ویژه قرار گرفته است.وی در پاسخ به پیشبینی اینکه کدام خودروهای تک ستاره تا سال آینده ارتقا خواهند داشت گفت: با توجه به برنامههای کیفی در حال اجرا، برآورد کارشناسی ما این است که بزودی دست کم در خودروهایی نظیر تیبا، سمند، گروه پژو و ام ویام ٥٥٠ شاهد جهش رتبه کیفی باشیم.
توقف تولید برخی از خودروهای سال 97
مجتبی استاد رحیمی معاون کیفیت ایران خودرو هم درباره تغییراتی که قرار است روی خودروها صورت گیرد تا رضایت از خودروهای وطنی افزایش پیدا کند به خبرنگار ما گفت:«ما در حال برنامهریزی هستیم تا از نمرات منفی تمام خودروها کم کنیم.این مهم در مورد خودروهایی که دو ستاره به بالا هم هستند صدق میکند.اما یکی از اولویتهای ما این است که خودروهای تک ستاره نمرات منفی کمتری بگیرند و تا پایان سالجاری دو ستاره شوند.طبق قانون نباید از سال آینده خودروی تک ستاره داشته باشیم بدین جهت بهبود کیفی تمام خودروها بخصوص خودروهایی که پلتفرم قدیمی دارند در دستور کار خودروسازان قرار گرفته است. در برخی از خودروهای تک ستاره قابلیت بهبود کیفی وجود دارد.اما در برخی از خودروها به سختی ارتقای کیفیت امکانپذیر است. این خودروها نهایت امر به دو ستاره برسانیم.رشد کیفی اینگونه خودروها تا سه ستاره به هیچ عنوان وجود ندارد و اصلاً توجیه پذیر نیست.»
معاون کیفیت ایران خودرو اظهار داشت:« 75 درصد خودروهایی که تک ستاره هستند تا پایان سالجاری دو ستاره میشوند اما برخی دیگر از خودروها که امکان رشد کیفی آنها نیست از سال 97 دیگر تولید نخواهند شد. اجرای طرح بهبود کیفیت زمانبر است و با سرعت نمیتوان به آن دست یافت. لذا پیشبینی میکنم از اواخر امسال خودروهای پژو پارس و سمند دو ستاره شوند.وی خاطرنشان کرد:«برخی از خودروها برای ارتقای کیفیت نیازمند ماشینآلات، قالب، مواد اولیه و مهندسی است. از آنجا که پلتفرم این خودروها قدیمی است و منبع اصلی که قطعات را تولید میکرد دیگر قطعات این خودروها را تولید نمیکند توجیه پذیر نیست که ما سرمایهگذاری جدیدی انجام دهیم.این قبیل محدودیتها باعث شده ارتقای کیفیت طولانی شود. خوشبختانه روندی که ایران خودرو در کاهش نمرات منفی خودروها داشته قابل قبول بوده و این امر استمرار خواهد داشت.»
در همین حال یک مدیر ارشد در وزارت صنایع خبر داد که چنانچه شرکتهای خودرو ساز تا پایان سال موفق به اصلاح عیوب تولیدات خود نشوند و از نمرات منفی خود نکاهند، برای جلوگیری از مختل شدن کار تولیدکنندگان، یک ستاره ارفاقی به آنها داده میشود تا به صورت موقت از خطر تعلیق رهایی پیدا کنند و خط تولید خودروهای تک ستاره متوقف نشود.
به هرحال مردم بهعنوان مشتریان اصلی خودروها از اینکه ارتقای کیفیت خودروها بسیار آهسته صورت میگیرد گلایه دارند و میگویند خودروهایی که قشر ضعیف و متوسط جامعه خریداری میکنند به لحاظ کیفی مشکلات زیادی دارد.خریداران از اینکه بعد از خرید خودرو و طی کردن 5 هزار کیلومتر باید به نمایندگی بروند تا عیوب آن مرتفع شود صحبت میکنند و میگویند خودروهایشان از روز اول با بدنه پر سر و صدا تحویل داده میشود و مشکلاتی دارد که معمولاً یک خودرو پس از 5 سال کارکرد گرفتار آن میشود.