هنری فورد موسس کارخانههای اتومبیلسازی فورد به عنوان پدر خط مونتاژ تولید انبوه مدرن شناخته شده است. هنری در یکی از دهکدههای اطراف میشیگان و در خانوادهای کشاورز به دنیا آمد. تحصیل در رشته مهندسی و کار در شرکت روشنایی ادیسون (که توماس ادیسون در سال 1880 بنا نهاده بود) مسیر را برای پیشرفتهای آینده او در صنعت هموار کرد.
فورد علاوه بر به دست آوردن تخصص در شرکت ادیسون، از تشویق و حمایت شخص ادیسون نیز برخوردار شد. او برای اولین بار ادیسون را در 1896 ملاقات کرد و ایدههایش را با او در میان گذاشت. ایدههایی که به شدت مورد توجه ادیسون قرار گرفت. دوستی این دو بیش از سی سال ادامه یافت و بعدها هنری، اولین اتومبیل 28 مدل A کارخانه فورد را به ادیسون تقدیم کرد.
فورد چندین سال روی ایدههای مختلف خود در زمینه ساخت خودرو کار کرد و به طراحی چندین خودرو برای مسابقات اتومبیل سواری پرداخت. این خودروها در چندین مسابقه اتومبیلرانی موفقیت کسب کردند و این امر، منجر به این شد که سرمایهگذاران به فورد روی آورند. فورد با یکی از این سرمایهگذاران به نام جیمز کوزن شریک شد و این دو، کارخانه اتومبیلسازی خود را در حومه دیترویت و در سال 1903 بنا کردند. کوزن مسوولیت بازاریابی، ارتباط با مشتریان و خرید و فروش را بر عهده داشت و فورد به امور مهندسی ميپرداخت.
کارخانه اتومبیلسازی فورد در سال 1908 اتومبیل فورد مدل تی را به بازار ارائه کرد که این اقدام، تحولی عظیم در صنعت آمریکا به وجود آورد. اتومبیل فورد مدل تی قابل توجهترین خودرو در تاریخ صنعت اتومبیلسازی بوده است. وقتی در سال 1908، مدل تی یا تین لیزی به بازار معرفی شد، اگر چه اولین اتومبیل ساخته شده در دنیا یا سریعترین و زیباترین نبود، اما انقلابیترین آنها بود. تولید انبوه اتومبیل فورد مدل تی در سال 1913 آغاز شد و سرعت مونتاژ آن به سرعت افزایش یافت. در سال 1914 کارخانه اتومبیل فورد به تنهایی با تعداد 308،162 دستگاه بیشتر از کل تولید کارخانههای اتومبیل سازی آمریکا، خودرو تولید کرده بود.
هنری فورد توانست با تولید مدل تی به آرزوی خود یعنی ساخت خودروی موتوری برای توده مردم دست یابد. برخلاف آنچه پیش از این مدنظر سایر خودروسازان بود، فورد تمرکز خود را نه بر کارایی خودرو که بر قابل استفاده بودن آن برای عموم قرار داده بود. قبل از مدل تی، اتومبیل کالای گرانقیمتی برای افراد خیلی ثروتمند محسوب ميشد. آنچه که فورد توانست با مدل تی تحقق بخشد، (البته پس از نوزده مدل قبلی، از ای تا اس) این بود که اتومبیل را به وسیلهای برای استفاده عموم مردم تغییر دهد. زمانی که سرانجام در سال 1927 تولید مدل تی متوقف شد، بیش از پانزده میلیون دستگاه از آن فروش رفته بود و در هر 24 ثانیه، یک خودروی فورد ساخته ميشد. در قرن بیستم اتومبیل تی از سوی یک هیات بینالمللی متشکل از خبرنگاران اتومبیل به عنوان برنده جایزه «خودروی قرن»انتخاب شد.
در سالها و دهههای بعد فورد همچنان تلاش ميکرد در طراحی و تولید انواع اتومبیل، وانت یا کامیون به خواستههای عموم مردم پاسخ دهد. مثلا زمانی که برای اولین بار در سالهای 1930، تصادفات جادهای به صورت مسالهای مهم در آمد، فورد اولین تولیدکننده خودرو بود که برای محصولاتش شیشههای ایمنی کار گذاشت.
فورد همچنین با معرفی اتومبیلهایی با تزئینات ویژه، مثل تیغههای زینتی در دهه چهل، به خواست مردم برای خودروهایی با شکل ظاهری زیباتر، پاسخ داد. این توجه به طراحی بدنه در دهه شصت و با ورود اتومبیل فورد موستانگ، دومین خودروی قابل توجه در تاریخ شرکت، به اوج خود رسید. تولید موستانگ نشانه توجه به طراحی اتومبیلهای اسپرت گرانقیمت برای نسل جوان بود.
طراحی جذاب و موتور خوش ساخت موستانگ در واقع نقطه مقابل خط مشی قبلی فورد بود، یک سمبل موقعیت اجتماعی که تقریبا هر کسی قادر به خرید آن بود، که به فروش میلیونی موستانگ ختم شد. از آن زمان به بعد فورد با ارائه مدلهایی مثل کورتینا، موندیو، اسکورت، فیستا، اکسپلورر، توروس و بسیاری دیگر، بازار را قبضه کرده است. با اینکه امروزه خودروسازان دیگر هم مدلهای مشابهی با قیمت یکسان ارائه ميدهند، از محبوبیت فورد کاسته نشده است. این موضوع فقط به این دلیل نیست که فورد اولین سازندهای بود که انواع مختلف اتومبیل از خودروهای اسپرت گرفته تا وانتهای کاری را محبوبیت بخشید و در دسترس عموم قرار داد؛ بلکه تاکید روی کیفیت محصولات هم تاثیر زیادی در موفقیت و ماندگاری فورد داشته است.
این ویژگی در ترکیب با حجم انبوه تولید و قیمتارزان، جایگاه فعلی فورد را به عنوان نام تجاریای که همیشه در جادهها و خیابانها حاضر است، تثبیت ميکند.
منابع: كتاب سلاطين نامهاي تجاري
- مقالات مرتبط: