سنگ الماس چیست؟ راهنمایی جامع برای شناخت ویژگی‌ و معرفی معادن الماس طبیعی و خام | زر

سنگ الماس چیست؟ شاید تا به حال برایتان سؤال پیش آمده باشد که الماس چه نوع سنگی است؟ ما قصد داریم تا در این مقاله در رابطه با الماس خالص، مشخصات سنگ الماس، ویژگی‌های الماس و... مطالب جذاب و خواندنی بسیاری بیاوریم.

الماس به عنوان یک سنگ قیمتی، نمادی از ثبات و قابل اعتماد بودن در دنیایی است که همیشه در حال تغییر است. الماس ساخته شده از کربن، متداول‌ترین ماده روی این سیاره می باشد. سنگ الماس به خاطر بی رنگ بودنش اغلب ارزشمند می باشد اما در واقع سنگ الماس دارای طیف رنگی متنوعی می باشد که هر کدام دارای ویژگی های خاص خود می باشد.

از استفاده الماس در نماد‌های مذهبی در هند باستان گرفته تا انواع گردنبند الماس پر زرق و برق در موزه اسمیتسونیان، این سنگ قیمتی هزاران سال است که توجه انسان را به خود جلب کرده است. الماس در بین مردم و دوستان طلا و جواهر از محبوبیت خاصی برخوردار است و سالهاست که از سنگ الماس در طراحی و ساخت حلقه ازدواج زنانه و مردانه، حلقه ست ازدواج و حلقه نامزدی طلا استفاده می کنند.

• الماس چیست؟ کشف رازهای این سنگ قیمتی تسخیرناپذیر
• مشخصات سنگ الماس را بشناسیم
• ویژگی‌ها و خواص منحصر به فرد الماس
• خواص درمانی و معنوی الماس
• خصوصیات فیزیکی الماس: از ساختار اتمی تا سختی بی‌نظیر
• خصوصیات شیمیایی الماس به همراه جدول
• ۴ عامل مؤثر در ارزش و قیمت الماس
• شفافیت الماس و تاثیر آن برقیمت و کیفیت
• آیا الماس کانی است؟
• آیا الماس فلز است؟
• انواع رنگ‌های الماس: از بی رنگ تا فانتزی
• ویژگی‌های سنگ الماس چیست؟
• کاربرد سنگ الماس در جواهرات
• ساختار الماس: ساختار اتمی و ویژگی های منحصر به فرد آن
• مهم‌ترین معادن سنگ الماس در جهان کدام است؟
• مراقبت و تمیز کردن الماس
• نحوه نگهداری سنگ الماس
• نکات مهم در نگهداری جواهرات الماس
• سخن پایانی : بررسی ارزش و اهمیت سنگ الماس
• سوالات متداول

الماس چیست؟ کشف رازهای این سنگ قیمتی تسخیرناپذیر

قرن‌هاست که سنگ الماس موردتوجه بشر قرار دارد ولی پیش از قرن بیستم اطلاعات علمی زیادی در مورد آن در دست نبود. با پیشرفت علوم بخصوص در حوزه های فیزیک و شیمی بسیاری از حقایق درباره سنگ قیمتی الماس روشن گردید. همچنین تحقیقات وسیع در علوم زمین‌شناسی بسیاری از ابهامات در مورد چگونگی پیدایش الماس را روشن ساخت. اما دلایل وجود خصوصیات منحصربه‌فرد الماس چیست؟

واژه الماس (Adamas) در یونانی به معنی تسخیرناپذیر است. در ادامه خواهیم دید الماس تنها کانی قیمتی است که فقط از یک عنصر موجود در طبیعت یعنی کربن ساخته شده است. الماس دارای شبکه اتمی بسیار فشرده‌ای است که باعث به‌وجودآمدن سختی زیاد یا به عبارتی سخت‌ترین ماده متبلور شده در کره زمین است. فرمول شیمیایی الماس کربن خالص (C) می‌باشد ولی بررسی‌های دقیق نشان می‌دهد که ۹۵/۹۹ درصد آن کربن و بقیه آن ناخالصی‌های شیمیایی بوده که همین مقدار ناچیز می‌تواند بر رنگ الماس تأثیر‌گذار باشد.

گفته می‌شود الماس برای اولین بار در قرن چهارم پیش از میلاد به اروپا رفت ولی قبل از آن در هندوستان در منطقه‌ای به نام Golconda توسط انسان پیدا و از آن زمان برای ۲۰۰۰ سال تنها منبع شناخته شده بود.

ترکیب شیمیایی مشخصه الماس و ساختار کریستالی آن را به عضوی منحصر به فرد از پادشاهی مواد معدنی تبدیل کرده است.

مشخصات سنگ الماس را بشناسیم

زیبایی یک الماس تراش خورده ارتباط پیچیده‌ای با نور‌های اطرافش دارد. وقتی الماس‌ها و نور اطراف آن‌ها اثر متقابل خوبی با یکدیگر داشته باشند نتیجه آن می‌تواند برای چشم انسان بسیار خیره‌کننده باشد.

اما سؤال اصلی این است که هنگام برخورد نور به سطح الماس چه اتفاقی می‌افتد؟ چه مقدار نور وارد الماس می‌شود و چه مقدار از آن به چشم ما برمی‌گردد. تمام این عوامل به خواص نوری الماس و کیفیت تراش سنگ الماس بستگی دارد. کسانی که کار تراش الماس را انجام می‌دهند به این نکته واقف هستند که عمده خواص نوری الماس در تاج و facet‌های اطراف آن خود را نمایان می‌سازد.

حرکت و تغییر زاویه دید به زیبایی و جلوه‌های نوری الماس کمک می‌کند، به طور مثال می‌توان با تغییر زاویه دید و حرکت در زیر یک منبع نوری میزان درخشش و زیبایی یک سنگ الماس را ارزیابی کرد.

الماس تراش خورده یک شی سه‌بعدی می‌باشد، وقتی نور وارد الماس می‌شود مسیری پیچیده را طی می‌کند، تحقیقات به‌عمل‌آمده نشان می دهدکه ارتباط بین نور و محیط داخلی موجب ایجاد جلوه های نورس منحصر به فرد در سنگ الماس می شود.

ویژگی‌ها و خواص منحصر به فرد الماس

الماس‌ها فراتر از نماد‌های مدرن خود به عنوان سنگ ازدواج و تعهد، نشان‌دهنده وفاداری، خلوص و بی‌گناهی نیز هستند. سنگ الماس همچنین سنگ تولد ماه آپریل است و به عنوان نماد خلوص و پایداری شناخته می‌شود. تصور می‌شود که الماس نماد عقلانیت است و از سوء تفاهم‌ها جلوگیری می‌کند. همچنین اعتقاد بر این است که الماس ذهن و فکر انسان را گسترده‌تر می‌کند.

تصور می‌شود که توانایی منحصربه‌فرد الماس در انعکاس و شکست نور باعث جذب شفافیت می‌شود. این مورد ممکن است یکی از دلایلی باشد که این سنگ از دیرباز به عنوان یک طلسم قدرتمند با خواص درمانی، به‌ویژه برای ذهن، ارزشمند بوده است. الماس می‌تواند ارتباط بین ذهن و بدن را تقویت کند و درعین‌حال ذهن را از الگوهای ناخواسته جدا کند. در ادامه به خواص درمانی و معنوی سنگ الماس می پردازیم:

خواص درمانی و معنوی الماس

افزایش وضوح ذهنی:

در بسیاری از فرهنگ‌ها، الماس به عنوان یک سنگ درمانی شناخته می‌شود که به افزایش وضوح ذهنی و کمک به تمرکز کمک می‌کند. گفته می‌شود که این سنگ به شخص کمک می‌کند تا از افکار منفی دور شده و دیدگاه روشن‌تری نسبت به زندگی پیدا کند.

تصفیه انرژی‌های منفی:

در برخی سنت‌ها، الماس به عنوان یک سنگ با ویژگی‌های تصفیه انرژی شناخته می‌شود. گفته می‌شود که این سنگ می‌تواند انرژی‌های منفی را از بدن و ذهن خارج کند و شفافیت و تعادل را به فرد بازگرداند.

تقویت روابط:

در باورهای مختلف، الماس به عنوان نمادی از وفاداری، پایداری و محبت در نظر گرفته می‌شود. به ویژه در حلقه‌های ازدواج و جواهرات تعهد، از الماس به عنوان نمادی از دائمی بودن و استحکام رابطه استفاده می‌شود.

تقویت انرژی‌های مثبت:

در بسیاری از فرهنگ‌ها گفته می‌شود که الماس به ایجاد انرژی‌های مثبت کمک کرده و می‌تواند به تقویت خوداعتمادی و قدرت درونی افراد کمک کند.

خصوصیات فیزیکی الماس: از ساختار اتمی تا سختی بی‌نظیر

گرافیت یک فرم دیگر از کربن است که در ساختارهای صفحه‌ای و لایه‌ای قرار دارد و ویژگی‌های متفاوتی نسبت به الماس دارد. این ماده معمولاً در مدادها، باتری‌ها و ابزارهای رسانا استفاده می‌شود. گرافیت و الماس هر دو از کربن ساخته شده‌اند، اما ساختار مولکولی آن‌ها متفاوت است. این تفاوت ساختاری باعث می‌شود که خواص فیزیکی آن‌ها مانند سختی، رسانایی الکتریکی، و خاصیت لغزندگی به شدت متفاوت باشد. در ادامه به خصوصیات فیزیکی الماس می پردازیم

گرافیت و الماس از نظر ساختار اتمی تفاوت‌های چشمگیری دارند. در گرافیت، تک‌تک اتم‌های کربن به هم متصل می‌شوند و صفحاتی از اتم‌های کربن را تشکیل می‌دهند. در هر صفحه، هر اتم کربن به سه اتم کربن مجاور متصل است که در رأس مثلث‌های متساوی‌الاضلاع قرار دارند. این باعث ایجاد حلقه‌های شش‌ضلعی از اتم‌های کربن می‌شود. هر اتم کربن دارای چهار الکترون ظرفیت برای مشارکت در تشکیل پیوند‌های شیمیایی است. سه تا از این الکترون‌ها در ایجاد پیوند‌های کووالانسی قوی با اتم‌های مجاور در ورق استفاده می‌شوند. 

پیوند‌های کووالانسی نوعی پیوند شیمیایی هستند که در آن الکترون‌ها بین اتم‌ها به اشتراک گذاشته می‌شوند. الکترون چهارم آزاد است که روی سطح ورق بچرخد و گرافیت را رسانای الکتریکی کند. فاصله بین ورقه‌های اتم‌های کربن بیشتر از قطر هر اتم است. نیروهای پیوند ضعیفی که نیروهای واندروالس نامیده می‌شوند، ورقه‌ها را کنار هم نگه می‌دارند. ازآنجایی‌که این نیروها ضعیف هستند، ورق‌ها می‌توانند به‌راحتی از کنار یکدیگر بلغزند. لغزش این ورق‌ها به گرافیت نرمی برای نوشتن و خاصیت روان‌کنندگی آن را می‌دهد.

