برای ایجاد یك كسب و كار اینترنتی باید نكته مهمی را همواره به خاطر داشته باشید: «هیچگاه بدون داشتن یك برنامه دقیق و از پیش تعیین شده شروع به ایجاد یك كسب و كار اینترنتی نكنید!»
این برنامه كه همان «طرح توجیهی كسب و كار اینترنتی » نامیده می‌شود نقشه یا طرحی است كه قبل از شروع كسب و كار اینترنتی باید داشته باشید و شامل تجزیه و تحلیل های اولیه شما در مورد مسائل مختلف مرتبط با كسب كارتان از ابتدا تا انتها است.
مراحل یك طرح توجیهی
قبل از ایجاد یك كسب و كار اینترنتی باید پنج مرحله اساسی را در طرح توجیهی خود مشخص كنید. مجموع این پنج فاز، طرح توجیهی كسب و كار شما را تشكیل می دهد. برای موفقیت در كسب و كار اینترنتی خود، قبل از شروع باید این مراحل را حتماً انجام دهید تا علاوه بر داشتن یك دید كلی نسبت به كسب و كارتان روند حركت آن را نیز از پیش مد نظر داشته باشید. این مراحل عبارتند از:
آنالیز فرصت
ایجاد وب سایت
برنامه بازاریابی الكترونیكی
اجرا
توسعه/تجارت الكترونیكی
فاز اول: آنالیز فرصت
در اولین مرحله طرح توجیهی، باید كسب و كار اینترنتی خود را تعریف كنید، محصول و خدمات را شرح دهید و مشتریان و رقبا را مشخص نمایید. به طور خلاصه قسمتهای مهم در آنالیز فرصت عبارتند از:
ایده (محصول یا خدمات) شما در اینترنت چیست؟
سایت شما چه فایده ای برای مشتریان دارد كه سایتهای مشابه ندارند؟
چه نامی را برای كسب و كارتان انتخاب می كنید؟ نام دامین مورد نظر شما چیست؟
مشتریان مورد نظر شما چه كسانی هستند؟
خواسته ها و نیازهای مشتریان شما چیست؟
آیا محصولات یا خدمات شما نیازهای مشتریان را برآورده می‌سازد؟
رقبای شما چه كسانی هستند؟ آیا دارای وب سایت هستند یا خیر؟
نقاط ضعف و قوت رقبای شما چیست؟
تفاوت خدمات یا محصولات شما نسبت به رقبایتان چیست؟
فاز دوم: ایجاد و توسعه وب سایت
این فاز، بخش فنی كار شما می باشد. باید در این فاز نوع سایت خود را مشخص نموده و هدف از ایجاد آن را بیان كنید. تعدادی از سؤالات مهمی كه در این بخش باید به آنها پاسخ دهید عبارتند از:
هدف شما از ایجاد سایت چیست؟
درآمدهای اصلی سایت شما از چه راهی است؟ (به عنوان مثال: تبلیغات، فروش كالا یا ...)
چه نوع سایتی می خواهید بسازید؟
از چه نرم افزارها یا منابعی برای ایجاد آن استفاده می‌كنید؟
چه كسانی سایت شما را طراحی خواهند كرد؟
ابزارهای توسعه سایت شما چیست؟
برای میزبان سایت خود از چه شركتی استفاده می كنید؟
نحوه چیدمان سایت و گرافیك آن چگونه خواهد بود؟
نمای تقریبی سایت خود را رسم كنید.
محتوای سایت شما چه خواهد بود؟ چه اطلاعاتی باید همواره به روز باشند؟
امنیت سایت و اطلاعات آن چگونه تضمین خواهد شد؟
مدیریت سایت با چه كسی است؟
زمانبندی شما برای ایجاد سایت مورد نظرتان چگونه است؟
پاسخ به این سؤالات فاز دوم طرح توجیهی شما را كامل خواهد كرد.
فاز سوم: برنامه بازاریابی الكترونیكی
در این مرحله، شما برنامه خود را برای موفقیت در بازار رقابتی مشخص می كنید. قیمت گذاری، نحوه توزیع كالاها و استراتژیهای مختلف ارتقاء كسب و كار مانند تبلیغات، استفاده از موتورهای جستجو و ... در این فاز مشخص می شوند. داشتن چنین برنامه ای قبل از ایجاد سایت اینترنتی به شما كمك خواهد كرد تا بتوانید سایت خود را برمبنای این برنامه بازاریابی ایجاد نمایید. در این فاز پاسخ سؤالات زیر را باید مشخص كنید:
هدفهای اصلی برنامه بازاریابی شما چیست؟
استفاده از وب، چگونه قدرت كسب و كار شما را بالا می‌برد؟
چه هزینه ای را برای بازاریابی در نظر دارید؟
چه چیزی را در اینترنت تبلیغ خواهید كرد؟ هدف تبلیغات آنلاین شما چیست؟
بینندگان تبلیغات شما چه كسانی هستند؟
از كدام ابزارهای تبلیغاتی استفاده خواهید كرد؟ (بنر، موتورهای جستجو، ایمیل، ارتباطات عمومی و ...)
استراتژیهای شما در بازاریابی مستقیم چیست؟
فعالیت های مورد نظر شما برای ارتقاء كسب و كارتان چیست؟
برنامه شما برای استفاده از موتورهای جستجو چیست؟ كلمات كلیدی و موتورهای جستجوی مورد نظر شما چیست؟
از روابط عمومی برای پیشبرد اهداف خود چگونه استفاده خواهید كرد؟
برای بالا بردن ترافیك سایت خود چه برنامه ای دارید؟
چه خدماتی به مشتریان خود ارائه خواهید داد؟
خدمات پس از فروش و ارتباط با مشتریان به چه نحوی خواهد بود؟
این فاز با فاز اجرا تعامل زیادی دارد چرا كه اجرای كلیه بخشهای كسب و كارتان باید بر مبنای همین برنامه بازاریابی باشد.
فاز چهارم: اجرا
در این فاز، كلیه اطلاعات لازم برای اجرای كسب و كار اینترنتی خود را مشخص خواهید كرد. اطلاعات مهم این قسمت عبارتند از:
تخمین هزینه های سایت در قسمتهای فوق
مشخص كردن افراد درگیر با هر قسمت
نحوه انجام كلیه قسمتها به خصوص برنامه های بازاریابی الكترونیكی
فاز پنجم: توسعه و تجارت الكترونیكی
در این فاز نیاز است تا مسائل تخصصی كار در دنیای كسب و كارهای اینترنتی از جمله فروش آنلاین و پروسه خرید اینترنتی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید. در این بخش این سؤالات را باید پاسخگو باشید:
فروشگاه آنلاین خود را چگونه ایجاد می كنید؟
آیا كالاهای شما نیاز به انبار دارند؟
آیا كارتهای اعتباری را در سایت خود می پذیرید؟
از خدمات چه شركتهایی برای استفاده از كارتهای اعتباری استفاده خواهید كرد؟
چه هزینه ای برای این كار در نظر دارید؟
توزیع و تحویل كالا به مشتریان چگونه خواهد بود؟
آنچه كه در این مقاله بیان شد روشی كلی برای تهیه طرح توجیهی برای یك كسب و كار اینترنتی است. البته یك طرح توجیهی واقعی برای یك كسب و كار آنلاین بزرگ، بسیار مفصل تر از موارد مطرح شده در این قسمت است كه با اندكی جستجو در اینترنت می توانید نمونه های زیادی از این قبیل را بیابید.