سنگ توپاز چیست
سنگ توپاز نوعی کانی سیلیکاته است که دارای تناژ رنگی بسیار متنوعی است، این سنگ در ایران در مناطقی از الوند و هرمزگان یافت میشود، این سنگ را رومیان باستان به عنوان نماد خدای خورشید میدانستند و به همین دلیل استفاده از آن در ساخت جواهرات بهویژه انگشتر توپاز زنانه یا انگشتر توپاز مردانه در آن زمان بسیار رایج بوده است.
نگاهی به تاریخچه توپاز
در زمانهای گذشته به تمام سنگها با توناژ زرد، قهوهای و سبز که ارزش مادی داشتند توپاز میگفتند. نام این جواهر برگرفته از نام جزیرهای به نام "توپاسوز" است که این سنگ نخستینبار در آنجا کشف شد. این جزیره در دریای سرخ واقع شده است. در برخی منابع نیز آمده است که این واژه برگرفته از واژه "تاپاس" در زبان سانسکریت گرفته شده است.
به عقیده سنگشناسان، سنگ توپاز بیش از ۲۰۰۰ سال است که به عنوان یک جواهر مورداستفاده قرار میگیرد، در فرهنگهای غنی روم، مصر و یونان اعتقاد به جادویی بودن این سنگ و خواص آن همیشه مطرح بوده است.
مشخصات سنگ توپاز
توپاز یک سنگ محکم اما شکننده است، ترکیب شیمیایی این سنگ آلومینیوم فلور و سیلیکات بوده و امکان سنتز مصنوعی آن نیز وجود دارد. سنگ توپاز گوهری شفاف تا نیمه شفاف با جلای شیشهای میباشد. این گوهر دارای ناخالصیهای کریستالی و گاه به شکل ستاره دنبالهدار است.
سنگ توپاز بهصورت طبیعی در مراحل آخر سردشدن ماگما تشکیل شده و متبلور میشود و بیشتر با کانیهای تورمالین، کاسیتریت، آپاتیت، فلئورین و بریل همراه است. بستر رودخانهها، ریولیتها و سنگهای پگماتیت دانه درشت میتوانند حاوی بلورهای این گوهر باشند.
انواع رنگ توپاز کدام است؟
توپاز در رنگهای بسیار متنوعی یافت میشود و دلیل رنگی بودن این سنگ وجود فلزات رنگزا بهصورت ناخالصی در این سنگ است، بهطوریکه در مکانهای مختلف در دنیا سنگ توپاز با رنگهای متنوع میتوان یافت. از انواع سنگ توپاز میتوان به بیرنگ، قرمز (کمیاب)، صورتی ته رنگی از زرد تا نارنجی و قهوهای شامل قهوهای گیلاسی، آبی و آبی سبز مشابه آکومارین نام برد. مرغوبترین رنگ توپاز رنگ صورتی است.
یکی از ویژگیهای رنگی سنگ توپاز خاصیت چند رنگی آن است که نسبت به سایر سنگهای دیگر در توپاز بیشتر شاهد این پدیده هستیم. این گوهر دارای سه پدیده رنگی زرد مایل به قهوهای، زرد و زرد مایل به نارنجی در سه جهت کریستالوگرافی است. بهطورکلی این سنگ دارای رنگهای روشن نبوده و اغلب به رنگ زرد مایل به قرمز دیده میشود.
تفاوت ارزش قیمتی در رنگهای مختلف سنگ توپاز
توپاز صورتی و قرمز نتیجه بهبود رنگ در اثر فرایند گرمادهی و حرارتدهی سنگ توپاز هستند، نوع آبی نیز درواقع بیرنگ است و با فرایند پرتودهی آبیرنگ میشود. نوع بیرنگ آن فقط چند سنت در قیراط ارزش دارد درصورتیکه با حرارت و رنگ آبی چند دلار در قیراط ارزشافزوده میگیرد.
ارزشمندترین توپازها، سنگهایی با رنگ صورتی و قرمز در سایز بالای ۱۰ قیراط هستند که بسیار کمیاب هستند. توپاز امپریال به رنگ گیلاسی (صورتی نارنجی) در قیراط بالای ۲۰ نایاب است. این در حالی است که نوع بیرنگ و آبی در اندازههای بالای ۱۰۰۰ قیراط نیز یافت میشود. نوع طلاییرنگ آن قیمتی در حدود صد دلار در قیراط ارزش دارد و به رنگ گیلاسی بدون ته رنگ قرمز است.
تراش دادن سنگ توپاز
ازآنجاییکه این سنگ دارای کلیواژ بالایی است معمولاً تراش دادن توپاز بسیار سخت است، بنابراین سوارکردن این سنگ روی پایهها کاری باظرافت بسیار است، این سنگ دارای سیستم کریستالی ارتورومبیک است و بهصورت منشورهای کشیده با مقطع الماس گونه یافت میشود، منشورها معمولاً خطوط عمودی را نشان میدهند، این منشورها ممکن است دارای صفحات متنوع از هرمی، گنبد و پیناکوئید صفحهای نیز باشند. اکثر کریستالها نشاندهنده این تورق صفحهای کامل هستند. همچنین ممکن است بهصورت قلوهسنگهای مدور نیز یافت شوند.
برای تراش دادن این سنگ بهصورت پلهدار یا مختلف باید در زمان تراش دقت زیادی کرد تا صفحهای که در حال تراش است دارای قدری زاویه نسبت به سطح تورق باشد (که پولیش خوب نمیگیرد و ممکن است جدا شود). نگینهای توپاز معمولاً بهصورت تراش زمردی یا تراش قیچیوار درست میکنند و نگینهای بیرنگ با تراش برلیانی و کابوشن را درمورد سنگهای قدری ناخالصی دار آن به کار میگیرند.
معادن توپاز با کیفیت در کدام کشورها واقع است
این سنگ بیش از هرجای دنیا در محلهایی چون درشنکن اشتاین (Schenechken Stein)، معادن کوههای سریلانکا، برمه، برزیل، سلسله جبال اورال در روسیه و قاره استرالیا، کوههای ژاپن، جمهوری مالاگاسی، مکزیک، نیجریه، زیمباوه، نامبیا، آمریکا، ایرلند شمالی، اسکاتلند و انگلستان یافت میشود.
فرایند بهسازی رنگ توپاز چیست
برای این که سنگهای بیرنگ توپاز رنگ بهتری پیدا کنند، روی آنها فرایند بهسازی صورت میگیرد، این سنگهای بیرنگ عمدتا از نیجریه و سریلانکا به دیگر کشورها صادر میشوند. میتوان گفت که تقریبا ۹۹ درصد توپازهای آبی حاصل فرایند بهسازی رنگ هستند، در واقع این سنگها به طور طبیعی به رنگ آبی سیر “سوپر” یا “سوئیس” وجود ندارد. برای تشکیل این رنگها ابتدا با تشعشع به توپاز بیرنگ تبدیل به قهوهای و سپس با حرارت تبدیل به رنگ با ثبات آبی میشوند.
یکی از نکاتی که در مورد توپازهای رنگی باید بدانید این است که توپاز قهوهای مقدار زیادی از رنگ خود را زیر نور آفتاب از دست میدهد. رنگ اغلب گونههای صورتی توسط فرآوری حرارتی از سنگهای قهوهای “گیلاسی” رنگ به وجود آمده چنین سنگهایی را Pinked یا Fired مینامند. نوع بیرنگ را میتوان با روش Aaua Aura (رسوبگذاری بخار طلا) تا رنگ سبز آبی روکش گذاری کرد.
نحوه تشخیص توپاز اصل چگونه است؟
برای این که بتوانید توپاز اصل را تشخیص دهید ابتدا باید سنگهایی که از نظر ظاهری به توپاز شباهت دارند را بشناسید. این سنگها عبارتاند از: سافیر مصنوعی، شیشه آبی، اسپینل مصنوعی گاهی اوقات هم با سنگهایی چون سیترین، آکوامارین، تورمالین، کوارتز قهوهای (smoky quartz) اشتباه گرفته میشود.
یک نکته باید همواره به یاد داشته باشید این است که وقتی سنگ کوارتز حرارت ببیند میتواند تغییر رنگ بدهد و انواع بدلی سبز، زرد و رنگهای دیگر تولید و در بازار به عنوان توپاز اصل و طبیعی فروخته میشوند. توپازهای طلایی معمولاً گرانتر بوده و بهتر است برای خرید توپاز طبیعی از فروشنده شناسنامه این سنگ را درخواست نمایید.
چگونه از سنگ توپاز نگهداری کنیم؟
بهترین راه تمیز کردن سنگ توپاز شستن آن با آب گرم و صابون است، برای این کار از دستگاههای مافوق صوت یا دستگاههای بخار استفاده نکنید، ضمن این که مجاورت آنها با مواد شیمیایی بهویژه اسیدها میتواند آسیب زیادی به سنگ وارد کند. همچنین باید مراقب باشید سنگهایی که به روش روکش (coated) بهسازی رنگ شدهاند، خراش و آسیب سطحی نبینند.
آشنایی با خواص توپاز
عنصر کلی سنگ توپاز آتش است، از هر رنگ این کانی برای یک نوع چاکرا استفاده میشود. از خواص توپاز سفید در جهت دریافت انرژی از کانالهای چاکرای هفتم (تاج)، از خواص سنگ توپاز زرد جهت چاکرای سوم (ناف) و چهارم (قلب)، از خواص توپاز آبیرنگ نیز برای چاکرای پنجم (گلو) و ششم (چشم سوم) استفاده میشود.
بنابراین، اگر فردی میخواهد از بیماری و رنج خود اطلاع یابد باید از خواص سنگ توپاز سفید که بیشتر انرژی سطح بالا را در اختیار دارد استفاده کند رنگ سفید این سنگ تمام سنگهای دیگر را تقویت میکند. اگر از روده کوچک، کلیهها، مثانه و روده بزرگ رنج میبرید باید از خواص سنگ توپاز زرد رنگ استفاده کنید.
چنانچه شخصی دچار لکنت زبان، گلودرد و پرکاری تیروئید است باید از خواص سنگ توپاز آبی در چاکرا درمانی استفاده کند؛ زیرا تشعشعات انرژی سرد آبی سطوح قوه تمرکز و گلو را تحتتأثیر قرار میدهد.
خواص توپاز سفید
بسیاری اعتقاد دارند که سنگهای توپاز سفید کمک میکند تا فرد در یادگیری مسائل اعتقادی وایمانی موفق باشد، از نظر روحانی معتقدند که توپاز سفید برای بالابردن سرعت انرژی ارتعاشی نیت فرد و کوتاه نمودن بازه زمانی بین تمرکز ابتدایی و تکمیل وقوع الهامات فرد به کار رود.
خواص توپاز زرد یا طلایی
از خواص توپاز طلایی میتوان به ارتقای خلاقیت، اراده و توانایی اظهار تمایلات فردی اشاره کرد. اگر میخواهید به آرزوی خود برسید باید ابتدا هدف خود را با آن تراز و هماهنگ کنید سنگ توپاز طلاییرنگ دقیقاً همین کار را برای شما کرده و به شما میآموزد که بر روی آرزوهایتان بر اساس شهود درونی خود تمرکز کنید. مصریان قدیم آن را خدای خورشید مینامیدند و اعتقاد داشتند که سنگی محافظ است و سحر و جادوی بد را دفع میکند.
سنگ توپاز طلایی یک جواهر قدرتمند برای اظهار وجود است و فرد را تا بالاترین بصیرتهای خود، شهود فردی، توانایی ذهنی و احساسی رسانده و از آنها برای اظهار خلاقیت استفاده میکند. از نظر انرژیدرمانی توپاز زرد با سیترین و لابرادوریت طلایی هماهنگی بسیار زیادی دارد. از نظر انرژیدرمانی توپاز زرد با سیترین و لابرادوریت طلایی هماهنگی بسیار زیادی دارد.
خواص توپاز آبی
از خواص توپاز آبی میتوان برای یاری دادن ارتباط شفاف با عمیقترین احساسات فرد استفاده کرد. توپاز آبی سنگ ارتباط است و جهت تقویت مهارتهای کلامی و تمرکز بر روی تکالیف ذهنی فرد کاربرد دارد. توپاز آبی دارای خواص تقویتکننده طبیعی تواناییهای روانی است توپاز آبی یک تقویتکننده طبیعی تواناییهای روانی است و فرد را در جهت تشخیص تصمیمات زندگیاش و شفاف نمودن آنها کمک میکند.
استفاده از توپاز در ساخت جواهرات
سنگ توپاز به دلیل دامنه رنگی متفاوتی که دارد یکی از بهترین سنگها برای ساخت جواهرات زینتی است و میتواند سلیقه افراد مختلفی را پوشش دهد، ساخت انگشتر توپاز زنانه، نیم ست توپاز، سرویس توپاز رنگی و ... با انواع سنگهای رنگی توپاز مسلماً بسیار زیبا و اغواکننده است.
استفاده از توپاز در ساخت جواهرات مردانه نیز رایج است، به طور مثال انگشتر توپاز مردانه از جمله انگشترهای بسیار پرطرفدار در جواهرات محسوب میشود.
خواص انگشتر توپاز باتوجهبه رنگ سنگی که در آن بهکاررفته مشخص میشود، همانطور که در قسمت قبل دیدید هریک از رنگهای سنگ توپاز دارای خواص منحصربهفردی است.
سفارش جواهرات توپاز در سایت زر
در فروشگاه جواهرات زر امکان ساخت و سفارش جواهرات با سنگ توپاز برای کاربران فراهم است، شما میتوانید زیورآلات موردنظر خود را با رنگ دلخواه سنگ توپاز سفارش دهید.
یکی دیگر از امکانات بینظیری که در سایت زر برای کاربران فراهم شده است امکان سفارشیسازی جواهرات با وزن طلا و وزن دلخواه سنگ جواهر است، در واقع شما میتوانید زیورآلات موردعلاقه خود را هماهنگ با بودجه خود سفارش دهید.
آیا امکان ساخت زیورآلات با سنگ مشتری وجود دارد؟
این سؤالی است که اکثر کاربران میپرسند، بله درصورتیکه سنگ توپاز داشته باشید میتوانید زیورآلات متناسب با سنگ خود را سفارش دهید، در این صورت محصول سفارشی شما با نگینی که در اختیار سازندگان سایت زر قرار میدهید به زیباترین شکل و با قیمت منصفانه ساخته میشود.
آیا امکان تعویض نگینهای جواهر با سنگ توپاز وجود دارد؟
درصورتیکه زیورآلاتی با نگینهایی از سنگهای جواهر دیگر، یا سنگهای اتمی داشته باشید امکان تعویض سنگ با سنگ توپاز وجود دارد، برای این کار باید به کارگاههای جواهرسازی مراجعه کنید تا نگینهای جواهر شما را با سنگ توپاز تعویض کنند.
آیا امکان سفارش جواهر با سنگ توپاز خارج از کاتالوگ سایت وجود دارد؟
بله این امکان وجود دارد که مدل درخواستی خود را در اختیار کارشناسان سایت قرار دهید، تا هزینه تقریبی ساخت را به شما اعلام کرده و در صورت توافق در کمترین زمان و با قیمت منصفانه آن را برای شما با وزن و سنگ دلخواه سفارشیسازی کنند.