در الماس، هر اتم کربن به طور قوی به چهار اتم کربن مجاور که در رأس یک چهاروجهی (هرم سه وجهی) قرار دارند، متصل است. چهار الکترون ظرفیت هر اتم کربن در تشکیل پیوند‌های کووالانسی بسیار قوی شرکت می‌کنند. این پیوند‌ها در همه جهات استحکام یکسانی دارند و به همین دلیل الماس به یکی از سخت‌ترین مواد طبیعی موجود تبدیل می‌شود.

خصوصیات شیمیایی الماس به همراه جدول

الماس اغلب در کنار سایر سنگ‌های قیمتی مانند گارنت، سرپانتین، دیوپساید، پریدوت، کلسیت و اسپینل یافت می‌شود. الماس در رسوبات آبرفتی نیز دیده می‌شود که معمولاً بقایای فرسایش یافته لوله‌های کیمبرلیت هستند.

الماس در بسیاری از مناطق در سراسر جهان از جمله آفریقای جنوبی، هند، روسیه، برزیل، استرالیا، کانادا و ایالت آرکانزاس در ایالات متحده یافت می‌شود. الماس‌ها که توسط نیروهای عظیم فشرده و گرم می‌شوند، قبل از اینکه توسط فعالیت‌های آتشفشانی و زمین‌شناسی قدرتمند به سطح بیایند، در اعماق گوشته سیاره تشکیل می‌شوند. همچنین انواعی از الماس‌ها (به نام‌های کربنادو، لونسدالیت یا الماس شش‌ضلعی) در شهاب‌سنگ‌ها یافت می‌شوند، اگرچه این الماس‌ها معمولاً بسیار کوچک هستند و می‌توانند ساختار اتمی متفاوتی نسبت به الماس سیاره‌ای داشته باشند. 

در اینجا به برخی از ویژگی‌های شیمیایی الماس اشاره خواهیم کرد:

1. ترکیب شیمیایی سنگ الماس:

الماس از کربن خالص ساخته شده است. هر اتم کربن در الماس به‌صورت پیوندهای کووالانسی بسیار قوی با چهار اتم کربن مجاور خود پیوند می‌سازد. این ساختار پیوندی باعث می‌شود که الماس سخت‌ترین ماده طبیعی روی زمین باشد.

2. پایداری شیمیایی سنگ الماس:

الماس از نظر شیمیایی بسیار پایدار است. این سنگ به راحتی در برابر اکثر اسیدها و بازها مقاوم است. با این حال، الماس در دمای بسیار بالا (حدود 700 درجه سانتی‌گراد) و در حضور اکسیژن ممکن است اکسید شود و به دی‌اکسید کربن تبدیل شود.

از آنجایی که الماس در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم است، معمولاً در آزمایش‌های شیمیایی و در محیط‌های سخت به عنوان یک ماده مقاوم استفاده می‌شود.

3. رسانایی حرارتی سنگ الماس:

یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته الماس، رسانایی حرارتی بسیار بالا آن است. این سنگ قادر است گرما را به سرعت از یک بخش به بخش دیگر منتقل کند. به همین دلیل، الماس در صنایع مختلف، از جمله در نانو فناوری و صنایع الکترونیک، برای مدیریت گرما استفاده می‌شود.

4. ویژگی‌های نوری سنگ الماس:

در مورد خصوصیات نوری الماس، علاوه بر درخشندگی و شکستن نور، این سنگ دارای ویژگی‌های جذاب دیگری نیز هست. الماس به دلیل ساختار خاص خود می‌تواند نور را به شدت بازتاب دهد و از این رو دارای رنگ‌های درخشان و جلوه‌های بصری منحصر به فردی است که به آن "آتش" گفته می‌شود. این ویژگی نوری به دلیل پیوندهای اتمی قوی و ساختار کریستالی منظم آن ایجاد می‌شود.

5. الماس‌های رنگی:

اگرچه بیشتر الماس‌ها بی‌رنگ هستند، اما برخی از آن‌ها به دلیل ناخالصی‌های خاص یا تغییرات در ساختار کریستالی خود رنگ‌هایی مانند زرد، صورتی، آبی و حتی سبز دارند. این رنگ‌ها معمولاً به دلیل وجود ناخالصی‌هایی مانند ازت (N) یا بور (B) در ساختار کربن الماس ایجاد می‌شوند. رنگ آبی، به‌ویژه، به دلیل وجود بور است که به الماس خاصیت رسانایی الکتریکی می‌دهد.

6. ساختار اتمی سنگ الماس:

ساختار کریستالی الماس مکعبی است که هر اتم کربن در آن به چهار اتم کربن دیگر متصل می‌شود. این ساختار مکعبی باعث می‌شود که الماس دارای مقاومت بسیار بالا در برابر فشار و ضربه باشد. همین ویژگی باعث می‌شود که الماس از بسیاری مواد دیگر سخت‌تر و مقاوم‌تر باشد.

7. محل تشکیل سنگ الماس:

الماس‌ها در اعماق زمین، به ویژه در گوشته زیرین، تحت فشار و دمای بسیار بالا تشکیل می‌شوند. این شرایط خاص باعث می‌شود که کربن تحت این شرایط به الماس تبدیل شود. این پروسه می‌تواند میلیون‌ها سال طول بکشد تا الماس به سطح زمین منتقل شود.

۴ عامل مؤثر در ارزش و قیمت الماس

الماس بالاترین نقطه ذوب را در بین مواد معدنی طبیعی دارد و همچنین متراکم‌ترین ساختار اتمی را دارد. الماس‌ها بر اساس کیفیت تراش، شفافیت، رنگ و قیراط درجه‌بندی می‌شوند.

چهار موردی که تعیین‌کننده‌ی ارزش و قیمت الماس هستند، عبارتند از:

1. برش الماس: شکل سنگ تراش خورده و اینکه آن برش چقدر سنگ را به نمایش می‌گذارد.
2. شفافیت الماس: شفافیت سنگ تراش خورده و عدم وجود ناخالصی‌ها به توانایی بازتابی الماس می‌افزاید.
3. رنگ الماس: یک الماس بر اساس کیفیت رنگ آن درجه‌بندی می‌شود. رنگ‌های بسیار کمیاب مانند آبی، صورتی، نارنجی یا قرمز ارزش بالایی به یک الماس طبیعی می‌بخشد.
4. عیار الماس: به وزن سنگ تراش خورده اشاره دارد. الماس‌های بزرگ‌تر کمیاب‌تر هستند، بنابراین الماس‌های بزرگ‌تر در هر قیراط ارزش بیشتری نسبت به سنگ‌های کوچک‌تر با همان کیفیت دارند.

در اعماق پوسته زمین، میلیون‌ها سال پیش الماس تشکیل شد. فشار شدید و گرمای شدید اتم‌های کربن را به پیوند‌های چهاروجهی مهیبی متبلور کرد که قابل شکستن نبود و یکی از سخت‌ترین مواد شناخته شده برای بشر را ایجاد کرد.

شفافیت الماس و تاثیر آن برقیمت و کیفیت

اکثر الماس‌هایی که در طبیعت یافت می‌شوند دارای اجزای زیادی هستند و یافتن سنگی با تنها چند نقص قابل مشاهده دشوار است. شفافیت یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های الماس است که میزان تمیزی الماس را از هر نوع ضایعات (عیوب داخلی) و لکه‌ها (عیوب بیرونی) درجه‌بندی می‌کند. شفافیت الماس تأثیر قابل‌توجهی بر ارزش الماس دارد، به این معنی که هر چه ضایعات و لک‌های الماس کمتر باشد، عیار آن بهتر و ارزش آن بیشتر می‌شود.

شفافیت الماس‌های رنگی فانتزی نیز بر اساس یک مقیاس درجه‌بندی می‌شود. در این نوع الماس‌ها، هر چه رنگ آن ضعیف‌تر باشد، درجه شفافیت بالاتری خواهد داشت. از این رو، الماس‌های فانتزی با شفافیت بالا معمولاً ارزش بیشتری دارند.

آیا الماس کانی است؟

کانی الماس تنها کانی قیمتی است که فقط از یک عنصر موجود در طبیعت یعنی کربن ساخته شده است. الماس دارای شبکه اتمی بسیار فشرده‌ای است که باعث به‌وجودآمدن سختی زیاد یا به عبارتی سخت‌ترین ماده متبلور شده در کره زمین است. فرمول شیمیایی الماس کربن خالص (C) می‌باشد ولی بررسی‌های دقیق نشان می‌دهد که ۹۵/۹۹ درصد آن کربن و بقیه آن ناخالصی‌های شیمیایی بوده که همین مقدار ناچیز می‌تواند بر رنگ الماس تأثیر‌گذار باشد. پرواضح است که وجود کربن شرط لازم برای تشکیل الماس است ولی کافی نیست زیرا graphite هم از کربن تشکیل شده. نحوه قرارگرفتن اتم‌های کربن در کنار یکدیگر است که تفاوت الماس و گرافیت را نمایان می‌سازد. به عبارتی دیگر ساختار کریستال یک سنگ نقش مهمی در ماهیت آن خواهد داشت.

شرایط تشکیل الماس بسیار سخت و پیچیده است. شاید هنگامی که انگشتر برلیان زیبا که سنگ‌های الماس گران‌بها روی آن نصب شده است و در پشت ویترین طلا و جواهرفروشی تلألؤ و درخشش فراوانی دارد را نظاره‌گر هستید به این فکر نیفتادید که چه مراحل سختی را پشت سر گذاشته تا به اینجا رسیده است. الماس در اعماق بیش از ۱۵۰ کیلومتری زیر سطح زمین در حرارت و فشار بسیار بالایی شکل می‌گیرد. دانستن اطلاعاتی راجع به مراحل شکل‌گیری و استخراج الماس به شما کمک می‌کند که درک بهتری راجع به این که چرا سنگ الماس باکیفیت یک جواهر کمیاب و باارزش است داشته باشید. در نتیجه الماس کانی است.

آیا الماس فلز است؟

صرف‌نظر از ظاهر آن، مردم معمولاً این سؤال را در مورد الماس می‌پرسند. به دلیل محبوبیت این سؤال، ما تصمیم گرفتیم به این سؤال پاسخ بدهیم. آن‌قدرها هم پیچیده نیست، بنابراین وقتی توضیح می‌دهیم که الماس دقیقاً چیست، دقت کنید.

اول از همه، الماس فلزی نیست. در جدول تناوبی عناصر نیز مشخص شده است. اکسیژن، کربن، کلر و گوگرد غیر فلزات هستند. این‌ها تنها برخی از نمونه‌های غیرفلزی هستند که برای درک بهتر آنچه در اینجا در مورد آن صحبت می‌کنیم به شما ارائه کرده‌ایم.

بیایید با کربن شروع کنیم. کربن نیز یک عنصر غیرفلزی است که می‌تواند به اشکال مختلف وجود داشته باشد. دو مورد از رایج‌ترین شکل‌ها گرافیت و الماس هستند. این به شما امکان می‌دهد بدانید که چرا الماس‌ها اشیاء فلزی نیستند. الماس یکی از رایج‌ترین اشکال کربن خالص است.

یکی از راه‌های تشخیص الماس از گرافیت، بررسی ویژگی‌های بصری آنهاست. الماس‌ها همیشه شفاف و بدون هیچ رنگ قابل‌توجهی هستند. اگر الماس رنگ دارد، به دلیل انعکاس نوری است که از آن می‌گذرد و آن را به این شکل نشان می‌دهد.

در طرف دیگر، گرافیت سیاه و مات است. این باعث می‌شود که تمایز واضحی بین این دو وجود داشته باشد. تفاوت واضح دیگر این است که الماس کاملاً سخت است (سخت‌ترین ماده طبق مقیاس Mohs) و گرافیت بسیار نرم است.

انواع رنگ‌های الماس: از بی رنگ تا فانتزی

خصوصیات الماس بسیار زیاد است همین دلیلی است برای ارزشمند بودن جواهراتی که از الماس ساخته شده‌اند. علاوه بر ویژگی های فیزیکی، انواع الماس‌ها در سایز و رنگ‌های متفاوتی وجود دارد که به جذابیت و ارزش آنها می افزاید.

الماس‌ها معمولاً به‌عنوان بی‌رنگ شناخته می‌شوند، اما بیشتر الماس‌های استخراج‌شده دارای رنگ‌های زرد و قهوه‌ای قابل‌توجهی هستند و تنها درصد کمی از آن‌ها را می‌توان به‌عنوان بی‌رنگ یا تقریباً بی‌رنگ طبقه‌بندی کرد. علاوه بر این، حتی سنگ‌هایی با رنگ‌های زرد کم‌رنگ نیز به‌ندرت یافت می‌شوند.

طبق گزارش مؤسسه گوهرشناسی آمریکا (GIA)، رنگ الماس‌ها در مقیاسی از D تا Z درجه‌بندی می‌شود. D بی‌رنگ‌ترین الماس‌ها را نشان می‌دهد، در حالی که Z حاوی رنگ‌های قهوه‌ای یا زرد است که به وضوح با چشم غیرمسلح قابل‌مشاهده هستند. رنگ الماس‌ها در شرایط کنترل‌شده و با مقایسه آن‌ها با الماس‌های درخشان گرد با رنگ‌های شناخته‌شده درجه‌بندی می‌شود.

دنیای الماس به سنگ‌های بی‌رنگ محدود نمی‌شود. نمونه‌های نادری وجود دارد که در رنگ‌های مختلف وجود دارد. این الماس‌ها معمولاً «الماس‌های رنگی فانتزی» یا به‌سادگی «الماس‌های فانتزی» نامیده می‌شوند و تقریباً در هر رنگی که کسی تصورش را بکند وجود دارد.

ارزیابی رنگ الماس‌های فانتزی بر اساس قدرت رنگ آن‌ها است. الماس‌های فانتزی رنگ خود را مدیون وجود عناصر کمیاب مختلف در ساختار یا نقص‌های شبکه کریستالی هستند. برای مثال، رنگ‌های طلایی یا قهوه‌ای به دلیل ناخالصی‌های نیتروژن است، الماس‌های آبی با ناخالصی‌های بور رنگ می‌شوند، درحالی‌که الماس‌های سبز با محتوای کمی از عناصر شیمیایی رادیواکتیو مانند اورانیوم یا توریم رنگ می‌شوند.

اعتقاد بر این است که الماس‌های فانتزی یا رنگی که دارای ویژگی‌های اضافی مربوط به رنگ‌های خود هستند و هرکدام نشان‌دهنده یک نماد می‌باشد.

الماس زرد: افزایش تفکر و توجه دیگران نسبت به فردی که از الماس استفاده می‌کند.

الماس آبی: قدرت اراده را افزایش می‌دهد و الهام‌بخش انسان‌ها در شرایط مختلف از جمله سلامت آن‌ها است.

الماس صورتی: افزایش خلاقیت و برانگیختن حس زیبایی‌شناختی

ویژگی‌های سنگ الماس چیست؟

کاربرد الماس به طور گسترده در صنایع شناخته شده است. الماس‌ها نه تنها به دلیل زیبایی بلکه به دلیل کاربرد‌هایشان نیز معروف هستند. از استفاده در پمپ‌بنزین‌ها و معادن گرفته تا اینکه به‌عنوان یک گوهر گران‌بها به‌حساب می‌آید که جواهرات گران‌بهایی برای خانم‌ها و آقایان است. در واقع می‌توان گفت الماس‌ها همه‌جا مورداستفاده قرار می‌گیرند. در ادامه ویژگی‌های الماس را برایتان آورده‌ایم.

کاربرد سنگ الماس در جواهرات

ساختار کریستالی و درخشان الماس وقتی با فلزات دیگری مانند پلاتین، نقره، طلا، تیتانیوم، تنگستن و غیره ترکیب می‌شوند، به زیباترین و منحصربه‌فردترین جواهرات تبدیل می‌شوند. بر اساس گزارش‌ها، تقریباً ۳۰ درصد از الماس‌های استخراج‌شده از داخل زمین در تجارت جواهرات خالص و ۷۰ درصد بقیه در زمینه‌های دیگر استفاده می‌شوند.

برای ورود به فروشگاه الماس کلیک کنید

شعار معروف «الماس جاودان»، به بهترین نحو حس رمانتیک بودن الماس را نشان می‌دهد. الماس به‌عنوان هنر نفیس آویز‌ الماس زیبا، گردنبند‌ الماس، حلقه‌های نامزدی الماس، گوشواره‌ الماس استفاده می‌شود که همگی وقتی از الماس ساخته می‌شوند به جواهراتی گران‌بها تبدیل می‌شوند. حلقه نامزدی الماس آخرین درجه و حد برای اظهار عشق است. به دلیل براق بودن و ماندگاری در جواهرات (مانند گوشواره، حلقه بینی، حلقه نامزدی، آویز و...) استفاده می‌شود. همچنین دوام و خاصیت براق بودن آن در صنعت طلا و جواهرسازی استفاده می‌شود.

ساختار الماس: ساختار اتمی و ویژگی های منحصر به فرد آن

درک ساختار الماس به دانش اولیه درمورد عنصر کربن نیاز دارد. یک اتم کربن خنثی دارای شش پروتون و شش نوترون در هسته خود است که توسط شش الکترون متعادل می‌شود. کربن دارای ظرفیت چهار است زیرا چهار الکترون می‌توانند برای پر کردن اوربیتال 2p پذیرفته شوند. الماس از واحدهای تکرارشونده اتم‌های کربن تشکیل شده است که از طریق قوی‌ترین پیوند شیمیایی یعنی پیوندهای کووالانسی به چهار اتم کربن دیگر متصل شده‌اند.

هر اتم کربن در یک شبکه چهاروجهی سفت و سخت قرار دارد که در آن از اتم‌های کربن همسایه خود فاصله دارد. واحد ساختاری الماس از هشت اتم تشکیل شده است که اساساً در یک مکعب قرار گرفته‌اند. این شبکه بسیار پایدار و سفت است، به همین دلیل است که الماس‌ها بسیار سخت هستند و نقطه ذوب بالایی دارند.

مطالعه نسبت ایزوتوپی کربن در الماس امکان ردیابی تاریخچه کربن را فراهم می‌کند. همچنین، برخی فرایندهای بیولوژیکی به طور فعال ایزوتوپ‌های کربن را بر اساس جرم دسته‌بندی می‌کنند؛ بنابراین، مشخص است که کربن بیشتر الماس‌های طبیعی از گوشته می‌آید.

سنگی که از آن الماس به وجود می‌آید ممکن است ۵۰ تا ۱۶۰۰ میلیون سال قدمت داشته باشد، خود الماس‌ها تقریباً ۳٫۳ میلیارد سال سن دارند. یکی از این شهاب‌سنگ‌ها حاوی الماس‌های ریز با قدمت بیش از ۵ میلیارد سال است. این الماس‌ها قدیمی‌تر از منظومه شمسی هستند.

مهم‌ترین معادن سنگ الماس در جهان کدام است؟

اگرچه تصور می‌شود اولین ذخایر سنگ الماس جهان ۹۰۰ میلیون سال پیش تشکیل شده باشد، اما اولین سنگ‌ها در قرن چهارم قبل از میلاد در هند پیدا شدند.

علی‌رغم اینکه الماس بیشتر برای استفاده در جواهرات مانند حلقه و گردنبند بوده است و به دلیل دوام و درخشندگی‌اش شناخته شده است، ۸۰ درصد از الماس‌های استخراج شده کاربرد صنعتی دارد. ازآنجایی‌که الماس‌ها سخت‌ترین ماده روی زمین هستند، اغلب برای برش یا سوراخ کردن سایر مواد سخت استفاده می‌شود.

حدود ۱۴۷ میلیون قیراط الماس در سال ۲۰۱۸ استخراج شد که ارزش بازار جهانی آن ۷۶ میلیارد دلار برآورد شده است. در اینجا نام پنج کشور برتر که معدن سنگ الماس جهان را دارند فهرست کردیم.

۱. معدن سنگ الماس در روسیه

روسیه غنی‌ترین و بزرگ‌ترین منبع سنگ الماس در جهان است، با بیش از ۱۲ معدن روباز در صدر ایمن فهرست قرار دارد. در واقع با شروع معدن‌کاری در سال ۱۹۴۷، روسیه اکنون در صدر سلسله مراتب تولید الماس در جهان قرار دارد. این کشور همچنین بزرگ‌ترین صادرکننده الماس خام در جهان از نظر حجم است. بزرگ‌ترین معدن این کشور شرکتی به نام ALROSA است که اکثریت الماس روسیه را تولید می‌کند.

روسیه در سال ۲۰۱۴ بین ۳۸ تا ۳۹ میلیون قیراط الماس استخراج کرد. در حالی که در سال ۲۰۱۸ این آمار به ۴۳ میلیون قیراط رسید. بیشتر ذخایر و فعالیت‌های معدنی کشور در منطقه سیبری یاکوتیا انجام می‌شود. آخرین ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که منابع الماس روسیه ۹۷۳ میلیون قیراط است.

۲. معدن سنگ الماس در بوتسوانا

بوتسوانا، بزرگ‌ترین تولید‌کننده سنگ الماس آفریقا، در این فهرست رتبه‌ی دوم دارد. از دهه ۱۸۷۰، بیشتر سنگ‌های با کیفیت جواهر در آفریقا استخراج شده‌اند و در سال ۲۰۱۷، ارزش صادرات الماس از کشور‌های آفریقایی در بازار جهانی ۹. ۶۵ میلیارد دلار بوده است.

اکتشاف سنگ الماس در دهه ۱۹۵۰ در بوتسوانا آغاز شد. برخی از معادن با بازدهی بالا در اواسط دهه ۱۹۸۰ در بوتسوانا کشف شدند. الماس‌های این کشور آفریقایی به‌طورکلی بزرگ‌تر از الماس‌های استخراج شده در روسیه هستند و کیفیت بهتری دارند. آن‌ها همچنین حدود ۲۵ درصد از تولید ناخالص داخلی بوتسوانا و ۶۰ درصد از صادرات آن را تشکیل می‌دهند.

از نظر ارزش الماس، بوتسوانا در فهرست برترین کشور‌های تولید‌کننده سنگ الماس جهان است، علی‌رغم اینکه دومین کشور از نظر حجم تولید است. تنها در سال ۲۰۱۳، ۲۳. ۲ میلیون قیراط به ارزش ۳. ۶۳ میلیارد دلار در بوتسوانا استخراج شد. معدن الماس Karowe متعلق به شرکت کانادایی Lucara Diamond Corp، اخیراً دومین الماس بزرگ جهان را با ۱۷۵۸ قیراط تولید کرده است.

بوتسوانا دارای هفت معدن درجه یک است که از میان آن‌ها Orapa و Jwaneng دو معدن الماس پربازده در جهان هستند. جوانگ به‌تنهایی به طور متوسط ۱۰ میلیون قیراط در سال تولید می‌کند.

۳. معدن سنگ الماس در جمهوری دموکراتیک کنگو

جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) در فهرست کشور‌های استخراج‌کننده سنگ الماس از نظر حجم سومین رتبه را دارد. اگرچه تولید در سال‌های اخیر به دلیل آشفتگی‌های سیاسی کاهش یافته است، DRC پتانسیل تولید الماس زیادی را دارد. میزان الماس استخراج شده در جمهوری دموکراتیک کنگو در سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۱۶. ۴ میلیون قیراط به ارزش ۱۳۶. ۱ میلیون دلار ارزیابی شد. این رقم در سال ۲۰۱۹ به حدود ۱۹ میلیون قیراط افزایش یافت.

۴. معدن سنگ الماس در استرالیا

استرالیا از سال ۱۹۸۱ شروع به استخراج تجاری سنگ الماس کرد. از سال ۱۹۸۳، بزرگ‌ترین معدن الماس استرالیا، Argyle، الماس‌های رنگی طبیعی را با نرخ بیش از ۱۲ میلیون قیراط در سال تولید می‌کند. الماس‌های آرگیل متعلق به ریوتینتو که در منطقه کیمبرلی شرقی در استرالیای غربی واقع شده است.

دو معدن دیگر در استرالیا وجود دارد: معدن الندیل متعلق به کیمبرلی دایموندز که اکنون تعطیل شده است، و معدن مرلین متعلق به Merlin Diamonds Ltd. اولی الماس‌های زرد و دومی الماس‌های سفید با ارزش و شفافیت بالاتر تولید می‌کند. بزرگ‌ترین الماس استرالیا با وزن ۱۰۴. ۷۳ قیراط در سال ۲۰۰۳ کشف شد.

۵. معدن سنگ الماس در کانادا

کانادا پنجمین کشور بزرگ استخراج سنگ الماس جهان است. سه معدن فعال این کشور عبارت‌اند از Diavik، Snap Lake و Victor. دو مورد آخر معادنی هستند که توسط De Beers اداره می‌شوند. در سال ۲۰۱۳، کانادا ۱۰. ۶ میلیون قیراط الماس به ارزش ۱. ۹ میلیارد دلار استخراج کرد که در سال ۲۰۱۸ به ۲۳ میلیون قیراط به ارزش ۲. ۷ میلیارد دلار افزایش یافت.

به غیر از این چهار معدن، معادن دیگری مانند Stornoway Diamonds متعلق به Renard و GahchoKué از De Beers در مراحل مختلف توسعه هستند. شرایط دشوار استخراج به دلیل مکان‌های سرد و دورافتاده یا سنگ‌های معدنی در حال فرو ریختن، باعث تعطیلی برخی از معادن کانادا شده است. الماس‌های کانادایی در بین خریداران محبوبیت بیشتری دارند.

مراقبت و تمیز کردن الماس

الماس سخت‌ترین و بادوام‌ترین سنگ قیمتی است. درحالی‌که یک جواهر عالی برای استفاده‌ی روزانه است، اما هنوز هم نیاز به نگهداری کمی دارد. الماس‌ها معمولاً به مواد شیمیایی خانگی حساس نیستند، اما فلزات گران‌بها که برای پایه‌ها و شاخک‌ها استفاده می‌شوند ممکن است آسیب ببینند، بنابراین مطمئن شوید که جواهرات الماس خود را در تماس با سفید‌کننده و اسید سولفوریک استفاده نکنید.

به یاد داشته باشید که هنگام لباس پوشیدن جواهرات الماس خود را در آخر استفاده کنید و بیندازید. بقایای لوازم‌آرایش، اسپری مو، عطر و کرم‌های بدن می‌تواند سنگ مرکزی را کدر نشان دهد. برای حفظ درخشش آن، بهتر است جواهرات الماس همیشه آخرین چیزی باشند که به بدن خود می‌زنید.

تمیز کردن الماس در خانه

برای تمیز کردن الماس در خانه، می توانید از مایع صابون ظرف‌شویی ملایم و آب گرم استفاده کنید. ابتدا آب و صابون ظرف‌شویی را با قاشق یا انگشت خود با هم مخلوط کنید. سپس جواهر الماس خود را بااحتیاط در مایعی که آماده کرده‌اید قرار دهید و حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه آن را خیس کنید. 

پس از خیساندن، از یک مسواک نرم برای پاک‌کردن کثیفی استفاده کنید. هنگام تمیز کردن جواهرات خود همچون انگشتر طلا زنانه، با دقت مسواک بزنید تا شاخک‌ها شل نشوند و به همه طرف‌ها و لبه‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشید. حتماً قسمت پایین نگین را نیز تمیز کنید. پایه نصب زیر سنگ جایی است که کثیفی زیادی در آن جمع می‌شود. سپس تکه جواهرات خود را با آب تمیز بشویید و آن را با یک‌پارچه نرم و بدون پرز خشک کنید.

هنگام نگهداری جواهرات الماس، آن را از سایر سنگ‌های قیمتی نرم‌تر جدا نگه دارید تا از خراشیدگی آن‌ها محافظت شود. به طور مشابه، شما می‌خواهید از الماس‌های خود در برابر الماس‌های دیگری که دارید محافظت کنید.

نحوه نگهداری سنگ الماس

ساده‌ترین راه برای تمیز نگه‌داشتن سنگ الماس‌هایتان این است که آن‌ها را در یک محلول چربی‌زدای ملایم مانند آب صابون ظرف‌شویی رقیق شده یا یک پاک‌کننده خانگی حاوی آمونیاک، یک یا دو بار در هفته خیس کنید.

برای تمیز کردن سنگ الماس از یک مسواک نرم و تمیز و نو استفاده کنید که مختص تمیزکردن جواهرات در نظر گرفته شده است تا هرگونه کثیفی باقی‌مانده را پاک کنید. همچنین به یاد داشته باشید که پشت الماس را تمیز کنید زیرا روغن و کثیفی را جذب می‌کند.

پاک‌کننده‌های جواهرات غیر ساینده که از فروشگاه خریداری می‌شود، جایگزین خوبی برای مسواک زدن هستند. مهم است که توجه داشته باشید که الماس طبیعی باید به‌آرامی مورداستفاده قرار گیرد. هنگامی که الماس‌های طبیعی را کاملاً با آب شستشو دادید، با یک‌ پارچه نرم بدون پرز خشک کنید.

نکات مهم در نگهداری جواهرات الماس

- از تمیزکردن جواهرات در نزدیکی سینک خودداری کنید و در صورت لزوم، حتماً آب را ببندید تا جواهرات نلغزند و از داخل سینک پایین نروند.

- بهتر است الماس‌ها را جدا از سایر جواهراتتان نگهداری کنید. الماس‌ها به دلیل استحکام طبیعی خود اغلب به فلزات دیگر، سنگ‌های قیمتی و حتی الماس‌های دیگر آسیب می‌رسانند.

- کارشناسان توصیه می‌کنند سنگ الماس‌های طبیعی خود را در جعبه‌های مناسب خود یا در کیسه‌های پارچه‌ای نرم نگهداری کنید تا از هرگونه آسیب محافظت شود. مطمئن شوید که جعبه جواهرات را در مکانی خنک، خشک و مطمئن نگهداری کنید زیرا رطوبت موجود در هوا می‌تواند فلز را کدر کند.

- از لوسیون‌ها و کرم‌های غلیظ در سنگ الماس استفاده نکنید. این کار می‌تواند باعث تغییر رنگ شود، به‌خصوص اگر جواهرات شما از طلای سفید یا پلاتین ساخته شده باشند.

- استفاده از جواهرات خود در هنگام انجام فعالیت‌های سنگین مانند ورزش، باغبانی یا شنا خودداری کنید. این امر به حفظ امنیت سنگ الماس در محل خود کمک می‌کند و از تجمع چربی‌های طبیعی از دستان شما در اطراف سنگ جلوگیری می‌کند.

- به یاد داشته باشید که در حین پخت و پز جواهرات خود را در بیاورید زیرا غذا و روغن‌های دیگر ممکن است رنگ آن را تغییر دهد.

- عطر، کرم ضد آفتاب، اسپری مو، مواد شوینده و سفید‌کننده مورداستفاده در زندگی روزمره حاوی محلول‌های ساینده خشن هستند که می‌توانند سنگ الماس طبیعی شما را فرسایش یا کدر کنند.

- هنگام درآوردن جواهرات الماس، متخصصان و صنعتگران اصرار دارند که نباید آن را از روی سنگ یا محل چیدمان بردارید. در عوض، همیشه آن را با بند بردارید تا مطمئن شوید که الماس در محل قرار گرفته است.

همچنین توصیه می‌شود که سنگ الماس خود را برای تمیز کردن دوره‌ای حرفه‌ای هر شش ماه یک بار نزد یک جواهرساز مجاز ببرید تا از ماندگاری آن اطمینان حاصل کنید. از قرار ملاقات‌های تعمیر و نگهداری به روز باشید و الماس‌های طبیعی خود را برای بازرسی بیاورید تا جواهرساز بتواند تنظیمات را بررسی کند و جواهرات شما را برای هرگونه ضعف یا ضربه و پنجه‌های شل بررسی کند.

قرار است با این شگفتی‌های طبیعت با احتیاط رفتار کنید و کمی احتیاط به حفظ و افزایش عمر جواهرات گران‌بها کمک زیادی می‌کند. به‌این‌ترتیب، تمیز کردن منظم می‌تواند درخشش و درخشش سنگ الماس‌های طبیعی ارزشمند شما را برای نسل‌های آینده بازگرداند.

سخن پایانی : بررسی ارزش و اهمیت سنگ الماس

همان‌طور که در اشاره کردیم، سنگ الماس یکی از سخت‌ترین مواد در جهان است و همین ویژگی الماس باعث می‌شود تا سنگی کمیاب و گران‌بها باشد. این ویژگی باعث می شود تا این سنگ برای مقاصد صنعتی بسیار مفید است.

در این مقاله، تمام اطلاعات لازم درباره الماس، از جمله خواص، ساختار و کاربردهای آن به طور کامل بررسی شده است. امیدواریم مطالعه این مقاله برای شما مفید بوده باشد و بتوانید دیدگاه بهتری از این سنگ شگفت‌انگیز به دست آورید.

سوالات متداول: