تاثير تجارت الكترونيك بر افزايش دانش صادراتي مديران

امروزه تجارت بيش از 30‌درصد از توليد ناخالص داخلي را در عرصه جهاني در بر مي‌گيرد و براساس برآوردها پيش‌بيني مي‌شود اين مقدار در سال 2020 به بيش از 50‌درصد برسد. با توجه به اين حجم عظيم از تعاملات تجاري، بهره‌گيري بهينه از ابزارهاي مبتني بر فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات گريزناپذير است.
طبق بررسي‌هاي «آنكتاد» در سال 2009، اتلاف زمان يكي از مهم‌ترين موانع غيرفيزيكي در تجارت است و هر روز صرفه‌جويي معادل نيم‌درصد تعرفه تجاري است و از طرف ديگر، 7درصد تجارت بين‌‌المللي صرف هزينه اداري امور لجستيك مي‌شود.
فقدان شفافيت و دوباره‌كاري امور در تجارت سنتي باعث افزايش هزينه‌هاي عمومي به‌ويژه در كشورهاي در حال توسعه مي‌شود. براساس بررسي‌هاي آنكتاد در سال 2009، مي‌توان با بهره‌گيري از نظام‌هاي مبتني بر فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات در تجارت بين‌المللي هر سال بيش از 100‌ميليارد‌دلار صرفه‌جويي كرد.
در واقع رشد سریع تجارت جهانی سبب شده است که فرآیند سنتی در تجارت (مذاکره خصوصی، عقد قرارداد، اجرای قرارداد و تبادل پول) کارآيی خود را به تدریج از دست بدهد و با استفاده از علوم و فن‌آوری‌های جدید (تجارت و کسب‌و‌کار الکترونیکی) سرعت کار (معاملات) افزایش پیدا کند.
توسعه صادرات در تمام کشورها، به عنوان يک استراتژي اقتصادي مطرح است که به تعادل بين سهم نسبي آن کشور از جمعيت جهان و سهم نسبي آن از تجارت جهاني مي‌انجامد. بايد توجه داشت که موفقيت در اجراي راهبرد جهش و توسعه صادراتي و دستيابي به اهداف آن مستلزم حرکت‌هاي مختلفي است که از آن جمله مي‌توان به تسهيل تجاري و بهبود روابط بين‌الملل اشاره کرد. در اين راستا، تجارت الکترونيکي يکي از مهم‌ترين ابزارهايي است که تا حد زيادي شاخص‌هايي نظير افزايش کارآيي تجاري، آزادسازي و شفاف‌سازي اطلاعات و توسعه روابط علمي، فرهنگي و تجاري در سطح بين‌الملل را در راستاي جهش و توسعه صادراتي براي کشور تامين مي‌کند.
فاکتورهای موفقیت در بازاریابی الکترونیکی
چهار عامل برای موفقیت در بازاریابی الکترونیکی وجود دارد. این فاکتورها بر دیدگاه شرکت و مشتری تاثیر داشته و همه آنها برای تضمین موفقیت نیاز به مواجه شدن با یکدیگر را دارند.
الف) سود برای مشتری؛‌
ب) توانایی برقراری ارتباط آنلاین برای جلب رضایت مشتری؛‌
ج) اداره وب‌سایت‌ها؛
د) ادغام فرآیندهای تجاری فعلی. ‌
فعالیت‌های آنلاین در شرکت باید به سود شفاف برای مشتری منجر شود. در آنجا باید خدماتی به مشتری ارائه شود که در نهایت منجر به خرید شده‌ و در آینده تداوم یابد. مشتری باید راضی باشد و این رضایتمندی ادامه یابد. وب‌سایت‌ها باید روی علاقه‌های شخصی مشتری تاثیر بگذارد. این کنش و واکنش به مشتری اجازه می‌دهد تا با سایر مردم مرتبط شده و این توانایی را به آنها می‌دهد تا بتواند اطلاعات را با هم مبادله کنند. کنش و واکنش و تبادل اطلاعات‌، چهره واقعی کالا و خدمت مورد نیاز را برای آنان مشخص می‌نماید و موجب رضایت آنها می‌شود.
ادغام به معنی ترکیب سیستم بازاریابی الکترونیکی و سنتی جهت بهره‌برداری از هم‌افزایی و اجتناب از بی‌عدالتی و جلوگیری از نارضایتی مشتریان است‌.
تركيبات بازاریابی الکترونیکی
۱) محصول الکترونیکی
محصولات الکترونیکی به آن دسته از محصولات گفته می‌شود که قابل ارائه در وب‌سایت‌ها بوده و در WEB، آنها به طور کامل تعریف شده و تصویر آنها موجود می‌باشد. ابعاد، اندازه‌، رنگ‌، انواع و نوع کاربرد و حتی فرد به کار برنده این محصولات در WEB تعیین و مشخص می‌شود. این محصولات دارای بسته بندی و مارک‌گذاری بوده و در تمام وقت شبانه‌روز در اختیار مشتری قرار می‌گیرد.
۲) قیمت‌گذاری الکترونیکی
قیمت‌گذاری در بازاریابی الکترونیکی‌، پویا بوده و قابل تغییر است‌. یک سیاست مناسب جهت تغییر قیمت توسط فروشنده باید اعمال گردد تا مشتری در اسرع وقت و با قیمت مناسب به محصول دسترسی داشته باشد. قیمت‌گذاری باید به گونه‌ای انجام شود که هوشمند عمل نماید و در پاسخگویی به تغییرات عرضه و تقاضا واکنش مناسب را نشان دهد.
۳) مکان الکترونیکی
این قسمت شامل بازاریابی جدید و کانال‌های توزیع جدید است‌، که در آن از طریق واسطه یا بدون واسطه بتوان به محصولات دسترسی یافت‌. حفظ بازار و دستیابی به بازارهای جدید، فقط از طریق مناسب کردن ویترین‌های الکترونیکی و نیز ارسال اطلاعات صحیح و سریع امکانپذیر است‌. در بازارهای مجازی فرد از مکان خاص و قابل لمس بازدید نمی‌کند، بلکه از طریق سایت‌های معرفی شده، وارد بازار گردیده و محصول خود را جست‌وجو می‌نماید. بنابراین باید محصولات به طور صحیحی نمایش داده شوند تا امکان انتخاب مناسب و صحیح برای مشتری تقریبا مانند بازارهای فیزیکی فراهم باشد.
۴) پیشبرد فروش الکترونیکی‌
تحقیقات و نیز آگاه کردن مشتری از محصولات جدید و تخفیفات جدید و نیز طرح‌ها و سایر مواردی که در ارتقاي فروش به کار می‌رود، در این بخش وجود دارد. در این قسمت‌، قبض‌های تخفیف آنلاین صادر می‌شود و در اختیار مشتری قرار می‌گیرد. فروش‌های فصلی و دوره‌ای با تخفيفات ویژه به منظور فروش بیشتر طراحی شده و از طریق پست الکترونیکی به آگاهی مشتری می‌رسد.
ابزارهای بازاریابی الکترونیکی‌
ابزارهای بازاریابی الکترونیکی شامل موارد زیر می‌باشند:
ـ مدیریت ارتباط بامشتری (CRM)
ـ بازاریابی با پست الکترونیکی
‌ـ فردی کردن‌
ـ سایت مناسب‌
ـ فعالیت‌های به سمت جلو
ـ اتاق‌های چت‌
ـ تبلیغات از طریق banners.
تاثیر تجارت الکترونیک بر صادرات کالا و خدمات
بانكداري الكترونيكي، بيمه الكترونيكي و گمركات الكترونيكي سه بخش مهم و تاثير‌گذار تجارت الكترونيك مي‌باشند كه هر كدام مي‌توانند بر تسهيل صادرات كالا و خدمات تاثير‌گذار باشند كه در ادامه به هر كدام از آنها پرداخته خواهد شد.
تاثير بانكداري الكترونيكي بر صادرات
ساعت كار شبانه‌روزي، مكان جغرافيايي نامحدود، افزايش ظرفيت خدمات بانكي، ايجاد فرمت‌هاي استاندارد پيام‌ها، هماهنگ‌كردن سيستم‌هاي مختلف پرداخت، ارائه ارزان‌تر خدمات بانكي، امكان تجزيه و تحليل مبادلات مشتريان و كسب اطلاعات ارزشمند در مورد نيازها و ترجيحات آنها، افزايش سرعت مبادلات بانكي، بهبود روابط با مشتريان، به‌كارگيري اسناد تجاري الكترونيكي، به‌كارگيري امضاي الكترونيكي و تشخيص هويت الكترونيكي، فراهم‌ ساختن زمينه تجارت كارآمد براي توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان داخلي، ايجاد هماهنگي لازم براي ارتباط با بانك‌هاي خارج از كشور، از جمله تاثيرات مثبت بانكداري الكترونيكي بر تسهيل صادرات عنوان مي‌شود.
مشكلات عمده به‌كارگيري بانكداري الكترونيكي
فقدان زيرساختار شبكه بانكداري تجاري، كمبود نيروي انساني براي ايجاد و حفظ شبكه، وجود قوانين مبتني بر كاغذ در بازكردن حساب، اعطاي وام، عدم آگاهي در مورد خدمات و مزاياي بانكداري الكترونيكي، مقاومت در مقابل تغيير، عدم دسترسي به سرمايه لازم.
تاثير بيمه الكترونيكي بر صادرات
ايجاد امكان مقايسه قيمت‌ها و شرايط بيمه و انتخاب محصول بيمه‌اي با پايين‌ترين قيمت براي مشتريان، كاهش كار كاغذي، كاهش هزينه‌هاي پردازش اطلاعات و فرم‌ها، بهبود كارآيي پذيره‌نويسي، توزيع، اداره و تسويه ادعاهاي خسارت، تسهيل و تسريع فرآيند بيمه، ايجاد استاندارد مشترك براي انجام امور بيمه‌اي از طريق اينترنت، در دسترس بودن 24 ساعته، ارائه محصولات جديد براي فروش اينترنتي از تاثيرات بيمه الكترونيكي بر تسهيل صادرات مي‌باشد.
نقش تجارت الکترونيکي در افزايش دانش صادراتي مديران
به نظر اندرسون (1993) دانش صادراتی شرکت‌ها به عنوان یک مزیت رقابتی بسیار مهم شناخته شده است که ایجاد نگرش‌های مثبت در مدیران در زمینه صادرات و محیط آن را آسان می‌سازد و در ایجاد تعهد و تدوین استراتژی بازاریابی فعالانه که بطور موثری کارآیی صادرات را تحت تاثیر قرار می‌دهد، کمک خواهد کرد.
هر شرکت تجاری برای بین‌المللی شدن می‌بایست دانش کافی در مورد محیط خارجی داشته باشد. سیلورمن و دیگران (2002)در تحقیقات خود دریافتند که شرکت‌های بدون تجربه صادراتی نیاز به اطلاعات گسترده‌ای برای غلبه بر موانع خارجی دارند.
وانگ و اولسون (2002) اعتقاد دارند که آگاهی از فعالیت‌های انجام شده در بازارهای خارجی، یک منبع اساسی از دانش بازار برای متخصصان عرصه صادرات در شرکت‌ها فراهم می‌آورد. دانش صادراتی شرکت‌ها اثرات مثبتی روی ادراک مدیریت از محیط بازار صادراتی، تعهد صادراتی و استراتژی صادراتی دارد. و این با فرآیند بین‌المللی شدن که مطرح می‌کند «افزایش تدریجی دانش منجر به افزایش تعهد به صادرات و در نهایت منجر به افزایش میزان انجام عملیات بین‌المللی شدن می‌شود»، در ارتباط است. همچنین میزان بالای دانش در خصوص محیط بازار صادراتی با غلبه بر موانع بالقوه در فرآیندهای صادراتی و بازار و نیز کسب تدریجی نگرش مثبت نسبت به محیط بازار صادراتی در ارتباط است.
نتایج مطالعات نشان می‌دهد که اگر مدیران نسبت به بازار صادراتی دانش داشته باشند، برنامه‌های ترويج صادرات اثر‌گذار‌تر خواهند شد و سپس مديران به تخصیص منابع بیشتر برای صادرات راغب‌ خواهند بود. همچنين دانش صادراتي مديران مي‌تواند منجر به چابك‌سازي شركت جهت تطبيق سريعتر با بازارهاي صادراتي گردد.
تجارت الكترونيك مي‌تواند موجب افزايش قدرت تصميم‌گيري مبتني بر دانش در فرآيند تصميم‌گيري مديران با استفاده از سيستم‌هاي پشتيبان تصميم‌گيري باشد. همچنين تجارت الكترونيك با در دسترس قرار دادن حجم عظيمي از اطلاعات باعث افزايش دانش مديران در جهت ایجاد يك دیدگاه استراتژیک در شركت مي‌گردد.
يكي از اثرات تجارت الكترونيك بر دانش مديران اين است كه مشخص شدن تاثير مثبت تجارت الكترونيك بر دانش مديران باعث خواهد شد اتخاذ تصمیمات استراتژیک درباره سرمایه‌گذاری بر روی فن‌آوری و تكنولوژي‌هاي روز ساده‌تر صورت‌ گيرد. در نتيجه اين سرمايه‌گذاري‌ها دانش مديريتي مديران صادر‌كننده روز به روز بيشتر خواهد شد و اين چرخه بطور مداوم ادامه خواهد يافت.
تجارت الكترونيك مي‌تواند از طريق راه‌هاي زير نيز باعث افزايش دانش صادراتي مديران شركت‌هاي صادر‌كننده گردد:
1 - اطلاع از قيمت‌هاي رقبا در بازارهاي هدف
2 - اطلاع از كانال‌هاي توزيع در بازارهاي هدف
3 - اطلاع از ويژگي‌هاي محيط اقتصادي، فرهنگي، جمعيت شناسي، سياسي و قانوني بازارهاي هدف
4 - اطلاع از سلايق مشتريان بازار هدف
5 - استفاده از نمايشگاه‌هاي مجازي جهت دريافت اطلاعات مرتبط با محصول و بازار
6 - ايجاد بانك‌هاي اطلاعاتي تحت وب جهت مديريت ارتباط با مشتريان
7 - ايجاد كلوپ‌هاي مشتريان در جهت ايجاد تقاضاي مشتق براي محصولات صادراتي
8 - اطلاع از انعقاد موافقت نامه‌ها و پيمان‌هاي منطقه‌اي.
سيد مهدي محرابی

اپلیکیشن اندروید تلگرام اینستاگرام