بازارهای بورس اوراق بهادار خلیج فارس

كمتر از دو سال است كه بازار بورس اوراق بهادار خلیج فارس، بازار جذابی برای سرمایه داران خارجی شده است. این بازار از یك سال پیش و به ویژه در ۶ ماه گذشته دچار تب و تاب فراوانی شد. اینكه چرا چنین رویدادی در این بازار رخ داد، به ظرف این بازارها برمی گردد كه قدرت جذب سرمایه های كلان را نداشتند، كه خود تحلیل جداگانه ای را می طلبد.پیش از پرداختن به این تحلیل باید از این بازارها شناخت داشت، كه سازمان بورس اوراق بهادار تهران در قالب یك گزارش به معرفی این بازارها و علت بحران در آن پرداخته است.
در حال حاضر به معرفی این بازارها پرداخته می شود.
●بازار اوراق بهادار امارات متحده عربی
معاملات اوراق بهادار در سال ۲۰۰۰ میلادی و با تأسیس شورای بورس اوراق بهادار و كالای امارات، بازار مالی دوبی و بازار اوراق بهادار ابوظبی قاعده مند شد، هر چند معاملات مزبور پیش از آن نیز بدون وجود ضوابط مدون صورت می گرفت. شورای بورس امارات وظیفه قانون گذاری و كنترل بازار كالا و اوراق بهادار را با هدف تسهیل سرمایه گذاری پس اندازها و تعیین قیمت منصفانه و حمایت از سرمایه گذاران عهده دار است.
بازار مالی دوبی به عنوان یك سازمان عمومی دارای مسؤولیت قانونی مستقل از ۲۶ مارس ۲۰۰۰ آغاز به كار كرده است. این بازار در گام نخست به عنوان بازار ثانویه شركت های سهامی، اوراق قرضه دولتی، اوراق بهادار شركت های سرمایه گذاری و ابزارهای مالی محلی یا خارجی مورد تأیید، عمل می كند.
●بازار اوراق بهادار عربستان سعودی
بازار اوراق بهادار عربستان در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی و با افزایش تعداد شركت های سهامی به وجود آمد. در نبود مقررات مدون معاملاتی در اوایل دهه ۱۹۸۰ و با افزایش درآمدهای نفتی كه حجم معاملات و ارزش بازار را افزایش داد، معاملات اوراق بهادار در بورس عربستان محدود شد. دولت عربستان در ۱۹۸۵ میلادی تمامی معاملات اوراق بهادار را تحت نظارت و كنترل اداره امور مالی عربستان سعودی درآورد و فعالیت های كارگزاری را به بانك های تجاری داخلی سپرد. در نوامبر ۱۹۸۴ شركت ثبت سهام سعودی با حمایت مالی بانك های تجاری محلی و نظارت اداره امور مالی عربستان تأسیس شد. این شركت وظیفه ثبت سهامداران و گواهی سهام را با هدف تسهیل معاملات برعهده دارد. به غیر از صندوق های سرمایه گذاری كه تنها ۵ درصد آن قابل واگذاری به اتباع عربستان است، محدودیت دیگری در معاملات سهام شركت ها برای آنان وجود ندارد. اتباع كشورهای شورای همكاری خلیج فارس نیز با حفظ محدودیت های مقرر قادر به سرمایه گذاری در بورس عربستان هستند. سیستم جدید تداول از سال ۲۰۰۱ برای معامله، تسویه و پایاپای در بورس عربستان به كار گرفته شده است. نهاد نظارتی بازار سرمایه به عنوان یك سازمان دولتی با امور مالی، قانونی و اداری مستقل در ژوئن ۲۰۰۳ میلادی و با هدف توسعه و تنظیم بازار سرمایه عربستان تشكیل شد. این نهاد گزارشات خود را مستقیماً به نخست وزیر ارائه می كند.
●بورس اوراق بهادار كویت
در سال ۱۹۷۷ میلادی بورس اوراق بهادار كویت افتتاح شد. این بورس در ۱۹۸۳ دچار تغییرات ساختاری شد و به یك نهاد مالی مستقل مبدل شد. در آگوست ۱۹۹۰ و در پی حمله عراق به كویت معاملات بورس به مدت ۲۸ ماه متوقف شد و تعداد شركت های آن از ۵۴ به ۲۸ تنزل یافت. در دسامبر ۱۹۹۶ بورس كویت با بورس های عمان و بحرین قرارداد پذیرش متقابل را با هدف تأسیس بازار سهام خلیج فارس به امضا رساند. معاملات بورس كویت به صورت مذاكره ای انجام می گیرد. شركت تسویه كویت در سال ۱۹۸۷ تأسیس شد. این شركت مسؤولیت تسویه و پایاپای معاملات را برعهده دارد.
●بازار اوراق بهادار دوحه
بورس دوحه از می ۱۹۹۷ كار خود را با هفده شركت و به ارزش تقریبی ۶ میلیارد ریال قطر آغاز كرده است. معاملات این بورس در ابتدا به صورت دستی انجام می شد و از ۱۱ مارس ۲۰۰۲ معاملات با سیستم الكترونیكی صورت می گیرد. معاملات اوراق بهادار در ابتدا توسط اتباع قطر مجاز شمرده می شد ولی براساس قوانین جدید اتباع كشورهای حاشیه خلیج فارس نیز قادر به خرید حداكثر ۲۵ درصد از سهام شركت های بورس دوحه هستند و اتباع بیگانه خارج از حاشیه خلیج فارس نیز مجاز به سرمایه گذاری در شركت های تازه تأسیس یا خصوصی شده می باشند.
●بازار اوراق بهادار مسقط
در ژوئن ۱۹۸۹ میلادی بازار اوراق بهادار مسقط تأسیس شد. این بازار تحت نظارت وزارت تجارت و صنعت فعالیت می كند و وزیر مربوطه رئیس هیأت مدیره آن است. عرضه اولیه سهام پس از تأیید مسؤولان بازار اوراق بهادار و در بازار اولیه صورت می گیرد. شركت های دارای تعداد سهامدار اندك یا با سابقه ای كمتر از ۲ سال در بازار فرعی دادوستد می شوند. معاملات خارج از تالار نیز در دفاتر كارگزاری قابل انجام است. معاملات بازار مزبور با ۶۸ شركت به ارزش ۶۶۳ میلیون دلار در سال ۱۹۸۹ آغاز شد. شاخص قیمت بازار اوراق بهادار مسقط از سال ۱۹۹۱ و با عدد پایه ۱۰۰ محاسبه شده است. تعداد سهامداران از ۵۰۰۰۰ نفر در سال ۱۹۸۹ به ۱۳۰۰۰۰ نفر در ۱۹۹۶ افزایش یافت. در سال ،۱۹۹۶ معاملات ۲۵ شركت برای خارجیان مجاز شمرده شد و ۱۰‎/۶ درصد از ارزش بازار در اختیار آنان قرار گرفت.
در سال ۱۹۹۸ قانون جدید بازار سرمایه با هدف اصلاح ساختار و تأسیس نهاد مستقل نظارتی، تدوین شد. در شرایط فعلی معاملات اوراق بهادار شركت ها و صندوق های سرمایه گذاری بدون نیاز به مجوز توسط خارجیان صورت می گیرد. هیچ گونه مالیاتی بر سود ناشی از افزایش قیمت سهام اخذ نمی شود و مالیات بر سود تجاری نیز بسیار اندك است.
●بورس اوراق بهادار بحرین
بورس اوراق بهادار بحرین در ۱۷ ژوئن ۱۹۸۹ افتتاح شد. اتباع خارجی با بیش از ۴۰ ملیت گوناگون از آغاز افتتاح بورس بحرین به دادوستد در این بازار می پردازند و بین ۱۸ تا ۲۵ درصد ارزش معاملات از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ را در اختیار داشته اند. در بورس بحرین سهام شركت های داخلی و بین المللی، اوراق قرضه، صندوق های مشاعی، اوراق مشتقه و ابزار مالی اسلامی قابل دادوستد است. بورس بحرین توسط هیأت مدیره اداره و نظارت می شود و وزیر تجارت ریاست هیأت مزبور را برعهده دارد. دیگر اعضای هیأت مدیره با معرفی وزیر تجارت و تأیید نخست وزیر انتخاب می شوند. در بورس بحرین سه نوع معامله وجود دارد، معاملات خرد كه معاملات كمتر از ۱۵۰۰ درهم بحرین را شامل می شود، معاملات عمده كه به معاملات بیش از ۱۵۰۰ درهم بحرین اتلاق می شود و معاملات بلوك كه دادوستد بیش از ۳۰۰۰۰ درهم بحرین را دربرمی گیرد.

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام